کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

آیا افول امریکا قابل تصوراست؟

   نوشته ی : اسماعیل فروغی

     ایالات متحده ی امریکا ازاولین سال‌های قرن 20 و مشخصاً پس ازجنگ جهانی دوم همواره درحال عروج وقوی ترشدن بوده وطی این مدت ، درمیدان رقابت های بزرگ اقتصادی ونظامی ، همچون یل قدرتمندی برهمه حریفان اش غالب آمده است . درنظام دوقطبیِ که پس ازجنگ جهانی شکل گرفت ،  این کشوربا کشاندن اروپای غرب ، کانادا وآسترالیا به دنبال خود ، گاهگاهی حتا با سرو گردنی بلند تراز اتحادشوروی سابق ، قوی ترین قدرت سیاسی و نظامی درجهان بوده است ــ  تا جایی که با سقوط اتحاد جماهیرشوروی سوسیالیستی ، یکه تاز میدان شد وازسی سال واندی به اینسو نظام تک قطبی را درجهان با چنان ترکتازی و تمامیت خواهی هدایت کرد که کشوری و قدرتی دردنیا توان مخالفت با خواستهای آزمندانه و زورگویانه ی اش را نداشت . هرآنچه خواست انجام داد و به هیچ قدرت ومجمعی هم پاسخگو نشد .

      افول سیاست خارجی ایالات متحده ی امریکا که دهه ها قبل باخروج حقارتباراز ویتنام آغازیافته بود ، با خروج شرم آور ازافغانستان ، که در پی آن قدرت را به افراطی ترین گروه تروریستی مذهبی تسلیم دادند ، بیشترمحک خورد واین خروج بزدلانه اعتبار و شکوه امریکا را ازبنیاد متزلزل وخدشه دارنمود .

     درعین زمان ازاواخرقرن بیست و اولین سالهای قرن 21 ، با ظهور قدرتهای نوِاقتصادی – نظامی چون چین ، روسیه ، هندوستان ، برازیل ، اندونیزیا  وغیره است که یکه تازی های امریکا بیشترمهمیز می خورد .

      با ظهورنیرومند چین بحیث بزرگترین قدرت تولیدی ــ اقتصادی جهان وهمزمان با آن نیرومندشدن دوباره ی روسیه و قوی شدن روزافزون هندوستان ، برازیل ، جنوب و جنوب شرق آسیاست که دوران افول هژمونی امریکا شتاب بیشتر می گیرد . حقایق و شواهد نشان می دهد که حالا دیگرامریکا آن قدرت بلامنازع نبوده ، اثرگذاری لازم برسیاست خارجی کشورها را ازدست داده است . به گونه ی مثال :

     ــ وقتی درگیرودارجنگ اوکراین وتحریم های کمرشکن امریکا علیه روسیه ، با وجود فشارهای سخت دولت امریکا برعربستان سعودی وتقاضای شخصی جوبایدن ازولیعهد سعودی مبنی برافزایش تولید نفت ، عربستان سعودی این متحد قدیمی امریکا  درتفاهم وهمآهنگی با روسیه ، تولید نفت اش را به جای افزایش، کاهش داده و حتا مایل به پیوستن به اتحادیه ی بریکس می باشد ؛

   ــ وقتی دولت ترکیه ـ این عضوقدیمی ناتو، بجای تلاش بی ثمر برای پیوستن به اتحادیه ی اروپا ، پیوستن به اتحادیه های بریکس وشانگهای را ترجیح داده ، با وجود تهدید های امریکا ، اس400  روسی را خریداری می نماید ؛

   ــ وقتی درسوریه ، برخلاف انتظار امریکا ، ازاثرکمک نظامی روسیه و ایران ، پروژه ی داعش سازی امریکا به ناکامی منجرشده ودولت سوریه خلاف میل امریکا سقوط نمی نماید ؛

    ــ ووقتی دولتی با این عظمت ونام ، شبانه بزدلانه ازافغانستان فرارکرده ، قدرت را به یک گروه تروریستی مذهبی تحت تعقیب دولت امریکا تسلیم می نماید ؛ دیگرافول قدرت بلا منازع امریکا و پایان نظام تک قطبی به سرکرده گی امریکا را نمی توان ازانظارپنهان نمود.

      اکنون تحولات جدید درنظام بین المللی و بحث افول امریکا ازجایگاه عظمت طلبانه اش، به مبحث اصلی واقعیت نظام چندقطبی درجهان تبدیل شده است.

     نظام دولتی امریکا که ازسالهاست دچارفروپاشی وازهم گسیخته گی درونی شده است ، همانند نظام اتحاد شوروی سوسیالیستی سابق توان پاسخگویی به نیازهای امروزی مردم امریکا و جهان را و توان رقابت دربرابرقدرتهای نوظورجهانی را ازدست داده است . استراتژیستان وسیاستمداران بزرگ آن کشورمعظم ، دیگرآن اعتماد به نفس و یکپارچه گی فکری سی سال پیش را درمورد امریکای بزرگ شان از دست داده اند.

     یورش تاریخی طرفداران دونالد ترامپ به کاخ کنگره ی امریکا که به دلیل تقلب در انتخابات ریاست جمهوری سال 2021 رخ داد ، یکی ازثبوت های روشنیست ازاین ازهم گسیخته گی و درزعمیقی که میان سیاستمداران و استراتژیستان آن کشورایجادشده وهرروزعمق و پهنای بیشتر می یابد .

به این بنیاد می توان با قاطعیت به آن تحلیل های علمی نظریه پردازان مشهور جهان مهر تایید کوبید که : روزهایی که ایالات متحده ی آمریکا همزمان می توانست قسمت اعظم جهان را یکدست کنترول ومدیریت نماید ، به پایان رسیده است . دیگر حتا ترور رهبران کشورها و ایجاد گروههای بنیادگرا و تروریست دینی – جهادی چون مجاهدین ، داعش ،القاعده … وغیره هم نمی تواند از افول تدریجی امریکا جلوگیری نماید .

       امروزهمه می دانند که دولت امریکا قرضدارترین دولت دنیاست وامریکاییان بخواهند یا نخواهند قدرتهای نوظهوراقتصادی – نظامی جهان دیگر به زورگویی ها ویکه تازی های آنان تسلیم نخواهند شد . این قدرتهای نوظهور نتنها به زورگویی های نظامی تسلیم نمی شوند ؛ بلکه برای ایجاد نظم نوِمالی – تجاریِ آزاد ازتاثیرات بازدارنده و استعماری دالرامریکایی ، موفق تراز پیش به جلو می تازند .