آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

«
»

روزی کم بغلان دست ودهان میباشد

حالت فوق العاده ناشی از مصیبت عام شمول وایرس کرونا درهمه کشورهای جهان باعث سکتگی در کار وتحرکات اقتصادی شده برزندگی اقتصادی مردم اثرات منفی به بار اورده است.
درکشور ما نیز این حالت اثرگذاربوده بخشهای مختلف مردم ازان متائثر شده اند . ازین میان قشریکه سروکارشان بابازاراست یعنی قوت لایموت روزمره خانواده هایشانرا ازمصروفیت روی سرکها ومندوی ها بدست می اورند بیشترین اسیب را متحمل میشوند .
قشریکه اصطلاحاتی چون پیشه وران ، اهل حرفه ، اصناف ، روزمزدان ومردکا ان برانها استعمال میشود ازلحاظ اقتصادی وتامینات روزمره زندگی اسیب پذیر ترین قشر جامعه اند ولی از لحاظ نقش شان بر حیات روزمره همشهری هامیتوان ایشانرا بزرگترین اثر گذاران
زندگی جامعه نامید . پیشه وران واهل حرفه چون مسگران، اهنگران، نانواها، دکانداران خرده پا، سلمانی ها ، مزدوران ، مردکاران ، گلکاران نجارها قصابان وسائر کسانیکه بصورت روزمزد پول بدست می اورند اگرروزی بصورت دستجمعی سربازارها ومندوی ها ومحلات کار حاضر نشوند زندگی روزمره جامعه درهمه عرصه ها ازتولیدات کوچک تا عرضه کالاهای مورد نیاز روز مره مردم وکارهای ساختمانی فلج میگردد. تناسب میان نقش با اهمیت این قشر وعاید روزمره شان بیانگر عدم وجود عدالت وعدم تضمین زندگی روزمره زن واولاد انها میباشد.
این قشر بنابرسیاست غلط پیش گرفته شده دولت درعرصه های اقتصادی وخدمات اجتماعی در ساختار سیستم سیاسی کشور باهمه اهمیت انها جایگاه معین ندارندو قشر از نظر افتاده هستند.
دولت در ایجاد اتحادیه ها برای انها کاری نکرده باوجود رفت وامد ملیاردها دالر درکشور روزی این مردم دست ودهان است کار یافتند میخورند ونیافتند گرسنه میباشند.
حالت نافذ شده برشهر کابل وبرخی شهرهای دیگر نشان میدهد که اداره امادگی ضد حوادث کوچکترین نقشی برای دستگیری این قشر محتاج وگرسنه انجام نداده اصلآ در جریان این حوادث نامی ازان اداره برده نمیشود.
سیل بیکار شدگان ناشی از حالت حفاظت مردم از خطر کرونا سوالی به میان می اورد که در صورت دوام این حالت این قشر ناتوان که صرف اززور بازوی شان نان میخورند چه خواهند کرد ؟
خانه چند ورزشکار اباد باشد که سه تن انها به مبلغ سه ملیون افغانی برای چند خاونواده محتاج خرچ ومصرف روزمره شانراتهیه کردند . اما خانه دزدان دالرها وربایندگان پولهای باد اورده وغاصبین خراب شود که حداقل همدردی وترحم در حق اینها نشان نداده اند.
به داکتران کشور سپاس تقدیم باید کرد که تا سرحد مبتلا شدن خود شان به این وایرس دست از خدمت مریضان برنداشتند وواقعآ حق ودین مسلک شریف شانرا دربرابر مردم ادا میکنند.
کمکهای انفرادی دردی را دوا نمیکند اصل مسئله مربوط به دولت است دولتی که ازهر لحاظ از خدمت به مردم بیچاره وناتوان است ، نه پول دارد ونه امکانات ذخایر بزرگ برای حالات اضطراری وبد تر انکه فاقد کادر وپرسونل باوجدان است که اگر چیزی بنام مردم داده شودحق را به حقدار برسانند، ازان دزدی نکنند وگل روی زور مندان را درمورد وابستگان شان رعایت نکنند.
اگر اقشار وطبقاتدجامعه اتحادیه های مربوط بخود شانرا میداشتند احصائیه های دقیق ازکارمندان هر حرفه وپیشه وجود میداشت کار کمک رسانی به مستحقان شفاف تر واسانتر صورت میگرفت.
رژیمی که روز وماه وسال ان به زدوخوردهای قدرت سپری شود کجا میتواند جامعه را از پائین ترین اقشار تا اقشار متوسط که ازبزرگترین وموثرترین بخش جامعه است به شکل سازمان یافته ، پلان شده و پیشبینی شده حمایت کند، سمتدهی نماید ودستگیری بعمل اورد.
هرروز وهر حادثه ایکه برکشور مستولی میگردد ناکارگی نظام را برملا میسازد .ناکارگی بی مسئولیتی وبی عاطفگی کسانی را که بر سرنوشت ملت حاکم اند نشان میدهد.
جامعه یک تحول عمیق در عرصه های سیاسی ، اجتماعی واقتصادی میطلبد که باید برای آغاز ان کار صورت گیرد . اما توسط کی وبرهبری کی ؟