دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

تروتسکی در تاریخ اندیشه سیاسی چپ

leo Trotzki ( 1879- 1940 )  آرام بختیاری سنت ترور سیاسی با…

پاسخ  ما

میر عبدالواحد سادات پاسخ  ما  : بر مبنای وجدان ملی و ندای…

قهرمانی تیم فوتسال؛ نمادی از وحدت ملی و امیدی برای…

نویسنده: مهرالدین مشید شگفتن گل های لیخنند در سرزمین به تاراج…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش چهارم و آخری)  ۷. ویژگی‌های فرهنگ سیاسی مطلوب برای…

ارسطو

نوموړی د لرغوني یونان او لوېدیځې نړۍ یو له لویو…

«
»

دگرگونی وضع درپاکستان و عوامل آن

از سالهای طولانی قدرت سیاسی پاکستان بین سه گروه دست بدست میشد ؛ پیپل پارتی بینظیر بوتو ، مسلم لیگ نواز گروپ یا هم‌نطامی ها از طرق کودتا ، سائر احزاب با در نظر داشت منافع شان با یکی از دو حزب در ائتلاف می افتادند و در صورت بروز ناهنجاری های ناشی از عدم تحقق اهداف ائتلاف یا تحریکات مقامات نظامی و یا عوامل بیرونی عمدتآ انگلیس ، امریکا و عربستان سعودی از صف ائتلاف خارج شده حزب حاکم را فاقد اکثریت نموده به مشکل رای عدم اعتماد مواجه میساخته اند .

پس از گذشت بیش از هفتاد سال تحریک انصاف عمران خان  بهر حمایتی که بود در راس قدرت قرار گرفت و به طلسم رد وبدل شدن قدرت بین مسلم لیگ و پیپل پارتی برای مدت کوتاه غاور گردید .نسل جوان پاکستان که از هردو حزب رقیب خسته بودند در انتخابات به امید رهایی از تنگنای پیپل پارتی و مسلم لیگ جانب عمران خان را گرفتند . دوام حکومت عمران خان بنا بر عرف معمول سیاسی در ان کشور زمان تعین شده در قانون اساسی را تکمیل نکرد و به سقوط مواجه شد .

علل این وضع؛

عمران در زمان اقتدارش خواست تا در برخی سیاستهای بیش از هفتاد سال پاکستان تغیراتی به میان اورد و با این بازی سکوی دوام اقتدارش را در دور بعدی انتخابات حفظ کرده حمایت بیشتر نسل جوان را با خود داشته باشد ، او در سیاست خارجی چرخش  به جانب اسایی گرایی در نزدیکی فوق العاده با چین و آغاز روابط با فدراتیف روسیه ( دو رقیب غیر قابل تحمل برای امریکا ) را سرخط کارش قرار داد .

غربی ها در راس امریکا منتظر حالاتی بودند تا بتوانند با استفاده از تغیر وضع و به کار گیری ابزار سالهای طولانی ( استبلشپمنت نظامی ، استخبارات و احزاب سیاسی مورد حمایت و اعتماد ) اقدام به تعیر اوَضاع در پاکستان نمایند . این حالت مطلوب در صف بندی اخیر جهانی حمایت و تقبیح جنگ اوکراین بدست امد .

عمران خان در روز اول حمله نظامی روسیه بر اوکراین در قصر کرملن با پوتین ملاقات داشت ، نماینده دایمی پاکستان در ملل متحد به تائید از قطعنامه اجلاس عمومی ان موسسه علیه روسیه رای نداد ، عمران خان از حد غلام پا پیشتر نهاده گفت ما غلام غرب نیستیم که هرچه بگویند ما عمل کنیم . او دریکی از بیانیه هایش گفت سیاست خارجی پاکستان مستقل نیست باید این استقلال را حکومت وی حاصل کند ( منظورش ختم نقش بلند نظامی ها در تنظیم سیاست خارجی پاکستان است ) درین مورد استقلالیت سیاست خارجی هند را ستوده بود ، موصوف در مجامع بین المللی از معضله کشمیر انطوریکه یاد اوری میکرد نمی نمود .

تلاش داشت در امور افغانستان دست نظامی های پاکستان را کوتاه و نقش حکومت ملکی را اثر گذار تر سازد .

در حقیقت عمران خان سرش با دو صخره در جنگ انداخت یکی با امریکا و دیگری با نظامی های ممثل اصلی قدرت در پاکستان .

همینکه گفت ما غلام غرب نیستیم روز بعد تظاهرات وسیع احزاب سیاسی پاکستان زیر بهانه بلند بودن نرخها و نبود سیاست دقیق اقتصادی عمران خان راه افتید ، چند تن اعضای پارلمانی حزب خودش از وی رویگردان شدند ، احزاب دیگر هم تحریک‌ باز گیری رای اعتماد علیه اورا در پارلمان آغاز کردند و او در اقلیت پارلمانی قرار گرفت ، پارلمان منحل شد و خودش نیز از پست مربوطه بر کنار گردید .

در همین حال و احوال زلمی خلیلزاد که فعلآ هیچ کاره است به پاکستان فرستاده شد ، در جریان ملاقاتهای وی با سران پاکستان دو حالت متفاوت رخ داد ، خلیلزاد گفتنی های منفی در مورد امارت اسلامی افغانستان داشت که بی پیوند با گفته های نظامیان امریکا در هفته های قبل نبود . قمر جاوید باجوه لوی درستیز پاکستان نیز گفتنی های جنرالهای امریکا در مورد خطر تروریسم در افغانستان را تکرار کرد گفت این خطر در افغانستان میتواند تا حد حادثه یازدهدسپتمبر انکشاف نماید لوی درستیز امریکا هم گفته بود که تروریستان بار دیگر میتوانند از افغانستان امریکا را هدف قرار دهند .

باجوه برای تلافی گفته های عمران خان در مورد اوکراین حمله روسیه علیه اوکراین را تقبح کرد .

موضعگیری دیگر در همین مجلس از جانب وزیر خارجه پاکستان صورت گرفت که او بدون تماس جدی با خطر تروریسم بر رهایی پولهای منجمد شده افغانستان از جانب امریکا فشار اورد در اصل او  خطر توسعه  تروریسم را با این سیاست امریکا پیوند زد .

بهانه های بیش از سی سال امریکا برای افغانستان بار دیگر از مسیر قوماندانی های نظامی پاکستان بسوی افغانستان در حرکت می افتد ( ترامپ در بیانیه ای روز قبلش گفت ما شاید به افغانستان بر گردیم ) .

عمران خان قبلآ سوالاتی را در مورد جنگ افغانستان مطرح کرده بود که ایا جنگ افغانستان هدف واقعی ضد شوروی داشت ، یا حمایت از جهاد بود و یا اینکه هدف دالری داشت ؟ فحوای سخن او هدف سوم بود .

بدین ترتیب سیاست متمایل به شرق پاکستان مایه نگرانی امریکا واقع شده با وسایل نرم افزار داخلی نه کودتا و عمل نظامی باعث سقوط حکومت عمران خان شد او هم حمایت غرب و هم حمایت نظامی های کشورش را از دست داد .

معلوم شود که در انتخابات اینده از دو سیاست مطروحه یکی سیاست عنعنوی و تکراری  پیروی از انگلیس و امریکا و دیگری  سیاست خلاف این عنعنه کدام یک موفق خواهد شد؟

این نکته نباید از نظر دور باشد که عمران خان متهم به نمایندگی انگلیس هم مینمایند .