زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

انگیزه های سفرملایعقوب به قطر 

                            نوشته ی : اسماعیل فروغی       اخیراً…

از واگرایی های سیاسی تا اشتباه ی راهبردی و تاریخی

نویسنده: مهرالدین مشید شعار های قومی دشمنی با وحدت ملی و…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

قمست سوم ایجاد اصلاحات و نخست وزیری شاه محمود: به نظر میرمحمد…

«
»

افغانستان کې ايراني ترهګر، د فاطميون ليوا څه موخې لري؟

وروسته له هغې چې د اجرايه رياست دويم مرستيال محمد محقق په ايران کې د سپاه پاسدارانو قوماندان قاسم سليماني له دې امله وستايه چې په سوريه کې افغانان چې د فاطميون ليوا تر قيادت لاندې د اسد د رژيم په ملاتړ جنګوي؛ د افغانستان لپاره له فاطميون شورا څخه د راپيښو ګواښونو په اړه اندېښنې زياتې شوې. تازه د افغانستان د مشرانو جرګې د کورني امنیت او دفاعي چارو کمېسیون د ایران له‌خوا د افغانستان په یو شمېر هزاره‌جاتو سیمو کې د لشکر فاطمیون وسله‌والې ډلې د ځای پر ځای کېدو په اړه اندېښنه ښيي او وايي، داسې راپورونه ورته رسېدلي چې ایران په افغانستان کې د دغه ډلې د ځای پر ځای کولو هڅه کوي. په ورته مهال د افغانستان د ملي امنیت شورا یو شمېر پخواني چارواکي هم د فاطمیون لښکر د افغانستان ملي امنیت ته یو بالقوه یا پټ ګواښ بولي.

د فاطميون ليوا چا او څنګه رامنځته کړه؟

ايران په نورو هيوادونو کې د لاسوهنې او مداخلې نوم لري، او ويل کيږي په نورو هيوادونو کې د خپلو اهدافو ترلاسه کولو لپاره يا د نوموړي هيواد له افراطي ډلو ملاتړ کوي او يا په مستقيم ډول په ياد هيواد کې خپلې افراطي ډلې زيږوي. د همدې هدف د ترلاسه کولو لپاره يې په سوريه کې د اسد د رژيم د ملاتړ په نوم يې افراطي ډلې رامنځته کړي چې يوه يې د فاطميون ليوا نوميږي. دغه ليوا چې پوځي فعاليت لري په کال ۱۳۹۰ کې رسمي اعلان شوه او فعاليتونه يې ښکاره شول. د ليوا رامنځته کوونکی او بنسټ ايښودونکی يې علي رضا توسلي نوميږي چې په ابو حامد مشهور دی او د فاطميون ليوا له رامنځته کولو درې کاله وروسته ووژل شو.

د فاطميون ليوا ترکيب له اهل تشيع افراطيانو جوړ دی چې په ډله کې يې افغان، پاکستاني، سوريايې او ايراني شيعه ګان برخه لري. دغه ليوا خپلې ترهګريزې کړنې او فعاليت «سپېڅلو ځایونو د ساتنې جهاد» يادوي او له جوړېدو څخه تر ننه يې په زرګونو افغان شيعه ګان د اسد رژيم په ملاتړ جنګولي او وژلي دي.

په افغانستان کې د فاطميون ډلې د خوځښتونو دلايل

۱ـ پر ايران د امريکا بنديزونو ته غبرګون

وروسته له هغې چې د امریکا متحده ايالتونو پر ايران د اټومي پروګرام له امله يو ځل بيا بنديزونه ولګول؛ د دغه هيواد حکومت په کور دننه له ګڼو اقتصادي مشکلاتو سره مخ شو. له نړۍ سره سوداګري يې بنده شوه او د سيمي له هيوادونو سره يې هم په اړيکو کې محدوديت وضع شو. کله چې ايراني حکومت ځان په تاوان کې وليد نو يې په سيمه کې له امريکا سره ښکر جنګول پيل کړل. ښه بېلګه يې د ايراني چارواکي د تېرې اونۍ څرګندونې يادولی شو چې ويلي يې دي؛ که امريکا په ايران بنديزونه ليرې نه کړي نو ايران به په افغانستان او عراق کې د امريکا پوځې اډې په توغنديز بريد په نښه کړي.

۲ـ د افغانستان د اوبو د مهار لپاره پر افغان حکومت د فشار وسيله

له کله نه چې د ايران او امریکا تر منځ ټانټې ژوول پيل شوي نو ايران لکه اوبو اخيستې شخص په شان هرې خوا ځګ ته هم لاس اچولی دی. څو مياشتې وړاندې د ايران ولسمشر حسن  روحاني د دې لپاره چې په کور دننه د امریکا د بنديزونو په اړه د ايراني ولس پام پلې خوا ته واړوي؛ د افغانستان د اوبو په اړه غير مسولانه څرګندونې وکړلې. نوموړي وويل چې له افغانستان څخه د اوبو د حقابې د ترلاسه کولو لپاره به له هر ډول امکاناتو او انتخابونو ګټه پورته کړي. نو اوس د دې لپاره چې په افغان حکومت يو ډول فشار راوړي څو له ايران سره د اوبو مساله د ايران په خوښه حل کړي؛ د فاطميون ليوا يې رامخې ته کړې ده.

۳ـ مذهبي او قومي جګړو ته لمن وهل

که څه هم له وړاندې ايران په افغانستان کې په مستقيم ډول د ځينو ډلو پر مټ قومي او مذهبي تعصب لپاره کار کړی دی؛ خو په وروستیو کې کله چې په کابل پوهنتون کې د محصلینو ترمنځ وروستی اخ و ډب ترسره شو؛ اوس د افغان شيعه ګانو او سنيانو تر منځ د نفاق اچولو په اړه د ايران په لاسوهنې شکونه زيات شوي دي. ځکه د کابل پوهنتون د محصلينو په شخړه کې د شيعه ايزم او سنيزم بحث راپورته شوی و. يو شمېر سياسيون او په خپله ځينې محصلان هم د کابل پوهنتون د تيرې اونۍ په پېښه کې د ایران فاطمیون ‌ډله مخامخ ښکېله بولي.

۴ـ له طالب سره له سولې وروسته د ايران د ګټو ساتل

وروسته له هغې چې د افغانستان د سولې لپاره د امريکا د بهرنيو چارو وزرات لخوا زلمی خليلزاد د ځانګړي استازي په توګه ټاکل شوی؛ ورسره سولې ته هم د افغان حکومت، افغان ولس او وسله والو طالبانو هيله مندي زياته شوې ده. په وروستيو کې دغو خبرو پرمختګ هم کړی او لا هم د پرمختګ پر لور روانې دي. ايران چې دغه حالت وليد نو اندېښنه ورسره پيدا شوه چې که له طالب سره سوله کيږي نو د ايران ګټې به څوک تعقيب کړي. د همدې په خاطر يې سر له اوسه په افغانستان کې د فاطميون ليوا د ځای پر ځای کولو هڅې روانې کړي دي.

لیکنه: خوشحال آصفي