خانه های مردم افغانستان دور از دسترس مردم

زمانی " خانه ملت " که منظور پارلمان افغانستان است…

عاشق وفاسق!

امین الله مفکر امینی      2025-20-02! درعشـق وعاشقـــــی گردربزم عشق نمیســـــــوزی مشـــــو ز این…

«حزب باد»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات غالب…

«حزب باد Opportunism»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات…

        زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان

  نوشته کریم پوپل مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵    مقدمه  ولسوالی امام صاحب با داشتن…

روایتی از کشت زار های خستۀ رنگین کمان خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید این هم می گذرد ما مرده ایم، مرده ی در…

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵ بسیاری از دوستان یکی از…

مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست های بیرونی پیرامون افغانستان؛ بستر سازی برای…

چاپنداز

بزکش، پهلوانی که  با سواری اسب، بز را به دایره…

انارستان دل 

رسول پویان  دل ز درد و داغ هجران بی‏نوا افتاده است  برگ…

فیلسوف شدن دانشمند اتمی، بعد از یکسال زندان

Weizsäcker, k.F.(1912-2007) آرام بختیاری فیزیک دان اتمی، میان فلسفه و رسالت صلح. کارل…

کلبه ی تارم!

امین الله مفکر امینی       2025-11-02! دربســاطی بیکسی ام ، دلبری آمـد با…

خاطره ها بیانگر واقعی ترین حقایق تاریخی 

نویسنده: مهرالدین مشید خاطره ها تصویری از "تاریخ در بستر جغرافیا" بازهم…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده…

سکوت در برابر گستاخی های پاکستان بار بار مسئولیت افغانستان…

حکومت‌های افغانستان زمانی می‌توانند در تامین امنیت و ثبات موفق…

سخنی عشق!

               2025-09-02! امین الله مفکر امینی گرسخـــــن زعشق گویی زعصمتِ این گوهربــــدان کزعشق به…

سکوت خلیفه در برابر امیر شکست یا فرصتی برای انحام…

نویسنده: مهرالدین مشید عباس ستانکزی: ملایعقوب کل روند را از مسیر…

زمانیکه کیفرخواست دادستان وحکم دادگاه  منفعل گردد  

نکارشی از سخی صمیم  مسئول کیست و عدالت کجاست؟  ***  ایجازی ازین مختصر!    …

شکست و باخت قدرت

شکست و باخت قدرت نه تنها حس ملی و مردمی…

آیا سراسیمه گی طالبان ، سقوط شان را در پی…

      نوشته ی : اسماعیل فروغی       درخواست دادگاه بین…

«
»

مسایل تاریخی

به پیشواز صدوسومین سالروز انقلاب ظفرمند اکتبر!

سوسیالیسم: شروعی بر آغاز حاکمیت شورایی یعنی چه؟ و. ای. لنین -… برای نخستین بار در جهان قدرت دولتی در میهن ما روسیه به این نحو ایجاد شد، که فقط کارگران، فقط دهقانان زحمتکش، با کنار زدن استثمارگران و تشکیل سازمان‌های توده‌ای- شوراها، و این شوراها تمام قدرت دولتی را بدست گرفتند. ما بسیار خوب می‌دانیم،…

بیشتر بخوانید

زندگینامه محمد رحیم خان پنجشیری

یادداشت: دکتر خلیل وداد تاریخ کشور ما سرزمینی که اکنون افغانستان نام دارد، کژ و جعلی نیست بلکه تاریخنگاری یا هیستوریوگرافی آن سرکاری، جعل شده و غلط نگاشته شده است.  دراین امر عقده های یک دسته و گروه حاکم، خوشخدمتی برای بیگانه گان و یا هم ردِ پذیرش تاریخ و فرهنگ بومی و اصیل این…

بیشتر بخوانید

به بهانۀ یادآوری بیست و چهارمین سال جنایت بزرگ

بهترین تجلیل از یادبود داکتر نجیب‌الله، دریافت قاتلان و سازماندهندگان این جنایت و مجازات آنهاست  بی‌شک و شبه پنجم میزان روز سیاهی است در تاریخ جنایات طالبان و حامیان خارجی و وطنی آنها. اما تنها با یادآوری صوری و شکلی از این جنایت و نپرداختن به مسائل اصلی و اساسی در مورد افشای آن، آیا…

بیشتر بخوانید

بعضی کشورها در روند تاریخ گاهی امپراتور بودند وگاهی مستعمره !

روند رشد وتکامل بشری درازمنه تاریخی نشان میدهد، کشمکشها وجنگهای  طولانی میان دولتهای بزرگ و کوچک قدرتمند وکم زوربرای گسترش پایه های قدرت وهژمونی درجهان  صورت گرفته که گاه غالب وگاه مغلوب  علیه یکدیگرشده اند. این جنگها برعلاوه رویکردهای خرابکارانه   خونبار باعث رشد وتبادل فرهنگها و اقتصاد  ازجمله اموال بازرگانی و کشاورزی وصنایع دستی …

بیشتر بخوانید

اعصار قدیم افغانستان

مختصر اعصار قدیم افغانستان تا پنجصد سال اخیر برای دوستانی که وقت کافی برای مطالعه کتب قطور تاریخ را ندارند ونیز برای وضاحت انانیکه افغانستان را جزء تاریخ ایران ویا با کلمات جدید حوزه تمدنی ایران باستان تبلیغ میکنند به رویت ،کتاب افغانستان در مسیر تاریخ نوشته زنده یاد غبار. (قابل یادآوری است که ذکر…

بیشتر بخوانید

حقیقت نهضت نوروزی سال1329 خورشیدی

نویسنده – حفیظه زوری نخست جهت آگاهی نسل جوان میخواهم به معرفی نهضت نوروزی بپردازم. نهضت نوروزی نام حرکتی است که قرار بود بتاریخ اول حمل سال1329 هجری شمسی توسط فرزندان سربه کف و فداکار وطن به نمایندگی از تمام ملیت ها واقشار بلا کشیده وطن ما عملی گردد. اهدا ف حرکت شامل سرنگونی رژیم…

بیشتر بخوانید

دافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو دشهیدانواوغازیانو په یاد

نصیراحمد – مومند                                  ترقی های عالم روبه بالا میرود×× ما ازبالا به پایین می ترقیم۰ غواړم دهرڅه دمخه دګران هیواد لرغونی افغانستان دخپلواکی او آزادی دبیرته اخیستلو دلاری  شهیدانواوغازیانو روح ته اوهغو کسانوته چی په دغه دینی او ملی جهاد او مبارزه کی په صدlقت وایمانداری او ایثار سره په ښکاره برخه درلوده زیات درود…

بیشتر بخوانید

هیتلر در تدارک ایجاد «ترکستان بزرگ» بود

نویسنده: ولادیسلاو گولِویچ مترجم: ک. رادین برگرفته از : سایت روسی «بنیاد فرهنگ استراتژیک» تا سال ۱۹۴۱ شمار شبه‌نظامیان باسماچی که آماده یورش به قلمرو شوروی بودند در مقایسه با سال ۱۹۳۹ دو برابر افزایش یافت. دیپلمات‌های آلمانی در افغانستان وظیفه تأمین اسلحه و اسب برای آنها را به‌عهده گرفتند. برای یاری و کمک به باسماچی‌ها، هواپیمایی آلمان…

بیشتر بخوانید

رشد صنعت در زمان شاه امان الله ! 

)دردمند) شاه امان الله توسط جنبش شاهی مشروطه به سر اقتدار آمد. او خود یک شخص ریفورم طلب بود میخواست خیلی به سرعت کشور را به مدارج ترقی رساند. در قدمه اول ریفورم ها و قوانین را تصویب نمود تا زمینه رشد را آسان سازد در سال 1922 قانون تشویق صنایع تصویب شد و شاه…

بیشتر بخوانید

نقش اتحادیه های کارگری در انقلاب روسیه

 آ لوزووسکی/ترجمه ستار رحمانی جولای 2020 ما هرگز به گذشته نگاه نمی کنیم، بلکه به دنبال رهایی خود هستیم نه در اشکال و روابط اروپای غربی، که در حال خراب شدن هستند؛ ما همیشه با امید بسیار و ایمان بی حد و حصر، به آینده می نگریم. جامعه سرمایه داری در حال تجزیه است و تنها…

بیشتر بخوانید

به یاد ارمنیان بی‌پناهی که قربانی نژادپرستی و عظمت‌طلبی عثمانیان شدند

نویسنده: علی پورصفر (کامران)برگرفته از : کانال تلگرام مجله «دانش و مردم» ارامنه قراباغ و بخش بزرگی از اتباع جمهوری ارمنستان که ناسیونالیسم ضد اجتماعی و ضد سوسیالیستی‌شان آنان را تا سطح نژاد‌پرستان تنزل داده است، درست همانند همپالکی‌هایشان در جمهوری آذربایجان و جمهوری ترکیه که نژادپرستی ترکی را سپر و سلاح خود در برابر همه و…

بیشتر بخوانید

۱۵‌هزار شاخه گل سرخ، برای فرمانده

نویسنده: علی پورصفر (کامران) برگرفته از : کانال تلگرام مجله «دانش و مردم» هر چه که بود و هست، مردم برلین شاید این شانس را داشتند که فرمانده نظامی شهر به نیکلای برزارين، ژنرالی از قوای شوروی سپرده شد که کارنامه‌اش برای خود آلمانی‌ها هم شگفت‌انگیز و قابل احترام است. او که افسری باسواد و اهل مطالعه…

بیشتر بخوانید

برگ هایی از تاریخ که فصل ناتمام دیورند بر آن سایه افگنده است

نویسنده: مهرالدین مشید دیورند یا زخمی خونین پیوسته به تاریخ قسمت  اول پیش از همه بخاطر روشن شدن افکار خواننده بهتر است تا به پیشینۀ تاریخی خط دیورند پرداخته شود تا خواننده بداند که این خط از کجا آغاز شده است. بخاطر واضح شدن موضوع کمی به گذشته نگاه می کنیم تا بدانیم، پیش از…

بیشتر بخوانید

به بهانه عکسی که در تاریخ شوروی ماندگار شد

احمد وخشیته، دانشیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه ملی اوراسیا در روزنامه شرق نوشت: سی‌ام آوریل ۷۵ سال پیش بود که رادیوی اتحاد جماهیر شوروی خبری باورنکردنی را پخش کرد: پرچم شوروی بر فراز ساختمان رایشتاگ در شهر برلین (ساختمان مجلس آلمان) برافراشته شد؛ خبری که به مثابه مارش پیروزی ارتش سرخ بر نازی‌ها به صدا…

بیشتر بخوانید

هفتادو پنجمین سال پیروزی بر ناسیسم

داکتر آرین بشریت به هفتادوپنجمین پله نرد بان سالهای می رسد که او را از لحظه شکست نهایی ناسیسم و پایان جنگ در اروپا جدا می سازد، در نهم ماه می سال 1945 ارتش آلمان نازی” ورماخت” عملا تسلیم شده، جهان شادمان و از شر هیولای نازیسم  و فاشیزم آزاد  گشت. هیچ جنگی تصادفی نیست…

بیشتر بخوانید