فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

برای نخستین‌بار، مصاحبه‌ی طولانی من با هوش‌مصنوعی

محمدعثمان نجيب  بخش دوم پندار من نسبت به هر پدیده‌یی منفی نی‌ست.…

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون…

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید…

شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

نشست تخصصی و کارگاهی فردوسی‌شناسی در بروجرد برگزار شد

به گزارش رها نیوز، و نقل از دکتر "محمد فصیحی"…

مارکس و اتحادیه‌های کارگری(فصل دوم)

مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم نوشته: آ. لوزوفسکی برگردان: آمادور نویدی مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم کارل…

آنجا که دیوار ها فریاد می زنند؛ روایت یک ویرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید از خشت تا خیال؛ روایت خانه ایکه طالبان…

اُلیګارشي څه شی ده؟

نور محمد غفوری د اُلیګارشي په اړه په (قاموس کبیر افغانستان) کې داسې…

دو پرسش

۱-- آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان…

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار…

من و هوش مصنوعی CHATGPT

دوستش‌ شوید… محمدعثمان نجیب بخش نخست از دیر زمانی می‌شنیدم که هوش‌مصنوعی ابداع…

دی‌دار آشنا، گزاره‌یی نکو از گزارنده‌گان نکو

لطفاً نامش را مگر تغییر بدهید. محمدعثمان نجیب برمقتضای نیاز، وظایف گونه‌‌گونی…

درک لنین از عدالت

ترجمه. رحیم کاکایی کازونوف الکساندر سرگیویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور دانشگاه دولتی…

افغانستان در یک ناگزیری

افغانستان که در یک ناگزیری ناشی از فشارهای آمریکا و…

کنګره څه شی ده؟

  نور محمد غفوری یادونه: له ټولو هغو ځوانانو څخه چې د فیسبوک او…

آدرنو؛- نابغه تئوری، ناتوان در عمل

Adorno, Theodor (1903-1969) آرام بختیاری نقش آدرنو، در مکتب فرانکفورت. تئودور-آدرنو(1969-1903.م)، فیلسوف،جامعه شناس،…

«
»

ننګرهار وژغورئ

له څه مودې راهیسې د ډیورند لیکې ته څېرمه د ننګرهار ولایت په ځینو ولسوالیو کې د «اسلامي دولت» یا داعش ډلې وسله وال په جګړه بوخت دي. دغې افراطي ډلي په دې وروستیو کې د ننګرهار په ځینو ولسوالیو کې سخت ظلم پيل کړي. هغوی د یو شمېر عامو خلکو کورونو ته اور اچولی او د افغاني او اسلامي کلتور خلاف کړني کوي. په دې وروستیو کې داسې وېډیوګاني خپرې شوي دي چې داعش د ننګرهار په پچیراګام ولسوالۍ کې د عامو خلکو کورونو ته اور اچوي او خلک په پټه له غرنیو لارو ځان باسي. په ننګرهار کې د داعش تر نفوذ لاندې سيمو خلک خپلي خوشالۍ هم نه شي لمانځلای او که کوم چا د زوی د پیدایښت او واده په خوشالیو کې ډزي وکړې د داعش کسان ورځي او خلکو ته د ظلم نهايي مجازات ورکوي.

دلته د داعش کړنې د ظلم او بربریت تر ورستي حده رسيدلې او داسي ظلمونه کوي چې تر اوسه یې په نړۍ کې ساری نه لیدل کيږي. شا او خوا میاشت وړاندې دلته داعشيانو د سيمې یو شمير اوسيدونکي په ماینونو والوزول. يوه ورځ يي تازه زيږيدلی ماشوم په منځ دوه پړکه کړ او د مور او پلار د سترګو په مخامخ يي څيرې کړ. بيا یي پلار ورته د نورې کورنۍ په مخ کې د پیکا په ډزو شهيد کړ. تاسې خپله قضاوت وکړۍ چې دلته امنیت په نوم څه شته او که نه؟ ددې سيمې خلک خوندي دي او خیر خیریت دی او که د داعش وحشت د اوج تر کچې رسيدلی؟

د افغانستان ملي امنیت، کورنیو او دفاع وزارتونو؛ که څه هم د داعش پر وړاندي یو ځانګړی ځواک جوړ کړی چې په ځینو برخو کې یې لاسته راوړنې هم درلودلې خو په ټوله کې تر اوسه نه دي توانېدلي چې په ننګرهار کې د داعش رېښې وباسي.

میاشتې کيږي چې ددغې سيمې خلک د داعش کفري ډلې وحشت او بربریت په ځان تيروي خو څوک نشته چې څوک يي د فریاد چيغې واوري. خو اوس چې په وروستيو کې په ولسي جرګه کې د ننګرهار د خلکو استازي او د یادې جرګې لومړي مرستيال حاجي عبدالظاهر قدير د یادې افراطي ډلې اړوند غږ اوچت کړی او د ځپلو لپاره يي مټې رانغاړلې دي؛ د نوموړي په وينا د حکومت لخوا ورته خنډونه جوړيږي. ولې؟ دا سيمه د افغانستان پورې اړونده ده او که نه؟ ددې سيمو خلکو د ګډ حکومت مشرانو ته رایه ورکړې ده او که نه؟ دا خلک په حکومت حق لري او که نه؟

تيره ورځ ظاهر قدیر حکومت په ننګرهار کې د داعش د امنیت په ساتلو تورن کړ او زیاته یې کړه چې د ننګرهار  د ولسونو ناموس خوندي نه دی، خو امنیت شورا نه پخپله اقدام کوي او نه هم دوی عملیاتو پریږدي. د ولسي جرګې لومړی مرستیال ظاهر قدیر چې له اوږدې مودې وروسته د دوشنبې پر  ورځ په جرګې کې راڅرکند شو، ادعا وکړه چې د ولس ناموس یې نه دی خوندي. نوموړي په ښکاره حکومت د داعش پر ملاتړ تورن کړ او زیاته یې کړه، داعش ځينې کورنۍ کډه کولو ته اړې شوې وې خو حکومت د ملاتړ ډاډ ورکړی او د هغوی د تګ مخه یې نېولې.

په ورته مهال بیا دولتي چارواکو په یوه خوله د قدیر څرګندونې غیر مسؤلانه و بللې او پر نوموړي يي د مليشه جوړونې تور پورې کړ. دوی ټينګار کړی چې هیچا ته به په هیواد کې د شخصي مليشه جوړونې اجازه ورنکړي. دا سمه ده چې ملېشې د امنيت د ټینګښت پر ځای امنيت ګواښي خو د مليښه جوړونې سره باید مخالفت په ټول هيواد کې یو شان وي؛ داسې نه چې د هيواد په شمال کې د سيمه ایزو پوليسو او یا هم پاڅون کوونکو په نوم شخصي مليشې جوړوي خو دلته دې په دې موخه د داعش افراطې ډلې سره د مبارزه کوونکي مخنيوی کيږي چې ګويا شخصي مليشې جوړوي. که حکومت په رښتیا هم د مليشه جوړونې سره مخالف وي نو باید په ټول افغانستان کې يي پاليسي او ستراتيړي يو ډول وي. اصلاً د حکومت مسوليت دا چې د خلکو د سر، مال او ناموس ساتنه وکړي، که چيرې د خلکو سر، مال او ناموس له خطر سره مخ وي نو بیا ليرې نه ده چې نه یوازې د ننګرهار ولسونه بلکه ټول هيوادوال به د خپلې دفاع او ناموس د ساتنې په خاطر په خپله اقدام وکړي او يو ځل بيا به ټوپک په لاس واخلي.

لیکنه : خوشحال آصفی