حامییان حق!

امین الله مفکر امینی !    2025-03-06   نترسم زدشمن تکیه برحـــق کــــــــــرده ام باتکیه…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش نخست درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

افغانستان در تلاقی آشوب و رقابت؛ قرائتی تازه از فروپاشی…

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی طالبان؛ تلاطم‌های داخلی و بازتاب‌های جیوپولیتیکی منطقه‌ای…

در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

ریناس ژیان

استاد "ریناس ژیان" (به کُردی: ڕێناس ژیان) شاعر نامدار کُرد…

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در…

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم…

فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

برای نخستین‌بار، مصاحبه‌ی طولانی من با هوش‌مصنوعی

محمدعثمان نجيب  بخش دوم پندار من نسبت به هر پدیده‌یی منفی نی‌ست.…

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون…

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید…

شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

نشست تخصصی و کارگاهی فردوسی‌شناسی در بروجرد برگزار شد

به گزارش رها نیوز، و نقل از دکتر "محمد فصیحی"…

مارکس و اتحادیه‌های کارگری(فصل دوم)

مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم نوشته: آ. لوزوفسکی برگردان: آمادور نویدی مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم کارل…

آنجا که دیوار ها فریاد می زنند؛ روایت یک ویرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید از خشت تا خیال؛ روایت خانه ایکه طالبان…

اُلیګارشي څه شی ده؟

نور محمد غفوری د اُلیګارشي په اړه په (قاموس کبیر افغانستان) کې داسې…

دو پرسش

۱-- آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان…

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار…

«
»

معرفی و برگردان اشعاری از صالح بیچار شاعر کورد عراقی

“صالح بیچار” (ساڵح بێچار) شاعر، نویسنده و ترانه‌ سرای کورد عراقی، در نخستین روز جولای ۱۹۶۷ میلادی، در محله‌ی “سەرشەقامە” شهر سلیمانیه‌، پایتخت اقلیم کوردستان دیده به جهان گشود.

وی طی سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۸ میلادی در خیابان مولوی آن شهر، کتاب‌فروشی داشت و همین امر سبب‌ساز آشنایی وی با بسیاری از نویسندگان، شاعران، هنرمندان و خوانندگان آن دیار شد.

نخستین شعرش در سال ۱۹۸۳ در روزنامه‌ی هاوکاری منتشر شد و تاکنون اشعارش به زبان‌های عربی و انگلیسی و فارسی و… برگردان شده است. همچنین خوانندگان بسیاری از جمله: عدنان کریم، شهین طالبانی، چوپی فتاح، شیلان عثمان، بختیار صالح و… اشعار او را خوانده‌ و اجرا کرده‌اند.

ایشان در سال ۱۹۹۱ با خانم “منیره رسول” ازدواج و از این ازدواج صاحب سه دختر و دو پسر شدند.

▪فعالیت‌های ادبی و هنری و اجتماعی:

– عضو کنگره‌ی اتحاد نویسندگان کورد

– عضو مجلس روشنفکران کورد

– عضو اجرایی کنگره‌ی ادبی و هنری گلاویژ 

– عضو اجرایی خانه داستان سلیمانیه 

– عضو سندیکای روزنامه‌نگاران کوردستان 

– عضو فدراسیون نیمه دولتی روزنامه‌نگاران (IFJ) 

– همکاری با مجله‌ی پەپوولەی مناڵانە، ماهنامه‌ی یادگار و روزنامه‌ی کوردستان نو و…

و…

▪کتاب‌شناسی:

– ئەوان مرۆڤن بەرلەوەی بەساڵچووبن – ٢٠٠٣ 

– فریشتەسپییەکان – ٢٠٠٥ 

– ھاوڕێیانی ژینگە (ئۆپەرێت بۆ منداڵان) – ٢٠١٢ 

– دیوانی ساڵح بێچار – ٢٠١٩ 

▪نمونه‌ی شعر:

(۱)

چاوەڕوانیی، 

دەریایەکە…

وشک ناکات، لەبن نایە 

خۆرئاوایە و چاوەڕێتم…

دڵ دەڵێ دێ، 

ئەو پێیوایە…

کەچی گومان لە ناخەوە 

دەمڕوخێنێ، 

دەمترسێنێ، 

دەمگریەنێ…

دەڵێ نایە! 

چشم انتظاری،

دریایی‌ست…

که خشک نمی‌شود و از بین نمی‌رود

غروب است و چشم انتظار تو…

دلم می‌گوید که می‌آید،

دلم گواه می‌دهد…

در حالی که تردید و دو دلی از درون

نابودم می‌کند،

می‌ترساندم،

به گریه می‌اندازدم،

و آن تردید می‌گوید که نمی‌آیی…

(۲)

تۆ لێرە نیت 

هەموو شت لە جێی خۆیەتی 

هەمان شوێن و 

هەمان وەرز و 

هەر ئەو شارە و 

هەمان شەقام 

من هەر منم و 

هەر ڕێبواری هەمان ڕێگام؛ 

بەڵام دونیاکە گۆڕاوە.. 

ئەمجارەیان، تۆ لێرە نیت.. 

من بە تەنیام! 

تو اینجا نیستی،

همه چیز جای خودش است!

همان جا و

همان فصل و

همان شهر و 

همان خیابان

اما من باز منم و 

رهگذر همان راه‌ام،

اما دنیا عوض شده است…

این بار که تو اینجا نیستی…

من فقط تنهام!

(۳)

هەوا، بۆنخۆشه…

ڕەنگە، تۆ بیرتچووبێت 

پەنجەرەکەت دابخەیت!

هوا، بوی خوشی می‌دهد…

نکند، تو فراموش کردی

پنجره‌هایت را ببندی!

(۴)

ئەمشەو ڕۆحم هاتۆتە لات 

لە من یاخی و 

زۆر شەکەت و سەرەڕۆیە 

داڵدەی بدە، پەنابەری…

مەملەکەتی عیشقی تۆیە! 

امشب روحم به سوی تو آمد 

از من گریزان و 

بسیار خسته و دردمند 

پناهش بده، که تو پناهنده‌ای…

ملت تو عشق توست!

(۵)

ئەو کاتانەی پێکەوەین 

گوماندەکەم لە چاوم 

کە بێ تۆشبم، بێ گیانم 

سەیرە، لە دوورییت ماوم! 

زمانی کە با هم هستیم  

شک می‌کنم که بیدار هستم 

چونکه بی‌تو هم باشم، مرده‌ام

تماشا دارد که بی‌تو زنده‌ام هنوز!

(۵)

هەر نیگایەک…

بەس بوو کە من ئیتر بفڕم

لە جێگایەک،

بە دوورییت ڕانایەم، ده‌مرم!

فقط یک نگاهت کافی‌ست…

برای من که به پرواز در آیم 

به هر جا،

به دوری تو عادت ندارم، می‌میرم!

(۶)

بینینی تۆ 

لە بینینی خەونێک دەچوو، 

تێتنەگەیشتم؛ 

تا، لە بوونت دڵنیابووم 

بەجێتهێشتم! 

دیدن تو 

مشابه یک رویا است،

این را نفهمیدم،

تا بودنت را مطمێن شدم

ترکم کردی!

(۷)

وەکو “یەعقوب” وا کوێر دەبم 

“سەبری ئەیوب” لە کوێ بێنم تا، 

بە بۆنی کراسەکەت 

چاوی نابینام ھەڵبێنم ! 

همچون یعقوب کور شدم

صبر ایوب را از کجا بیابم تا 

با عطر پیراهنت  

چشم کورم بینا شود!

(۸)

هەق بەکامیانە 

هەر یەکەیان چوار پیتن،

ژیان و مردن!

حق با کدامشان است

هر کدامشان چهار حرف‌اند،

زیست (زندگی) و مرگ!

(۹)

زەکاتی ماچ

رەمەزانی عیشقە، ئازیز 

جەژنی دیدار، ده‌خه‌یته‌ که‌ی 

من، سه‌رفیتره‌ی خه‌مم داوه…

تۆ، که‌ی زه‌کاتی ماچ ده‌ده‌ی!

زکات بوسه،

رمضان عشق است، نازنین!

عید دیدار را به چه زمانی موکول کرده‌ای؟

من که فطریه‌ی غم‌ام را داده‌ام…

تو چه وقت زکات، بوسه را پرداخت می‌کنی؟!

(۱۰)

له بەر خۆمەوە گۆرانیم دەگوت،

ئەو رۆژەی دایکم، پێیگوتم: ڕۆڵە…

وا دیارە دڵت پەداکردووە!

ئەو نەیدەزانی…

تو زۆر لەمێژە،

دڵمت بردووە!

با خودم آواز می‌خواندم،

یک روز مادرم، به من گفت: عزیزم…

انگار عاشق شده‌ای؟!

او نمی‌دانست…

تو خیلی وقت پیش از این،

دلم را برده‌ای!

شعر: #صالح_بیچار

برگردان: #زانا_کوردستانی