ذخایر نفت و گاز افغانستان

نوشته کریم پوپل

بر طبق آخرین ادعاها و اکتشافات در مورد نفت و گاز در افغانستان، در حدود ۱٫۸ میلیارد بشکه نفت خام و ۷۰۰ ویا۳۰۰۰ ملیارد مترمکعب گازطبیعی و ۵۶۲ میلیون بشکه گاز مایع در افغانستان وجود دارد. همچنین افغانستان توانایی استخراج روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام را داراست که درآمدی معادل سالانه ۹–۱۰ میلیارد دلار برای افغانستان ایجاد می‌کند. میزان نفت و گاز افغانستان از بسیاری از کشورهای صادرکننده نفت و گاز چون جمهوری آذربایجان و ازبکستان و… بیشتر است.

حوضه شمال قسمتی از حوضه عظیم نفت و گاز آمودریا می‌باشد که از نظر میزان ذخیره در بین ۱۵۲ حوضه نفتی و گازی کشف شده جهان در رده پانزدهم قرار دارد. این حوضه ۵۱۵ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و در چهار کشور افغانستان، ایران، ترکمنستان و ازبکستان گسترش دارد.

تاکنون در افغانستان بیشترین تحقیقات انجام شده در پنج حوضه نفت خیز صورت گرفته که دوحوضه آن در شمال آمودریا ، یک حوضه آن در هلمند یک حوضه در هرات و یک حوضه آن کتواز ولایت پکتیکا قرار دارد.

دو حوضه‌ای که در آن مطالعات زیادی بعمل امده‌است عبارت از «حوزه افغان – تاجیک» در شمال – شرق کشور و «حوزه افغان – ترکمن» شمال غرب می‌باشد. در حال حاضر در جمهوری اسلامی افغانستان داراي شش منبع بزرگ نفت و گاز می باشد كه شامل حوزه های ساحلی نفتی آمو دريا، افغان- تاجک ، كشك ( جوار ترکمنستان) ، كتواز، هلمند و حوزه نفت خیز هرات تیرپل است . در آینده نه چندان دور تحقیقات مکمل دربارهٔ معادن نفت کتواز ولایت پکتیا و ذخایر نفت ولایت هلمند و هرات آغاز خواهند شد. حوزه نفت و گاز خیز هلمند با مشمولیت قسمت جنوب – غربی و جنوبی افغانستان با مساحت مجموعی ۱۳۱ هزار کیلومتر مربع (۲۰٪ خاک کشور) می‌باشد. حوزه دیگر نفت و گاز خیز در ولایت کنر وجود دارد . تا اکنون تحقیقات در مورد صورت نگرفته است.

تاریخچه عملیات حفاری غرض کشف معادن گاز ونفت

نخستین عملیات حفاری جهت اکتشاف نفت و گاز در افغانستان در سال ۱۹۵۶ انجام شده‌است به طوری که در سال ۱۹۵۹ منجر به اکتشاف میدان نفتی انگوت در ولایت سرپل گردید. در فاصله سالهای ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۶ پنجاه حلقه چاه اکتشافی دیگر نیز در این حوضه حفر گردید که باعث اکتشاف ۳ میدان گازی بزرگ میدان گازی یتیم تاق (۱۹۶۰)، میدان گازی خواجه گوگردک (۱۹۶۱) و میدان گازی خواجه برهان (۱۹۶۴) شد. (کینگستون و کلارک ۱۹۹۵) طبق مطالعات چندین ساله متخصصین روسی و افغانی از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۸۱ دست کم دو میدان نفتی کوچک، یک میدان گازی بزرگ (جرقدوق) و دو میدان گازی دیگر کشف شده‌است که عمدتاً در بخش شما لغربی کشور می‌باشد.

بر اساس مطالعات انجام شده می‌توان مجموع ذخایر نفت و گاز شمال کشور افغانستان را اعم از ذخایرکشف شده و کشف نشده که قابل استحصال می‌باشند به صورت زیر تعیین نمود.

درسالهای ۱۹۸۰ روس‌ها مجموعاً ذخایر معادن افغانستان را ۹۵ میلیون بشکه وقابل استخصال را ۳۰۰ میلیون بشکه تخمین نموده بود؛ ولی بعداً این ارقام اضافه شده‌است.

ذخیره ساحه نفتی حوزه‌های افغان- تاجیک و آمو دریا در حدود ۱۵ تریلیون متر مکعب نفت برآورد شده است. اگر به بشکه تبدیل شود چیزی در حدود ۶۰ تریلیون بشکه نفت خواهد شد که در جدول کشورهای دارای ذخایر نفت در رتبه ۹ بعد از روسیه قرار می‌گیرد و بالاتر از لیبی.

با توجه به مقدار مصرف جهانی و ذخایر کشورهای عمده تولیدکننده نفت، افغانستان در زمره صادرات کننده‌های عمده به شمار نخواهد رفت؛ اما این مقدار نفت خام می‌تواند نیازهای داخلی را برای سالیان متمادی برآوره کند.

* مجموع ذخایر کشف شده نفت ۱٫۸ بیلون بیلر تیل خام در بین مزارشریف و شبرغان وجود دارد

* مجموع ذخایر نفت قابل استحصال ۱۵۶۹ میلیون بیرل

* مجموع ذخایر کشف شده گاز در حدود ۴۴۴ بیلون متر مکعب

* مجموع ذخایر گاز مایع ۵۶۲ بیلون متر مکعب گاز

دراین اواخر تحقیقاتی که توسط سازمان آمریکائی ناسا انجام گرفت مشخص شد در افغانستان بیشتر از ۱۰۰ حوضه نفت و گاز وجود دارد. تاکنون در افغانستان بیشترین تحقیقات انجام شده در پنج حوضه نفت خیز صورت گرفته که دوحوضه آن در شمال آمو، یک حوضه آن در هلمند، یک حوضه در هرات و یک حوضه آن در کتواز ولایت پکتیکا قرار دارد. همچنان شرکت بریتیش پترولیم در تازه‌ترین گزارش سالانه خود اعلام کرد که افغانستان ظرفیت تولید ۲۵۰-۳۰۰ هزار بشکه نفت را در روز دارد، که با توجه به این موضوع تولیدات افغانستان سالانه حدود نه میلیارد و یکصد میلیون دلار درآمد خواهد داشت. مقامات بانک مرکزی افغانستان می‌گویند که افغانستان سالانه برای رشد اقتصادی اش به حدود شش الی هفت میلیارد دالر کمک نیاز دارد و مبالغ زیر زمینی و معادن می‌تواند منبع خوبی برای رشد اقتصادی باشد.

قرار بود تا آخر سال ۲۰۱۲ میلادی از این چاه‌ها ۱۵۰ هزار بشکه نفت استخراج شود که این مقدار به تدریج افزایش می‌یابد و در سال ۲۰۱۳ به ۳۰۰ هزار بشکه می‌رسد.

ذخایر نفت وگاز حوزه های نفتی افغانستان

۱- حوزه نفتی آمو دریا :

حوزه رسوبی آمودریا که درقسمت شمال وشمال غربی کشورموقیعت دارد از نظر میزان ذخیره و وسعت خیلی طویل بوده در میان چهار کشورچهار کشور افغانستان، ایران، ترکمنستان و ازبکستان گسترش دارد.

این حوزه با کشورترکمنستان درحدود تقریبآ ٣٠٠ کیلومتر سرحد مشترک داشته مساحت این حوزه (٥٧) هزارکیلومترمربع بوده بعدازموافقتنامه سال ١٩٥٨ که بین افغانستان واتحاد جماهیرشوروی سابق به امضا رسید، تحقیقات منظم جیولوجیکی وبرمه کاری های تفحصاتی – اکتشافی درحوزه های رسوبی آمودریا ، افغان – تاجک وخمیدگی هرات آغازگردید. تحقیقات انجام شده در این حوزه رسوبی منتج به تثبیت ۵۰۰ ساختمان مساعد به منظور تفحص نفت و گاز گردیده وتا به حال ۸ منبع گاز دار( معدن گاز دار خواجه گوگردک ، معدن گاز دار جرقدوق ، معدن گاز دار یتیم تاق ، معدن گاز دار خواجه بولان ، معدن گاز دار واکتشافی جمعه ، معدن گاز دار و اکتشافی باشیکورد ، معدن گاز دار و اکتشافی چغچی و معدن گاز دار و اکتشافی جنگل کلان) و ۶ منبع نفتی ( معدن نفت خیز انگوت ، معدن نفت خیز آقدریا ، معدن نفت خیز زمرد سا ی، معدن نفتی قشقری ، معدن نفتی بازار کمی و معدن نفتی علی گل ) کشف شده است .این حوزه دارای ۹۶۲ ميلیون بشکه ذخایر نفت خام و ۵۲ تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی است.

در ذخایرمجموعی گازکه قابل استخراج میباشد به حجم (١٢٠) ميلیارد مترمکعب گازتثبیت گردیده که ازانجمله به حجم (٥٧.۵) ميلیارد مترمکعب گازبه مصرف رسیده است .حوزه نفت وگاز آمو دریا از نظر میزان ذخایر گاز و نفت در بین ۱۵۲ حوزه نفت و گاز کشف شده جهان بوده در رده پانزدهم قرار دارد.حوزه رسوبی آمودریا یک حوزه مهم رسوبی است که سیستم پطرولیم درآن ثابت شده ودورنمای خوب درآن پیشبینی میگردد .

درحوزه آمودریا یکتعداد ساختمان های عمیق جیولوجیکی نظربه تحقیقات مختلف جیولوجی تثبیت گردیده واحتمال بیشتروجود دارد که ساختمانهای یاد شده دارای ذخایرفراوان گازباشد، حوزه متذکره تحقیقات بیشترجیولوجیکی را ایجاب مینماید وامکانات کشف ساختمانهای جدید دراین حوزه نیزمتصوراست.

برای نخستین بارتفحص و اندازه گیری ( Sizmake ) حوزه نفتی افغان تاجک بگونه D2به مساحت ۴۸۰ کلیو متر مربع آغاز و کار این اندازه گیری با مصرف مجموعی ۱۲۵۰۰۰۰۰ دوازده میلیونو پنجصد هزار دالر توسط کمپنی کانادایی تیرا سایز (Terrasais ) تکمیل گردیده است.

قرارداد استخراج این حوزه با یک شرکت چینایی برای مدت ٢٥ سال عقد شده است که در ابتدا سالانه ١٥ هزار بشکه نفت از این حوزه نفتی استخراج خواهد شد که درآمد حکومت افغانستان از حوزه آمو دریا به ٤٠٠ میلیون دالر در سال می رسد. سود حکومت افغانستان از حوزه نفتی آمو دریا ٧٠ درصد، و میزان استخراج نفت از حوزه آمو دریا تا دو سال آینده به ٣٠٠ هزار بشکه خواهد رسید.

وزارت داخله افغانستان هم از تامین امنیت این حوزه نفتی اطمینان داده و گفته است که نیروهای امنیتی با جان و دل از این حوزه نفتی پاسداری خواهند کرد. کشور کانادا ، قزاقستان روسیه و دولت چین در کشف و سروی معادن شمال تلاش زیادی نموده اند. کوریای جنوبی وعده همکاری نیز داده است.

میدان های نفتی وگازی آمو دریا که موقیعت و ذخایر نفتی آن تثبیت گردیده و درین اواخر به دعواطلبی گذاشته شده است قرار ذیل میباشد.

۱-میدان انگوت

این منطقه در شش کیلومتری شهر سر پل در قسمت فوقانی یک چین خوردگی با ارتفاع۱۰۰۲متر واقع شده است و در این حوضه تا کنون۱۴چاه اکتشافی حفر گردیده است که به عنوان مثال چاه شماره۸در عمق۱۰۸۰متری به نفت رسیده و مقدار استخراج آن ۷۰۰ تن در روز تثبیت گردیده است.

ذخیره کلی این میدان در حدود۴ میلیون تن ارزیابی شده است.

۲- میدان آق دریا

این میدان در چهار کیلومتری شرق شهر سر پل در ولایت جوزجان و هشت کیلومتری میدان انگوت واقع شده است و اولین چاه اکتشافی در۲۱ ماه می سال ۱۹۷۴در آن حفر گردید و ذخیره کلی این میدان در حدود ۲۲میلیون تن برآورد شده است.

۳ – میدان گازی خواجه برهان

این منطقه در۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر شبرغان واقع گردیده است و ذخیره کلی این میدان در حدود ۴ تا ۵ میلیارد متر مکعب تخمین زده شده است.

۴- میدان گازی یتیم تاق

میدان گازی یتیم تاق یکی از بزرگترین میدانهای گازی منطقه شبرغان است و مجموع ذخیره آن در حدو۲۰-۲۵میلیارد متر مکعب می‌باشد. در جریان حفاری چاه شماره ۴۴ این میدان به دلیل عدم رعایت استانداردهای حفاری و عدم تعیین دقیق فشار داخلی مخزن، کلیه تأسیسات حفاری در اثر انفجار چاه منهدم گردید. این حادثه باعث آزاد شدن گاز و آتش‌سوزی گردید که قریب به یکسال ادامه داشت تا بالاخره باروشهای مختلف از جمله تزریق مواد و گذاشتن سرپوش فلزی آتش‌سوزی چاه مهارگردید.

۵-میدان گازی خواجه گوگردک

این میدان در۲۲کیلومتری جنوب شرقی شهر شبرغان قرار دارد و ذخیره کلی این میدان در حدود ۸/۴۶ میلیارد متر مکعب تخمین زده شده و بهره‌برداری از آن از ۲۱ اکتبر۱۹۶۷آغاز شده است. در سال۱۹۷۳۳ بیست وهشت حلقه چاه جهت استخراج و بهره‌برداری گاز دراین میدان حفر گردید و تا سال۱۹۷۵ به۳۲حلقه افزایش یافت. بخشی از گاز تولیدی این منطقه از طریق خط لوله به شوروی سابق صادر می‌شد و بخشی دیگر از آن به کارخانه کود و برق مزار شریف منتقل می‌گردید. ذخیره گاز ترش خواجه گوگردک در حدود۴/۱۸میلیارد متر مکعب و گاز شیرین آن در حدود۳۷تا۳۸میلیارد متر مکعب ارزیابی شده است.

۶-میدان گازی جرقدوق

این میدان در حوضه گازی شبرغان واقع شده است و ذخیره گاز آن۴۱میلیارد متر مکعب تخمین شده است.

علاوه بر میدان‌های ذکر شده، مناطق نفت و گاز خیز دیگری نیز در این ناحیه شناسائی شده‌اند که می‌توان به حوضه دشت لیلی، حوضه آقچه، حوضه محمد جان خان دگر، حوضه بلخ، حوضه غورماچ، حوضه علی‌آباد، حوضه بازار کلی، حوضه کلفت و حوضه جنگل کلان اشاره نمود.

۷. چاه های نفت منطقه “قشقری”

. این مخزن در سال ۱۹۷۶ که در دوازده کیلومتری طرف جنوب و جنوب شرقی شهر سرپل واقع می‌باشد، کشف گردید. ساحهٔ نفت خیز قشقری ۱۱۵۹ متر از سطح بحرارتفاع دارد و مساحت ذخیره آن در زیر زمین به طول و عرض تقریبی ۷٫۵ در ۱٫۵ کیلومتر می‌باشد. به لحاظ علم زمین‌شناسی، این ساحه در طبقات الب یک طبقه، اپت دو طبقه و هاتاریف یک طبقه که مجموعاً چهار طبقهٔ نفت دارد. این معدن به صورت عموم به طبقهٔ تباشیر (کریتیشیاس) تعلق می‌گیرد. در ساحهٔ قشقری جمعاً ده چاه تفحصاتی و اکتشافی حفر گردیده که از آن جمله چاه‌های شماره ۱، ۲ ، ۳، ۴ ، ۸، ۹ و ۱۰ نفت خیز هستند.

ذخیره نفتی قشقری ساحه‌ای در حدود ۴۵۰۰ کیلومتر مربع را شامل می‌گردد. برآورد شده است که این مخزن حدود ۸۰ میلیون بیرل نفت دارد که برای ۲۵ سال روزانه ۱۱ هزار بیرل نفت از آن استخراج خواهد شد. وزرات معادن افغانستان با شرکت نفت ملی دولتی چین(CNPC) قرارداد استخراج این مخزن نفتی را امضا کرده است. چین نخستین کشور خارجی خواهد بود که در افغانستان نفت استخراج می‌کند . این قرارداد به چین امکان می‌دهد در ولایت‌های سرپل و فاریاب نفت تولید کند. این منطقه تحت عنوان حوزه آمودریا (بلاک قشقری، بلاک بازار کمی و بلاک زمرد سای) شناخته می‌شود. بر اساس قرار داد ۱۵ فیصد ریالیتی (سود خالص از نفت تولید شده) به دولت افغانستان پرداخت خواهد شد. در ولایت سرپل به یک شرکت دولتی چینی واگذار شده است .در اطراف منطقه پوسته‌های امنیتی مستحکمی ایجاد شده است.

۸. حوزه نفتی اندخوی و آقینه

وزارت معادن افغانستان تحقیقات حوزه نفتی اندخوی و آقینه در ولایت فاریاب را آغاز کرده است. این تحقیقات توسط شرکت کانادایی«تیراسایز» انجام می شود و سه ماه را در بر می گیرد. «حوزه احتمالی نفتی اندخوی و آقینه که ۲۳۶ کیلومتر زمین را احتوا می کند، با این قرارداد مطالعات اندازه گیری آغاز می شود.

تحقیقات سایزمیک به مطالعاتی گفته می شود که اندازه ذخایر نفتی زیر زمینی توسط آن مشخص می شود. شرکت کانادایی تیراسایز تحقیقات سایزمیک را پیش از این در حوزه نفتی افغان – تاجیک انجام داده و حالا این تحقیقات را در حوزه نفتی اندخوی و آقینه آغاز کرده است. هزینه این تحقیقات ۶ میلیون دالر است که از بودجه انکشافی دولت افغانستان پرداخته می شود.

۹. تاسیسات جدید چاه نفت انگوت

به صورت عمومی در هر پنج ساحهٔ نفت خیز انگوت قابل استخراج به مقدار ۱۱٫۲۱ میلیون تن نفت موجود است. پروسه استخراج این چاه‌ها با ظرفیت ۸۰۰ بشکه تیل در یک شبانه روز آغاز گردیده و پس از تصفیه در تصفیه خانه‌های کشور به بازار عرضه خواهد شد کار سروی این حوزه توسط یک کمپانی کانادایی خبر داده شده است.

۱۰.ذخیره نفتی بازار کلی

در سال ۱۹۷۷ ذخایرنفتی درمنطقه «بازارکلی» در ۲۰۰ کیلومتری غرب سرپل کشف گردید که مشخصات تخصصی آن این گونه است:

اندازهٔ این ذخیره در طبقهٔ تباشیر پایانی مساوی به ۱۸ در ۱٫۴ کیلومتر به امپلیتود ۳۰ متر بوده و موقعیت افقی مذکور از ۱۶۶۸ تا ۱۶۸۰ متری و کثافت نفت ۰٫۸۵۶ گرام فی سانتی‌متر مکعب است و متوسط موجودیت مواد فرار کننده ۵۰٫۶ و مقدار سلفر ۱٫۸ درصد و مقدار پارافین ۲٫۱۷ درصد، اسفلتین ۶٫۲ درصد و غلظت سینماتیکی ۱۶٫۲ سانتی پوآز و دارایی گاز کاندینست از ۲ الی ۱۰ گرام در متر مکعب می‌باشد. مساحت اصلی اشباع شده نفتی ۲۴۰۰ هزار متر مربع به ارتفاع ۵٫۶ متر، ضریب قابلیت نفوذ ۰٫۲۰ و ضریب نفتی ۰٫۵۹ و ضریب نفت دهی ۰٫۳۷ است. مقدار نفت در همین یک طبقه ۷۵۰ هزار تن و قابل استخراج ۲۷۷ هزار تن است.

۱۱. دخیره نفتی زمردسای

ساحهٔ دیگر نفتی، ساحه «زمرد سای» در طبقهٔ ۱۴ جیولوجیکی سمت شمالی دارای نفت سرشار است. مشخصات تخصصی این ذخیره نفتی نیز چنین است: اندازهٔ محفظ ۹٫۵ ضرب ۲٫۷ کیلومتر به امپلیتود ۸۴ متر بوده و موقعیت افقی مذکور بین ۱۶۵۰ تا ۱۷۷۰ متر است. کثافت نفت ۰٫۸۸۷ گرام در سانتی‌متر مکعب و متوسط موجودیت مواد فرار طبقه ۳۱٫۰ درصد، سلفر ۲٫۱ درصد، پارافین ۴٫۴ درصد، اسفلتین ۸٫۲ درصد بوده و غلظت سینماتیکی ۴۳ سانتی پوآز می‌باشد. موجودیت گاز کاندینست بین ۱۲ تا ۲۰ گرام در متر مکعب نفت و فشار طبقه ۲۱٫۵ میگاپاسکال و حرارت طبقه ۸۳ درجه سانتی گراد است. مساحت اصلی مشبوع از نفت ۱۰۰۶۳ متر مربع و ضخامت مشبوع نفتی ۸٫۶ متر، ضریب قابلیت نفوذ ۰٫۲۲ و ضریب نفتی ۰٫۶۴ و ضریب نفت دهی ۰٫۲۵ است. موجودیت نفت در این طبقه به قدر ۱۰۶۸۸ هزار متر مکعب و قابل استخراج آن ۲۶۷۲ هزار متر مکعب می‌باشد.

۲-حوزه نفتی افغان – تاجک

این حوزه درقسمت شمال وشمال شرق افغانستان موقیعت داشته که مساحت آن به ۳۱ هزار کیلومتر مربع میرسد وبا کشورترکمنستان درحدود (٣٦٠) کیلومترمرزمشترک دارد . این حوزه در شمال وشمال شرق کشور از ولایت تخار تا به ولایت جوزجان امتداد یافته است که ازطرف شرق به کوهای هندوکش، از طرف غرب و شمال به آمو دریا و از طرف جنوب به کوهای البرز می رسد. این حوزه در سال ١٩٥٨ میلادی کشف شد و دوسال قبل در نتیجه بررسی شرکت کانادایی نفت و گاز تراسایز، در ٣١ هزار کیلومتر مربع و ١٢ بلاک تقسیم گردیده است.

این حوزه حدود ۹۴۶ میلیون بیرل نفت خام و ۷ تریلیون فوت مکعب ذخایر گاز طبیعی دارد.

حوزه نفت خیز افغان – تاجک دارای ذخیره پیش بینی شده ۱٬۵۹۶میلیارد بشکه است، که اگر هر بشکه نفت را ٧٧ دالر حساب کنیم ارزش مجموعی این ذخیره نفتی به ١٢٣ میلیارد دالر می رسد.

درحوزه رسوبی افغان تاجک یک سلسله تحقیقات جیولوجیکی انجام یافته که درنتیجه ساختمان های متعدد درآن تثبیت گردیده است .

برمه کاری های عمیق تفحصاتی بالای یک تعداد ساختمان های عمیق جیولوجیکی صورت گرفته که دربعضی ساختمانها علایم نفت به مشاهده رسیده ودربعضی ساختمان ها درجریان برمه کاری ها یک سلسله مشکلات جیولوجیکی وتخنیکی بوجود امده وطبقات مثمر مطلوبه درآن بازنگردیده است.

حوزه رسوبی افغان تاجک یک ساحه مثمرنفتی پیشبینی میگردد که مطابق قانون هایدروکاربن ها به (١٢) بلاک تقسیم بندی گردیده که از جمله، قرار داد استخراج دو بلاک حوزۀ نفت وگاز “افغان-تاجیک” با سه شرکت امضاء شده که بر اساس آن این شرکت ها ١٢ میلیار دالر در این حوزه سرمایه گذاری خواهند کرد. که بر اساس این قرارداد، در پنج سال نخست این شرکت ها یک میلیارد و ٦٠٠ میلیون دالر سرمایه گذاری می کنند و در ١٢ سال آن را به ١٢ میلیار دالر خواهند رساند.

این دو بلاک قرارداد شده دارای ٥١٤ میلیون بیرل نفت و٩١ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی می باشند. که طبق قرارداد نفت وگاز استخراج شده از این حوزه در ابتدا برای بر طرف کردن نیازمندی افغانستان استفاده می شود و سپس صادرخواهد شد.

با آغاز کار این حوزه، زمینه کار برای هزار نفر فراهم می شود اما سپس تا به ١٢ هزار تن افزایش خواهد یافت. حوزه افغان تاجک بطرف شمال افغانستان درخاک کشورتاجکستان امتداد یافته ودارای عین مشخصات جیولوجیکی میباشد . درساحه تاجکستان نزدیک به مرزافغانستان چندین معادن نفت که دارای ذخایرصنعتی میباشد کشف وتثبیت گردیده است.

مشابه به ساختمانهای نفتی آنطرف مرز درساحه افغانستان نیزچندین بلاک تکتونیکی(طبقاتی) مانند میگاسین کلینال(فرورفتگی) های سورخان دره وخش ( کولاب) . ومیگا انتی کلینال(برامده گی) های کارنیگان واب گرم تشخیص گردیده است .

دراین بلاک های تکتونیکی(طبقاتی)، تعداد زیادساختمان های انتی کلینال(برامده گی)، موجود بوده که برای تجمع نفت وگازمساعد میباشد این ساحه خیلی مغلق پیشبینی گردیده فلهذا تحقیقات جیولوجیکی بیشتر را ایجاب مینماید.

امپلی تود(دامنۀ) شکستگی ها دراین ساحه به نسبت داشتن تکتونیک نمکی درحدود (٤-٥) کیلومترممکن است. طبقات مثمرحوزه رسوبی افغان تاجک عبارت است ازجوراسیک(یکی ازدوره های شکلگیری زمین) تحتانی وسطی وفوقانی رسوبات تباشیر وپالیوجین (دوره اول شکلگیری) میباشد.

ارقام ذخایر گاز ونفت شمال افغانستان (الی سال2016)

بر اساس معلومات وزارت معادن، در حوزه های نفتی کشف شده و ناشده بصورت مجموعی ٤٤٤ میلیارد متر مکعب گاز مایع، ٢١٩ میلیون تن نفت و٧٠ میلون تن نفت کاندنسات که مرکب از گاز است، وجود دارد.

بر اساس مطالعات انجام شده میتوان مجموع ذخایر نفت و گاز شمال کشور اعم از ذخایرکشف شده و کشف ناشده که قابل استحصال می باشند را به صورت زیر تعیین نمود .

– مجموع ذخایر کشف شده نفت ٨٠ میلیون بشکه.

– مجموع ذخایر نفت قابل استحصال٣٠٠میلیون بشکه بهمراه ١٤٥میلیون بشکه نف سنگین.

– مجموع ذخایر کشف شده گاز درحدود 5 تریلیون فوت مکعب.

– مجموع ذخایر قابل استحصال گاز در حدود ٩/٦ تریلیون فوت مکعب.

اداره سروی وجیولوژی ایالت متحده امریکا چنین ارقام را ارائیه نموده است.

۳-حوزه نفتی( تیرپل )هرات :

این حوزه درقسمت غرب افغانستان درمنطقه‌ ای در نزدیكی به مرز بین ایران و اسلام قلعه درهرات موقعیت داشته وبا کشور ایران به فاصله (٩٥) کیلومترهم-سرحد میباشد .

مساحت حوزه متذکره (١٤) هزارکیلومترمربع میباشد وحوزه رسوبی هرات تحقیقات امورسایزمیکی امواج منعکسه، گراویمتریک، تحقیقات سروی جیولوجی انجام یافته که درنتیجه یکتعداد ساختمانهای عمیق جیولوجیکی برای برمه کاریهای تفحصاتی اماده ساخته اند .

اموربرمه کاریهای عمیق تفحصاتی بالای ساختمانهای احمد آباد، تیرپل وگوهرشادبیگم انجام یافته که درنتیجه مثمریت نفت وگازخیزیآن درنقطه اول تفحصاتی احمد اباد به ثبوت رسیده است .

با آن ‌كه درمورد مقدار نفت ذخیره شده و قابل بهره برداری دراین حوزه تا اكنون معلومات دقیق در دست نیست، اما كار اكتشافی روی معادن این حوزه جریان دارد و تا اكنون چندین شركت داخلی و خارجی خواهان استخراج نفت این منطقه شده اند.

حوزه رسوبی تیرپل ازجمله حوزه های دلچسب جیولوجیکی بوده که تمام شرایط تشکیل هایدروکاربن ها دران مساعد میباشد .

۴-حوزه نفتی کتواز

حوزهٔ نفت و گاز کتواز، یک منطقهٔ مشترک بین ولسوالی‌های یحیی خیل، زرغون شهر، جانی خیل و خوشامند در طرف جنوبی شرنه خوانده می‌شود.

این حوزه درقسمت جنوب شرقی کشورموقیعت داشته ومربوط زون جیوسین کلینال (عامل بوجودآمدن برامدگی و فرورفتگی) جوان بوده ومساحت این حوزه درحدود (٤٠) هزارکیلومترمربع بوده که ضخامت احجارراسبه آن به (٦) هزارمترمیرسد، تهداب احجارراسبه عبارت ازرسوبات قبل ازکمبری (تهداب کرستلی ) میباشد .

نفت وگازحوزه کتواز به رسوبات پالیوجین(دوره اول تشکل)ایوسین(دوره عصرجدید تشکل) تحتانی که درقسمت ساحه پاکستان مثمربوده ارتباط میگیرد دراین حوزه رسوبات تباشیر وجوراسیک نیزنفت وگازدارپیشبینی میگردد .

جیولوجیستان پژوهشگر در عرصهٔ نفت و گاز باور دارند که نفت و گاز کتواز، یک منطقهٔ رسوبی می‌باشد که پیشبینی خوب در مورد آیندهٔ آن شده می‌تواند. همچنان در منطقهٔ مشترک این حوزه که در آن سوی خط دیورند در خاک پاکستان موقعیت دارد، فعلاً نیز ذخایر خوب نفت و گاز کشف شده است.

درسال ( ١٩٧٥ ) کمپنی فرانسوی بنام توتال یک قرارداد به “ریاست موسسه ملی نفت” آن زمان به امضا رسانید که کمپنی متذکره مکلفیت داشت تا درمقابل دومیلیون دالرامریکایی به مدت دونیم سال تحقیقات جیولوجیکی غرض تثبیت وتشخیص نفت وگازداربه مصرف برساند. کمپنی توتال بعد ازانجام یک سلسله تحقیقات جیولوجیکی نفت وگازقبل ازتکمیل معیارمرحله اول تفحصاتی عدم دلچسپی خویشرا به دوام تحقیقات جیولوجیکی ابرازنمود .

انجینیران کمپنی توتال فرانسوی بیشتراز(٣) صد هزاردالرامریکایی به مصرف رسانیده ومبلغ متباقی را واپس به وزارت معادن تحویل نموده اند .

کمپنی توتال فرانسوی مکلفیت داشت که تحقیقات جیولوجیکی راقرارذیل انجام دهد .

مطالعه تکتونیک ساحه کتواز
ستراتیگرافی
شرایط پالیوجغرافیایی
احتمال موجودیت هایدروکاربن ها

کمپنی توتال فرانسوی بعدازانجام تحقیقات جیولوجیکی عدم دلچسپی خویش را بدوام کارروی چندین عامل که قرارذیل است ابرازنموده بود .

احجار”مادرسنگ” کم بوده ومواد عضوی درآن به ندرت به نظرمیرسد .
احجارسنگ ریگی عموما سمنت شده به نظرمیرسد ومواد هایدروکاربن درآن جابجا شده نمیتواند .
ساختمانهای جیولوجیکی بسته درسطح زمین (برهنه ) به مشاهده نمیرسد .

پس از انجام یک سلسله تحقیقات جیولوجیکی دراین حوزه،امکانات کشف ساختمانهای عمیق جیولوجیکی که برای تجمع نفت وگازمساعد بوده متصوراست .

۵- حوزه نفتی هلمند (سیستان ) :

این حوزه عموماً ازدشت مارکو و ریگستان تشکیل گردیده ومساحت آن به (١٣١) هزارکیلومترمربع میرسد، ضخامت احجارراسبه حوزه متذکره (٥-٦) کیلومتربوده برای تشکیل هایدروکاربن ها مساعد میباشد دراین حوزه مطالعات جیولوجیکی تقریباً صورت نگرفته دورنمای آن بعد ازانجام یک سلسله تحقیقات جیولوجیکی روشن خواهد گردید .

اما گذشته از پنج حوزه نامبرده نتایج یك بررسی سازمان ناسا مشخص نموده كه در افغانستان بیشتر از ۱۰۰ حوزه نفت و گاز وجود دارند که بعد از تحقیقات لازم معلومات بیشتری بدست خواهد آمد.

۶. حوزه کشک هرات

گفته می‌شود نماینده‌های وزارت معادن برای بررسی ذخایر نفت و گاز به ولسوالی‌های گلران، کشک کهنه و کشک رباط سنگی در شمال ولایت هرات مناطق هم سرحد با ترکمنستان اعزام شده اند .مطالعات اخیر زمین شناختی در ولسوالی های کشک کهنه، کشک رباط سنگی ، گلران و حتی مناطقی در غرب ولایت بادغیس نشان می دهد که در این مناطق منابع گاز موجوداند. فعلا تحقیقات درین ساحه جریان دارد . دیده شود ه چه نتایج بدست می آید.

.آماده‌گی قزاقستان برای ساخت تصفیه خانه نفت در هرات وکشک

دولت قزاقستان برای ساخت تصفیه خانه نفت در منطقه «تیرپل» ولسوالی کهسان ولایت هرات اعلام آماده‌گی کرده است..
اخیراً سفیر قزاقستان در سفری به ولایت هرات علاقه‌مندی خود را برای ساخت دو فاربریکه تصفیه نفت در کشور ابراز کرده است. قرار است قزاقستان یک فاربریکه تصفیه نفتی را در ولایت هرات و فاربریکه تصفیه نفت دیگری را در شمال کشور اعمار کند.
براساس آمارهای ابتدایی ارایه شده، مناطق شمالی ولایت هرات دارای هزاران متر مکعب گاز و نفت است.

مشابهت زمین شناسی مناطق نفت خیز و گاز خیز ترکمنستان با مناطق شمالی هرات و غرب بادغیس یکسان بوده نشان می دهد که این مناطق می توانند، بزودی به یکی ازمناطق تامین کننده گاز افغانستان و منطقه تبدیل گردند. در حال حاضر یک شرکت کانادایی در حال بررسی و اکتشاف گاز در آن منطقه است و تحقیقات ابتدایی نشان می دهد که یک ذخیره گاه بسیار بزرگ گاز در این منطقه موجود است. کار استخراج بیشتر حوزه های گاز و نفت هرات، تا دو سال اینده تکمیل می شود.

یک تصفیۀ خانه بزرگ نفت با سرمایه گذاری ٣٠ میلیون دالر، از سوی بخش خصوصی در هرات به بهره برداری سپرده شد. در صورت ساخت تصفیه خانه از طرف دولت قزاقستان ولایت هرات مرکز ولایت نفت خیز خواهد گردید.

این تصفیه خانه به نام” آسیا هریوا انرژی” در منطقه کمرکلاغ در شمال غرب شهر هرات ساخته شده است،

تولید گاز فشرده طبیعی در افغانستان

برای نخستین بار دستگاه گاز فشرده طبیعی بروز شنبه ۲۳ ثور ۱۳۹۱ در ولایت جوزجان افغانستان افتتاح گردید. گاز فشرده در وسایط و جنراتورهای گازی هزینه سوخت آن ها را به نصف کاهش می دهد. در حال حاضر بیشتر وسایط در افغانستان از دیزل و پترول استفاده می کنند اما اخیرا وسایطی که از گاز طبیعی استفاده می کنند، نیز وارد بازار شده اند.

دستگاه گاز فشرده در یک ساعت قادر است تا ۱۸هزار متر مکعب را پروسس کند و آن را در اختیار موترداران قرار دهد. این دستگاه قادر است تا سیستم گازی را در موترهایی که از پترول استفاده می کنند، نصب کند.

قرار است دستگاه های گاز فشرده طبیعی در ولایات مختلف افغانستان ساخته شود. گاز مورد نیاز این استیشن از طریق چاه های گازی «جرقدوق» و «شکرک» که در ولایت جوزجان موقعیت دارند، تهیه می شود.

گازی که از چاه های نفتی این دو منطقه استخراج می شوند، آب و سلفر آن تصفیه می شود و به گاز فشرده طبیعی مبدل می گردد که برای موترها و جنراتورهای گازی قابل استفاده است.

ذخایر نفت گومل

چندی قبل جیولوجیستان آمریکایی، وجود نفت را در منطقهٔ «درییو خویندو» از مربوطات این ولسوالی تأیید کرده‌اند و امکان دارد که این منطقه ذخایر وسیع نفت داشته باشد؛ اما تا کنون کدام کار عملی در این راستا صورت نگرفته است.

همچنان به اساس معلومات و تحقیقات ریاست معادن پکتیکا و سایر منابع، امکان موجودیت معادن ذیل نیز در ولایت پکتیکا وجود دارد.

قرارداد استخراج نفت و گاز حوزه افغان – تاجک

قرارداد استخراج نفت و گاز حوزه افغان – تاجک بتاریخ ۱۷ میزان ۱۳۹۲به امضا رسید .حوزه افغان – تاجک که ۳۱۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت را در بر می‌گیرد و از جوزجان آغاز تا کندز ادامه دارد، میان مقامات ارشد وزارت معادن و پطرولیم افغانستان و شرکت‌های غضنفر، شرکت ترکی (ترکیش پطرولیم) و شرکت درگن اویل عربی به امضا رسید. در آغاز کار این پروژه ۱۰۰۰ تن و بعد از بهره‌برداری آن ۱۲۰۰۰ تن مصروف کار می‌شوند کار و استخراج نفت و گاز در این پروژه برای ۲۵ سال ادامه خواهد داشت.

موجودیت نفت و گاز در حوزه افغان -تاجک در حدود ۵۶ سال قبل شناسایی گردیده بود که بنابر مشکلات و تحولات در کشور افغان‌ها موفق به استخراج آن نگردیدند. قرار بررسی‌های که انجام شده در این ساحه ۵۱۴ میلیون نفت و ۹۱ میلیارد گاز طبیعی موجود می‌باشد.

بعد از چند سال نزدیک با استخراج نفت از این حوزه دیگر نیازی به کمک‌های بین‌المللی نخواهد بود چون ۶۰ درصد مفاد به دست آمد از استخراج نف و گاز این حوزه مربوط به دولت افغانستان بوده و ۴۰ درصد دیگر آن به شرکت‌های قرارداد شده تسلیم می‌شود.

حوزه نفتی افغان – تاجک در شمال افغانستان عمدتاً در ولایات تخار، کندز، بلخ و قسماً در ولایت جوزجان موقعیت دارد. شرکت‌های نامبرده از ۱۲ بلاک حوزه نفت و گاز افغان – تاجک تنها مسوولیت استخراج بلاک‌های مزارشریف و صندوقلی را دارند که مسوولیت استخراج نفت صندوقلی به دوش کمپنی ترکی و بلاک مزارشریف به دوش شرکت ملی نفت امارات متحده عرب می‌باشد و غضنفر گروپ در هر دو قسمت با شرکت‌های یاد شده شریک است. بررسی‌های ابتدایی نشان می‌دهد که در بلاک‌های مزار و صندوقلی ۵۱۴ میلیون بشکه نفت و ۹۱ میلیارد متر مکعب گاز وجود دارد. طبق قرار داد شرکت‌های نامبرده تا ۲۵ استخراج نموده میتوانند.

با آغاز استخراج نفت از این ۲ بلاک بیش از ۱۲٫۵ درصد حق امتیاز به دولت افغانستان پرداخته می‌شود که بر بنیاد آن تا ۲۵ سال ۱۲ میلیارد دالر به خزانه دولت سرازیر خواهد شد؛ و هم شرایط کار برای ۱۲۰۰۰ افغان مساعد می‌گردد.

قرارداد حوزه نفتی افغان-تاجیک تعدیل می‌شود

سه شنبه ۱۳ میزان ۱۳۹۵
شرکت‌های «دراگن آیل» امارات متحده عربی، «ترکیش پترولیم» ترکیه و «غضنفر گروپ افغانستان»، سه شرکتی هستند که خواستار تعدیل قرارداد این حوزه نفتی شده‌اند.
حوزه رسوبی «افغان-تاجک» که به‌ دوازده بلاک تقسیم شده‌ و در حدود ۳۶۰ کیلومتر سرحد مشترک با کشورهای ازبکستان و تاجیکستان دارد. این منطقه از طریق داوطلبی آزاد بین‌المللی میان وزارت معادن و پترولیم و کنسرسیوم کمپنی‌های دراگن آیل، ترکیش پترولیم و غضنفر گروپ در سال ۲۰۱۳ به منظور اکتشاف و تقسیم تولید هایدروکاربن‌های آن عقد قرارداد گردیده بود.

شورای عالی اقتصادی روی این حوزه نفتی بحث کرده و از درخواست کسنرسیوم شرکت‌های قرارداد کننده برای تعدیل قراردادشان خبر داده است. اعضای شورای عالی اقتصادی گفته‌اند که در صورت تعدیل قراردادهای این شرکت‌ها باید منافع حکومت و مردم در نظر گرفته شود و موارد قابل تعدیل وضاحت داشته باشد.

سروی گراویتی و مقناطیسی دو بلاک نفتی حوزه افغان – تاجیک

کار سروی گراویتی و مقناطیسی دو بلاک نفتی حوزه افغان – تاجیک، در مناطق صندوقلی و مزار شریف در شمال کشور، با موفقیت به انجام رسید. مساحت این ساحه، ۵۷۶۰ کیلومتر مربع است که سروی آن توسط کنسرسیوم قراردادی وزارت معادن و پترولیم افغانستان انجام شده است.

کار در این ساحه به تاریخ ۱ – اگست – ۲۰۱۵ میلادی آغاز و به تاریخ ۲۵ – سپتامبر – ۲۰۱۵ ختم گردیده که با انجام این سروی، زمینه آغاز کارهای دقیقتر که مشمول تحقیقات سایزمیکی به منظور فراهم ساختن زمینه تحقیقات اکتشافی و تفحصی در این حوزه نفتی مهم کشور، فراهم خواهد شد. تحقیقات سایزمیکی این حوزه نفتی در اواخر سال ۲۰۱۵ ، با هزینه بیش از چهل و پنج میلیون دالر آمریکایی آغاز گردید .

فابریکه تصفیه تیل

يک تصفيۀ خانۀ نفت در حوزۀ آمو دريا با سرمايۀ٧٠٠ ميليون دالر اعمار مى شود، که ديگر نيازى به انتقال نفت خام افغانستان به خارج نخواهد بود.

ادارۀ حمايت از سرمايه گذارى در افغانستان (آيسا) مى گويد، که اين تصفيه خانه روزانه ظرفيت تصفيۀ ٦٠ هزار بشکه تيل خام را خواهد داشت. این تصفيه خانه از سوی شرکت مشترک تيل افغان-امريکا (AFAMCO) ساخته مى شود و افغانستان را از ناحيه تصفيۀ نفت خام به خود کفايی خواهد رسانيد. اين تصفيه خانه زمينۀ اشتغال را برای بيش از ٣٦ هزار تن فراهم خواهد کرد.
زمانیکه این فابریکه به کار آغاز کند، ظرفیت تصفیه ۶۰ هزار بیرل تیل را روزانه خواهند داشت.

با اعمار این فابریکه برای ۱۴۰۰ تن زمینه کار مستقیم و برای ۲۰۰ هزار نفر غیر مستقیم زمینه کار مساعد می‌شود. کارهای زيربنايی وتخنيکی شرکت مذکور تا اواخر سال ٢٠١٥ ميلادی تکميل شده و تصفيه خانه در اوايل سال ٢٠١٦ به فعاليت آغاز خواهد نمود.

فابریکه تصفیه تیل حیرتان

یک تصفیه خانه نفتی با هزینه ۱۶ میلیون دالر کار مقدماتی خود را در شهر مرزی حیرتان در شمال افغانستان آغاز کرد. این کارخانه که از سوی زمری کامگار تاجر افغانستان سرمایه‌گذاری شده در ۲۴ ساعت ظرفیت تصفیه ۵۰۰ تن انواع تیل را دارد. در همین حال قرار است دو تصفیه خانه دیگر نیز با هزینه ۳۰ میلیون دالر آمریکایی در حیرتان با اعمار گردد. در حال حاضر این کارخانه در ۲۴ ساعت ۵۰۰ تن نفت خام را به انواع تیل تصفیه می‌کند اما با تکمیل کار ساختمانی دو کارخانه دیگر ظرفیت آن به ۱۵۰۰ تن در روز خواهد رسید.

قرار داد منابع نفتی ( حوزه آمو دریا ) با کشور چین

قرار داد نخستین پروژه بهره برداری ازمنابع نفتی ( حوزه آمو دریا ) افغانستان در ماه جدی سال۱۳۹۱ با شرکت CNPCIW چین به امضا رسید .

به این اساس این شرکت میتواند بالای نخستین پروژه نفتی در کشور ( بلاک قشقری ، بلاک بازار کمی و بلاک زمرد سای مربوط حوزه آمو دریا ) سرمایه گذاری و به اساس شرایط این موافقتنامه ، تولید نفت را تا سال 1391 آغاز نماید. مدت این قرارداد ۲۵ سال است و در این مدت افغانستان حدود ۷میلیارد دالر به دست خواهد آورد. حوزه نفتی آمو دریا بیشتر در ولایت سرپل و قسمتی از آن در ولایت فاریاب موقعیت دارد. شرکت ملی نفت چین حدود ۴۰۰ میلیون دالر در حوزه نفتی آمو دریا سرمایه گذاری می کند.

با آغاز استخراج ذخایر نفتی آمو دریا، افغانستان چهار منبع عایداتی را به دست خواهد آورد. از نفت استخراج شده 15 درصد آن به دولت افغانستان تعلق می گیرد.

در مراحل اول از اين چاه ها ١٥٠ هزار بوشکه نفت استخراج میشود . اين مقدار به تدريج بالا رفته در سال ٢٠١٣ به ٣٠٠ هزار بوشکه و در سالهاى بعدى افزايش خواهد يافت.

قرار دادى که با شرکت ملى نفتى چين صورت گرفته براى ٢٥ سال بوده و درمجموع دولت از درک استخراج نفتى اين حوزه حدود هفت ميليارد دالر عوايد خواهد داشت. عوايد سالانۀ استخراج اين حوزه ٤٠٠ ميليون دالر پيش بينى شده است و قرار داد ياد شده، قابل تمديد نيز ميباشد.

فابریکه تصفیه نفت هرات

برای اولین بار یک تصفیه خانه بزرگ نفت در هرات با 30 میلیون دالر سرمایه گزاریا فتتاح ومورد بهره برداری قرار گرفت. این تصفیه خانه با هزينه ی ۳۰ميليون دالر ساخته شده ودر اين پالايشگاه روزانه ۱۶ هزار تن نفت خام كه از كشورهاي عربي با بهاي كمتر به هرات انتقال داده ميشود با معيارهاي جهاني تصفیه ميشوند .اين تصفیه خانه توان تصفیه هرگونه مواد نفتي دارد.

در حال حاضر مواد خام مصرفی این شرکت بزرگ از کشور های همسایه نظیر ایران وترکمنستان وارد میشود

براساس منابع وزارت معدن کشور درمنطقه تیرپل هرات درنزدیک سرحد با ایران یک منطقه نفتی سی سال پیش شناسای ومراحل کار ابتدای ان هم دران منطقه زمانی به پیش رفت ولی بعد ازثابت نسبی وامدن حکومت کنونی تاحال هیچ طرحی به منظور استخراج مواد نفتی این ساحه اجرای نشده است.

اعمار تصفیه خانه در شبرغان

اتحادیه نفت و گاز افغانستان اعلام کرده است که تاجران افغان در صورت حمایت دولت حاضرند تا ۶۴۰ میلیون دالر، برای ساخت تصفیه خانه نفت، در این کشور سرمایه گذاری نمایند.

مصرف ساخت بزرگترین تصفیه خانه نفت افغانستان حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دالر برآورد شده است. گفته شده است که قرار بود سه سال قبل، شماری از تاجران افغان این تصفیه خانه را در ولایت جوزجان احداث کنند، اما آنان انتظار دارند که با حمایت حکومت بتوانند از بانک ها قرضه مورد نیاز خود را برای ساخت آن دریافت کنند.

نتایج
طی ۶۰ سال در کشور مطالعات تحقیقات دقیق در مورد کشف و استخراج نفت وگاز صورت گرفت . کشورهای روس چین وکانادا زحمات زیاد در شمال کشیدند. افغانستان دارای ۶ حوزه نفتی است در حال حاضر تنها در دو حوزه شمال حدود ۴۰-۱۰۰ چاه آماده استخراج بوده توانايی استخراج ۳۰۰ هزاربشکه نفت را دارد که بکلی برای کشور کافی است . ولی بلاخره به نسبت اینکه فابریکه تصفیه تیل وجود ندارد کار متوقف گردیده است . اشرف غنی ترجیع داده است که نفت وگاز را به نسبت اینکه فابریکه تصفیه وجود ندارد از ترکمنستان ایران وارد گردد زیرا ارزان بدست می آید .باید گفت افغانستان سال 3 ملیارد دالر مواد محروقاتی را وارد می نماید . مصارف ساخت یک فابریکه تصفیه خانه 1.5 ملیارد دالر است. با تاسیس چنین تصفیه خانه نه دالر به هوا میرود و کار برای هزاران نفر پیدا می شود و هم خود کفا میشویم. فعلا دو فابریکه تصفیه تیل یکی در حیرتان یکی در هرات داریم که هردو تیل خام را از خارج وارد نموده تصفیه می نمایند. هرکسی که وزیر معادن میشود در قصه قرارداد میشود . تا از طریق قرار داد پول بکند. به نظر بنده از خصوصی سازی معادن باید بکلی دست برداشته شود . اگر دولت طی ۱۷ سال تنها کار می کرد حالا هر چیز می داشتیم . فعلا استخراج تیل افغانی پرچو است. سه شرکت که قرارداد استخراج دوبلاک افغان تاجیک را نموده بود محاسبه استخراج غلط برآمد کار متوقف است . شرکت چینائی به نسبت عدم فابریکه تصفیه خانه و عدم امنیت در منطقه قشقری ظرفیت استخراج خودرا بلند نبرده به همان ظرفیت اولی ایستاده است گفته میشود که در عدم استخراج نفت شمال کشورهای همسایه نقش دارند. برای طالبان مزدور دستور داده اند تا منابع معدنی افغانستان را در انحصار گیرند. درین مقطع گپ بزرگان دولت و وزارت معادن بکلی غلط محاسبه شده میتواند . وزیر معادن موجود به نسبت این درد ویا مشکل دیگر استعفا داد. برخلاف توقع اشرف غنی در قصه اقتصاد کشور از طریق منابع داخلی نیست. در قصه طالب داعش حزب اسلامی و فعالیت سیاسی بدون معادل روان است.طی دوسال چند هیچ کار دولتی موافقانه به انجام نرسیده است. دولت افغانستان قدرت نمائی جدید روس و امریکا را در شمال افغانستان محاسبه ننموده بود. از اتحاد طالب ، و پاکستان در بلاک روس بی خبر بود. حالا همه همسایه ها در صدد دشمنی با افغانستان است .بدین لحاظ هیچ کار از دست دولت ما پوره شده نمی تواند.

منابع و موخذ

۱. Exxon Explores ‘Very Promising’ Oil And Gas Fields In Afghanistan نوشته Amie Ferris-Rotman, Ramya Venugopal در آژانس رویتر مورخ Sep. 7, 2012

http://www.businessinsider.com/this-energy-company-hopes-to-find-oil-in-afghanistan-2012-9?r=US&IR=T&IR=T

۲. Oil and Gas Resources – Ministry of Mines and Petroleum نوشته در وبگاه وزارت معادن و پطرولیم

معلومات در مورد حوزه نفتی و مقدار مواد نفتی

https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:cb-A4jG1d7cJ:https://mom.gov.af/en/page/4713+&cd=9&hl=da&ct=clnk&gl=dk

۳. Oil in Afghanistan نفت در افغانستان نوشته وبگاه پژواک

http://mines.pajhwok.com/content/oil-afghanistan

20.نفت و گاز در افغانستان ارزیابی توسط اداره سروی وجیولوژی ایلات متحده آمریکا

http://afghanistan.cr.usgs.gov/oil-and-natural-gas