یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

«
»

د طالبانو رهبریت لار ورکی ښکاري

لیکنه؛ امین الله حقپال

د وساله والو طالبانو فعالیت چې کله له قندهار پیل شو ښه روان و یوه قومانده او یو رهبریت یې له ورایه ښکارېده.

وروسته تر دې چې پلازمینې کابل ته را نژدې شول ځینې غښتلي او لوستي قوماندانان یې د خارجي کړیو له خوا ووژل شول لکه ملا برجان اخوند او په ځای یې داسې کسان وګمارل شول چې په پایله کې یې ډېرې تېروتنې وکړې لکه د شمالي سیمو د انګورو د باغانو ویستل او یا په خلکو باندې د یوه وخت دوه ځلې یا درې ځلې لمونځونه کول او داسې نور؛ خو امنیت یې بیا بېساری و.

کله چې له دوی څخه د دسمبر 11 له پیښې وروسته امریکا متحده ایالاتو د اسامه بن لادن د نیولو او یا له افغانستان څخه د ویستلو غوښتنه رد کړه؛  نو  هماغه وخت د امریکا له پوځي غبرګون سره مخامخ شول او ډېر ژر یې له سحنې پښې سپکې کړې

د حامد کرزي د واکمنیو په اوایلو کې کله چې وسله والو طالبانو بیا خپل وسله وال فعالیتونه پیل کړل؛ نو بیا هم دوی خپل اکسراً طالب قوماندان لوستي یا له دیني زده کړو برخمن کسان وګمارل چې نسبتاً بیا هم د خلکو په منځ کې ښه وځلېدل؛ ځکه له خلکو څخه یې د عشر غوښتنې او د جهاد په نامه د پیسو راټولول په مرسته خپل اقتصادي اړخ څه نا څه غښتلی کړ.

اوس لکه څرنګه چې معلومېږي دا کار سرچپه شوی؛ نو ځکه له دوی سره د خلکو مرسته کمه شوې او کرکه زیاته ښکاري؛ خو له ویرې خپل غږ نه شي پرته کولای. په اصل کې خلک له روان حالت څخه ستړي شوي او د یوه آرامې او ډامنې فضا غوښتنکي دي.

لکه څرنګه مو چې مخکې ورته اشاره وکړه دوی په مخکې کلونو کې د خلکو له دیني باورونو د جوماتونو له وړیا لوډسپیکرونو ښه کار اخیست. تاند ځوانان به یې له همدې لارې جګړې ته رابلل له خلکو به یې د ذکات او عشر پیسې راټولولې؛ خو اوس چې دوی د دا ډول کړنو او لاسته راوړنه له خنډ او ځنډ سره مخ کړي یو علت یې همدا دی چې لوستي قوماندان او افراد اکثرو له دوی سره خدای په آمانی کړی دی، له دوی سره اوس یوازي پخواني کسان هغه پاته دي کوم چې په ډول نه په ډول یې په دښمني کړکړ کړي دي او د مجبوریت له وجې له دوی سره ولاړ دي.

اوس عام خلک په دې پوي شوي دي چې د همدې د عشر او ذکات په نامه چې کومې پیسې یادو وسله والو ته ورکوي د همدې کلي او یا سیمو خلکو له پاره چې کوم پلونه جوړ شوي همدا وسله وال ورانوي، د همدې سیمې د خلکو د بجو د تعلیم او تربیې مخه پرې نیسي یا ښوونځي د پردیو په اشاره سوځوي او یا د همدې کلیوالو بچيو ته موټر سایکل او مخابرې پرې رانیسي او جګړې ته یې تشویقوي او د تعلیم او پرمختګ له خواږه نعمته یې بې برخې کوي.

همدا نمک حرام بیا خپل کلیوال او هېواد وال په دې غولوي چې یو دینی علم دی او بل دنیایي.

دیني علم فرض دی او دا بل خو هسې خوشې وخت ضایع کول دي او بس.

خو خبره دا ده چې دا وسپنه چې خدای پاک یې غرونه پیدا کړي دا یې یوازي د کفارو او یا یهدانو په خاطر پیدا کړي نه داسې نه ده دا ټولو دپاره پیدا کړي دي چې لوتکې او یا د سورلي وسلې پرې جوړې کړي او یا جګړې وسلې او مهمات ترې جوړ کړي آیا دا ساینسي علیم سره کېږي که تش په دنیايي علم سره. دا سره زر یې یوازي د کفارو دپاره پیدا کړي او که د ټولو دپاره چې د برق په تارو کې ترې کار واخلي او یا هم د مېرمنو د زیب او ذینت په خاطر ذوب شي او ډېرې نورې ګټې ترې واخیستل شي دا ټول عصري علم ته اړتیا ده.  دا فولاد، یاقوت او مرجان یې چې پیدا کړي د څه په خاطر دي؟ آیا د یادو یهودو او یا کفار په خاطر دي که د ټولو دپاره آیا موږ مسلمانان یې یوازي د آخرت په خاطر پیدا کړي؟ موږ باید ښوونکي یا ښوونکې، ډاکټر یا ډاکټره ونه لرو؛ ځکه دا دنیایی علم دی که په ښځه، خور او مور مو نر معاینه وکړي دا به څنګه وي. بې ادبي دې ډېره معاف وي که نر پرې لاس ووهي یا یې معاینه کړي دا غیرت شو! په داسې حال کې چې اسلام د غیرت دین دی او نه اسلامي اساسات دې ډول کارونو ته اجازه نه ورکوي چې ستا په خور، مور او ښځه بل نارینه لاس ووهي او یې معاینه کړي او یا دې. د سینو د سرطان درملنه او معاینه وکړي؛ نو خدایه صبر او له دې بې منطقه اولار ورکی مخلوق مو یا خلاص کړې او یا ته په خپله هدایت ورته وکړه!

دوی که رهبریت درلودای داسې به نه وای دوی به خپلې تېروتنې نه تکرارولې؛ نو له دوی څخه رهبریت او قومانداني او واکسالاري پاته دي؛ دوی د افغان ولسمشر بې قیده او شرطه د سولې وړاندې او خبرې ونه منلې؛ خو د سره کافر یا شورويانو خبره یې وار دمخه ومنله دا په دې معنی ده چې دوی لار ورکي دي او د رهبریت یا لارښونې طریقه یې ړنګه ښکاري.

دوی باید هغه څه وکړي چې په هغه خدای پاک، د هغه رسول صلي الله علیه وسلم او خلک پرې خوشاله کېږي؛ نه د دوی بادار.

دوی باید سوله خوښوونکي وي؛ ځکه اسلام سوله خوښوونکی دین دی. نه شر پسند او خدایه موږ ټولو ته هدایت وکړې. امین.