توافقنامه میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی محرمانه به امضا رسید
نوشته کریم پوپل
29.جولای2015
مسول آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش جدید خود را در اجرای موافقتنامه دوجانبه ۱+۵ را با در نظر داشت عدم اشاعه هسته‌ای (NPT)و تهدات مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت را در جمهوری اسلامی ایران منتشر کرد.
پس از رویکار شدن رژیم آخوندی در ایران کشورهای غربی بخصوص ایالات متحده آمریکا تحریمات در تولید انرژی اتمی ایران وارد نمودند. مهمترین کشوری که از این ناحیه خوف داشت اسرائیل بود. ادعا بود که دولت ایران طی چندین سال دوبار انفجارمحرمانه اتمی را در نزدیکی قطعه نظامی در سایت پارچین و دیگری به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران (پی اِم دی) مورد اجرا قرار داده است. بدین منظور از سالیان درازی است که تحقیقات در مورد انرژی اتمی ایران ادامه داشت. گویند عبدالقدیر خان دانشمند هسته‌ای پاکستان یا پدر اتمی پاکستان ایران را در تولید انرژی اتمی کمک نموده است.
کنون موافقتنامه بین دولت ایران و سازمان بین‌المللی انرژی اتمی با همکاری گروه ” ۱+۵ ” میانجیان بین‌المللی (روسیه، آمریکا، بریتانیا، چین، فرانسه و آلمان) به توافق هسته یی رسیده به امضاء رسانیدند؛ که این موافقتنامه منبع اعتراضات بین‌المللی بخصوص اسرائیل و مجلس سنا آمریکا گردیده است. تنها حزب جمهوری خواه آمریکا با این موافقتنامه تا حدی موافق است.” میچ مک کانل” رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا و” برد را با ایران دانست. جان بینر” رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا، چاک شومرعضو ارشد دموکرات سنای آمریکا، اسکات واکر نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا، ریک پری، نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا، تام کاتن سناتور جمهوریخواه آمریکایی، استیو ایزرائیل، نماینده دمکرات نیویورک در مجلس نمایندگان آمریکا، مارکو روبیو نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا، باب کورکر رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، جب بوش نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا، وغیره مخالفت خودرا اعلان نمود.. گفته می‌شود پس از ایران گروه ۵ نفری تحقیقات خودرا در مورد پیشنهاد تولیدات اتمی قزاقستان و دولت روسیه در منطقه کریمیه اوکرائین و دولت سوریه آغاز خواهند نمود.
از اوباما درخواست شده دو توافق نامه جانبی را که در حاشیه توافق نهایی هسته‌ای در وین بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای امضاء شده است، برای ارزیابی بهتر توافق نهایی هسته‌ای در چارچوب قانون بازبینی توافق هسته‌ای با ایران، در اختیار کنگره آمریکا قرار گیرد.
در گزارش آمده است: از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک، دولت ایران در هیچ‌کدام از تأسیسات اعلام شده خود به غنی سازی UF۶ بالاتر از ۵ درصد مبادرت نکرده است و همه ذخایر UF۶ غنی شده اش تا سقف ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ از طریق رقیق سازی یا تبدیل به اکسید اورانیوم، مورد فرآوری بیشتر واقع شده است.
غنی سازی UF۶ تا سقف ۵ درصد از اورانیوم ۲۳۵ با همان نرخی که در گزارش‌های قبلی ذکر شده، ادامه یافته است. میزان مواد هسته‌ای که به شکل UF۶ غنی شده تا سقف ۵ درصد از اورانیوم ۲۳۵ باقی‌مانده، ۷/۸۷۱۴کیلوگرم است.
اجزاء مهم بیشتری در راکتور IR-۴۰ نصب نشده و تولید یا تست سوخت برای این راکتور انجام نگرفته است.
ایران به فراهم کردن دسترسی مدیریت شده آژانس به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیر سازی ادامه داده است.
باید دانست که گاز مایع یورانیم برنگ سبز در حرارت بالاتر از ۵ درجه انفجار قوی را ببار می‌آورد. پورانیم مایع بشکل زرد دارای انرژی کم در طبیعت طور عادی انفجار ندارد. ایزوتوپ ۲۳۵U اورانیم در نیروگاه‌های انرژی هسته‌ای به عنوان مواد سوخت و در سلاح‌های‌اتمی به عنوان ماده منفجره استفاده می‌شود. یورانیوم که در طبیعت یافت می‌شود ایزوتوپ ۲۳۸ (U-۲۳۸) است. در موقع انفجار یورانیوم ۲۳۵ به ۲۳۶ تبیدل شده حرارت آزاد می‌شود.
U-235 + n \rightarrow Ba-141 + Kr-92 + 3n + 170 Million electron Volts
U-۲۳۵ + n \rightarrow Te-139 + Zr-94 + 3n + 197 Million electron Volts
تاریخچه انرژی اتمی ایران
در سال ۱۳۳۵، مجلس شورای ملی وقت ایران، ایجاد «مرکز اتمی تهران» یعنی پوهنځی اتمی را تصویب کرد و در قوس ۱۳۴۴، راکتور پنج مگاواتی آموزشی و تحقیقاتی ایران، آمادة فعالیت شد.
در سرطان ۱۳۵۵، بین دولت رضاشاه پهلوی و وزارت تحقیقات و صنعت آلمان غربی برای تأسیس نیروگاه اتمی در بوشهر موافقت نامه‌ای امضاء به امضاء رسید. قرار بود این نیروگاه به عنوان نخستین نیروگاه اتمی ایران در سال ۱۳۵۸ راه‌اندازی شود و پس از آن کار ساختمان دیگر نیروگاه‌ها آغاز گردد.
متعاقب این قرارداد، بعد از مذاکراتی که در ۲۲ اسد سال ۱۳۵۶ با آمریکا صورت گرفت، قرار شد: نیروگاه‌هایی در ایران احداث کند و هشت راکتور اتمی به رژیم شاه بفروشد و در ۱۵ میزان ۱۳۵۶، فرانسه نیز اعلام کرد که قرار است دو نیروگاه اتمی در ایران تأسیس کند و راکتورهایی را نیز به ایران بفروشد.
با رویکار آمدن نظام آخوندی این روند متوقف گردید و حتی در دوران جنگ، بخشی از امکانات احداث شده توسط فرانسوی‌ها، بمباران شد. پس از آن مذاکراتی با ژاپن صورت گرفت؛ اما ژاپنی‌ها هم تحت فشار غرب پاپس کشیدند. تنها روس‌ها همکاری هسته‌ای با ایران را پذیرفتند.
نهایتاً تلاش‌های صورت گرفته در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۶ موجب گردید، تا ایران بتواند از طریق معامله گران خارجی به نقشه‌هایی که در ساخت دستگاه‌های سانتریفوژ کاربرد دارند دسترسی پیدا کند. در این دوره، ایران توانست نقشه‌های مربوط به راکتور آب سنگین را هم به دست آورد.
از سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۸۰ با ساخت وسایل مورد نیاز در داخل و وارد کردن برخی از قطعات از خارج، دولت ایران موفق به انجام آزمایش‌های مربوطه در محیط آزمایشگاهی شد. پس از موفقیت آزمایش‌ها در مقیاس آزمایشگاهی، از سال ۸۰ به بعد این دانش به سایت‌های هسته‌ای از جمله سایت نطنز که از چندین سال قبل احداث آن شروع شده بود، منتقل گردید. در همین دوران، ایران به دانش غنی سازی اورانیوم از طریق لیزر نیز دست یافت و در محیط آزمایشگاهی، فعالیت‌هایی را انجام داد و کار احداث راکتور آب سنگین نیز در اراک آغاز گردید.
با دسترسی به چنین توانمندی، یعنی دستیابی به علوم هسته‌ای، عملیاتی نیز اجرا گردید و ایران توانست طرز غنی سازی و چرخة سوخت اتمی را اجرایی کند. این پیروزی با اتکا به دانشمندان ایرانی در چندین نقطه از کشور دنبال شد:
۱. استخراج اورانیوم از معادن در ساغند یزد؛
۲. تبدیل سنگ اورانیوم به کیک زرد یا کنسانتره اورانیوم در اردکان یزد؛
۳. تبدیل کیک زرد از طریق فرآوری اورانیوم به سه گاز در اصفهان:
الف- گاز هگزا فلوراید اورانیوم معروف به UF6؛
ب- گاز تترافلوراید اورانیوم معروف به UF4؛
ج- اکسید اورانیوم معروف به UO2.
با استفاده از این سه نوع گاز در دستگاه‌های سانتریفوژ در سایت نطنز که آخرین مرحلة چرخة سوخت است، طی مراحل با جداسازی اتم‌های سنگین، غنی سازی صورت می‌گیرد.
پایان
