ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

آیا محمد اشرف غني د بیا راڅرګندېدو په درشل کې…

نور محمد غفوری لنډیز د ۲۰۲۱م کال د اګست له سیاسي بدلون وروسته…

برگردان، یا همان واژه‌ی شناسای عربی ترجمه

محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب دینی-فلسفی من بیش از این نه می‌دانم از گذشته‌‌های…

چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

«
»

که شرم پيژنې؛ نور وشرمېږه ..!

که څه هم د تاريخ په اوږدو کې پاکستان د افغان دولت د سیاست په سر کې ځای درلودلی او ورته بیلابیل یو طرفه امتیازات ورکړ شوي دي خو پاکستان د دوست او ګاونډي په څېره کې هغه دښمن ثابت شوی چې تر ننه یې افغان دولت او ولس له شره په امان کې نه دی. تل يي افغانستان په ورانۍ، بربادۍ، جنګ، ورور وژنې، بې اتفاقۍ، بې تعلیمۍ او دلته د جګړې د اور په تود ساتلو کې خپل ګټې ترلاسه کړي دي. دغه هيواد تل د افغانستان په بربادۍ کې خپله بريا لټولې ده. همدا سبب دی چې د هر افغان؛ چې په هيواد، خاوره او افغانيت مين وي؛ د پاکستان له نومه کرکه کوي او پر وړاندې يې سخت دريځ لري. همدا دليل دی چې په ټوله کې په افغانستان کې د پاکستان ضد مفکوره ورځ تر بلې پياوړې کيږي او پاکستان د عامه ډيپلوماسۍ په ډګر کې ماتې خوري.

د نړۍ پرمختللي هيوادونه تل هڅه کوي چې د خپل ګاونډي هيواد سره ښې ډيپلوماټيکې او راشه درشه ولري، په ځانګړي توګه تل هڅه کوي چې په ګاونډي هيواد کې د عامه ډيپلوماسۍ ډګر وګټي او د ولس زړونه خپل کړي. ښه بيلګه يي د هندوستان هيواد يادولی شو. په داسې حال کې چې هند د افغانستان سره هيڅ سرحد نه لري او د افغانستان لېرې دوست هيواد دی خو بيا يي هم له افغانستان سره د يو ښه ګاونډي په شان تاريخي اړيکې درلودلې دي.

اوس تازه ترسره شوې سروې ښيي چې پاکستان په افغانستان کې د داعش تروريستي ډلې په نسبت هم کم او هندوستان تر ټولو زيات محبوبيت لري. د امريکا د خپرنيز مديره بورډ (BBG  ) او(ګلوپ) څېړنيز بنسټ نظر پوښتنه څرګندوي چې د افغانستان اتيا سلنه خلک هند د پاکستان په پرتله د افغانستان لپاره غوره بولي. په نظر پوښتنه کې راغلي چې هند د ٦٢ ګډونوالو په لرلو سره د ډېرو مطلوبو هېوادونو په اړه مثبت نظر ورکولو سره په لومړي رديف او پاکستان په تر ټولو ښکته درجه کې راغلى دى. د پاکستان ٣.٧ سلنه پوښتل شوو پاکستان د افغانستان لپاره يو مطلوب هېواد بللى دى. په ياده څېړنه کې د پاکستان لپاره تر ټولو بد او د شرم ټکی دا دی چې افغانانو له پاکستانه وروسته د داعش او طالبانو ډلې په ترتيب سره د افغانستان لپاره تر ټولو بد سازمانونه بللي، داعش ډلې ته شاوخوا ٥.٨ سلنه مثبت نظرونه ورکړل شوي چې له دې اړخه داعش له پاکستان غوره بلل شوى دى.

که د کابل ــ اسلام آباد او د کابل ــ ډهلي د اړيکو تاريخ ته وکتل شي؛ پاکستان تل د يو نيږدې دوست په څېره کې بدترينه دښمن او هندوستان ليرې دوست ثابت شوی دی. پاکستان د افغانستان اړوند په عامه ډيپلوماسۍ کې تر اوسه په دې نه دی توانيدلی چې افغان ولس خپل کړي او زړونه يي ترلاسه کړي. يوازې د حکومت په دننه کې څو ګوډاګيان لاسپوڅي لري چې د پاکستان په دالو پړسيدلي او آی ايس آی ته وفاداره دي، چې په ولس کې د پام وړ سياسي نفوذ او محبوبيت نه لري او ډیر ژر دی چې رسوا به شي. خو هند بيا د پاکستان پر خلاف د هر افغان په زړه کې ځانګړی ځای پیدا کړی او د عامه ډيپلوماسۍ ډګر يي ګټلی دی.

دا سمه ده چې هيڅ هيواد له بل هر هيواد سره د خدای لپاره اړيکې نه پالي بلکې تر شاه يي حتماً هدف لري خو د پاکستان په نسبت د افغانستان لپاره د هندوستان اړيکې ګټورې، مرستې يي اغيزمنې او سياست يي ثابت ساتلی دی. هندوستان مو سوري زړونه راجوړ کړي دي خو په مقابل کې يي پاکستان د افغانانو وينې تويي کړې دي، هندوستان مو د پوځ د پياوړي کولو لپاره پوځي تجهيزات راکړي خو پاکستان چور کړي دي، هندوستان مو سړکونه، ښوونځي او پلچکونه جوړ کړي دي خو پاکستان مو د باروتو او بمونو په وسيله جوړ شوي تاسيسات نړولي او ویجاړ کړي دي، هندوستان مو د پارلمان ودانۍ جوړه کړې ده خو پاکستان مو په پارلمان کې د ناستو استازو د وژلو لپاره ځانمرګي راليږلي دي او په ټوله کې ويلای شو چې هند د افغانستان په اقتصادي پیاوړتیا کې خپلې او د افغان ولس ګټې پاللې خو پاکستان بیا د افغانستان په ورانۍ، بربادۍ، جنګ، ورور وژنې، بې اتفاقۍ، بې تعلیمۍ او دلته د جګړې د اور په تود ساتلو کې خپل ګټې ترلاسه کړي دي. نو تاسې په خپله قضاوت وکړئ، پاکستان به څنګه د افغانانو په منځ کې محبوبيت پيدا او د عامه ډيپلوماسۍ ډګر وګټي؟

يو ځل بيا په پاکستاني چارواکو غږ کوو که چيري د شرم په نوم کوم څه پيژنئ او شرم لرئ نو په ګريوان کې سرونه ښکته کړئ او په افغانستان کې له لاسوهنو او دوه مخيزه سياست څخه لاس په سر شئ. ګنې په افغانستان کې د پاکستان ضد مفکورې د لا پياوړتيا په صورت کې د نړۍ له نقشې څخه د پاکستان په نوم د هيواد ورکولو ته تيار اوسئ.

لیکنه : خوشحال آصفي