ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

آیا محمد اشرف غني د بیا راڅرګندېدو په درشل کې…

نور محمد غفوری لنډیز د ۲۰۲۱م کال د اګست له سیاسي بدلون وروسته…

برگردان، یا همان واژه‌ی شناسای عربی ترجمه

محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب دینی-فلسفی من بیش از این نه می‌دانم از گذشته‌‌های…

چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

«
»

مونږ پخپله ګرم یو

د نظام دننه بهرني استخبارات شتون لري، بهرنیان ددوی له لوري پيل شوې جګړې ته قومي او مذهبي رنګ ورکوي، هیواد مو په فساد کې لومړی مقام ترلاسه کړ، افغانستان د مخدره توکو د کښت او قاچاق کوونکو هیوادونو په سر کې ځای لري، امنیتي حالات ورځ تر بلې ترینګلي کیږي، نړیوال راسره مرسته نه کوي، پاکستان د افغان سولې ستر دښمن دی، د ایران تر کلتوري یرغل لاندي یو او …
دا ټولې هغه ستونزې او خبرې دي چې له کلونو کلونو راهیسې د هر افغان چارواکي، سیاسیون، حزبونه، مدني ټولنې، لیکوالان، ژورنالیستان، قومي مشران او د هر جهادي رهبر په خوله په تکرار تکرار زمزمه کیږي. هر څوک او هر بنسټ د خپل ځان او یا حزب د مطرح کولو او یاهم د مقام او څوکۍ د ترلاسه کولو په خاطر یې زمزمه کوي. هیچا هم حقیقت ونه وایه او د ستونزې اساسي حل یې راونه ویست. ټول هوایې خبرې کوي. که د مسالې ژورو ته ښکته شو او په حقیقت سترګې پټې نه کړو نو هغه ترخه واقعیتونه به رابرسیره شي چې هیچا یې د ویلو هڅه نه ده کړې.

دلته د بهرنیانو جاسوسان څوک دي؟ د بهرنیانو له لوري پيل شوې جګړې ته څوک قومي او مذهبي رنګ ورکوي؟ هیواد مو د چا دلاسه په فساد کې لومړی مقام وګاټه؟ ولې مو هیواد کې ورځ تر بلې د مخدره توکو کښت او قاچاق پراختیا پیدا کوي؟ د امنیتي حالاتو د ترینګلتیا تر شا د چا لاسونه دي؟ ولې له نړیوالو څخه سمه ګټه نشو اخیستلای، پاکستان ته د افغان سولې په پروسه کې دلاسوهنې او ایران ته د کلتوري یرغل کولو فرصت چا برابر کړی دی؟ او …
پوښتنې ډیرې خو ځواب یې یو دی، همدا مونږ یو چې ددومره لویو بدبختیو عاملین یو، همدا مونږ یو چې پردیو ته د موخو د تر لاسه کولو لپاره آلې ګرځيدلي یو، همدا مونږ یو چې د یو څو روپو او یا هم د مقام او منزلت لپاره د نورو جاسوسي کوو، همدا زمونږ چارواکي دي چې له بهرنیو مافیایې کړیو سره لار لري او د نظام د فاسدیدو سبب شوي دي او همدا زمونږ د مشرانو اختلاف دی چې پاکستان، ایران او نورو هیوادونو ته مو د خپل حکومت په چارو کې د لاسوهنې فرصت ورکړی دی. د ملي مسایلو اړوند همدا زمونږه بې تفاوتي ده چې د نظام غل او مل نه پیژنو، که چیري ولسمشر یا کوم بل اړوند چارواکی د کورنیو غلو او جاسوسانو د نیولو یا افشا کولو پریکړه وکړي نو پخپله غله او جاسوس چارواکي او ملګري یې هم نارې کړي چې د نظام په دننه کې غله او د نورو استخباراتو جاسوسان شتون لري، دلته ده چې زمونږه ستونزه په بنسټیزه توګه نه حلیږي؛ علت یې همدا دی چې غل هم وایې خدای یو دی او مل هم وایې خدای یو دی. په دې اړوند د پخوانیو مشرانو یو حکایت ته ورځو.

په پخوانيو وختونو کې په يوه کلي کې ډیر غله اوسیدل، هره ورځ به د یو کلیوال کور غلا کیده، بلآخره یوه ورځ کليوال راټول شول او پرېکړه يې وکړه چې د کلي غله معلوم کړي؛ سزا ورکړي او له کلي یې وشړي، ځکه د دوى د کلي انځور او حيثيت يې په نورو کليو کې له خاورو سره خاورې کړى و.
غله له دې پرېکړې خبر شول چې سبا زموږ پر ضد کليوال عمليات پيلوي او غواړي له موږ څخه کلى وزګار کړي.
که څه هم دوى په خپلو منځونو کې رقابتونه لرل خو په بيړه يې غونډه وکړه او تصميم يې ونيولو چې سبا سهار به مخکې له دې چې کليوال له کورونو راوځي موږ به په کلي نارې وهو چې راځئ غله شړو.
سبا سهار کله چې کليوال له خوبونو را وېښېدل دوى سوټي په لاس د کلي منځ کې ولاړ ول او نارې يې وهلې چې کليوالو نن به چېرې نه ځئ؛ ځکه نن غله له کلي شړو، دوى زموږ د کلي حيثيت در په در کړى دى.
کليوال حيران شول او نه پوهېدل چې اوس به څه کوي؟

همدغه شان زمونږه لویه ستونزه هم همدا ده چې د خپل د کور غله مو ونه پیژندل، د جاسوسانو په پیژندلو کې پاتې راغلو، له نړیوالو مو لازمې مرستې ترلاسه نه کړای شوې، د فساد مخنیوی مو ونشو کړای او په لوی لاس مو د دښمن په ژرنده اوبه پریښې دي.
اوس پوښتنه دا ده چې مونږ ته څه کول پکار دي چې د دې ډول کسانو لاره ونيسو؟

پرته له شکه چې لومړی کار خپل منځي اختلافات له منځه وړل او په یو بل باندې باور کول دي ، دویم قدم کې د ناپوهۍ او جهالت پر ضد اقدام کول دي، په دریم قدم کې له خپل حکومت سره د مرستې لاس ورکول دي. او له دې وروسته بايد د دښمن ګريوان ونيسو.

لیکنه : خوشحال آصفی