عشق به حقیقت٬ اقتداربخشی ذهنیت برای عدالت است...!

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت…

جنگ و درگیری‌های خشونت‌بار: چگونه همه ما را تحت تأثیر…

جهان امروز با چالش‌های بی‌شماری روبرو است، اما یکی از…

نمک بپاش

تو هی نمک بپاش روی زخم‌ها روزی خون‌های سرخ جاری بر سیم خاردارها به…

تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

«
»

مسايل اجتماعي

معاهده دوحه ۲۰۱۹: معامله سیاسی یا فتح و یا نصرت الهی؟

هر نتیجه که به نفع معنوي و دنیایی مردم ما٬ تمام گردد عبارت از: رحمت و نصرت پروردگار استکه٬ جوهره نیت با سیر نمودن اندر خرد محض٬ به هدف نتیجه مطلوب٬ واقعیت در عمل را٬ اخلاص وجدانی می بخشد. تا چنین اعمال مقبول از سیاست های معقول٬ برای چندین نسل میراث گذاشته شود٬ و تسلسل…

بیشتر بخوانید

روزجهانی جوانان ورعایت جایگاه آنها 

نگارشی از سخی صمیم.  ***    سعادت دریک جامعه زمانی میسر است که بجایگاه جوانان آنها   ارزش قایل وجایگاه شان قابل درک باشد درغیرآن با عملکرد های خاینانه واُفت وجدان که به ضرر ونابودی آنها منجرشود جامعه به کساد مواجه و رو به اضمحلال می رود      ***   اگر جهان ازدید تاریخ بگونهٔ افکارانفرادی ویا تَصّوری…

بیشتر بخوانید

فاشیسم دولتی علیه مهاجرین افغانستان

سیامک بهاری به دنبال درگیری میان یک ایرانی و سه مرد مهاجر افغان در منطقه ۱۵ تهران که به مرگ جوان ایرانی منجر شد، بار دیگر موج جدیدی از افغان ستیزی شعله ور شد. دست‌های پنهان با نصب بنرهایی علیه مهاجران أفغان، مردم را به شورش علیه ‌آنها فراخوان می‌دهد! “اخراج مهاجران، مطالبه ملی” سر زبانها انداخته می‌شود. در شبکه‌های اجتماعی…

بیشتر بخوانید

در «جامعه امپریالیستی» کار و زندگی کنیم یا نه!؟

محمد عالم افتخار نوشتهِ «آموزگار خود در عصر دیجیتال و هوش مصنوعی را دریابید!» که بیشترین سایت های افغانستانی در انترنیت؛ آنرا با سینه فراخ و شایستگی ویژه انتشار دادند و توسط پیوند های آنان در شبکه های اجتماعی نیز کم و بیش راه یافت؛ مورد استقبال و واکنش های قابل ملاحظه هموطنان و همزبانان…

بیشتر بخوانید

گسترش و عقب‌رفتن ادیان

نویسنده: حاکی خاور  فرستنده: محمدعثمان نجیب  گسترش و عقب‌رفتن ادیان رابطه‌ی رمزآلود و عمیقی با چگونه‌گی اخلاق و برخورد نماینده‌گان آن دارد. اگر دینی بخواهد به قله‌های کامیابی برسد لازم است؛ تا نماینده‌گانش قلب انسان‌ها را با اخلاق لبریز، روح ایشان را با انسانیت روشن و کام‌شان را با همدیگر پذیری شیرین سازند. انسان‌های امروزی…

بیشتر بخوانید

رعایت حقوق کودکان وظیفه همه شهروندان است!

بهرام رحمانی bahram.rehmani@gmail.com  اخیرا از دوستانم دو واقعه تکان‌دهنده در مورد کودکان توسط والدین آن‌ها را شنیدم؛ یعنی یکی از دو وقایع در یکی از شهرهای کردستان ایران اتفاق افتاده و دیگری در یکی از کشورهای اروپایی. در این فکر بودم که چگونه این دو واقعه را در جهت رعایت حقوق کودکان با خوانندگان در…

بیشتر بخوانید

عزاداری ین به نوحه‌سرایی و غزاداری نیاز ندارد! 

نویسنده: حاکی خاور فرستنده: محمدعثمان نجیب  امام حسین مرد مبارز و نبرد بود، مردی بود با خاموش ساختن چراغ عمرش، نامش را زنده و جاویدان ساخت. درست همین‌که میگویند: «بعضی انسان‌ها با مرگ نمی‌میرند». این شخصیت نیز با مرگش نَمُرد، بلکه با مرگش زنده‌گی همیشه‌گی خرید، زندگی‌ای که به نوک زبان‌های همگی می‌چرخد. مرگ او…

بیشتر بخوانید

رفع نیازهای اجتماعی جان اراده جمعی

رفع نیازمندیهای اجتماعی که شامل صنعتی و تخصصی شدن دولت برای خدمات عامه می گردد٬ که می توان انسجام مردمی افغانستان را٬ به هدف دولت خدمت نهادینه کرد٬ و نیروی انسجام برای تغییر افغانستان دانست.  زیرا قوم و سمت گرایی در بیست سال جمهوریت صوری٬ هنر سياسيون بود. که تا رسیدن به قدرت با تکیه…

بیشتر بخوانید

نقض حقوق زن فراتر از عیب دوحه ۲۰۱۹

عیب دوحه ۲۰۱۹ ٬ پسا ۲۰۲۱ در افغانستان ایجاد نشدن حکومت همه شمول یا حکومت با ثبات یا حکومت قانون استکه: نقض حقوق زنان عمیق تر از توافق دوحه ۲۰۱۹ به مثابه آپارتاید جنسی شناخته شد. که در شناخت آپارتاید٬ حق یا حقوق قابل هضم است تا سیاست – اما به نظر می رسد که…

بیشتر بخوانید

سرنوشت خواهران‌ما چه خواهد شد؟! 

نگارنده: حاکی خاور  فرستنده: محمدعثمان نجیب  سال جاری سومین سال است، که درب مکاتب و دانشگاه‌ها به روی خواهران‌ما بسته است. با گذشت روزها و ساعت‌ها امید مردم به باز شدن درب دانشگاه‌ها و مکاتب، قطع می‌شود، امیدها آهسته آهسته به ترس و نا امیدی‌ها عوض می‌شوند. علاوه بر آن، زنان این سرزمین، اجازه‌ی هیچ‌گونه…

بیشتر بخوانید

شفتالو در سیاست و شف شف آن در جامعه سیاسی افغانستان چیست؟

روزانه ممکن این ضرب المثل افغانی را٬ بگویم یا بشنویم که شف شف نگو٬ بگو شفتالو٬ منظور ما در سیاست از شفتالو عبارت از منافع عامه یا خیر عمومی که شف شف آن٬ هنرهای چون حیله و مکر یا تمثیل های دروغین سیاست مداران می باشد که در نتیجه: شفتالو یا همانا نفع عمومی به…

بیشتر بخوانید

«انقلاب روغن» و آموزه هایی از آن

 محمد عالم افتخار در کودکی؛ اگر روغنی میخوردیم بیشترینه گرفته شده از لبنیات و چربی های حیوانی بود و کمترینه از روغن های «جوازی» یعنی کنجد و زغیر و دانه های چرب دیگر تا حد چارمغز و بادام. اما مصادف با آغاز دوره نوجوانی من؛ (در کشور و غالباً در منطقه جغرافیایی ـ فرهنگی ما)…

بیشتر بخوانید

تغییر!

تحلیل موردی به نشست آینده دوحه٬که نتیجه مطلوب و اساسی نخواهد داشت…! ورود به موضوع: تغییر محصول درون سازی افکار می باشد٬ که اعضاء جامعه چون فعالیت روزانه شان مطالعه است و پژوهشگران که حقیقت را درک کرده اند٬ شناسایی نموده٬ استفاده می کنند.   برخلاف افغانستان٬ که ۷ و ۸ ثور نه از منشاء فلاسفه…

بیشتر بخوانید

آگاهی رمز پیروزی، خوشبختی و آزادی است!

فضای زنده‌گی اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشورمان با حاکمیت جبارانه و بدوی یک گروه مزدور و جاهل به شدت به قهقرا گرایده است. افکار و اذهان عامه مردم، زیر تاثیر این حاکمیت، درست در خدمت جهالت و خرافه پسندی قرار داشته و این حاکمیت قرون وسطایی در تلاش است تا جامعه را در کل به…

بیشتر بخوانید

چالش‌های تعلیم و تربیه در افغانستان!

نظام تعلیم و تربیتی در افغانستان از نگاه نصاب ‌تعلیمی، شیوه تدریس، عدم تخصص، مخانیکی و غیر عملی بودن آن و ضعف نهادهای تعلیمی در بستر بیماری شدیدی به سر می‌برد. در اثر ایجاد و ادامه‌ یافتن سال‌ها جنگ در این سرزمین، سیستم آموزشی آن بکلی آسیب دیده و به یک سیستم راکد و ناکارآمد…

بیشتر بخوانید