قراردادهای اجتماعی: پیمانی برای زندگی مشترک !

قرارداد اجتماعی یک مفهوم فلسفی است که تلاش می‌کند توضیح…

جنگ پاکستان و طالب، بازی‌ اوپراتیفی است، حتا اگر ارگ…

محمدعثمان نجیب یکی از مزیت‌!؟ های پیدایش و‌ ابداع شبکه‌های بی‌شمار…

بازگشت افغانستان به بازی‌های جدید ژیوپولیتیک و ناکارآمدی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان لقمه خونینی؛ بزرگتر از دهن طالبان بازگشت طالبان…

محکومیت گستاخی و تجاوز نظامی پاکستان بر افغانستان

اعلامیه انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان، بر مبنای…

سقراط؛- قهرمان لیبرالیسم، متفکر پیشامارکسیستی؟

Sokrates (470-399.پ.م) آرام بختیاری نخستین اعدامی میدانی محافل روشنفکری-روشنگری! فلسفه شفاهی مطرح شده…

چشم اندازی بر اجلاس  ماه سپتامبر مجمع عمومی سازمان مللی…

نوشته از بصیر دهزاد  مجمع عمومی سازمان ملل متحد در هشتادومین…

زموږ په ګران هیواد د پاکستان هوايي تیری د غندلو…

 نور محمد غفوری    زموږ د ګران وطن پر خاوره یو ځل…

آکو الیاسی

استاد "آکو الیاسی" (به کُردی: ئاکۆ ئەلیاسی) شاعر معاصر کُرد،…

  چرا بگرام برای امریکا اهمیت دارد ؟ 

      نوشته ی : اسماعیل فروغی         ارچند مقامات امریکایی افواهات انتقال قوای…

ثمرهٔ بیست سال موجودیت جامعهٔ جهانی

حاکمیت طالبانی و فقر و تنگدستی مردم اختصار امارت اسلامی افغانستان، به‌مثابه…

پنجاه سال سفری پر افت؛  با یارانی چُست، اما رهبرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم‌قرن اخیر تاریخ افغانستان (۱۹۷۳–۲۰۲۳) نشان‌دهنده‌ی مبارزه‌ای نفس‌گیر،…

ترامپ چرا بگرام رامی خواهد؟

این نوشته به علت طولانی بودن دردوبخش منتشرخواهدشد. دربخش اول…

ځانګړې مرکه

په ادبي بهیر کې له پېژانده څېرې، لیکوال، کیسه لیکونکي…

سیاست تعامل تخنیکی آلمان با طالبان

واقع‌گرایی دیپلماتیک و مسئولیت بشردوستانه در این روزها در رسانه های…

په اروپا کې د کډوالو پر وړاندې د کرکې زیاتوالی

حميدالله بسيا داسې ښکاري چې د کډوالو لپاره نور د اروپايي…

طالبان در ایستگاه آخر و در آغاز خط و نشان…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان؛ فروپاشی قریب‌الوقوع یا بازتعریف تهدیدها؟ حادثه آفرینی های…

هجران وطن

از فرا ق  آن  میهن  حال  ا بتری  دارم روزشب به…

جنگهای اقتصادی

                                           بازیهای تسلیحاتی وبازارسازی فروش اسلحه پس ازگذشت دوران نکبتباروظالمانه ی فیودالیزم…

حق باشد بر زبانم

امین االله مفکر امینی             2025-05-10! تــا اخـــــرین نفس، حرفی حق باشد بر…

     طالبان از قطع انترنت چه می خواستند و چه می…

     نوشته ی : اسماعیل فروغی      طالبان درچهارسال گذشته درپهلوی سایراقدامات نابخردانه…

«
»

به گرامیداشت ازروزاستقلال وطن!

عبدالاحمد فیض

آزادی وآزاد منشی دوواژه زیباست که با نام رزمندگان ملی وهزاران سپاهی گمنام دروطن محبوب گره خورده است تاریخ باشکوه میهن مشحون ازمبارزات قهرمانانه بخاطررهای ملی ازسلطه جابرانه استعماراست ، به گواهی تاریخ ملت افغانستان ازمعدود مردمان جهان است که قربانیهای کم نظیری بخاطررهای ملی، پاسداری ازنوامیس ومفاخر ملی درمقاطع گوناگون تاریخی درمقابل عنصرتجاوزواشغال متحمل گردیده است، موقعیت ژئوپولتیک واستراتیژیک سرزمین بنام افغانستان بمثابه گذرگاه وکریدوراتصال درمیان آسیای مرکزی وجنوب آسیا،غنامندی این وطن ازمنظر ثروتهای سرشارطبیعی بوضوح موجب شده است که کشورمان پیوسته درمحراق توجه متجاوزین واستیلاگران قرار گرفته وبهای گزاف وغیرقابل جبران ناشی ازرقابت های قدرتهای توسعه طلب ومتجاوزرا درادوارمختلف تاریخی بدوش کشد. 

درمورد روزکسب استقلال ملی مؤرخین روایات متفاوت درخورفهم عمومی داده اند اما بیست وهشت اسد(۱۲۹۸) یا هجدهم آگست(۱۹۱۹) روزشکوهمند آزادی مردمانی است که رزم وپیکارشان به الگوی مبارزه بخاطررهای ملی از یوغ استعماردرمنطقه مبدل گردید ودرست صد سال قبل ازامروزبه زعامت شاه ترقیخواه وآزاده کشورغازی امان الله خان کشورمان به استقلال ملی دست یافت.

غازی امان الله بحیث زعیم یکدولت مستقل ودارای حاکمیت، ازهمان بدوی حصول آزادی با درک ژرف ازعوامل عقبماندگی کشوربا اتخاذ سیاست مبتنی برمنافع ملی سعی ورزید تا با رویدست گرفتن پلانهای مترقی زمینه را برای اعتلای فرهنگی، اقتصادی واجتماعی کشورش فراهم نماید، قانون اساسی یا نظامنامه مصوب سال (۱۳۰۱) که در تاریخ این کشورسابقه نداشته است، ازبارزترین اقدامات مشروطه خواهانه نظام جدید پنداشته میشد که درآن پایه های حقوقی ایجاد یک جامعه مرفه وعادلانه تضمین گردیده بود، اما استعمارشکسته خورده درین فرصت تاریخی به قصد سبوتاژروند انکشاف افغانستان وتداوم مداخلات به شیوه نئوکلونیالیستی وبا استخدام مزدوران دروجود محافل سیاه ارتجاع داخلی وبا بکارگیری ابزاردین راه را برای سرگونی دولت مستقل ومترقی کشورهموارنمود ویکباردیگربا سازماندهی دسایس گوناگون مانع بقای یک نظام ملی ومترقی درین کشورگردیدند.

سقوط نظام شاهی به رهبری امان الله خان که بوضوح محصول توطئه ومداخلات استعماری بود، زمینه را برای آغازصفحه جدید اعتشاش ونبردهای داخلی به استشاره بیرونی فراهم نمود وباعث شد تا این کشوردرطی سالیان متمادی ازوجود یک حاکمیت مستقل،غیروابسته ومترقی محروم وسرنوشت میلیونها انسان این سرزمین که مسیر دشواری تاریخی را با ایثاروفداکاری بخاطرآزادی پشت سرگذاشته بود بدست استبداد داخلی ونظامهای سیاسی رقم خورد که پیوسته ازمداخلات بیرونی متأثربوده است.

مردم افغانستان درچهاردهه پسین شاهد خونین ترین منازعات ودرگیریهای داخلی بوده است که بی تردید درمحور مداخلات خارجی ودروجود دولتهای ناکام، سرکوبگرووابسته انجام شده است که بدون اغماض بمثابه یکی ازغم انگیزترین وسیاه ترین فصل تاریخ این کشوربرای همیشه درحافظه تاریخ باقی خواهند ماند، درین برحه ازتاریخ درناک کشورفقدان حاکمیت مرکزی ملی، وابستگی های سیاسی، اقتصادی ونظامی رژیم های حاکم وگروه های سیاسی به محافل تجاوزکارخارجی و همسایگان طماع درپیرامون این کشورموجب شده است که حق حاکمیت و آزادی این کشوردرمعرض پرسش جدی قرارگیرد.

مداخله نظامی مسکودراواخیردهه هفتاد تحت پوشش دفاع مضاعف ازافغانستان برضد جنگ اعلام ناشده ازقلمرو پاکستان به محوریت غرب که باعث مرگ، معلولیت ومهاجرت کتلوی میلیونها انسان گردید وسپس فرارمسکودر اواخیردهه هشتاد ، بعد وقوع تراژیدی های مرگباروهکذا شکل گیری جنگهای فجیع داخلی میان گروهی جریانها وگروه سیاسی مسلح که به انهدام بخشهای وسیع کابل، قتل وکشتارجمعی وامحای کلی زیربناها، تأسیسات عامه  المنفعه، نابودی بنیادها وساختارهای سیاسی، اداری واقتصادی منجرگردید وهکذا تداوم این فاجعه تا سقوط رژیم متجرواستبدادی طالبان دراواخیر(۲۰۰۱) مظهرانکارناپذیرفقدان حاکمیت ملی بود که درهمسوی با منافع واهداف بیگانه ها برمردم رنجدیده کشورتحمیل گردید.

مزید برین مداخله گسترده نظامی غرب به سردمداری امریکا بدون مجوزحقوقی وتحت پوشش مبارزه با تروریزم دراکتوبر(۲۰۰۱) درامورافغانستان که به نظام طالبانی پایان داد، دورجدیدی ازرقابت های منطقوی وجهانی برسر منافع آزمندانه شان درکشورآغازگردید، امریکا ومتحدین درهجده سال گذشته که درزمین وفضای افغانستان تسلط داشت ازقلمروافغانستان درراستای اهداف ومنافع راهبردی خود به نحوی بهره برداری نمود که با ماهیت حضورآن کشورومعاهدات دوجانبه با دولت افغانستان درتناقض قرارداشت واین امرباعث گردید که حضورنظامی وسیاسی واشنگتن به گسترش نفوذ گروه های تروریستی انجامیده وقدرت سیاسی درنتیجه دخالت خارجی به ایجاد ساختار های نا مشروع، اداره فاسد ودرنهایت دولتهای ضعیف درکابل منتهی وزمینه برای گسترش جنگ وکاهش سطح مشروعیت دولت فراهم گردد.

درین روزها که مردم افغانستان درآستانه صدمین سالروزاستقلال کشورمحبوب قرارداد، وابستگی سیاسی وبویژه اقتصادی دولت درکابل باعث شده است که حتا حامیان خارجی کابل، نسبت به حق حاکمیت ومردمان این کشوربه دیده حقارت نگریسته وسرنوشت افغانستان را درعقب درهای بسته درتشریک منافع با حامیان بحران این کشور تعیین نماید ، لذا مسؤولانه میتوان اذعان داشت که حق حاکمیت وآزادی افغانستان ازسالیان متمادی بدینسو بدلیل ضعف نظامهای سیاسی حاکم ووابستگی شدید به بیگانگان درهاله ابهام قراردارد. 

صدمین سالگرد استقلال وطن خجسته باد.