به مناسبت هشتم مارس، روز جهانی زن
- اعلامیه کمیته مرکزی حزب توده ایران
- فرخنده باد هشتم مارس، روز گرامی داشت پیکار زنان جهان برای رهایی از ستم جنسیتی، و برای دستیابی برابری حقوق و رهایی از خشونت و قوانین قرون وسطایی بر ضد زنان!
کمیتۀ مرکزی حزب تودۀ ایران فرا رسیدن هشتم مارس (هفدهم اسفند)، روز جهانی زن، را به همهٔ زنان ایران و جهان، و به همۀ پیکارگران دگرگون کردن روابط زن‌ستیز جامعه و ایجاد نظام نوینی عاری از ستم طبقاتی و مبتنی بر برابری حقوق زن و مرد و عدالت اجتماعی شادباش می‌گوید.
دربارۀ تاریخچه و چگونگی پیدایی روز جهانی زن، مطالب بسیاری نوشته شده است و در اینجا فقط کافی است مختصراً اشاره کنیم که پیشنهاد انتخاب روز ویژه ای به عنوان روز زن ، به پیشنهاد زنان مبارز آمریکایی و فرستادۀ آنان می وود سیمونز به کنفرانس جهانی زنان سوسیالیست در سال ۱۹۱۰ در کپنهاگ بر می گردد که این پیشنهاد با حمایت کلارا ستکین کمونیست نامدار آلمانی در کنفرانس به تصویب رسید. بر اساس اسناد تاریخی موجود نخستین باری که روزی به عنوان روز زن برگزار شد، در تاریخ ۲۸ فوریه سال ۱۹۰۹ در آمریکا، زیر شعار “حق رای برای زنان”، بود. بر اساس همین اسناد انتخاب هشت مارس به عنوان روز جهانی زن به دوﻣﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ زﻧﺎنِ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ در ﻣﺴﮑﻮ در ﺳﺎل ١٩٢١ و ﭘﯿﺸﻨﮭﺎد ھﯿﺌﺖ شرکت کننده ﺑﻠﻐﺎری بر می گردد، که روز٨ ﻣﺎرس ﺑه ﻋﻨﻮان روز ﺟﮭﺎﻧﯽ زﻧﺎن و در گرامی داشت شرکت گستردۀ زنان روسیه در تظاهرات برای “نان، صلح و آزادی” ﺑه ﺗﺼﻮﯾﺐ رﺳﯿﺪ.
روز جهانی زن در تمامی دوران “جنگ سرد” امپریالیستی تنها در کشورهای سوسیالیستی و توسط نیروهای مترقی در دیگر کشور جهان جشن گرفته می شد و سرمایه‌داری جهانی سال‌ها از پذیرفتن این روز به عنوان روز جهانی زن خودداری می‌کرد و در دهه هفتاد میلادی بخاطر مبارزهٔ نیروهای مدافع سیوسالیسم، خصوصاً زنان ترقی‌خواه و پیشرو در سراسر جهان، بود که سرانجام سازمان ملل متحد سال ۱۹۷۵ را سال بین‌المللی زنان اعلام کرد و دو سال پس از آن، یعنی در ۱۹۷۷، یونسکو روز ۸ مارس را به عنوان روز جهانی زن به‌رسمیت شناخت.
نگاهی به مبارزۀ زنان جهان از آغاز قرن بیستم تا دهه سوم هزاره سوم نشانگر آنست که سیمای جهان در یک سدهٔ اخیر، به خاطر مبارزۀ صدها میلیون تن از زنان در گوشه و کنار جهان به کلی دگرگون شده است. از اروپا تا آمریکای مرکزی و لاتین، از آسیا تا آفریقا، پیکار زنان در راه دستیابی به حقوق برابر با مردان دست آوردهای مهمی داشت است که از آن جمله‌اند: حق شرکت در حیات سیاسی جوامع گوناگون- یعنی حق انتخاب شدن و انتخاب کردن- تغییر قوانین ارتجاعی در زمینهٔ حقوق زنان، و برداشتن گام‌هایی مؤثر در مسیر کسب برابری حقوق کامل در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی با مردان. اما واقعیت امر این است که هنوز تا دستیابی کامل به برابری جنسیتی و رهایی زنان از ستم طبقاتی- جنسی مبارزه ای دشوار باقی است که باید همه نیروهای مترقی جهان آن را در صفی مشترک به پیش ببرند.
زنان مبارز و آگاه میهن!
سال ۱۳۹۹ سالی بس دشوار برای همه هم میهنان، خصوصاً زنان بوده است. فقر و محرومیت فزاینده در کنار همه گیری ویروس کرونا و جان باختن ده ها هزار تن از شهروندان، ادامۀ جو خفقان و گسترش تهاجم نیروهای ارتجاعی به حقوق زنان و تشدید خشونت خانگی بر ضد زنان، در کنار بیکاری فزاینده در میان کارگران زن و زنان به طور کلی، از جمله معضلات مهم و دردناکی بوده است که زنان با آن دست به گریبان بوده اند.
۲۲ بهمن امسال مصادف بود با چهلمین و دومین سالگرد پیروزی انقلاب بهمن ۱۳۵۷ که زنان در به پیروزی رساندن آن نقش مهمی ایفا کردند. چهل و دو سال پس از پیروزی انقلاب، حاکمیت رژیم ولایت فقیه با پیاده کردن اندیشه‌های پوسیده، ضدمردمی، و به‌خصوص زن‌ستیز آن، حقوق زنان میهن ما به شکلی بسیار خشن و علنی پایمال کرده است. اما به رغم همۀ این سیاست های سرکوبگرانه رژیم بر ضد حقوق زنان و فعالان جنبش، مبارزه زنان میهن ما همچنان ادامه دارد و از جمله نمادهای روشن این مبارزه ادامۀ برگزاری همه ساله روز جهانی زن در ایران است.
از نخستین تلاش‌ها برای بزرگداشت روز جهانی زن در ۱۷ اسفند ۱۳۰۱، یعنی ۹۸ سال پیش، تا به امروز جنبش زنان راه درازی را پیموده است و تاریخ معاصر میهنمان پر است از پیکارهای ستایش‌برانگیز زنان در مقطع‌های تعیین‌کننده‌ای همچون انقلاب مشروطیت، جنبش تنباکو، جنبش ملّی شدن صنعت نفت، مبارزه بر ضد رژیم دیکتاتوری شاه، تلاش در راه دستیابی به صلح و پایان دادن به جنگ هشت سالهٔ ایران و عراق، شرکت تعیین کننده در انتخابات ریاست‌جمهوری خرداد ۱۳۷۶ و پیروزی اصلاح طلبان، شرکت وسیع در اعتراض‌های میلیونی توده‌ها بر ضد کودتای انتخاباتی خرداد ۱۳۸۸. و شرکت فعال و گسترده در اعتراض های مردمی سال های ۹۶ و ۹۸.
تلاش‌های رژیم ولایی حاکم و نهادهای امنیتی آن برای سرکوب و خاموش کردن آتش مبارزۀ زنان در میهن ما در چهار دهۀ گذشته، همواره با مقاومت قهرمانانه و مبتکرانۀ زنان رو‌برو بوده است، و خواهد بود. پیکار حماسی زندانیان سیاسی زن که تا امروز همچنان ادامه دارد، و جان باختن شماری از این مبارزان در راه آرمان‌هایشان، از جمله شهادت رفیق قهرمان فاطمهٔ مدرسی (سیمین فردین)، عضو مشاور کمیتۀ مرکزی حزب، که در فروردین ۱۳۶۸ در زندان‌های جمهوری اسلامی به جوخۀ اعدام سپرده شد، نشانۀ عزم استوار زنان ایران در پیکار با استبداد حاکم است.
زنان آگاه و مبارز، هم‌میهنان گرامی!
خرداد ماه سال ۱۴۰۰ دورۀ هشت سالۀ دولت روحانی به پایان می رسد. دولت روحانی با شعارهای فریبنده از جمله برای بهبود وضعیت زنان به میدان کارزار انتخاباتی آمده بود توانست با این عوام فریبی ها رای بسیاری از زنان کشور را به خود جلب کند. تجربۀ هشت ساله گذشته نشان می دهد که دولت روحانی نیز همچون دولت‌های قبلیِ مورد تأیید رژیم ولایت فقیه، برخلاف همهٔ قول‌ها و عده هایش، نه تنها گامی در راه تحقق خواست‌های زنان بر نداشته است، بلکه فشارهای اقتصادی-اجتماعی خصوصاً بر زنان کارگر و زحمتکش و بر فعالان جنبش زنان ادامه یافته است. خیزش دلاورانه مردم در دی‌ماه ۹۶ ، که به گفتۀ علی ربیعی وزیر سابق کار حسن روحانی گستره‌ی آن در ۱۶۰ شهر خود را نشان داد و در پی آن اعتراض های مردمی در بیش از صد شهر کشور در سال ۹۸، که زنان در آنها حضور فعال داشتند، و سرکوب خشن و خونین آن از سوی دستگاه‌های سرکوب رژیم، بار دیگر نشان داد که رژیم حاکم سد اساسی هرگونه تحول و گشایشی در راه آزادی و خصواً تحقق حقوق زنان در ایران است. از نظر افکار عمومی ایران و جهان حکومت جمهوری اسلامی کارنامه سیاسی از سیاست های زن ستیزانه را با خود به همراه دارد که نظیر آن در جهان کمتر پیدا می شود.
سازمان ملل متحد و سازمان های حقوق بشر در جهان بارها ضمن محکوم کردن قوانین و مقرراتی که به اعمال تبعیض جنسیتی درمورد زنان و افزایش میزان ارتکاب خشونت بر ضد زنان در ایران منجر می‌شود، از اعمال سیاست هایی همچون: سیاست حجاب اجباری که سلب حقوق اولیه و انسانی زنان است، مفاد مختلف قانون مجازات اسلامی در مورد شهادت زنان و میزان دیهٔ زنان، مفاد قانون مدنی درخصوص جواز ازدواج دختران سیزده سال، و قانون حمایت از خانواده که ازدواج موقت و ازدواج مجدد را جایز دانسته است، لایحهٔ فرزندخواندگی که به موجب آن، ازدواج مرد با دخترخواندهٔ خود جایز دانسته شده است، بشدت انتقاد کرده اند.
زنان میهن ما در سالهای اخیر با وجود همه فشارها و محدودیت های سرکوبگرانه رژیم برای هرگونه سازماندهی هرگونه حرکت مدنی-سیاسی کارزارهای مهم را به پیش برداند که عبارت‌اند از: مبارزه با حجاب اجباری، لایحهٔ قصاص، و لایحهٔ ضد خانواده با نام بی‌مسمای “لایحهٔ حمایت از خانواده”؛ پایان دادن به کودک‌آزاری در رابطه با ازدواج دختران کم‌سال زیر لوای قوانین قرون‌وسطایی، و جداسازی جنسیتی آموزش و خدمات بهداشتی؛ تلاش برای رسیدن به برابری حقوق زن و مرد، دستمزد مساوی در برابر کار مساوی برای زنان کارگر و شاغل؛ بهره‌مند شدن از خدمات بهداشتی به‌ویژه برای زنان لایه‌های محروم جامعه؛ و تلاش در راه تحقق سهم ارث مساوی بین دختر و پسر.
اشاره به این نکته هم مهم است که ما در سال های اخیر شاهد برپایی کارزارهای مهمی در زمینه منع خشونت- مخصوصاً در آذرماه هرسال که مصادف است با کارزار جهانی منع خشونت بر ضد زنان – بوده ایم که حاکی ازپیکار دلیرانه زنان میهن ما بر ضد واپس‌ماندگی اجتماعی و استبداد تاریک‌اندیش حاکم است.
کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران، در سالهای اخیر در ارزیابی خود از شرایط کشور همواره معتقد بوده است که مبارزات زنان ایران در دو دههٔ اخیر درخشان‌ترین صحنه‌های مبارزهٔ جنبش‌های اجتماعی را در میهن ما پدید آورده است و پیکار بر ضد ستم مضاعف طبقاتی و جنسیتی، با وجود همه سرکوبگری‌های رژیم و خشونتی که بر ضد زنان مبارز اعمال شده و می شود همچنان ادامه دارد،
حزب تودۀ ایران بر این باور است که آیندهٔ میهن باید به دست مردم ما و نیروهای ملی و آزادی‌خواه کشور رقم بخورد و بخش مهمی از مبارزه ای که، به گمان ما، هدفش باید طرد رژیم ولایت فقیه و استقرار حاکمیتی مبتنی بر ارادهٔ مردم و جدایی دین از حاکمیت باشد، مبارزۀ زنان، در پیوند تنگاتنگ با حرکت‌های اعتراضی رشد یابندهٔ کارگران و فرهنگیان دیگر زحمتکشان کشور و پیکار جوانان و دانشجویان، می‌تواند راهگشای حرکت میهن ما به سمت رهایی از بندهای رژیم دیکتاتوری باشد.
کمیتۀ مرکزی حزب تودۀ ایران، بار دیگر روز هشتم مارس، روز جهانی زن را به همۀ زنان میهن و به‌ویژه رزمندگان راه حقوق زنان صمیمانه شادباش می‌گوید. جنبش زنان ایران، به‌رغم همهٔ سرکوب‌ها و همهٔ تلاش‌های مرتجعان حاکم، همچنان در پیکار خود پیگیر است و خواهد بود، و دیر نیست آن روزی که راه برای تحقق حقوق برحق زنان میهن ما و استقرار آزادی و عدالت اجتماعی گشوده شود. مبارزهٔ مشترک و سازمان‌یافتهٔ همهٔ گردان‌های اجتماعی و نیروهای مدافع آزادی گامی اساسی در راه پیشبُرد این مهم تاریخی است.
درود آتشین به مبارزات درخشان و قهرمانهٔ زنان میهن بر ضد ارتجاع و برای رفع ستم جنسیتی-طبقاتی!
درود به زندانیان زن مبارزی که در زندان‌های قرون وسطایی رژیم به پیکار دلیرانهٔ خود ادامه می‌دهند!
پیروز باد مبارزۀ زنان ایران و جهان برای برابری حقوق و پایان ستم جنسیتی!
کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران
۱۶ اسفندماه ۱۳۹۹
