تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

«
»

جنگ شدت دارد دپلماسی غیر رسمی همسایه ها فعال است

اما مذاکرات دوحه دچار سر در گمی است   

از ابراز نظرها وبحث های عده ای از هموطنان چنین بر می اید که روابط امریکا وطالبان مربوط به مذاکرات ۱۶ ماهه خلیلزاد با ایشان است وشدت جنگ از جانب طالبان تنها به منظور امتیاز گیردر میز مذاکره میباشد .

خوب است وضاحت داده شود که مذاکرات دوحه وشدت کشتار افغانها حاصل ۱۵ سال کار امریکا با طالبان است . خلیلزاد در سال  ۲۰۰۵ بدون دخالت دولت افغانستان ، با طالبان اعلان مصالحه کرده گفته بود به طالبانیکه از جنگ دست بکشند کارتهای مخصوص میدهد تا در محلات شان بدون مزاحمت زندگی کنند .

در سیاست روان امریکا چیز نو جاندارد پیشبرد همان سیاست دوران ریاست جمهوری اوباماست با برخی تفاوتهای غیر اساسی و غیرعمده . دران وقت امریکایی ها دو اپشن را پیشروداشتند ؛ یکی مصالحه با طالبان که باید از پشتوانه متوازن منطقوی برخوردار باشد تا بار دیگر باعث تحریک شورشها نگردد .دوم افغانی ساختن جنگ تا امریکایی ها یک عدد محدود عساکر شانرا در پایگاهای نظامی جابه جا ساخته وبحیث مترسک دربرابر خطر مداخلات خارجی غرض براندازی رژیم قد افرازی نمایند .

در ماه حوت سال ۱۳۸۱ حامد کرزی در محفل بزرگداشت از هشتم مارچ گفت ؛ امریکایی ها پنهانی با طالبان مذاکره میکنند ، در فرانسه وقطر می نشینند وطالبان با انها چای مینوشند اما در افغانستان مردم را میکشند ، او گفت خبردارد که طالبان از کویته با طیاره های امریکایی بغرب میروندو مذاکره میکنند .

یعنی ۱۵ سال است که مذاکرات میان امریکا وطالبان جریان دارد ودر همین مدت هزاران انسان بیگناه این وطن جان شانرا از دست میدهند . حالا که پروسه قطر در جریان است تشدید خونریزی حسب العادت جنگی طالبانی ادامه دارد .

در همین شب وروز در کنار جنگ و سستی در کار مذاکرات ، دپلماسی برای بدست اوردن پشتوانه منطقوی هم فعال اما جای تاسف ان است که همانند همه عرصه های دولتداری فن دپلماسی که تعلق به موسسات مربوطه میگیرد بیک روند لجام گسیخته مبدل شده است ،وزیر خارجه ایکه میگفت یک چشمش پاکستان ویک چشمش افغانستان است یا کفایت اداره دپلماسی را ندارد ویا با این شیوه میخواهد هردو چشمش را سرمه سایی کند .

سفرهای چهره های غیر دولتی به دعوتهای رسمی کشورهای پاکستان وهند وسفر آغای عبدالله به پاکستان ، هند وایران را کمتر میتوان تعبیر به حصول پشتوانه متوازن منطقوی در مصالحه نامید زیرا این کشور از مجاری غیر رسمی مربوط بخود شان داخل فعالیتهای دیگری هم هستند که از حیطه کنترول وزارت خارجه افغانستان خارج میباشد ، این کشور ها برای تثبیت جایگاهدشان در تغیرات احتمالی بعدی در تلاش مهره گذاری ها اند . این سیر وحرکتها شک تحرکات اوضاع دهه ۹۰ را در ذهن تداعی میکند .

سفر حکمتیار به پاکستان جای که ۴۸ سال قبل از امروز با استاد ربانی واحمد شاه مسعود سنگ بنای جنگ علیه افغانستان و روح منفی ویرانگری وقتل افغانها راگذاشته بودند از هر لحاظ مورد سوال است ودران نیت نیک پاکستان دیده نمیشود . ان کشور بحیث وطن دوم حکمتیار اما پایگاه صدور تروریسم وویرانگری رمز و رازهای جدید رقابت های سیاسی وجنگی را بوی تلقین ودستور داده با به کار گیری مهره های نیم سوخته جای پای اینده اش را وسعت میبخشد .

سفر عطا محمد نور به کشور هند و ملاقات با مراجع سیاسی ونظامی انجا خود برگه دیگر است برای رو نمایی رقابتهای منطقوی بوسیله دست داشته های قبلی وفعلی انها در خارج از حیطه مراجع دولتی افغانستان .

سفرهای اغای عبدالله به پاکستان ، هند وایران اگر از موضع مسئولیت مقام صورت گرفته نیت ان کشورهارا در عمق قضیه افغانستان همآهنگ ساخته نمیتواند ، کلمات عام‌صلح در افغانستان به نفع ایشان است واز روند مذاکرات حمایت میکنند رو پوش اقدامات استخباراتی ورقابت های ذات البینی ایشان در مورد افغانستان است .

بغرنجی روند مذاکرات را که طالبان در جلسات گروپهای تماس مطرح میسازند ناشی از بازی هایست که کشور پاکستان وامریکا در پیش دارند .

طرحهای طالبان  منظور طالبانی سازی کشور را انعکاس میدهد که خطر ناکتر از جنگ با ایشان بوده  برای پاکستان دور از دلچسپی نمیباشد تا از طریق مدرسه های ان کشور  راه دیگر نفوذ در میان اقشار جامعه ما را دریابد ، شاید امریکا ازین روند برای رقابت بعدی با چین و روسیه بهره برداری کند تا بتواند  لشکر نیابتی مدرسه دیده وافراطی تابع هدایت ودستور ایجاد نماید .

این  طالبانی سازی برای رفع تشویش پاکستان از ناحیه مهره های علاقمند به کشور هند نیز مورد علاقه بوده میتواند در حالیکه هند عین تشویش از طالبانی شدن جامعه افغانی را در دل دارد .

اگر قرار باشد جنگ گرم جاری در اینده به جنگ سرد قدرتهای منطقوی وجهانی مبدل گردد این جنگ عمدتآ میان جوانان تحصیلکرده ومتمدن و جوانان متعصب بر امده از مدرسه ها تمرکز خواهد یافت .

پیچیدگی همه جریانات از مذارات دوحه تا دست باز دپلماسی بی لگام  دیگران در مورد افغانستان و تحرکات خونین جنگی، موضع دولت افغانستان را در خم وپیچهای با ابعاد داخلی وخارجی اسیب پذیر وشکننده میسازد اگر دولت از صلاحیت قانونی وقبول شده اش استفاده نکند وجلو خود سری هارا نگیرد اهسته اهسته کنترول بر پروسه های سیاسی را ز دست میدهد .

کلمات تکراری  اجماع منطقوی وغیره ارزشی را که اجماع ملی میتواند داشته باشد ندارد بهر وسیله ممکن باید دولت به این اجماع برسد ونگذارد یکی دو تنظیمی که در طول موجودیت جنگی وجهادی شان منشاء اختلاف وجنگ بوده اند خوبی خودرا در خرابی اوضاع کشور دریابند ودر صدد باز دارندگی روند صلح گردند یا ان پروسه را از مالکیت افغانها خارج وبیشتر ارزش پاکستانی بدهند .