در اجلاس پنج روزه داووس چه گذشت؟
اجلاس پنج روزه داووس در حالی جمعه ۳۰ دی ماه به پایان رسید که در کنار موضوعات مهم مطرح شده در آن مانند جنگ اوکراین، نرخ تورم جهانی، بحران انرژی و غذا، تغییرات اقلیمی، حاشیههای آن نیز مانند بازار داغ کارگران جنسی، بسیار جنجالی و خبرساز شد.
پنجاه و سومین اجلاس سالانه داووس سوئیس که از روز دوشنبه ۲۶ دیماه با حضور بیش از ۲۷۰۰ نماینده از ۱۳۰ کشور جهان از جمله ۵۲ رئیسکشور و دولت آغاز به کار کرده بود، جمعه ۳۰ دی ماه پایان یافت؛ اجلاسی که در سالهای گذشته به دلیل همهگیری کرونا به طور دائم به تعویق میافتاد.
داووس
«مجمع جهانی اقتصاد» (World Economic Forum) که آن را با نام اختصاری «WEF» میشناسند، در سال ۱۹۷۱ (۱۳۵۰) توسط یک استاد آلمانی الاصل حوزه کسب و کار به نام «کلاوس مارتین شواب» که در دانشگاه ژنو تدریس میکرد، تاسیس شد. از آنجا که جلسات این مجمع در «داووس» (Davos) سوییس برگزار میشود، عموما در رسانهها با عنوان «اجلاس داووس» مورد اشاره قرار میگیرد.
ایده اصلی اجلاس این بود که اقتصاددانان، سیاستمداران، صاحبان سرمایه، نظریهپردازان و هنرمندان در یکجا جمع شوند تا درباره مسائل روز جهان تبادل نظر کنند
ایده اصلی اجلاس این بود که اقتصاددانان، سیاستمداران، صاحبان سرمایه، نظریهپردازان و هنرمندان در یکجا جمع شوند تا درباره مسائل روز جهان تبادل نظر کنند. بنابراین مجمع مزبور یک سازمان غیرانتفاعی ثبت شده در سوئیس است که میکوشد با ایجاد تعامل میان رهبران بزرگ سیاسی، اقتصادی و صنعتی جهان، به تسریع مسیر توسعه در سطح جهانی، منطقهای و صنعتی کمک کند.
اجلاس داووس همواره کوشیده است بر تغییر و تحولات روز با نگاهی به آینده متمرکز شود. رویدادهای سال ۱۹۷۳ (۱۳۵۲) میلادی از جمله جنگ یوم کیپور و از هم پاشیدن سیستم برتن وودز باعث شد که اجلاس داووس به جای تمرکز بر مسائل مدیریتی، نگاه خود را به مشکلات سیاسی و اقتصادی روز معطوف کند و یک سال بعد، برای اولین بار رهبران سیاسی جهان هم به داووس دعوت شدند.
از سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۸) مجمع مدیریت جهانی انتشار گزارش رقابت اقتصادی جهانی را نیز بر عهده گرفت ولی در سال ۱۹۸۷ (۱۳۶۶)«مجمع مدیریت اروپا» به «مجمع اقتصاد جهانی» تغییر نام داد و با توسعۀ حوزه کاری خود سعی کرد اختلافات و معضلات جهانی را با ایجاد یک پلتفرم بینالمللی حل کند.
درآمد داووس چقدر است و از کجا تامین میشود؟
اجلاس داووس یا همان مجمع جهانی اقتصاد یکی از سازمانهای بزرگ اقتصادی سوئیس به شمار می رود که سالانه بیشتر از ۸۰ میلیون دلار درآمد دارد و برای چند هزار نفر فرصت شغلی ایجاد کردهاست.
درآمدزایی داووس با اخذ حق عضویت از اعضا حاصل میشود و شرکتهای بزرگ دارای گردشهای مالی نجومی بیشتر از۱۰ میلیارد دلار در سال با پرداخت حق عضویت ۲۵۰ هزار دلاری برای حضور ثابت در اجلاس و هیاتهای تصمیمگیری بر اعتبار و نفوذ خود در جامعه جهانی میافزایند.
حدود ۳۹ درصد از شرکتکنندگان اجلاس داووس را اروپائیان ، ۳۶ درصد را دولتمردان و تجار ایالات متحده تشکیل میدهند
حدود ۳۹ درصد از شرکتکنندگان اجلاس داووس را اروپائیان و ۳۶ درصد را دولتمردان و تجار ایالات متحده تشکیل میدهند که در مجموع ۷۵ درصد کل حاضران را دربرمیگیرند، حال آن که اروپا و آمریکا روی هم ۱۷ درصد جمعیت دنیا را در خود جای دادهاند.
به عنوان نمونه، اینفوگرافیک زیر که در وبسایت آماری «استاتیستا» انتشار یافته است، نشان میدهد که در سال ۲۰۲۰(۱۳۹۸) بیشتر شرکتکنندگان همانند دیگر سالها از ایالات متحده (۶۷۴) آمدهبودند. بریتانیا با ۲۷۰ شرکتکننده در رتبه دوم قرار داشت. همچنین در آن سال ۱۵۹ نفر از سوئیس و ۱۳۷ نفر از آلمان در اجلاس شرکت کرده بودند.
لازم به ذکراست که داووس تمایلی به حضور کشورهای در حال توسعه و فقیر ندارد چراکه عموما از شرکتهایی که درآمد سالانه بالغ بر یک میلیارد دلار داشته باشند دعوت به عمل میآورد.
اجلاس داووس؛ گردهمایی موثر یا نمادین؟
در مورد اهمیت و اثربخشی اجلاس داووس اتفاق نظر وجود ندارد. منتقدان مجمع جهانی اقتصاد، با اشاره به نتایج محدود چنین نشستی در سالهای قبل نسبت به اهمیت برگزاری آن ابراز تردید میکنند.
به عنوان نمونه یکی از اصول پایهگذاری مجمع جهانی اقتصاد، بیطرف، مستقل و عاری بودن از منافع خاص بود اما با توجه به کنار هم قرار گرفتن برنامههای رقیب و همپوشانی حوزههای سیاسی و شرکتی، این مجمع بیشتر هدف انتقاد مخالفانی قرار دارد که استدلال میکنند داووس یک نیروی بدخیم در جهان است.
به عنوان مثال، یکی از انتقادهای اصلی که هر ساله به سازماندهندگان این رویداد وارد میشود، ریاکاری در مورد وجود بحران آب و هوایی در دستور کار جلسه است. در حالی که از هر ۱۰ شرکت کننده در سال ۲۰۲۲ (۱۴۰۰)، یک نفر با جت شخصی برای رسیدن به آنجا سفر کردهاست.
در سال ۱۹۸۸، توافقنامهای معروف به «اعلامیه داووس» که در این نشست به امضا رسید، به ترکیه و یونان کمک کرد تا از آستانه درگیری مسلحانه عقبنشینی کنند
در مقابل، به عقیده برخی کارشناسان و شخص کلاوس شواب بنیانگذار ۸۴ ساله آن، اهمیت این اجلاس در ایجاد امکان دیالوگ بین رهبران و نمایندگان اقتصادی و کنشگران مدنی و دانشمندان است. از نگاه وی، برگزاری این اجلاس تضمینی برای ایجاد جهانی بهتر نیست ولی حداقل امکانی برای بهتر کردن جهان است.
بنابراین شاید انتقادها تا حدی درست باشد و این مجمع تنها ویترینی برای ثروتمندان و قدرتمندان جهان فراهم کند اما داووس یک انجمن بینظیر برای بحث و مناظره در مقیاس جهانی است و دستاوردهای مهمی در تاریخ ۵۰ ساله خود دارد که در زیر به نمونههایی از این دستاوردها اشاره میشود؛
– در سال ۱۹۸۸(۱۳۶۷)، توافقنامهای معروف به «اعلامیه داووس» که در این نشست به امضا رسید، به ترکیه و یونان کمک کرد تا از آستانه درگیری مسلحانه عقبنشینی کنند.
مجدداً در سال ۱۹۹۲، «نلسون ماندلا» و رئیس جمهور وقت آفریقای جنوبی، اولین حضور مشترک خود را در صحنه بینالمللی در داووس داشتند که گامی مهم در جهت پایان دادن به آپارتاید بود. آنها یک سال بعد جایزه صلح نوبل را دریافت کردند.
در سال ۲۰۰۰، «اتحاد جهانی برای واکسن و ایمنسازی» (Gavi) در داووس راه اندازی شد که از آن زمان دسترسی میلیونها نفر به واکسنها را بهبود بخشیدهاست. این اتحاد از زمان شکلگیری، در واکسیناسیون ۷۶۰ میلیون کودک در سراسر جهان مشارکت داشته است.
موضوعات و تصمیمات در اجلاس جاری
حال این پرسش به ذهن میرسد که حاضران در اجلاس ۲۰۲۳ داووس، چه برنامه هایی داشتند و چه تصمیماتی در ارتباط با مهمترین چالشهای جهانی اتخاذ کردند؟
همان طورکه انتظار میرفت، مسائل اقتصادی به ویژه به دلیل تبعات ناشی از بحران اوکراین در صدر توجه حاضران قرار داشت. آنها اگرچه با تاکید بر اینکه بیشتر اقتصادها در حال خروج از رکود ناشی از کووید هستند، نسبت به خروج آمریکا و اروپا از خطر رکود ابراز خوشبینی کردند اما در عین حال نگرانیهای جدی نیز داشتند.
نگرانی آنها از فشارهای تورمی ناشی از توسعه اقتصادی چین به عنوان رقیب اصلی به چشم میخورد. مقامات چین در این اجلاس از برنامه خود برای تجارت باز و آزاد با جهان خبر دادند. این امر اگرچه در ظاهر به طور گسترده مورد استقبال قرار گرفت اما نگرانیهای ناشی از تورم را نیز برانگیخت.
همان طورکه انتظار میرفت، مسائل اقتصادی به ویژه به دلیل تبعات ناشی از بحران اوکراین در صدر توجه حاضران قرار داشت
افزون بر این، حاضران در داووس نسبت به وابستگی به کشورهایی که به عنوان تهدید برای ثبات زنجیره تامین تلقی میشوند ابراز نگرانی کرده و در صدد پیدا کردن راه حل برآمدند.
آنها در این اجلاس برای بهبود وضعیت اقلیمی و آب و هوایی به ابتکار « GAEA» دست یافتند. این یک ابتکار جهانی برای تأمین مالی و افزایش مشارکت عمومی، خصوصی و بشردوستانه جدید و موجود (PPPPs) است. آنها با این طرح در پی تامین ۳ تریلیون دلار بودجه مورد نیاز هر سال برای رسیدن به صفر خالص، معکوس کردن تلفات طبیعت و بازیابی تنوع زیستی تا سال ۲۰۵۰ هستند.
موضوع مهم دیگر، نگرانی از تشدید آلودگی هوا بود. در این میان اعضای اتحادیه اروپا نسبت به قانون انرژی سبز ایالات متحده که به نفع محصولاتی مانند خودروهای الکتریکی ساخته شده در آمریکا است، ابراز نگرانی کردند.
همان طور که انتظار میرفت، بخش قابل توجهی از مباحث به بحران اوکراین اختصاص یافت. «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو که در نشست سالانه مجمع جهانی اقتصاد در داووس شرکت کردهبود، در آنجا خواستار حمایت بیشتر از اوکراین شد.
در جریان اجلاس داووس، نگرانی و ترس از رکود اقتصادی مشهود بود به طوری که برخی از نمایندگان حاضر، دو طرف را به بازگشت سریع به میز مذاکره تشویق کردند و مذاکره راه یگانه راهحل برونرفت از بحران دانستند.
حاشیهای شوکه کننده و خبرسازتر از متن
همان طور که اشاره شد، در اجلاس امسال از جمله موضوعات بسیار مهم مطروحه و مورد بحث عبارت بودند از جنگ اوکراین، نرخ تورم جهانی، بحران انرژی و غذا، تغییرات اقلیمی و نابرابری جنسیتی.
بنابراین، با وجود اینکه یکی از مسائل مطرح شده در جریان اجلاس مزبور، نابرابری جنسیتی بود اما خبرهای انتشاریافته از بازار داغ روسپیگری و مصاحبههایی که با این افراد شد، شوک عمیقی به جوامع وارد و پرسشهایی زیادی در این زمینه در اذهان عمومی ایجاد کرد.
روزنامه «دیلی میل» در این باره گزارش کرد که همزمان با برگزاری نشست مجمع جهانی اقتصاد در شهر داووس در سوییس، هر ساله تقاضا برای کارگران جنسی افزایش شدیدی مییابد. این روزنامه انگلیسی از افزایش سالانه تقاضا برای کارگران جنسی همزمان با برگزاری نشست داووس خبر داد؛ نشستی که یکی از مضامین امسال آن، نابرابری جنسیتی بود!
گرچه فعالیت کارگران جنسی در کشور سوییس قانونی است اما یکی از این افراد به پایگاه خبری محلی گفته بود که مانند دیگر مقامات و نمایندگان کشورهای مختلف، او هم لباس رسمی بر تن میکند تا در جمعیت به عنوان روسپی قابل شناسایی نباشد؛ موضوعی که دیگر افراد روسپی نیز در مصاحبه های خود بر آن مُهر تایید زدند.
وبسایت «گلف اینسایدر» هم به افشای طرف تاریک اجلاس داووس پرداخت و نوشت: در طول این اجلاس پنج روزه، تقاضا برای کارگران جنسی توسط سرمایه گذاران تجاری و رهبران جهان افزایش یافت.
برای رزرو یکی از کارگران جنسی برای چهار ساعت، شرکت اسکورت او حدود ۱۶۳۰ دلار دستمزد میگیرد، در حالی که یک شب میتواند تا ۲۷۷۰ دلار هزینه داشته باشد
پایگاه «فرست پست» هم در گزارشی با عنوان «چگونه فحشا در طول مجمع جهانی اقتصاد در داووس شکوفا می شود» به بررسی بازار داغ روسپیگری در حاشیه اجلاس پرداخت و خبرگزاری سوئیسی «۲۰ Minuten» به نقل از یکی از مدیران آژانس کارگران جنسی در کانتون «آرگاو» واقع در مجاورت داووس گزارش کرد که آنها هفته گذشته ۱۱ رزرو و ۲۵ درخواست دریافت کردند.
به گزارش سایت روزنامه آمریکایی «indy۱۰۰» این مدیر آژانس فاش کرد که از آنها برای طیف گستردهای از خدمات از اسکورت مهمانان و صرف شام گرفته تا خدمات جنسی درخواست می شود و «برخی نیز برای خود و کارمندانشان اسکورت (روسپی) رزرو میکنند.»
بر پایه این گزارش، برای رزرو یکی از کارگران جنسی برای چهار ساعت، شرکت اسکورت او حدود ۱۶۳۰ دلار دستمزد میگیرد، در حالی که یک شب میتواند تا ۲۷۷۰ دلار هزینه داشته باشد.
در مجموع، در حالی که مشخص نیست چه تعداد کارگر جنسی در سال جاری به داووس رسیدهاند، تحقیقات روزنامه بریتانیایی «تایمز» در سال ۲۰۲۰ نشان داد که حداقل ۱۰۰ روسپی در این زمان به داووس سفر می کنند.
پی نوشت: