پیمان منفک ناتو با ادعای مسئولیت جهانی
یوری باریسوف (YURI BORISOV)
ا. م. شیری
ایالات متحده قصد دارد با الگوبرداری از اوکراین در جنگ علیه روسیه، از ژاپن و کره جنوبی نیز علیه چین استفاده کند
آخرین گزارش‌ها از جبهۀ خاور دور از رویارویی ژئوپلیتیک جهانی بیش از پیش‌نگران کننده گواهی می‌دهد. آمریکا و چین در آستانۀ رویارویی قرار دارند. آمریکا از نزدیکی روسیه و چین بشدت نگران است. زیرا، واشنگتن آن را تهدید مستقیم برای منافع خود می‌داند و مخالفت خود را با آن اعلام می‌کند.
سخنگوی وزارت خارجۀ آمریکا گفت: «پکن ادعای بی‌طرف می کند، اما رفتار آن به وضوح نشان می‌دهد که به گسترش روابط نزدیک با روسیه ادامه می‌دهد». او در ادامه افزود: «واشنگتن فعالیت‌های پکن را از نزدیک دنبال می‌کند».
البته، ایالات متحده چیزی بهتر از تشدید تنش‌های نظامی و سیاسی در خاور دور با این امیدواری کوته‌بینانه که این امر تأثیر بازدارنده بر چین خواهد داشت، پیدا نکرده است. این موضوع پس از دیدار وزرای امور خارجه و دفاع دو کشور در واشینگتن، در بیانیۀ مشترک دولت‌های ایالات متحده و ژاپن در ۱۱ ژانویۀ سال جاری بازتاب یافت.
وزیران با درک همگرایی راهبرد‌های جدید امنیت ملی و دفاعی کشورهایشان برای تقویت بازدارندگی همه‌جانبه، چشم‌انداز طراحی شده برای پیروزی پیمان آتلانتیک شمالی مدرنیزه‌شده در دورۀ جدید رقابت استراتژیک را ارائه کردند. ژاپن بر عزم خود برای تقویت اساسی توانمندی‌های دفاعی خود… بحساب افزایش قابل توجه بودجۀ دفاعی کشور تأکید کرد. ایالات متحده نیز عزم خود را برای بهبودی موقعیت قدرت خود در منطقۀ هند-اقیانوس آرام، از جمله در ژاپن، از طریق کاربست امکانات پیشرفته، چندمنظوره، پایدار و پرتحرک ابراز نمود. ژاپن از طرح ایالات متحده برای ساده کردن ساختار امنیتی خود حمایت کرد و از تعهد جدی این کشور برای حفظ حضور قدرتمند در منطقه استقبال نمود. ایالات متحده بر تعهد تزلزل‌ناپذیر خود برای دفاع از ژاپن بر اساس ماده ۵ توافق ژاپن و ایالات متحده تأکید کرد».
بیانیۀ مشترک ایالات متحده و ژاپن از پیمان ناتو به عنوان یک اتحادیۀ جهانی یاد می‌کند که مسئولیت خود را نه تنها به اروپا و آمریکای شمالی، حتی به ژاپن، کل خاور دور و تمام منطقۀ آسیا و اقیانوسیه گسترش می‌دهد.
تقریباً همزمان با این خط حرکت ژاپنی-آمریکایی، اظهاراتی از سوی رئیس یکی دیگر از کشورهای وابستۀ آمریکا- کره جنوبی- بیان شد. رئیس جمهور یون سوک یول گفت: «اگر تهدید هسته‌ای کرۀ شمالی همچنان رو به افزایش باشد، ممکن است سلاح‌های هسته‌ای کشور ثالث در خاک کرۀ جنوبی مستقر شود. رئیس جمهور یون بویژه تصریح کرد: «مشکل روز به روز جدی‌تر می‌شود، و ما می‌توانیم سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی را در کرۀ جنوبی مستقر کنیم و یا سلاح‌های هسته‌ای خود را تولید کنیم… اگر این اتفاق بیفتد، زمان زیادی طول نمی‌کشد. و با فناوری ما، می‌توانیم زودتر به آن دست یابیم». یون سوک یول در نشستی با وزرای دفاع و امور خارجۀ کره جنوبی این را اعلام کرد. رئیس جمهور پس از استماع سخنان وزرا، «دستور داد تا چنان قدرت نظامی فراهم شود که در صورت حمله به سئول، بتواند «به میزان ۱۰۰ یا حتی ۱۰۰۰ برابر» پاسخ دهد.
دو بُعد به هم پیوستۀ وضعیت ژئوپلیتیکی خاور دور در میدان دید واقع است:
اول- تحمیل همه‌جانبۀ روان‌پریشی نظامی در خاور دور توسط ایالات متحده با هدف ایجاد یک جبهۀ متحد ضد چینی.
اظهارات بسیار صریح جیمز بیرمن، ژنرال آمریکایی که مستقیماً و به صراحت اعلام کرد که ایالات متحده قصد دارد با الگوبرداری از اوکراین در جنگ علیه روسیه، از ژاپن و کرۀ جنوبی نیز علیه چین استفاده کند، بسیار قابل توجه است.
ژنرال جیمز بیرمن، فرمانده سومین نیروی دریایی اعزامی مستقر در اوکیناوا
چرا ما امروز به سطح موفقیتی که در اوکراین داریم، رسیده‌ایم؟ این امر بیشتر به این دلیل است که پس از تجاوز روسیه در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵، ما درگیری‌های آینده را جدی گرفتیم و از قبل به آماده‌سازی اوکراینی‌ها، استقرار تجهیزات، شناسایی مکان‌هایی که از آن‌ها می‌توانیم از عملیات پشتیبانی کنیم، مشغول شدیم. «ما آن را تئاتر می‌نامیم. و اکنون نیز مشغول راه‌اندازی این تئاتر در ژاپن، فیلیپین و جاهای دیگر هستیم». مقایسه صریح و غیرمعمول بیرمن بین جنگ در اوکراین و درگیری احتمالی با چین زمانی صورت می‌گیرد که پکن در سال‌های اخیر مقیاس و روش مانورهای نظامی خود را در نزدیکی تایوان افزایش داده است.
دوم- بلندپروازی‌های جهانی اتحاد آتلانتیک شمالی که توسط ایالات متحده اعلام شده، مستقیماً بر اعضای اروپایی ناتو تأثیر می‌گذارد. دو بخش منفک غرب جمعی واقع در دو سوی اقیانوس‌ها- امپراتوری جهانی آنگلوساکسون و اتحادیۀ اروپا- در ارزیابی خود از وضعیت خاور دور و بالاتر از همه، در رابطه با چین تفاوت‌های بسیار زیادی دارند.
آنگلوساکسون‌ها در واقع اروپا را تحت سلطه خود درآورده‌اند و امروز آن را از استقلال ژئوپلیتیکی محروم کرده‌اند. در رابطه با خاور دور، اتحادیۀ اروپا عمدتاً عملکرد تجاری و اقتصادی را متوقف کرد. و کلیۀ تصمیمات و اقدامات دارای ماهیت ژئوپلیتیکی و نظامی-استراتژیک در انحصار آنگلوساکسون‌ها می‌باشد. در چارچوب این «تقسیم کار»، تضاد عینی بین منافع آمریکا و اتحادیۀ اروپا شکل گرفته است.
تشدید تنش نظامی-سیاسی واشینگتن در خاور دور، توأم با درخواست‌های صریح برای محدود کردن روابط اقتصادی با چین، مستقیماً به منافع حیاتی اتحادیۀ اروپا آسیب می‌زند. و به شدت هم آسیب می‌زند (همانطور که در مورد روابط اتحادیۀ اروپا با روسیه). زیرا، ایالات متحده در نظر دارد چین را نه چندان از طریق قطع روابط اقتصادی خود با آن، بلکه به بهای ضرر اروپا تحت فشار قرار دهد.
در شرایط کنونی، اروپا هر چه بیشتر به گروگان جاه‌طلبی‌های ژئوپلیتیک جناح آنگلوساکسون غرب جمعی تبدیل می‌شود. عواقب این امر می‌تواند برای اروپایی‌ها هلاکت‌بار باشد.
منبع: وب‌سایت بنیاد فرهنگ راهبردی
۲۵ دی- جدی ۱۴۰۱
