توهم پولی، دستمزد، تورم ـــ برشی از کتاب: «درس‌گفتارهای کاپیتال»

دانش و امید، شمارهٔ ۲۹، اردیبهشت ۱۴۰۴ ــ  اوایل سال ۱۴۰۳،…

     انزوای نمایشی، همکاری پنهانی: از انکار علنی تا توافق پشت…

نویسنده: مهرالدین مشید انزوای دیپلوماتیک تا معامله در سایه: روایت دوگانه…

یوغلط خبر د جنجال منبع

نور محمد غفوری په دې ورځو کې د مغرضو او دروغجنو…

و.ای. لنین- وحدت فلسفه و سیاست

ترجمه. رحیم کاکایی اوگورودنیکوف ولادیمیر پتروویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور، رئیس کرسی…

ناله یی میهن

رخت سفر ببستم و سوی وطن شدم در آرزوی دیدن مهد کهن…

از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن

1میرعبدالواحد سادات ترقیات عالم روبه بالاست  ما از بالا به پایین می…

روز جهانی مطبوعات و روزگار آشفته و نابسامان روزنامه‌نگاری در…

نویسنده: مهرالدین مشید هرچند روز جهانی مطبوعات (۳ می) فرصتی است…

ریشه‌یابی پیدایش سادات، خواجه، آقا و بار بی‌معنای مذهبی دادن به…

محمدعثمان نجیب بخش نخست:  مراد من این‌ است تا بدانیم، چرا مردمان…

مارکوزه؛- فیلسوف التقاطی جنبش دانشجویی

Herbert Marcuse (1898-1879) آرام بختیاری نیاز  فیلسوف "چپ نو" به فرویدیسم. مارکوزه (1979-1898.م)،…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت دوم  ادامه قسمت اول   نباید یک اصل عمده…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت اول   انگیزه این مقاله  تداوم بحث های…

وحدت ملی یگانه ضامن بقای کشور است

اگر از چهار راهی ها گذر کنی مزدور کار ،…

تقسیم جهان 

رسول پویان  زمیـن در بین غـولان جهـان تقسیم می گردد  تـوگـویـی از…

یووالی د بریا کيلي، د نن ورځې اړتیا

ليکنه: حميدالله بسيا په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه…

نقش و جایگاۀ اصلی دین در جهان معاصر

نویسنده: مهرالدین مشید فشرده عصر حاضر، که با بحران‌های هویتی، اخلاقی، زیست‌محیطی…

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

             به استقبال روز بین المللی کارگر  انسان بخاطر زنده ماندن خود…

پیام تبریک به مناسبت اول ماه مه، روز همبستگی کارگران…

درود بر تلاشگران خستگی ناپذیر زندگی،   اول ماه مه، روز گرامیداشت…

هار و فراق 

 نوشته نذير ظفر ساحل ورجنيا  28 اپريل 2025 امد  بهار و   سبز …

تراشه قلب فنآوری دیجیتال سده 21

بیژن باران قلب فنآوری دیجیتال تراشه در طراحی، تولید، کاربرد، ساختن…

افغانستان؛ طعمه قدرت‌های منطقه‌یی و قربانی جنگ‌های نیابتی

چکیده افغانستان طی دهه‌های اخیر همواره درگیر جنگ، بی‌ثباتی و بحران‌های…

«
»

چهاربولک ادبي بهیر

نجیب الله پاڅون

د بلخ یو له پرنفوسه او پښتون مېشتو ولسوالیو څخه چهاربولک ده، دغه ولسوالۍ د مزارشریف ښار لوېدیځ لوري ته پرته ده، چې اکثره اوسېدونکي یې پښتانه دي. په ۱۳۹۱ لمریز، ۲۰۱۱ کال په لومړي ځل سره ( چهاربولک ادبي بهیر) تر نامه لاندې د دې ولسوالۍ ځوانانو لپاره یو ښوونیز، روزنیز، فرهنګي او ادبي بهیر د بلخ ادبي خوځښت لخوا په یلمان (وچه ونه) کلي د وطواط بلخي په ښوونځي کې پرانیستل سو. چهاربولک ادبي له پیل څخه په یوه واړه ټولګي کې خپلې اونیزې ناستې د یو څو ملګرو په ګډون سره ترسره کولې، په لومړیو وختونو کې په دغو ناستو کې له لسو نه تر پنځلس ملګرو پورې برخه اخیسته، چې په اونیزو ناستو کې آزاده مشاعره، کره کتنه، د غونډې راپور، په ویاند باندې کره کتنه ترسره کېدله، د وخت په تېرېدو سره چهاربولک ادبي بهیر وکړای شول، چې په خپله سیمه کې د پام وړ نفوذ پیدا کړي او د لریو کلیو او بانډو څخه نوي ځوانان، پټ شاعران او د ادب مینه وال دې ته وهڅوي، تر څو د دغه بهیر په اونیزو ناستو کې برخه واخلي. د چهاربولک ادبي بهیر له پرانیستې سره سم (نجیب الله پاڅون) د یاد بهیر مسؤول وټاکل سو، چې نوموړي پنځه کاله یعنې تر ۱۳۹۵ پورې د دغه بهیر مسوولیت لاره.

چهاربولک ادبي بهیر د ښوو او منظمو ناستو په موخه خپل ځای د مزار ـ شبرغان لویې لارې، خان آباد څلور لاري د دولت زي د تېلو ټانګ ته څېرمه وټاکه، چې اوس مهال دغه بهیر په یاد ځای کې خپلې ادبي، فرهنګي ناستې ترسره کوي.

چهاربولک ادبي بهیر د نوي ځای ته په راتګ سره نوی مسوول( حمیدالله ظفرزوی)، مرستیال( لعل جان آشنا)، د کتابتون مسوول او د اړیکو مسولین وټاکل.

همدا راز دغه بهیر خپلې اونیزې غونډې پنځلس ورځنیو ناستو ته وغځولې، او په لرې پرتو کلیو او بانډو کې یې میاشتنۍ غونډې د نویو ګډونوالو او ځوانانو د تشویق او ستاینې په موخه پیل کړې، چې اوس مهال هم یادې ناستې د دغې ولسوالۍ په لریو پرتو سیمو کې د ګڼ شمېر مشرانو، نویو ځوانانو، شاعرانو او د ادب مینه والو په ګډون سره ترسره کېږي.

چهاربولک ادبي بهیر په لومړي ځل سره د دغه بهیر د یوه تکړه او وتلي شاعر جلات خان مینه پال د چاپ شوي کتاب( قلندره) مخکتنې غونډه د دغه بهیر د غونډو په ځای کې ترسره کړه، په دغه ناسته کې د بلخ ولایت په لسګونو لیکوالانو، شاعرانو، د بلخ پوهنتون استادانو، د مدني ټولنو غړو او د فرهنګي ټولنو مسوولینو برخه اخیستې وه.

همدا راز چهاربولک ادبي بهیر د دغې ولسوالۍ څخه د ماشومانو لپاره د خپرېدونکې میاشتنۍ (ټال) خپرونې په هرې چاپ سوې ګڼې مختکنه او کره کتنه ترسره کړې او اوس مهال هم له بلخ ولایت څخه د لومړنۍ پښتو اونیزې(خبره) خپرونې په ځینو ګڼو مختکنه ترسره کوي.

دغه بهیر د چهاربولک ولسوالۍ په سختو او کړکېچنو سیمو کې خپلو ناستو ته ادامه ورکړې او تر اوسه یې ګڼ شمېر شاعران  او ځوانان روزلي، د چهاربولک ادبي بهیر یوازینۍ موخه په یاده سیمه کې د افراطیت، تاوتریخوالي، تشدد او د ناپوهۍ پرضد مبارزه او د پوهې، مطالعې پراخول دي.

د بلخ چهاربولک او نورې پښتون مېشتې له هغې جملې چمتال، بلخ، شولګره او دولت آباد ولسوالۍ د ځینو مافیايي او ټوپکمارو کړیو لخوا په لوی لاس ناامنه کړای شوي، چې تر څو د یادو ولسوالیو ځوانان په ناپوهۍ کې را لوی شي او په دغو سیمو کې د بیارغونې او پرمختګ کارونو ته خنډ جوړ کړای سي؛ خو اوس خوشبختانه د دغو ولسوالیو نوي ځوانان په خپلو سیمو کې نویو تنکیو ځوانانو ته د فکري سالمې ودې ورکولو په موخه ادبي، فرهنګي، ښوونیز او روزنیز بهیرونه او چاپي خپرونې پیل کړي، تر څو نوي ځوانان وکړای شي، په راتلونکي کې په خپله ژبه لیک، لوست، وینا او خپلې سیمې ته د خیر او ښېګڼې کار وکړي.

د پښتون ځوان نسل د بېدارۍ او پرمختګ په هیله.