چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

جمعبندی غیر تحلیلی از جریانات اخیر نظامی و دپلماتیک افغانستان…

آنچه سیاسیون و نظامی های پاکستان پس از حملات هوایی…

                     یک گرفتاری با مافیا

محمد عالم افتخار         و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و…

فلسفه سیاسی فردوسی و روانشناسی ترس در شاهنامه

دکتر بیژن باران نتیجه‌گیری. شاهنامه فردوسی چیزی بیش از یک…

سناریوی براندازی طالبان؛ از سوی پاکستان و ایران!؟

نویسنده: مهرالدین مشید براندازی طالبان واقعیت ژیوپولیتیک یا توهم تحلیل گران دراین…

دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

«
»

د فيل په غوږ کې ويده حکومت

 

پاکستان تيری کوي خو افغان حکومت اخطار ورکوي

وروسته له هغې چې د پاکستان په سیند ایالت د سیون ولسوالۍ په لال شهباز قلندر زیارت کې خونړی ځانمرګی بريد وش؛ د دغه هېواد پوځ د “ردالفساد”  په نوم پوځي عملیات پیل کړل. د پاکستان پنجابي حکومت د دغو عملياتو په نوم په زرګونو افغانان او پښتانه وربړول، سپک کړل او زندانونه يې پرې ډک کړل. د هغو انځورونو او ويډيوګانو له مخې چې په رسنیو کې خپرې شوې څرګنديږي چې پاکستاني پولیس په پنجاب کې مېشت افغانان همداراز پښتانه چې ډيری یې د پښتونخوا او قبایلو اوسېدونکي دي، نیسي، وهي او ټکوي او سپکې سپورې ورته کوي. دغلته پاکستاني پولیس ځايې اوسيدونکي افغانان او پښتانه ټېله کوي، په ډډو یې په لرګیو وهي او د پولیسو په موټرونو کې یې وراچوي. همداراز په ځينو سيمو کې پاکستاني پوليس د پښتنو موټرونه په کنداغونو وهي او هغوی په بې عزتۍ سره له موټرونو ښکته کوي او د پوليسو جيپ ته يې اچوي.

همداراز په پاکستان کې تر وروستيو بريدونو وروسته د پاکستان حکومت له افغانستان سره ټولې دروازې هم د تګ راتګ پر مخ تړلې دي. د پوره لسو ورځو په تيريدو اوس هم د ډیورنډ پر کرښه د پاکستان له لوري جوړې شوې دروازې د مسافرو پر مخ تړل شوي دي. په تورخم دروازه کې بند پاتې مسافرو کې کوچنيان، سپين ږيري، ناروغان، د ودونو ناوې او د مړو جنازې شتون لري چې د پاکستان حکومت يې هيڅ يو ته له تورخم دروازې د اوښتلو او راوښتلو اجازه نه ورکوي. د افغان چارواکو په وينا په تېرو لسو ورځو کې یې اووه ځلې له پاکستاني سرحدي چارواکو سره د لارې د خلاصولو پر سره خبرې کړې، خو بې پایلې پای ته رسېدلې دي.

د لعل شهباز قلندر په زيارت کې تر بريد وروسته پاکستانیو ځواکونو د افغانستان د ختیځو ولایتونو ننګرهار او کونړ پر یو شمېر سیمو توغندیز بریدونه پیل کړي دي، چې له امله یې په دواړو ولایتونو کې سلګونه کورنۍ د خپلو مېنو پرېښودو ته اړ شوي، یو شمېر کسانو په‌ کې خپل ژوند له لاسه ورکړی او ځینې یې ټپیان هم دي.  په دغو بریدونو کې د ملکي وګړو ګڼ کورونه هم ویجاړ شوي دي. يواځې د کونړ ولایت مقام د مالوماتو له مخې تر اوسه د یاد ولایت پر دانګام، سرکاڼو او خاص کونړ ولسوالیو د پاکستانیو ځواکونو له لوري شاوخوا درې سوه توغندي ویشتل شوي، چې تر اوسه پکې د دوه وژل شويو او همدومره ټپيانو راپور ورکړل شوی. همداراز د ننګرهار په لعلپورې ولسوالۍ د ۴ سوو څخه زیات توغندي را توغول شوي، چې له امله یې د  ۳ سوو څخه زیاتې کورنۍ بې ځایه شوي او څلور ګلالي کوچني ماشومان ټپیان شوي دي.

پاکستان په ډيرې سپين سترګۍ ټول ډيپلوماټيک اصول مات کړل او د انسانيت ټولې پولې يې ونړولې خو افغان حکومت لا هم د ډيپلوماټیک حل زمزمې کوي او يا بې عمله اخطارونه ورکوي. پاکستان درګرده په دغه هيواد کې يې د ميشتو افغانانو او پښتنو په مقابل کې اپارټايد ترسره کوي خو افغان حکومت چې د ډيورنډ کرښې او تر آټکه د پښتنو د خاورې دعوه ګير دی؛ نه يې په پاکستان کې د ځوريدونکو افغانانو او نه هم د پښتنو پوښتنه وکړه، پاکستان عملاً لګيا دی په افغان خاورې تيری کوي، توغنديز بريدونه کوي او بې ګناه افغانان مو راته وژني خو افغان حکومت خپلو بې عمله اخطارونو ته ملا تړلې ده او بس.

په داسې حال کې چې د تيرو څو ورځو راهيسې پر افغان خاوره توغنديز بريدونو لړۍ پيل کړې، په سلګونو هيوادوال مو خپلو کورنو پريښودو ته اړ شوي او په لسګونو نورو ته د سر او مال زيان اوښتی دی؛ افغان حکومت وايې د افغانستان پر يوه لوېشت خاوره به هم چا ته د تېري اجازه ورنه کړي. په خيتځ زون کې د سرحدي پوليسو  قوماندان محمد ایوب حسين خېل ويلي هيچا ته به د هيواد پر يوه لوېشت خاوره هم د تجاوز اجازه ورنکړي. نه پوهیګم چې افغان حکومت د تيري په تعريف نه پوهيږي او که د پاکستان توغنديز بريدونه ورته تيری نه ښکاري؟ که چيري افغان حکومت ته د پاکستان لخوا پر افغان خاورې توغنديز بريدونه تيری او تجاوز معلوميږي نو بيا ولې عملاً نه لاس په کار کيږي؟ ولس خو د حکومت هر راز هکارۍ ته چمتو دی نو بيا حکومت د چا امر ته په تمه دی؟ که حکومت مو مجبوريت لري او د پاکستان په مقابل کې د بلمثل عمل لپاره زړه نه ښه کوي نو ولس ته دې په خپلې مجبورۍ اعتراف وکړي چې ولس په خپله د خپل دښمن په مقابل کې لاس په کار شي. نور د پاکستان د بريدونو او هلته د ميشتو افغانانو د سپکاوي په مقابل کې پاکستان ته د افغان ولس د صبر کاسه ډکه شوې ده. ولس نور هيڅ ډول ډيپلوماټيک حل نه غواړي او بايد حکومت ژر تر ژره د پاکستان د تيري مخه ونيسي کنې ولس به په خپله لاس په کار شي.

اصلي موضوع دا ده چې افغان حکومت په دغه ډول پوچو اخطارونو يواځې د خلکو احساسات کابو کوي او د ولس له غبرګونه ځان ساتي خو په عمل کې يې تر اوسه هيڅ داسې اقدام نه دی کړی چې کم تر کمه د پاکستان د تيري په مقابل کې يې د ولس سترګې نيولي وای.

لیکنه : خوشحال آصفي