انگیزه های سفرملایعقوب به قطر
نوشته ی : اسماعیل فروغی
ارچندانگیزه های اصلی سفرملا یعقوب به قطرهنوزبخوبی روشن وفاش نشده است ؛ اما آنچه ازروی حوادث و حقایق می توان فهمید ، درپهلوی انگیزه ها ودلایل سری و پشت پرده ، این دلایل وانگیزه ها را هم دررابطه به این سفرمی توان برشمرد :
ــ اولین انگیزه ودلیل این سفر پرازابهام ، می تواندناتوانی اقتصادی ومالی طالبان در تأمین حداقلِ احتیاجات مردم – بخصوص احتیاجات نظامیان وجنگجویان این گروه باشد . مطالبه ودرخواست به زور یا تگدی گونه ی نان وآب ازمردمان محل که تقریباً همیشه وبه کرات توسط جنگجویان طالب صورت میگیرد ، این حقیقت را واضح می سازدکه نظام طالبانی قادر به تأمین حتا ابتدایی ترین نیازهای سربازان خودنمی باشد. طالبان که قصد ونیت تشکیل اردوی مجهزسد تا دوصدهزارنفری دارند ، تازه متوجه شده اند که تشکیل یک اردوی منظم ومدرن ، به منابع مالی هنگفت ودوامدار نیازمند است – منابعی به ارزش کم ازکم چهارمیلیارد دالر درسال برای یک اردوی دوصدهزارنفری…
درست به دلیل همین نیازمندیست که ملایعقوب سرپرست وزیردفاع طالبان دست به دامن شیوخ قطرزده ، بی آنکه بشرمد ازآنان عاجزانه می‌خواهد تا طالبان را درپرداخت حقوق ماهانه ، البسه ، خوراک و بهداشت جنگجویان شان کمک کرده ، از سرحدات و مرزهای افغانستان حفاظت نمایند و همچنان درخرید وتامین تجهیزات فنی برای اردوی طالبان یاری ومدد برسانند.
به گمان اغلب ، قطر که خودبرای تامین امنیت اش وابسته به امریکاست ، به دستورومشوره ی امریکا به ملا یعقوب وعده داده است تا شکم های گرسنه ی طالبان جنگجورا سیرنگهداشته ، البسه و تجهیزات برای آنان آماده خواهد کرد . قطر که در رقابت با امارات متحد عربی و ترکیه قرارداد کنترول فرودگاه های افغانستان را برای اماراتی ها واگذارکرده است ، همانگونه اهداف سودجویانه و فتنه گرانه درافغانستان دارد که اماراتی ها ، ترکی ها ، امریکاییان و پاکستانیان دارند . قطرکه ازمنافع آمریکا درافغانستان نماینده گی می کند ، به مشوره ی امریکاییان هم دروازه های تعامل با طالبان را بروی جهانیان بازخواهد کرد وهم طالبان را درانتقال جنگ به شمال افغانستان مدد ویاری خواهد رساند.
ــ دومین انگیزه وهدف سفرملایعقوب به قطر، صاف کردن جاده ی وسیع تعامل با طالبان ودرنتیجه شناساندن طالبان به جهان منحیث قدرت مسلط براوضاع امنیتی افغانستان خواهد بود.
پس ازسفرهای آزادانه ومکررملا متقی به قطر، مسافرت آزادانه ی بلندپایه ترین مقام نظامی طالبان به قطروملاقات ومذاکرات سری وعلنی اش با تمیم بن حمد آل ثانی امیرقطر، می تواند طالبان را تاحدی ازانزوای کامل سیاسی بیرون آورده ، زمینه های تعامل بیشتر طالبان با جهان را فراهم نماید. ( کاری که امریکا ازآن حمایت قاطع می نماید. )
ــ ازجانب دیگراین سفرملایعقوب که به مشوره و نقشه ی امریکا و قطر ، در رقابت با شاخه ی حقانی ها و بدون مشوره با سراج الدین حقانی، حریف خطرناک جناح قندهاری ها صورت گرفت ، بی تردید هدف تضعیف سراج الدین حقانی را هم دنبال می نماید.ملا یعقوب ، ملا متقی و ملابرادر که همه ازجناح طالبان قندهاری استند ، میخواهند با جلب حمایت مالی قطر، توجه دوستان بین المللی و منطقه ای را بیشتر بخود جلب کرده و ازنفوذ حقانیها روزتا روزکم نمایند .ملایعقوب فرزند ملاعمرکه تاکنون دوباراز سوء قصد رقبای داخلی جان سالم بدربرده است ، هم ازنظرمیراثی و هم ازنگاه درون قبیله ای خوداش را مستحق رهبری طالبان و بسیار مستحق تر از سراج الدین حقانی رقیب سرسخت اش می پندارد . که شاید این سفر پرازابهام او را به آرزوهایش نزدیکتر نماید .
بهرحال نتیجه ی سفر هرچه باشد ، قطر- همانگونه که نخستین دفتروپایگاه سیاسی طالبان را درخود جا داده و زمینه های توافق سری میان طالبان و آمریکا و درنتیجه تسلیمی دولت به طالبان را مساعد کرد ، اکنون نیز زمینه های تعامل جهانی با طالبان و انتقال جنگ به شمال افغانستان را هم مساعد خواهد کرد.
