بازپخش اسناد اشد محرم کمیته مرکزی حزب کمونست اتحاد شوروی
در دوره پس از خروج نیروهای شوروی
(بخش پنجم)
(1989 ـ 1991)
نقل ها: از جلسات بیروی سیاسی ک.م.ح.ک.ا.ش.
ترجمه: داکتر خلیل وداد
تدوین و بازپخش: قاسم آسمایی
اشد محرم
۷ نسخه
پیشنویس
مصوبه ک.م. ح. ک.ا.ش.
پیرامون تحویلدهی کامپلکس راکتهای تاکتیکی
9 کا ۵۲( “لونا-ام. “) به جمهوری افغانستان
با اندیشه های درج شده در یادداشت رفقا زايكوف ل. ن.، شواردنادزه ای. آ.، یازوف د. ت.، باکلانوف او. د.، بيله اوسوف. ای . س.، کریوچكوف و… و کاتوشيف ک. ف. مؤرخ ۱۰ جولای ۱۹۸۹ پیرامون این موضوع (ضمیمه) موافقه شده و برای برررسی به شورای وزیران اتحاد شوروی ارائه می گردد.
منشی کمیته مرکزی
9 نسخه ۳۳۵ به گ. او. او
شماره ۱۱ / ۱۷۱۵ ، ۸۹،۷ ۱۰،
امضاها کاتوشيف، شیرباشين، بيله اوسوف
کارگران جهان متحد شوید.
در جریان ۳ روز قابل برگشت به کمیته مرکزی ح. ک… ش. (شعبه اسناد و ارتباط سكتور ۱) است.
کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی
اشد محرم
پرونده ویژه
شماره پ. 163 / 44
شخصاً به رفقا گرباچوف، ریژکوف، زایکوف، شواردنادزه، یاکووليف، يازوف، باکلانوف، بيله، اوسوف ای، کریوچكوف، كاتوشیف، باکاتین، بليلياكوف و شکاباردنيا.
نقل از پروتوکول شماره ۱۶۳ جلسه بیروی سیاسی کمیته مرکزی مؤرخ ۲۲ جولای 1989*
پرشس وزارت امور خارجه اتحاد شوروی، وزارت دفاع و کمیته امنیت دولتی اتحاد شوروی.
با پندارهای ارائه شده در یادداشت رفقا زایکوف ال. ن.، شواردنادزه ای. آ.، یازوف د.ت.، بيله اوسوف ای. اس.، با کاتین و. و.، کاتوشیف ک. اف. و کریوچكوف و… مؤرخ ۲۰ جولای ۱۹۸۹ موافقت می شود ( ضمیمه است).
منشی کمیته مرکزی
19 -ای
ان.ب.
ضمیمه ۲۷ برگ
دستور شورای وزیران اتحاد شوروی
شماره ۱۲۳۶۴ مورخ ۲۲-۰۷-۸۹
* قابل توجه: رفقایی که اسناد اشد محرم کمیته مرکزی ح. ک.ا. ش. را دریافت می کنند، حق ندارند آنرا به کسی بدون اجازۀ کمیته مرکزی بدهند. کاپی نمودن این اسناد و یا یادداشت از آنان قطعاً مجاز نیست. رفقایی که این اسناد را مطالعه می کنند باید آنرا با درج تاریخ امضأ نمایند.
مربوط به بند ۴۴ پروتوکول شماره ۱۶۳
اشد محرم
پرونده ویژه
ک.م. ح. ک.ا.ش.
پیرامون تحویلدهی بیشتر کالاهای ویژه به جمهوری افغانستان
در رابطه به بغرنجی وضع جنگی – سیاسی در جمهوری افغانستان و بخاطر تحقق مشی ما مبنی بر کمک همه جانبه و پشتیبانی از رهبری افغانستان در امر دفع تهاجم اپوزیسیون آشتی ناپذیر و بنابه درخواست حکومت افغانستان تصمیم گرفته شد تا در سال به این کشور تسلیحات، مهمات، تخنیک حربی و وسایل دیگر به ارزش کلی ۲، ۶ میلیارد روبل تحویل داده شود. تاکنون کالاهای ویژه به ارزش تقریبا ۱، ۵ میلیارد روبل تحویل داده شده اند.
تحویلدهی بموقع و ثابت اسلحه و مهمات و همچنان استفاده فزاینده و مؤثر آنها توسط نیروهای مسلح افغانستان و در قدم نخست بکارگیری راکتهای ار. ۱۷- ای و ضربات تهاجمی بمباردی نیروهای هوایی همراه با تقويۀ وحدت و ارتقای مورال در کشور و قوای مسلح آن نقش مفیدی را در ثبات نسبی اوضاع و تقویت جایگاه رئيس جمهور نجیب الله بازی کردند.
همزمان با آن، فشار متداوم اپوزیسیون آشتی ناپذیر و کمک بلاانقطاع پاکستان، ایالات متحده، عربستان سعودی و کشورهای دیگر به آنان، ضرورت پشتیبانی منظم از حکومت جمهوری افغانستان جهت دفع تلاشهای مخالفان برای بقدرت رسیدن از راه جنگ را میطلبد. در این رابطه درخواستهای تازه رهبری افغانستان مبنی بر تحویلدهی بیشتر کالاهای ویژه در سال ۱۹۸۹ که سفارت ما در افغانستان دریافت نموده، مدنظر گرفته شده اند.
این درخواستها قبلاً در جلسه مشترک بين المؤسسات گروه کاری وابسته به بیروی سیاسی ک.م. ح. ک.ا.ش. در خصوص مذاکرات همکاری نظامی – تخنیکی با جمهوری افغانستان در مورد کاهش تسلیحات که با اشتراک وزارتها و مؤسسات علاقمند دایر شده بود، بررسی شده است. جانب افغانی بصورت كل تقاضاهای آتی را برای سال 1989 نموده: تحویلدهی ۲ دستگاه پرتاب کمپلکس راکتی ار ۱۷- ای، با ۱۰۸۰ راکت آن، ۳۰۵ عراده تانک، ۲۸۳ عراده ماشین محاربوی زرهدار پیاده، ۷۰۵ عراده زرهپوش (ب.ت.ار.)، ۱۶ عراده دستگاه آتش تهاجمی “اوراگان”، ۱۴۰۵ دستگاه توپ و هاوان، ۱۴۲۵ ميل راکت انداز، ۵۰۶ دستگاه دافع هوا، تقریبا ۴۰ هزار میل ماشین دار، ۵۹ فروند هواپیما، ۱۵ فروند هلی کوپتر، مقدار زیاد مهمات، وسایل کشف، مخابرات، تخنیکی – انجنیری و استحکامی برای عقب جبهه و کالاهای مورد استفاده عامه به ارزش کلی ۱۱۰۰ میلیون روبل.
بخاطر تكميل ضایعات جنگی نیروهای مسلح افغانستان، ارتقای توانمندی آنها برای دفع تجاوز اپوزیسیون آشتی ناپذیر ، با در نظر داشت تصامیم پیشتر اتخاذ شده در مورد تحویلده اسلحه، مهمات و تخنیک حربی در سال جاری برای افغانستان، پیشنهاد تحویلدهی کمک اضافی کالاهای ویژه به ارزش تقریبا ۹۹۰ میلیون روبل/ از جمله ۲۰۰ میلیون روبل از حساب تنقیض های یکجانبه و تانکها، دستگاهها و هواپیماهایی که باید نابود شوند، منجمله کالاهای زیر در سال ۱۹۸۹ چنین تحویل داده خواهند شد:
به وزارت دفاع افغانستان) ۲ دستگاه کمپلکس پرتاب راکت ار- ۱۷- ای، ۳۵۰ راکت مربوطه آن، ۳۰ عراده تانک، ۴ عراده زرهپوش (ب.ت.ار.)، ۱۶ دستگاه آتش تهاجمی” اوراگان”، ۳۰ دستگاه هاوان، ۶۱۵ میل راکت انداز، ۵۰۰ ميل هلو انداز، ۱۵ دستگاه دافع هوا، حدود 11 هزار تفنگ خودکار، ۲۴ فروند هواپیما، وسایل کشف، مخابرات، تخنیک انجنیری و استحکامی برای عقب جبهه و کالاهای مورد استفاده عامه به ارزش کلی ۵۹۰ میلیون روبل.
برای وزارت امنیت دولتی – ۳۵۰ دستگاه کمپلکس راکت ار- ۱۷- ای، ۲۴۰ عراده تانک، ۶۰ عراده ماشین محاربوی، ۹۲ عراده زرهپوش (ب.ت.ار.)، ۱۸۰ عراده توپ، ۴۸۰ میل راکت انداز، ۲۵۴ ميل ماشيندار ثقيل و وسایل مخابرات و کالاهای دیگر به ارزش کلی ۳۱۰ میلیون روبل.
برای وزارت امور داخله – ۳۵ عراده تانک، ۱۵۰ عراده زرهپوش، ۱۰ عراده توپ، ۲۰ دستگاه دافع هوا، ۲۰ میل راکت انداز، ۱۴ هزار میل ماشین دار، مهمات و کالاهای دیگر به ارزش کلی ۹۰ میلیون روبل.
تحویلدهی کالاهای ویژه را مطابق شرایط پیشین یعنی با پرداخت ۲۵ درصد ارزش آن بشكل كریدت باید انجام داد.
وزارت دفاع اتحاد شوروي تربيه عاجل کارشناسان افغانی راکت و عمله مربوطه را مطابق به ارسال اضافی تسلیحات و تخنیک محاربوی انجام خواهد داد.
عملی نمودن بیشتر درخواست جانب افغانی در مورد کمک نظامی مطابق اوضاع بمیان آمده و با درنظر داشت امکانات ما انجام خواهد شد. بدین منظور معقول خواهد بود به کمیسیون دولتی شورای وزیران در امور صنایع نظامی، کمیته دولتی پلان اتحاد شوروی، وزارت دفاع اتحاد شوروی، کا.گ.ب. شوروی، وزارت امور داخله اتحاد شوروی و وزارت روابط خارجی اقتصادی اتحاد شوروی سپارش شود، تا امکانات تولید بیشتر کالاهای ویژه برای رفع مایحتاج نیروهای مسلح افغانستان در گام نخست در عرصه هوایی و مرمی های ۱۲۲ مليمتری را برای توپهای دِ سی، بررسی کنند.
آنچه مربوط به آماده نمودن کندک تانک برای استفاده نهایی آن در استقامت قندهار میشود، می توان گفت که امکان تربيه عمله آن در فرصت دوماهه در مرکز تعلیمی ترک وو/ ترمز موجود است که پس از آموزش آنها میتوانند به کُشک گسیل شوند چون همزمان تانکهای درخواست شده نیز آماده میباشند.
معقول خواهد بود به جانب افغانی در امر ایجاد مرکز کشف در قوماندانی گارنیزون کابل از طریق کمک میتودیکی و تحویلدهی کالاهای ویژه کمک شود.
با وزارتخانه ها و مؤسسات ذیعلاقه توافق شده است.
امضا ها ال. زايكوف ای. شواردنادزه د. يازوف ای. بیله اوسوف و. باکاتین، ک. کاتوشيف و. کریوچكوف
۲۰ جولای ۱۹۸۹
شماره ۳۱۸ / ۲/ ۰۱۰۸۶ 0
۱۹ نسخه
یادداشت مترجم37
ضمیمه – 37
– سند مربوط به بند ۴۴ پروتوکول شماره ۱۶۳ ماه جولای ۱۹۸۹ (دستور شورای وزیران اتحاد شوروی) با ۴ بخاطر تکرار محتویات و بعلت فهرست طويل وسائل نظامی – تخنیکی (با جزئیات آنها) ترجمه نشد. خليل وداد
اشد محرم
کابل
به سفير شوروی ۹۰۸، ۸۳۱ يکجا با رفقا گارييف ام. آ. ، زایتسف و. پ. و الكسييف گ. آ. رفيق نجيب الله را ملاقات کرده و با اتکا به دستور (ما)، به آگاهی اش برسانید که درخواست رهبری افغانستان مبنی بر گسیل کالاهای اضافی ویژه به جمهوری افغانستان در سال ۱۹۸۹ به وزارتهای دفاع، وزارت امنیت دولتی و وزارت داخله جمهوری افغانستان بررسی شد.
حکومت اتحاد شوروی برعلاوه کالاهای ویژه تخصیص داده شده برای سال ۱۹۸۹ به ارزش ۶۷۲ ملیارد روبل امکانات گسیل کالاهای ویژه بیشتر به ارزش ۹۹،0 مليارد روبل را چنین بررسی کرد:
برای وزارت دفاع ۲ دستگاه کمپلکس پرتاب راکت ار- ۱۷ ای، با ۳۵۰ راکت، ۳۰ عراده تانک، ۴ عراده زرهپوش، ۱۶ واسطه راکتی آتش زای “اوراگان”، ۳۰ هاوان، ۶۱۵ راکت انداز، ۵۰۰ هلو انداز، ۱۵ واسطه مدافعه هوایی، حدود ۱۱ هزار میل ماشین دار، ۲۴ فروند هواپیما، مهمات و وسایل مخابراتی، ضروریات قطعات انجنیری، استحکام و لوژستیک و غيره کالاها به ارزش کلی تقریبا ۵۹۰ میلیون روبل؛
برای وزارت امنیت دولتی- ۳۵۰ راکت برای کمپلکسهای ار- ۱۷ ای، ۲۴۰ عراده تانک، ۶۰ عراده ماشین محاربوی زرهدار، ۹۲ عراده زرهپوش، ۱۸۰ عراده توپ، ۴۸۰ میل راکت انداز، ۲۵۴ میل ماشیندار ثقيل، مهمات و وسایل مخابراتی و غیره کالاها به ارزش کلی تقریبا ۳۱۰ میلیون روبل؛
برای وزارت داخله ۳۵ عراده تانک، ۱۵۰ زرهپوش، ۱۰ عراده توپ، ۳۰ دستگاه مدافع هوایی، ۲۰ راکت انداز، ۱۴ هزار ماشین دار، مهمات و کالاهای دیگر به ارزش کلی ۹۰ میلیون روبل.
تحویلدهی کالاهای ویژه مطابق شرایط پیشین پرداخت یعنی با بیست و پنج درصد پیش پرداخت (کریدت) و بقيه در طول ده سال با سود (بهره) ۲ درصد سالانه صورت میگیرد.
تدوير مذاکرات، موعد آن و امضای توافقات در این مورد را میشود با توافق طرفين در کابل و یا مسکو انجام داد. از جانب شوروی مسئولیت پیشبرد مذاکرات به وزیر روابط اقتصادی خارجی شوروی، وزارت دفاع اتحاد شوروی، کمیته امنیت دولتی اتحاد شوروی و وزارت امور داخله اتحاد شوروی واگذار شده است.
به آگاهی برسانید که جانب شوروی متخصصان، عمله و پرسونل مربوطه تجهیزات و تخنیک حربی اضافی را به جمهوری افغانستان منجمله برای کندک تانک قندهار که برای امنیت آن سمت در نظر گرفته شده ،بعهده گرفته ودر صورت انتخاب بموقع کاندیدان و گسیل آنها به اتحاد شوروی جهت آموزش، آنان را تعلیم داده و همچنان در امر ایجاد مرکز کشف در گارنیزون کابل کمک خواهد کرد.
آگهی دهید که ۱۵۳۰ هلو انداز “شميل” / که مطابق تصامیم پیشین تحویل داده میشوند/ بار شده و در ماه جولای سال روان به حیرتان رسیده و ۵۰۰ هلو انداز “شميل” مطابق این فیصله – تا پایان سال روان تحویل داده خواهند شد.
توجه رفيق نجيب الله به این امر را که یکمقدار کالاهای ویژه خواسته شده جانب افغانی بویژه مهمات مدت طولانی در بندرهای حیرتان و تورغوندی انباشته گردیده وانتقال نمییابند، معطوف کنید؛ چونکه این امر باعث اشکالات در کار تجهيز بموقع نیروهای مسلح ج. ا. در امر رفع ضروریات شان و باعث وخامت اوضاع در بندرهای نامبرده می شود.
همزمان اتحاد شوروی میپندارد که دوستان افغانی اقدامات لازمی را برای انتقال کالاهای ویژه از حيرتان و تورغندی و همچنان فعالیت عادی و منظم راههای عمده مواصلات زمینی برای جاگزینی انتقال تدریجی مقدار بیشتر مهمات و تخنیک حربی از طريق زمین بجای ترانسپورت هوایی، انجام خواهند داد.
برای آگاهی شخص تان تذکر میدهیم. در آینده توجه لازم را به تناسب درخواستهای جانب افغانی به موجودیت کارشناسان ، عمله، متخصصان مهمات و تخنیک حربی و امکانات استفاده از کالاهای ویژه موجود در دبپوها، گدامها، انتقال وسایل مادی از بیز حیرتان، تورغوندی و رساندن آن به مصرف کنندگان و همچنان محاسبه واقعی مقدار مورد مصرف وسایل مادی معطوف نمایید.
در رابطه به ازدياد مقدار راکتهای روزانه تحویل یابنده، پرزه های مربوطه و موادی سوخت آنها و همچنان ذخایر محدود نیروی هوایی و ضروریات موسمی محموله های مواد مورد احتیاج مردم، لازم است کار را طوری انجام داد، تا درخواستها به انتقالات از راه “پل هوایی” طور اعظمی کاهش یابد. محاسبات طوری باید انجام یابند که روزانه به کابل نباید بیشتر از ۲۰-۲۵ پرواز هواپیما صورت گیرد.
از اجراآت خویش تلگرافی اطلاع دهید.
۱۹ نسخه
کارگران جهان متحد شوید؟
در جریان ۷ روز قابل برگشت به کمیته مرکزی ح. ک.ا. ش. (شعبهاسناد و ارتباط سكتور ۱) است.
کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی
اشد محرم
پرونده ویژه
شماره پ.
۱۶۳ / ۷۴
به رفقا، گرباچوف، ریژکوف، سليونكوف، شواردنادزه، یاکوولیف، یازوف، كاتوشيف کریوچكوف، پاولوف و.اس.، موخين، فالین و شکاباردنيا.
نقل از پروتوکول شماره ۱۶۳ جلسه بیروی سیاسی کمیته مرکزی
مؤرخ ۲۸ جولای ۱۹۸۹
پیرامون کمک اضافی اقتصادی و مالی به جمهوری افغانستان
- با پندارهای ارائه شده در یادداشت وزارت امور خارجه مؤرخ 11 جولای ۱۹۸۹ موافقت می شود ( ضمیمه است).
- مسائل مربوط به کمک مشخص به جمهوری افغانستان، برای بررسی به شورای وزیران اتحاد شوروی پیشکش شود.
- وزارت خارجه اتحاد شوروی باید به جانب افغانی از تصمیم مربوط به این مسئله اطلاع دهد.
منشی کمیته مرکزی
۲۱-ان. و و . ک.
مربوط به بند ۷۴ پروتوکول شماره ۱۶۳
ک.م. ح. ک.ا.ش.
پیرامون کمک اضافی مالی و اقتصادی به جمهوری افغانستان
نظر به اطلاع سفير شوروی در کابل، رئیس جمهور افغانستان نجيب الله يكسلسله درخواستها پیرامون ارائه کمک اضافی مالی و اقتصادی در سال ۱۹۸۹ را ارائه نموده است.
جانب افغانی درخواست میکند انتقال مواد خوراکی به ولایت بدخشان تسریع یافته، در سال ۱۹۸۹ طور بلاعوض برای باشندگان کابل ۵ هزار تن روغن غذایی، ۵ هزار تن برنج، ۲ هزار تن مرغ، ۲، ۵ هزار تن کنسرو گوشت، ۱۵ میلیون پارچه گوشت مرغ، ۵ هزار تن صابون، ۱۵۰۰ عراده موتر کاماز (۱۰۰۰ لارى و ۵۰۰ عراده برای تانکرهای نفت)، رسانده شده و همچنان برابر به ۱۵ میلیون روبل کمک مالی به مدافعان جلال آباد به دالر کلیرنگ تهیه شده و همچنان درحل بعضی معضلات ترانسپورتی مساعدت صورت گیرد.
در باره موضوعات فوق طرح شده خاطر نشان میسازیم:
مطابق دستور مؤرخ ۲۳ جنوری ۱۹۸۹ شورای وزیران، شماره ۷۰- ان.ار. وزارت روابط اقتصادی خارجی اتحاد شوروی و وزارت ترانسپورت ملکی اتحاد شوروی، کمیته امنیت دولتی اتحاد شوروی و شورای وزیران جمهوری شوروی تاجیکستان طور بلاعوض به ولایت بدخشان آرد، شکر، نمک، روغن، صابون، گوگرد، تکه و تیل خاک انتقال یافته که مطابق پلان تا اخير جولای ۱۹۸۹ ادامه خواهد یافت.
در حالت کنونی بنابر سازماندهی ناکافی جانب افغانی در امر انتقال کالاها از بیز انتقالی بندر حیرتان در آنجا بیش از ۴۰ هزار تن مواد خوراکی و همچنان مقدار زیاد صابون انباشته شده اند که به دلیل دیرماندن ارزش کالایی و کیفی خود را از دست می دهند. این امر بویژه در مورد ۴، ۱۰ تن روغن غذایی که از پارسال مانده اند، صدق می کند. مطابق اسناد امضا شده، برنامه شده که از آغاز جولای ۱۹۸۹ تا پایان سال بازهم ۱۴۷۹ هزار تن روغن غذایی، ۱۰ هزار تن برنج، 6،۱۱ میلیون دانه تخم مرغ و ۶، ۱۷ هزار تن صابون انتقال یابد.
با توجه به مراتب گفته شده، معقول میپنداریم در مرحله فعلی تلاشها را برای اجرأ نمودن مسئولیتهای جاری و در گام نخست به صدور کالاها در عمق افغانستان و بویژه کابل متمرکز نماییم. در خصوص تقاضای مبنی بر تحویلدهی تخنیک موتری امکانات اضافی ارسال رایگان ۱۹۶ کامیون کاماز مودل ک. آ.م. آ.ز. – ۵۴۱۱۲ در سال روان جستجو شده است. با در نظر داشت اینکه به جانب افغانی مقداری تخنیک موتری شامل ۴۵۰۰ عراده موتر در فبروری سال ۱۹۸۹ در جریان خروج نیروهای شوروی داده شده، مطابق دستور شماره ۷۲۳ شورای وزیران اتحاد شوروی مؤرخ ۲۶ اپریل ۱۹۸۹، ۵۰۰ عراده کاماز دیگر برای مؤسسه مشترک ترانسپورتی شوروی – افغانی “افسوتر” و همچنان با در نظر داشت شرایط عینی انتقال این مقدار در مرحله کنونی باید زمینه ساز انتقالات کالاهای ویژه ازحیرتان به داخل افغانستان از راه زمینی باشد.
قبلاً جانب افغانی تقاضای گسيل تخنیک و اموال مورد استفاده عامه و منجمله موتر و تخنیک هوایی برای وزارت های دفاع، داخله و امنیت دولتی جمهوری افغانستان را کرده بود، که بر مبنای کریدت تجارتی و با شرایط قرضه دولتی اجرا شود. وزارت مالیه اتحاد شوروی با در نظر داشت این نکته که در حین اجرای آن با چنین شرایطی، الزاماً تخصيصهای اضافی از حساب بودجه دولتی پیش میآید، عملی شدن آنرا ناممکن میداند.
با درنظر داشت وضعیت دشوار اسعاری- مالی جمهوری افغانستان و همچنان اینکه تخنیک و اموال ویژه نامبرده برای پیشبرد عملیات جنگی و یا تأمينات آنها بکار میرود، معقول خواهد بود، تا وزارت مالیه اتحاد شوروی طور اضافی این مسئله را بررسی کرده و آنرا طور جداگانه در سر موعد پیشکش نماید.
با در نظر داشت اینکه در پرداختهای میان دو کشور هنوز به اتحاد شوروی کریدتی به مبلغ ۱۶۰ میلیون دالر پرداخت نشده و همچنان نظر به ارزش بزرگ سیاسی این مسائل معقول خواهد بود تا به اعطای کمک اضافی مالی بطور بلاعوض به مدافعان جلال آباد از طریق انتقال ۱۵ میلیون روبل بشكل دالر کلیرنگ موافقت شود.
در رابطه به همکاری در حل یکسلسله مشکلات ترانسپورتی (مانند تسريع انتقال محموله های افغانی از بندر حیرتان، اجرای کار تعميق سطح رودخانه در شیرخان بندر وغيره)، خاطر نشان می گردد که طبق برنامه اقدامات اوپراتیفی اجرا خواهد شد که به جانب افغانی در زمان آن اطلاع داده می شود.
وزیر روابط اقتصادی خارجی اتحاد شوروی ک. کاتوشيف
۱ جولای ۱۹۸۹
شماره ۲ – ۱/ ۳۷
کارگران جهان متحد شوید!
در جریان ۷ روز قابل برگشت به کمیته مرکزی ح. ک.ا. ش. (شعبه اسناد و ارتباط سكتور ۱) است.
کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی
اشد محرم
شماره پ. ۱۶۳ / ۷۴
به رفقا، گرباچوف، ریژکوف، سليونيكوف، شواردنادزه، یاکووليف، يازوف، کاتوشيف،کریوچكوف، پاولوف و س. موژین، فالین و شکاباردنيا.
نقل از پروتوکول شماره ۱۶۳ جلسه بیروی سیاسی کمیته مرکزی مؤرخ ۲۸ جولای
۱۹۸۹
پیرامون کمکهای اضافی اقتصادی و مالی به جمهوری افغانستان
- با پندارهای ارائه شده در یادداشت وزارت روابط اقتصادی خارجی اتحاد شوروی مؤرخ ۱۱ جولای ۱۹۸۹ موافقت می شود ( ضمیمه است).
- مسائل مربوط به اعطای کمک مشخص به جمهوری افغانستان برای بررسی به شورای وزیران پیشکش شود.
- وزارت امور خارجه اتحاد شوروی به جانب افغانی در مورد فیصله شورای وزیران اتحاد شوروی آگاهی دهد.
منشی کمیته مرکزی
۲۱-ان. و.
و. ک.
مربوط به بند ۷۴ پروتوکول شماره ۱۶۳
محرم
ک. م. ح. ک. ا. ش.
پیرامون کمکهای اضافی اقتصادی و مالی به جمهوری افغانستان
نظر به اطلاع سفير شوروی در کابل رئیس جمهور نجيب الله درخواست یک سلسله كمهای اضافی اقتصادی و مالی را در سال ۱۹۸۹ کرده است.
جانب افغانی تقاضای کمکهای خوراکی و اموال دیگر را بولایت بدخشان و گسیل ۵ هزار تن روغن غذایی، ۵ هزار تن برنج، ۲ هزار تن گوشت مرغ، ۲ ونیم هزار تن کنسرو گوشتی، ۱۵ میلیون دانه تخم مرغ، ۵ هزار دانه صابون را بر اساس کمکهای رایگان به باشندگان کابل نموده و همچنان تحویلدهی ۱۵۰۰ عراده موتر کاماز ( ۱۰۰۰ عراده لارى و ۵۰۰ عراده با شاسی برای تانکرهای نفتکش) براساس پرداخت دالر کلیرنگ و مبلغ حدود ۱۵ میلیون روبل کمک مالی را برای مدافعان شهر جلال آباد و کمک به حل معضلات ترانسپورتی کرده است.
در رابطه به مطالب ارائه شده گذارش میدهیم.
مطابق دستور شماره ۷۰- ان.ار. شورای وزیران اتحاد شوروی مؤرخ ۲۳ جنوری ۱۹۸۹ وزارت روابط اقتصادی – خارجی، وزارت هوانوردی ملکی اتحاد شوروی، کمیته امنیت دولتی اتحاد شوروی و شورای وزیران جمهوری تاجکستان اتحاد شوروی به ولایت بدخشان تحویل دهی مجانی آرد، شکر، نمک، روغن، صابون، گوگرد، تکه و تیل خاک آغاز شده و تا اخير جولاي ادامه خواهد یافت.
در حال کنونی به دلیل سازماندهی غيرقناعت بخش جانب افغانی در امر انتقال بارها و اموال در بندر و ذخیره گاههای حیرتان بیش از ۴۰ هزار تن خوراکه و همچنان مقدار زیاد صابون وجود دارند که به دلیل انباشت دراز مدت كیفیت خودرا از دست داده در شرف نابودی اند. این نگرانی بویژه در مورد 10،4 هزارتن روغن غذایی که از پار سال در آنجا مانده، صدق می کند.
مطلبق اسناد امضا شده قرار است از ماه جولای ۱۹۸۹ تا پایان سال ۱۹۸۹ بازهم ۱۴، 9 هزار تن روغن غذایی، ۱۰ هزار تن برنج ۶ ، ۱۱میلیون دانه تخم مرغ و ۶، ۱۷ هزار تن صابون به حیرتان رسانده شود.
با در نظر داشت نکات ارائه شده، در حال کنونی منطقی خواهد بود تا توجه را به امر انتقال کالاها مطابق تعهدات موجوده از اتحاد شوروی به عمق افغانستان و در گام نخست به کابل متمرکز نماییم. در مورد تحویلدهی اضافی مواد خوراکی میتوان در اخير اکتوبر ۱۹۸۹ پس از ارزیابی نتایج تسليمدهی کالاها به افغانستان در جریان ۹ ماه سال روان دوباره آنرا به بررسی گرفت. همزمان باید در نظر داشت که تحویلدهی اضافی کنسروهای گوشتی و مرغ بعلت نبود ذخایر عملی نیست.
در رابطه به تحویلدهی تخنیک موتری امکان گسیل اضافی رایگان ۱۹۶ عراده لاری کامیون کاماز -۵۴۱۱۲ است.
با در نظر داشت توان تخنیک موتری موجود جانب افغانی، اینکه در جریان خروج نیروهای شوروی ۴۵۰۰ عراده موتر به آنها تحویل داده شده، مطابق دستور شماره ۷۲۳ شورای وزیران اتحاد شوروی مؤرخ ۲۶ اپریل ۱۹۸۹، ۵۰۰ عراده موتر کاماز برای مؤسسه مختلط افغان – شوروی “افسوتر” تحویل داده می شود و همچنان با در نظر گیری شرایط عینی انتقال بارها، این مقدار تخنیک (ترانسپورتی) در مرحله کنونی باید از عهده امور انتقالات زمینی کالاهای ویژه از حیرتان به درون افغانستان بدرآید.
پیش از این جانب افغانی در خواست تغيير پرداختهای مربوط به تخنیک و کالاهای ویژه مورد ضرورت عامه به وزارتهای دفاع ، داخله و امنیت دولتی را از شکل کریدت تجارتی به کریدت دولتی کرده بود. وزارت مالیه اتحاد شوروی این امر را با در نظر داشت اینکه در چنین شرایطی تخصیص وجوه بیشتر از بودجه دولتی لازم است، ممکن میداند .
با در نظر داشت بیلانس مثبت معاملات تجارتی با افغانستان که به نفع اتحادشوری است ( ۱۶۰ میلیون دالر) و همچنان ارزش مهم سیاسی این مسئله بهتر خواهد بود به اعطای کمک اضافی بلاعوض مالی به مدافعان جلال آباد از طریق انتقال دالر کلیرنگ به ارزش ۱۵ میلیون روبل نیز موافقه شود.
آنچه مربوط به سهمگیری در حل يكسلسله معضلات ترانسپورتی (تسريع انتقال محموله های افغانستان از بندر حیرتان، انجام تعميق سطح رودخانه در شیرخان بندر وغيره) می شود، میتوان خاطر نشان کرد که مطابق برنامه اقداماتی در این راستا عملی خواهند شد که در مورد به جانب افغانی آگاهی داده شده است.
وزیر روابط اقتصادی خارجي اتحاد شوروی
ک. کاتوشيف
۱۱ جولای ۱۹۸۹
شماره۲ -۱/ ۳۷
۲۵-ای.ای. آ.گ.
ز. پ.
کارگران جهان متحد شوید!
در جریان ۳ روز قابل برگشت به کمیته مرکزی
ح. ک.ا. ش. (شعبة اسناد و ارتباط سكتور ۱ ) است .
کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی اشد
محرم
پرونده ویژه
شماره پ. ۱۶۴/ ۳۷
به رفقا، گرباچوف، ریژکوف، زايكوف، شواردنادزه، ماسليوكوف، یازوف، کاتوشیف،
لا بيلياكوف و شکاباردین.
نقل از پروتوکول شماره ۱۶۴ جلسه بیروی سیاسی کمیته مرکزی مؤرخ ۵ اگست
سال ۱۹۸
پیرامون کمک اضافی نظامی به جمهوری افغانستان *.
- .. با پندارهای ارائه شده رفقا شواردنادزه. ای. ا. و یازوف د. ت. مؤرخ ۳ اگست سال ۱۹۸۹ در این مورد موافقه میشود. (ضمیمه است).
- به وزارت دفاع اتحاد شوروی، وزارت روابط مالی خارجی اتحاد شوروی يکجا با وزارت برنامه ریزی اتحاد شوروی سپارش می شود در فرصت ۱۰ روزه به شورای وزیران اتحاد شوروی پیشنهادات مربوطه را ارائه نمایند.
منشی کمیته مرکزی
(مترجم: بشكل ریز و ناخوان چاپ شده) تذکر:
رفقا، سن حاضرا شیر محرم کمیته مرکزی ح. ک.ا.ش نباید بدون اجازة خاص کمیته مرکزی به کسان دیگر داده شود. کاپی برداری از اینچنین اسناد و بازنویسی آن بطور قطعی ممنوع است. رفقایی که برایشان سند ارسال گردیده باید آنرا پس از مطالعه با درج تاریخ امضا نمایند.
۱۴-د.ام.
او . ال. ضمیمه ۳ برگ
مربوط بند ۳۷پروتوکول شماره ۱۶۴
اشد محرم
پرونده (ویژه)
ک. م. ح. ک. ا. ش.
پیرامون کمک اضافی نظامی به جمهوری افغانستان
مطابق درخواست رئیس جمهور نجیب الله که در پیام شخصی اش به م. س. گرباف گسیل شده بود، در مدت ۲۴ تا ۳۰ جولای سال روان گروهی از جنرالها و افسران وزارت دفاع اتحاد شوروی در افغانستان مشغول کار بودند.
با ارزیابی وضعیت نظامی – سیاسی در افغانستان، میتوان نتیجه گیری کرد که تا پایان سال ۱۹۸۹ امکان گزینه دیگری نیست، بجز از اینکه به اپوزیسیون باید از راه نظامی نشان داد که محاسبه شان روی تداوم جنگ بی نتیجه است. رهبری جمهوری افغانستان بکمک مشاوران شوروی کار معینی را در جهت تحکیم نیروهای مسلح ج. ا. و ارتقای سطح رزمندگی شان انجام داده که در نتیجه در درازنای پنج ماه پس از خروج نیروهای شوروی میتوانند مستقلانه وظایف شان را در امر مبارزه با ضد انقلاب مسلح انجام دهند.
در جریان ملاقاتها با رفيق نجيب الله، رهبری جمهوری و نیروهای مسلح افغانستان، رفقای افغانی مراتب سپاس شان را به اتحاد شوروی بخاطر کمک صادقانه ابراز کرده و روی حفظ آنها در سطح کنونی تأکید نموده خاطر نشان نمودند که در مرحله کنونی ببرکت این کمک میتوان بطور مؤثر با اپوزیسیون مسلح مقابله کرد.
گروه جنرالها و افسران وزارت دفاع اتحاد شوروی وضعیت حفاظت و مدافعه کابل و بگرام را ارزیابی کرده و مسئله ایجاد پایگاه ریزرف مدافعه هوایی در ناحیه قطعه راکتی ار- ۱۷ ای در مزار شریف، بررسی مسائل پیرامون کمک به جمهوری افغانستان در حل مسائل ترانسپورتی، بویژه انتقال ذخایر مادی از حيرتان، انکشاف شیوههای استخبارات و بهبود ترمیم اسلحه و تخنیک حربی مطرح نمودند.
ن.ث. ک. – ۱۳۲۴
اکثر مسائل بررسی شده و بمیان آمده در جریان (سفر) کاری درجا حل شده و یا در جریان انجام شدن قرار دارند.
مگر چالشهایی وجود دارند که جانب افغانی بدون کمک اضافی مادی از سوی اتحاد شوروی قادر به حل آنها نیست.
در این رابطه رئیس جمهور نجیب الله با تأكيد تقاضای تحویلدهی یک قطعه مكمل (کمپلکس) راکت ار- ۱۷ ای برای استفاده از ناحیه مزارشریف و نواحی ریزرفی در پلخمری و دوشی، ۱۰۰۰ عراده موتر باربری برای انتقالات به مرکز افغانستان، در گام نخست به کابل، گسیل محموله های نظامی و غیره، خوراک و نفت از اتحاد شوروی؛ همکاری در امر بهبود حفاظت و مدافعه كابل بوسیله گسیل دستگاههای کشفی برای وسایل زرهی، همکاری در انتخاب سلاحهای مؤثر برای سرکوب دشمنان که در غارها پنهان اند و گسترش ذخیره گاههای نفت و مواد سوختی در مزارشریف تا ۱۰-۱۲ هزار تن (ظرفيت کنونی آنها تا ۵ هزار تن است) را نمود.
برای عملی نمودن این درخواستها وزارت دفاع اتحاد شوروی امکانات تحویلدهی اموال از ذخایر موجود خویش به افغانستان را مطابق شرایط قبلی یعنی با پرداخت ۲۵ درصد ارزش آن بطور پیشکی (کریدت) و تحویلدهی اضافی ۴ دستگاه اوپراتیفی- تاکتیکی پرتاب راکتهای ار- ۱۷ای، ۱۰۰۰ عراده موتر باربری منجمله ۲۰۰ عراده موتر تانکر، ۲۰ دستگاه ماشین محاربوی، قوماندانی- کشفى ب.ار.ام.- ۱ ک.، ۲۰۰ راکت هدایتی “شتورم” با مخلوط حجیم شونده و دیتونی (که قبلا شامل صادرات نبوده) و ذخیره گاههای ۵-۷ هزار تنی برای مواد سوختی را در سال ۱۹۸۹ جستجو نموده است. همزمان در نظر است در برنامه های ۱۹۹۰-۱۹۹۱ مسئلۀ تغيير مقدار نامبرده موترهای باربری منجمله ۲۰۰ عراده نفتکش، ۲۰ دستگاه ماشین محاربوی، قوماندانی کشفى ب.ار. ام. – 1 ک.، ۲۰۰ راکت هدایتی “شتورم” با مخلوط حجیم شونده و دیتونی (که قبلا شامل صادرات نبوده) و ذخیره گاههای ۵-۷ هزار تنی برای مواد سوختی توسط وزارت دفاع بررسی گردد. همزمان در نظر است در برنامه های ۱۹۹۰-۱۹۹۱ مقدار موترهای باربری و نفتکش توسط وزارت دفاع تغيير يابد.
در رابطه به تحویل گیرندگان اجناس و تخنیک نامبرده معقول خواهد بود که رهبری افغانستان مسئلۀ تقسيم آن میان وزارتخانه ها و ادارات را نظر به اهداف عملی و وظایف محوله شان اجرا نماید.
ای. شواردنادزه د. يازوف
۳ اگست ۱۹۸۹
شماره
۰۱۱۶ / ۲ / ۳۱۸ . ۱۴ نسخه
کارگران جهان متحد شوید!
در جریان ۳ روز قابل برگشت به کمیته مرکزی ح. کا. ش. (شعبه اسناد و ارتباط سكتور ۱) است.
کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی
اشد محرم
پرونده ویژه
شماره پ. ۱۶۴/ ۱۱۷
شخصاً
به رفقا، گرباچوف، ریژکوف، زایکوف، شواردنادزه، یاکوفليف، يازوف، باکلانوف، بيله اوسوف، ای.، کاتوشیف، کریوچكوف و بلياكوف.
نقل از پروتوکول شماره ۱۶۴ جلسه بیروی سیاسی کمیته مرکزی مورخ ۱۶ اگست
از سال ۱۹۸۹
پیرامون مذاکرات در کابل و گامهای ممكن بعدی ما در راستای افغانستان *
- با پندارهای ارائه شدهء رفقا شواردنادزه ای. ا. و کریوچكوف و … مؤرخ ۱۱ اگست سال ۱۹۸۹ در این مورد موافقه میشود. ( ضمیمه است).
- به وزارت دفاع اتحاد شوروی، کمیسیون دولتی شورای وزیران اتحاد شوروی در امور صنایع نظامی، وزارت روابط مالی خارجی اتحاد شوروی و کمیته امنیت دولتی اتحاد شوروی یکجا با وزارت امور خارجه اتحاد شوروی و شعبه دفاعی ک. م. ح. ک. ا. ش. سپارش می شود تا فهرست درخواستهای مؤرخ ۶ اگست رفيق نجيب الله پیرامون همکاری نظامی را با پیشنهادات خویش مطابق پروسه معمول ارائه نمایند.
منشی کمیته مرکزی
* (بشكل ریز و ناخوان چاپ شده، مترجم) تذکر:
رفقا، سن حاضرا شیر محرم کمیته مرکزی ح. کاش نباید بدون اجازة خاص کمیته مرکزی به کسان دیگر داده شود. کاپی برداری از اینچنین اسناد و بازنویسی آن بطور قطعی ممنوع است. رفقایی که برایشان سند ارسال گردیده باید آنرا پس از مطالعه با درج تاریخ امضا نمایند.
۱۶-ل.ز.
و.و. ضمیمه ۱۴ برگ
مربوط بند ۱۱۷ پروتوکول شماره ۱۶۴
اشد محرم
پرونده ویژه
ک. م. ح. ک. ا. ش.
پیرامون مذاکرات در کابل و گامهای ممكن بعدی ما
در راستای افغانستان
مطابق به سپارش ۶ اگست 1989 ما با سفر کاری به افغانستان رفتیم که در آنجا با رئیس جمهور نجیب الله، رئیس شورای وزیران س. ع. کشتنمد، وزیر امور خارجه ع. وكيل، وزیر دفاع ش. تنی، وزیر امنیت دولتی غ. ف. يعقوبی و وزیر امور داخله م. ا. وطنجار ملاقات کردیم. مذاکرات با رفيق نجيب الله خیلی مبسوط بوده و عملاً در تمام روز با وقفه هایی چند ادامه داشت.
- ما در مذاکرات اصولاً با اتکا به اطلاعات کافی پیرامون اوضاع افغانستان در جریان تقریبا شش ماه پس از خروج قطعات شوروی، خواستیم در گام نخست در مذاکرات شخصی با رهبری افغانستان حالت [روحی- مزاجي مترجم.] آنان را درک نموده و ارزیابی دست اول را از وضعیت کنونی کشور و دورنمای آن در آینده حاصل کنیم. برداشت عام ما چنین است که، در شش ماه گذشته در رفتار و کردار دوستان افغانی ما چیزهای نو زیادی بمیان آمده است. بدون شک، آنها هنوز هم مانند گذشته به کمک بزرگ ما بویژه پشتیبانی مادی ما که بدون آن دفاع (مستقلانه) در این مدت دراز ناممکن بود، ضرورت دارند. همزمان رشد استقلال عمل و حس اطمينان در خود، توانایی ارزیابی درست از اوضاع یعنی هر آنچه را که تا کنون در زمان حضور نظامی ما در افغانستان نداشتند، در وجود شان پیدا کرده اند.
البته پروسه جاری به سادگی انکشاف نمییابد؛ لازم است دشواریهای معینی که با عدم تجربه کافی و عادت به گرفتن نسخه های آماده از مشاوران ما در زمان دراز مربوط اند، زدوده شوند. مگر مدت فوق العاده بحرانی در این رابطه زمانی که گذار از یکی به دیگری بوقوع میضميمه، سپری شده و اکنون دوستان افغانی بمثابه کسانی که خود پاسخگوی اوضاع اند، عمل مینمایند.
- مجموعۀ اطلاعات دست داشته ما و منجمله نظر و ارزیابی رهبری افغانستان تأييد میدارند که این فاکتورها به نفع رژیم میباشد. در جریان حضور نیروهای شوروی در افغانستان این عوامل به نحوی در درجۀ دوم قرار داشتند. از جمله مهترین آنها ارتقای رشد حس میهنپرستی و خودشناسی ملی افغانها ست که با لبۀ تيز آن هرچه بیشتر عليه مداخلات پاکستان، ایالات متحده و عربستان سعودی در امور داخلی افغانستان قرار میگیرد. در گذشته این احساسات تا حدی توسط مشاوران شوروی و با تبلیغات دشمنان ما که آنرا سمتی دیگر میدادند، سرکوب میگردید. برعلاوه ارتقای حس مسئولیت حکومت در برابر اوضاع در بعضی موارد مشخص بالآخره به اخذ تصاميم مستقلانه منجمله در موارد کلیدی میانجامد. ح. د. خ.ا. در وجودش توانایی آن را پیدا کرده تا “مخالفتهای شاخه یی” را در مقامهای بالایی عقب زده و کار را تحت رهبری رفيق نجيب الله پیش ببرد. در نتیجه با وجود اینکه قطعات نظامی افغانی مشکلات جدی در اكمال صفوف خویش داشته و از فرار سپاهیان رنج میبرند، حکومت جمهوری در ماهیت امر نه تنها از مواضعش عقب ننشسته بلکه در مواردی آنها را نیز مستحکمتر نموده است.
در پهلوی استحکام قطعات گارد و غیره واحدهای نظامی یکی از فاکتورهای اصلی استفاده منظم از کامپلکس راکتهای ار-۱۷- ای و “اوراگان”، بمباردمانهای گسترده هوایی است که فقط ببرکت گسیل وسیع راکتها، بم و غيره سلاحها به افغانستان از طريق “پل هوایی” به کابل که باعث ارتقای توانمندی آن شده، ممکن میباشد.
در عرصه اقتصادی رهبری افغانستان توانسته به کمک ما معضلات حیاتی کابل و نواحی نزدیک به آن را حل نموده، از محاصره پایتخت توسط دسته های اپوزیسیون جلوگیری نماید، مگر این خطر بکلی از میان نرفته است.
- فشار بالای ضعفهای درونی رژیم و امکان پیروزی نظامی که اپوزیسیون و حلقات معین پاکستان، ایالات متحده و يكعده کشورهای دیگر رویش حساب میکردند، نتیجه نداده؛ بعباره دیگر از اوضاع کنونی چنین بر می آید. که نیروهای دولتی تلاش مینمایند ، تاجلو پیشروی دشمن را گرفته، در جهات اساسی پیروزی داشته، مدافعه مستحکم را سازماندهی کرده و کار عادی شاهراههای حیاتی چون کابل – حيرتان، کابل – جلال آباد، تورغندی- هرات- لشکرگاه، مزارشریف میمنه را ممکن سازند. حوادث حومه جلال آباد نشان دادند که دوستان افغانی ما نه تنها می توانند از خود دفاع کنند، بلکه توانایی اجرای یکسلسله عمليات تهاجمی را نیز دارند. از سوی دیگر، هویدا گردیده که در امر توانایی جنگی اپوزیسون همانند خودشان در پاکستان و غرب طور ساخته گی گزافه گویی شده است. مخالفتهای جدی میان اپوزیسیون تشدید یافته و ازهم پاشیدگی میان آنها پس از خروج قطعات شوروی حاد گردیده است. بصورت عموم فشار نظامی توسط جناح افراطی “آشتی ناپذير” اپوزسیون افغانی که از حمایت نظامی و مشورتی ایالات متحده، پاکستان، عربستان سعودی وهمچنان دسته های مزدور کشورهای عربی برخوردار است، پیش برده می شود. فعالیت جنگی این جناح عمدتا در نواحی مرزی افغانستان پاکستان پیش برده می شود. دسته های شورشی دیگر که بر 3بر 4 حصه خاک افغانستان فعالیت دارند، تا کنون حالت انتظار را پیشه کرده اند.
- در اوضاع کنونی اهمیت توافقات ژنيو که نقش مهمی داشته، خواهد داشت و راه بیرون آمدن قطعات شوروی را باز کردند، تأیید میشود. در باره “فرار” ارتش شوروی کسی چیزی نمیگوید. ببرکت ژنیو و اقدامات بعدی سیاسی خارجی حکومت افغانستان که با تأیید ما صورت گرفتند، ایالات متحده و پاکستان در انظار جامعه جهانی در موضع منفی قرار گرفته اند، چون مسئولیت ادامه جنگ بعهده آنان است. بویژه این امر در جریان اجلاس شورای امنیت ملل متحد در مورد افغانستان در اپریل ۱۹۸۹ هویدا شد. اعتبار (اتوریته بین المللی ج.ا. واضح ارتقا کرده که این امر بنوبه خود از شناخت گسترده باصطلاح “حکومت انتقالی” توسط کشورهای دیگر جلوگیری کرد.
فاکتور مهم موضع ویژه ایران است که در این پسانها موقف سازنده تری را نسبت به مسائل افغانستان اتخاذ نموده است. این امر تا حد زیادی نتیجه انکشاف روابط شوروی – ایران است. چنانچه از نتایج مذاکرات م. س. گرباچوف و ع. ا. هاشمی رفسنجانی در مسکو و مذاکرات پسین در تهران بر می آید که ایرانیها به اندیشه سهم دادن رژیم جمهوری کنونی افغانستان، مترجم در حل مسئله افغانستان نزدیک میشوند.
- همزمان باید خاطرنشان گردد که مواضع حکومت افغانستان هنوز محکم نبوده و چند ماه آینده از اهمیت جدی برخوردار اند. دوستان افغانی باید انبوه چالشهای مادی، سیاسی و نظامی را حل کنند. اپوزیسیون باوجود تعقل نسبی که پس از شکستهای نظامی برای شکست رژیم عایدش شده، هنوز از خواستش مبنی بر تسخیر بزور حکومت و سقوط حکومت و رئیس جمهور افغانستان دست برنداشته.، هويدا ست که رهبران آنها و حامیان امریکایی، پاکستانی و سعودی شان با دقت دلیل شکست برنامه های مبنی بر تسخیر کابل را بررسی خواهند کرد تا راههای جدیدی را برای افزایش فشار نظامی جستجو نمایند. چنانچه اطلاعاتی مبنی بر تمرکز دسته های اپوزیسیون بر راههای دور و نزدیک مشرف به کابل میرسند. تسليمدهی سلاحهای پیشرفته تر امریکایی به “اتحاد هفتگانه” آغاز شده و مداخله فعال سیاسی و نظامی پاکستانیها در جنگ جاری افغانستان ادامه دارد .
در عرصه دیپلماتیک و تبلیغاتی میکوشند، ما را معتقد سازند، تا از کمک به رئیس جمهور نجیب الله خودداری نموده، او را از عرصه سیاسی دور ساخته و بخاطر ایجاد حکومت با پایه های وسیع با شرکت “مسلمانان از کابل” همکاری نماییم.
- در چنین شرایطی مهم است که حکومت افغانستان به امر دسترسی به حل سیاسی معضله افغانستان ادامه داده و هرچه بیشتر ابتكاراتی را برای قطع آتش جنگ و دیالوگ میان افغانی طرح مینماید. مگر تا کنون این پیشنهادات تقريباً “بلادرنگ” از سوی اپوزیسیون رد میشوند. ولی نشانه هایی وجود دارند دال بر اینکه در صورت پایایی مستحکم حکومت در کابل در برابر فشارهای اپوزیسیون و با ادامه آهنگ تهاجمی اقدامات سیاسی کنونی، مناسبات اپوزیسیون تدریجاً دگرگون خواهد شد. اطمینان پیشین در پیروزی نظامی جناح متقابل دیگر وجود ندارد. بقول رسانه های غربی در میان بعضی حلقات امریکایی و پاکستانی ارزیابیهای معقولترى بميان آمده اند. البته برای ارتقای این نوع احساسات به مشی مستحکم که به اندیشه معقول بدل شوند و اینکه دیالوگها نه از موضع زور بلکه از موقف آشتی مدبرانه صورت گیرد، زمان لازم است.
- اصولاً اوضاع در افغانستان میتوانند، در چند راستای عمده انکشاف یابند:
ـ رژیم موجود حاکم در افغانستان بکمک ما در آینده در رأس قدرت باقیمانده و حتی ممکن است که مواضعش را استحکام ببخشد. در اینصورت امکان تغییر آن به ساختار ائتلافی با پایه های وسیع بمیان می آید که در آن ح. د. خ.ا. بمثابه یکی از نیروهای عمده که توانایی تعیین سیاست داخلی و خارجی را خواهد داشت ،باقی میماند.
ـ اگر دوستان افغانی ما بنحوی نتوانند استحکام پابند، در آنصورت یکی از واریانتهای بیشتر ممكن – بقدرت رسیدن بنیادگراهای اسلامی است که در عین حال امكان “گزینه های فرعی” بمیان خواهد آمد بویژه اگر عامل مخالفتهای موجود میان خود بنیادگراها مد نظر گرفته شود. شاید لحظه فوق العاده بغرنج پیش آید: اگر امور چنین نکشاف یابند، با احتمال زیاد در مرحله معینی منافع ایران که اکنون تاحدی کنار کشیده زده شده، با منافع پاکستان همسویی کند. البته فاکتورهایی اند که در راستای دیگر عمل خواهند کرد که همانا هراس حلقات معینی در ایالات متحده از پیدایش دولت نو بنیاد گرا در منطقه و موقف ب. بهوتو که هوادار بنیادگرا ها نیست، میباشد.
ـ اصولاً نمی شود امکان آنرا که در صحنه گروه باصطلاح “میانه رو در رأس پادشاه پیشین ظاهر شاه عرض اندام کند، در نظر نگرفت. مگر این گزینه امروز بسیار ناممكن بنظر می آید چون با درنظر داشت تناسب کنونی نیروهای اپوزیسیون و ناپیگیری ظاهر شاه که به نسبت کبرسن هرچه بیشتر سست عنصر شده و با موقف کنونی خویش که با کمک و هزينه سعودی در روم زندگی می کند، ریسک کند.
به اینترتیب در صورت ناکامی دوستان افغانی امکان بیشتر بقدرت رسیدن بنیادگراهای اسلامی وجود دارد.
- چرخش اینچنین حوادث با همه عواقب آن، که برای دوستان افغانی ما و موقف ما در افغانستان بار خواهد آورده و طور منفی به اوضاع آسیای میانه شوروی که هم اکنون جریانهای بنیادگرای اسلامی قوت مییابند، تأثیر خواهد نمود. استخبارات پاکستان بکمک گروهکهای اپوزیسیون افغانی تلاش مینماید، پروپاگند ضد شوروی- اسلامی را در خاک اتحاد شوروی براه اندازد. چنانچه حتی اندیشه بازسازی دولت اسلامی با پایتخت بخارا پیش کشیده میشود. امکان خرابی اوضاع بخاطر آن وجود دارد، که ایران بهر حال در آینده نزدیک بمثابه دولت اسلامی بنیادگرا باقی خواهد ماند. تفکرات بنیادگرایانه در پاکستان نیز خیلی قوی اند و نیرومندی نسبی آن در ترکیه نیز وجود دارد.
در گفتگوهایی که ما در تاشکند در راه کابل و دوباره با رفيق کریموف اس. آ. و دیگر رهبران ازبکستان داشتیم، آنها نگرانی مستقیم شان را از پیروزی بنیادگراهای اسلامی در افغانستان که به اوضاع ازبکستان وغيره جمهوریهای آسیای میانه تأثير خواهند کرد، بیان نمودند. آنها گفتند که عناصر بنیادگرا در ازبکستان با دقت ناظر اوضاع این کشور همسایه اند. بگفته رفقای ازبک از تغيير اینچنین اوضاع در افغانستان باید جلوگیری شود .
- یک چالش جدی دیگر نیز وجود دارد که ظاهراً در صورت پیروزی بنیادگراها بمیان خواهد آمد. با بقدرت رسیدن شان آنها دست به ادعاهایی پیرامون “وحشیگریهای” ما در سطح دولتی خواهند زد. اولین نشانه هایی از این نوع در ناحیه گردیز جایی که اپوزیسیون بقایای تقریبا ۴۰۰ جسد را یافته که در زمان امين کشته شده اند و میخواهند مسئولیت آنرا بگردن شورویها بیاندازند، بروز میکنند
- با درنظر داشت همه عوامل درازمدت نتیجه گیري ما پیرامون اوضاع افغانستان ظاهرا چنین می تواند باشد: به نفع دولت ما خواهد بود اگر ما به حفظ رژیم کنونی بهر نوعى حتى بشكل گذرای آن بکوشیم. مگر دستیابی به این کار آسان نخواهد بود. تلاشهای خیلی جدی نه تنها از خود افغانها بلکه از سوی ما نیز لازمی ست. مگر همین اکنون میتوان گفت که چنین امری ممکن است. مشی پویایی شدن رژیم کنونی پشتیبانی بعدی گسترده و همه جانبه رژیم منجمله کمک مادی را لازم دارند. درعين حال بدون تردید باید در نظر داشت که کمک ما، که زمینه پایداری رژیم را مهیا ساخته، و همزمان امکانات دستیابی به حل سیاسی را ممکن میسازد. چونکه جنگ دوامدار در افغانستان پاسخگوی منافع ما نیست.
- موجودیت سیستم راکتهای گوناگون، نیروی هوایی و توپخانه ضربتی نزد رهبری افغانستان آنان را قادر میسازد تا در برابر تلاشهای مبنی بر تسخير بزور کابل و شهرهای کلیدی دیگر بموقع و مؤثر عمل نماید. نیروهای زمینی را در این شرایط میتوان برای نگهداری پایدار مواضع بدست آمده و پیشبرد عملیات فعال جنگی تقویت نمود.
همکاری مشخص ما باید در راستای کسب توانمندی حربی واحدهای ممتاز و مدرن قوای مسلح ج.ا. چون قطعات راکتی و هوایی باشد. باید نیروی راکتی را همچون مشت نیرومند در خود کابل با افزودن راکتهای های ار-۱۷ ای، “اوراگان” و راکتهای دور برد تا ۷۰ کیلومتر ایجاد کرد. همزمان لازم است تا نیروی هوایی جمهوری با گسیل بیشتر طیاره و هلی کوپتر برعلاوه آنچه که قبلاً فيصله شده، تقویت شود. همچنان باید به آموزش انواع نوین تخنیک به عمله هواپیماهای قوای هوایی افغانستان آغاز نمود. باید با ختم آموزش آنان و با ایجاد شرایط برای جابجایی این تخنیک به تحویلدهی آن به جمهوری افغانستان آغاز کرد. وظیفه فوق العاده مهم گسیل مهمات هوایی و توپخانه، وسایل لازمی کشف و موترهای باربری بزرگ میباشد.
بعضی از درخواستهای مربوط به تحویلدهی وسایل حربی را رفيق نجيب الله بتاريخ ۶ اگست ۱۹۸۹ به رهبری اتحاد شوروی پیشکش نموده ( ضمیمه است).
- همچنان به رفقای افغانی با خوراک و بویژه گندم جهت رفع مایحتاج قوای مسلح و اهالی کابل کمک شود. در عین حال از آنجایی که ذخیره گندم در حیرتان ته کشیده است، طور عاجل ۱۵ هزار تن از حساب کمکهای ما به افغانستان گسيل شود. مهمترین کانال باید روابط مستقیم جمهوریها، ولایات و شهرهای شوروی با افغانستان شود. شرایط برای احيا فعاليت يكعده مؤسسات با ارزش همکاری اقتصادی در نواحی شمالی ج. ا. ایجاد میشود.
- ضرور است مشی مبنی بر ایجاد حکومت توانمند ائتلافی را در افغانستان با پایه های هرچه گسترده ادامه داده و در اخذ تصاميم مناسب برای تأمین همکاری همه نیروهای ملی- میهن پرست، مترقی و دموکراتیک با ح. د. خ.1. تلاش کرد. در عمل ظاهرة باید از این موضع برخورد شود که صرف نظر از مخالفت شدید ایالات متحده، پاکستان و حلقات “آشتی ناپذیر” در میان پشاوریها، در حال کنونی ایجاد ائتلافهای منطقوی در محلات با اشکال نیمه خودمختار و نیمه مستقل که پسانتر به سیستم مناسبات متعهد با مرکز (حکومت نجيب الله در کابل ارتقا یابد، (طوریکه اکنون با گروههای اسلامی و هزارهها در مناطق مرکزی کشور بمشاهده میرسد و با حکومت کابل تنظیم می گردد و با روابطی که با “رهبر پنجشیر احمد شاه مسعود” وجود دارد)، از اهمیت جدی برخوردار اند.
- در عرصه دیپلماتیک در آینده نیز با ایران، پاکستان و همچنان ایالات متحده و عربستان سعودی باید کار در جهت قطع جنگ در افغانستان و دیالوگ میان افغانی پیش برده شود. با روابط دوجانبه با کشورهای گوناگون و در گردهمایی های بین المللی باید مسئله قطع تحویلدهی اسلحه را که البته همزمان با اعلام آتش بس و کنترول شدید بین المللی همراه باشد، پیش کشید.
برای تأثیرگذاری به سعودیها که نقش شان در امر کمک به اپوزیسیون افغان کم نمیشود، باید هم از تماسهای مستقیم از راه سفارت سعودی در واشنگتن و همچنان از طریق کشورهای عربی دیگر کار گرفت.
مهم است تا در آینده نیز مشی حل مسئله افغانستان از طریق سازمان ملل را ادامه داد. نباید در امر افشای تبلیغاتی تخلفات از توافقات ژنيو از سوی پاکستان کاهل شد. باید به کار هدفمند با ایران ادامه داد. در تبلیغات ما به شکل مناسب و منجمله از راه کانالهای مخفی ما باید پندار مبنی بر این را که مركز حل مسئله افغانستان با گذشت زمان به تهران متمرکز می شود، برای جهتگیری سالمتر رهبری جدید ایران تبلیغ نماییم.
- در رسانه های گروهی ما باید به جامعه شوروی ارزش حفظ افغانستان در موقف دوستانه برای ما که مطابق منافع ملی ما ست و برعكس گذشته ما برای دستیابی و حفظ این منافع مهم در امور داخلی افغانستان مداخله مستقيم نه کرده بلکه شيوه کمک مؤثر به دوستان ما در کشور همسایه، برای دفاع و تأمین ثبات رژیم دوستی ما با نیروهای خود افغانها را پیشه کرده ایم، تفهيم گردد. باید توضیح داد که نیروهای ارتجاعی به خاک افغانستان برای پیشبرد اعمال خرابکارانه جهت بی ثباتی اوضاع در مناطق مرزی اتحاد شوروی ضرورت دارند.
ا. شواردنادزه و. کریوچكوف
11 اگست ۱۹۸۹
شماره ۰۷۰۳ / او. س.
