پس از شکستهای دردناک در سوریه ، اردوخان به کجا میرود (1)
سایت نویسندگان اردنی،19/2/2016
برگردان : احمد مزارعی
رجب طیب اردوخان ، میخواست در “مسجد اموی” حلب نماز اقامه کند،واز حلب آنچنان صحبت میکرد که گویا یکی از محله های استانبول است ویا وقتی درباره ساختارهای طایفه ای وقومی تشکیل دهنده سوریه صحبت میکرد ، مثل این بود که سوریه تحت الحمایه ترکیه است ومثلا باید فلان گروه را پاکسازی کرد،ویا../ اما اکنون لحظه خطر نزدیک شده است!.
در پنج سال گذشته سابقه نداشته است که اردوخان در مورد جنگ درسوریه وبرای آن ،اینهمه دچار اضطراب وتشویش شدید شده باشد. درمقابل آنچه که در اطرافش میگذرد ، چه در شمال سوریه ویا در مقابل خونهای ریخته شده در خیابانهای استانبول ، اردوخان میان دو احتمال درنوسان است: مراجعه به عقل وتغییر جهت در موضعگیریهای سابق ، ویا اقدام به ارتکاب آخرین خطا ی کشنده، کوشش در جهت حرکت میان این دواحتمال، از این پس معنا ندارد.
اکنون آنکارا چه خواهد کرد؟ هر چقدر توطئه های اردوخان در داخل سوریه با شکست روبروشود وحکومتش بیشتر دچار تزلزل شود ، خونهای بیشتری درخیابانهای ترکیه جاری خواهد شد. شاید برای بسیاری این معادله عجیب بنظر برسد ، اما عجیب تر این است که هر چقدر ترس از آینده بیشتر بر شهروندان ترک مستولی شود ، به همان درجه اردوخان بییشتر خودرا در اتش جنگ سوریه گرفتار خواهد ساخت.
“به صفررساندن مشکلات” مورد ادعای دولتمردان ترکیه ، تبدیل به مضحکه سیاسی گردیده است.آتش همه سوی اردوخان را فرا گرفته است، وحتی درون ترکیه. سئوال بزرگ اکنون این است : اردوخان از این پس به کجا خواهد رفت؟ .
تا کنون هیچگاه معادلات اینگونه که اکنون درمقابل ما است، روشن نبوده است ، ونیازی هم به گذشته پنج ماه پیش که روسیه وارد جنگ سوریه شد ، نیست، همین دیروز رهبران ترکیه کره آتشینی را با دستان خود بسوی همه اطراف پرتاب کردند.آنها با صراحت اعلام نمودند که کردها ونظام سوریه مسئول انفجارهائی هستند که در خیابانهای آنکارا یکصد نفر کشته وزخمی برجای نهاد.این اولین باری نیست که اردوخان میکوشد تا با استفاده از انفجاراتی که به قربانی شدن شهروندان ترکیه منجر میشود به تحکیم موقعیت وسیاستهای خود بپردازد، همین سیاست را در هنگام انفجارهای شهر سورج، میدان سلطان احمد وانفجارات شهر ریحانیه وغیر ازان بکار برد.
دو روزقبل از انفجار اخیردر آنکارا ، وی بیاناتی را ابراز کرد که درآن از تغییر “قواعد درگیریها” درشمال سوریه خبر داد، واین درست بعد از این بود که مراکز متعدد نیروهای مسلحش در روستاهای حلب بدست ارتش سوریه سقوط کرده بود.ودرهمین روز بود که شهر اعزاز را بمثابه خط سرخ دانست که اجازه نخواهد داد که جنگجویان کرد سوریه برآن تسلط پیدا کنند.قبل از این اردوخان با درد فراوانی ، سقوط شهرک تل رفعت را بلعیده بود، وبا عجزودرماندگی تمام شاهد پیشروی ارتش سوریه وهم پیمانانش ، ایران وحز بالله در روستاهای حلب بود .
باید گفت که ظهور منظره گسترده درماندگی اردوخانیسم را باید از از زمان آزادسازی شهر سلمی در حومه لاذقیه ، ودر ادامه شکستهای پی درپی ، ترکیه – عربستان ، وعقب نشینی ذلت بار گروههای مسلح آنها در محورها وجبهه های گوناگونی در شمال وجنوب دید، وآخرین این ضربه ها سقوط شهرک کنسبا بود که دروازه های گسترده جهنم را بر روی گروهها ئی که سالیانی است با پول عربستان وترکیه دراستان ادلب میجنگند ، خواهد گشود، در سایه آنچه که هم اکنون در روستاهای حلب ،لاذقیه ودرعا گذشته ومیگذرد ، دیگر هیچ جائی برای هرگونه امیدی برای ترکیه وعربستان باقی نمی ماند.
از اینجا است که اردوخان مجددا به بازی با ابزارهای آتشین پیشین باز گشته است که به دو نتیجه میانجامد، پیدایش فضائی که بتواند با سیاست بازی درمورد اینده سوریه جایگاهی برای خود دست وپا کند ویا کوشش تازه ای درجهت توسعه دادن احتمالات برای درگیر کردن بیشترخود در آتش جنگ سوریه را فراهم آورد ، واینها در صورتی است که همین فردا به مرحله اتخاذ تصمیم برسد.
پرتو وجود موجهای گوناگونی از تهدیدات لفظی مبنی بر دخالت نظامی ترکیه – عربستان ، خیلی زود مشخص شد که این اقدام مورد تایید اروپا وامریکا قرارندارد، دراین حالت برای منع سقوط شهر اعزازبدست کردها وارتش سوریه، دو گزینه در برابر اردوخان قراردارد که یکی از دیگری دردناکتر است : اینکه ترکیه بدون حمایت نیروی هوائی وبطور مستقیم وارد جنگ اعزاز شود زیرا روسیه قبلا به ترکیه التیماتوم داده است که هواپیماهایش نمیتوانند دراسمان سوریه به پرواز درایند، دراینصورت نیروهای مهاجم ترکیه ،مستقیما زیر آتش نیروی هوائی دوکشور سوریه وروسیه قرار خواهند داشت واین مسئله ای بسیار جدی است ، و یا اینکه ترکیه جرآت کند ونیروی زمینی خودرا با حمایت نیروی هوائی خود به طرف اعزاز روانه کند ، در اینصورت به احتمال زیاد دوسیستم اس 300 واس 400 روسیه برای درگیری با هواپیماهای ترکیه ومنع ورود نیروهای زمینی ترکیه به اعزاز، وارد عمل خواهند شد .
بهمین علت وبه دلیل اینکه ترکیه میداند که نمیتواند وارد این معادله زیانبار گردد، اقدام به ارسال صدها جنگجوی سوری وجهادی ، از ترکیه به شهر اعزاز نموده است، بعضی از اینان از ادلب به داخل ترکیه انتقال داده شده واز انجا به نزدیکترین شهری که به مرکز “واحدهای حمایت توده ای” سوری – کردی ، نزدیک است، وارد شده اند ، دراین شهرنیروهای هوائی آمریکائی وروسیه از نیروهای کرد وسوری موجود در شهردفاع میکنند.(2)
از شنبه گذشته توپخانه سنگین ترکیه ، بطور روزانه ، به گلوله باران کردن مواضعی که کردها درنزدیکی شهر سوری اعزاز، به اشغال خود درآورده اند ، ادامه میدهد . مرکز “دیده بان حقوق بشر سوریه” وابسته به آمریکا ومخالف دولت سوریه گزارش کرد که نزدیک به پانصد نفر مسلح” سوری”از مرز ترکیه گذشته ووارد شهر اعزاز شده اند، واین در حالی است که منابع خبری رویتر اعلام داشتند :” که حد اقل دوهزار نفر نیروی مسلح از طریق مرز ترکیه در هفته گذشته وارد سوریه شده اند “. همین منابع افزودند : ” نیروهای دولتی ترکیه امور ورود جنگجویان ضد دولتی سوریه را به طرف شهر اعزاز تسهیل نموده واز این جبهه به آن جبهه به آنان یاری رساندند، این عملیات که چند شب به طول انجامید ، با همراهی وکمک نیروهای ارتش ترکیه انجام میگرفت وآنان کمک کردند تا انها ابتدا از ادلب به ترکیه وارد شده وبمدت چهار ساعت که درترکیه حرکت میکردند ، سپس بار دیگر وارد مرز سوریه شده واز آنجا به کمک جنگجویان شهر اعزاز شتافتند”.
خبرگزاری رویتر از قول ابوعیسی یکی از فرماندهان “الجبهت الشامیه” که مسئولیت گذرگاه مرزی “باب السلامه” را به عهده دارد چنین توضیح داد: ” به ما ا جازه دادند که همه جنگ افزارهای خودرا از سلاحهای سبک گرفته تا سنگین واز گلوله های توپ تا منصه های پرتاب موشک وحتی تانکهایمان را وارد سوریه کنیم”.
انفجار آنکارا در لحظه ای اتفاق میآفتد که بازستاندن حومه شمالی استان حلب ومهمترین شهر استراتژیکی این منطقه ، یعنی شهر ، بتوسط ارتش قدرتمند سوریه وهم پیمانانش( جبهه مقاومت وروسیه) نزدیک است . هجوم “سرکوبگرانه وتآدیبی” که اردوخان بر علیه روستاها ی کردی ترکیه بکار میگیرد ، ارتباط تنگاتنگی به عقیده شخصی اردوخان درمورد خطر تشکیل کا نتونهای کردها را دارد ،که بارها در مورد این خطر یعنی از جرابلس تا عفرین، هشدار داده است ، شهر اعزاز در قلب این خط اصلی کردها قرار دارد . با این معنی ، شهر اعزاز آخرین دستآویز اردوخان است ، اما این آخرین دستاویز بسیار پیچیده ودردسر آور ودر عین حال کشنده است، زیرا “خطر” آن برای اردوخان ، بسیار بیشتر از شخص بشار اسدی است که درپنج سال گذشته شعار سرنگونی “حتمی” وی را سر داده است واین درحالی است که سربازان ارتش قدرتمند عربی سوریه ، با اعتماد به نفس کامل به آزادسازی حومه شهر حلب ادامه میدهد.
اکنون اردوخان به چه کاری میتواند دست بزند ؟ آیا میتواند به قمار بازی با تهدیدات روسیه ، ایران وسوریه ( به اضافه آمریکا) (4) دراین جنگ سرنوشت ساز ادامه بدهد ؟ چگونه ممکن است اردوخان به این قمار خطرناک دست بزند ، درحا لیکه اخبار سیاه وناامید کننده ای از هم اکنون انتشار مییابد، شهرک کنسبا جلوی چشم ما است که ارتش آنرا چند روز پیش از تروریستها باز ستا ند ؟ این درگیریها وپیروزیهای متوالی ارتش سوریه، به روشنی تمام نشان داد که دل بستن درگروی وضعیت قدیمی ، که حومه لاذقیه در ارتباط نزدیک با هم پیمانان گروههای ترکمن مسلح ودیگران قرارداشت که میتوانستند از طریق ارتباطات محلی وقبیله ای بر دولت سوریه در منطقه ساحلی، فشار وارد کنند ، سپری گشته است، منطقه ای که درتماس مستقیم با استان اسکندرون ودریای مدیترانه قرارداشت ، شرایط سابق دیگر وجود ندارد وکیلومترهای محدودی که هننوز در زیر تسلط تروریستهای اردوخان قراردارد رو به زوال است.
با این حساب درحال حاضر ارتش سوریه بسیار به استان ادلب نزدیک شده است ، شهرک کنسبا که یکهفته پیش بازستانده شد ، سه کیلومتر با ان فاصله دارد وتا شهر جسر الشغور سیزده کیلومتر وامروز ارتش بسیار به مرز ترکیه – سوریه ، نزدیک گشته است. بر اساس منابع نظامی موثق ، ارتش از زمان شروع دوره پاکسازی خود در استان حلب ، موفق شده است هفتصدو پنجاه کیلومتر مربع را از زیر تسلط تروریستها خارج کند، در حال حاضر یکصدو سی وپنج کیلومتر دیگر در دست تروریستها باقی است ، یعنی هیجده درصد از مجموع مساحت روستاهای استان حلب ، د رحال حاضر آنها بر روستاهای کبانی ، شحروره، البیضا، بیت جناورو، کنده وچند مزرعه کوچک تسلط دارند.
امیدهای اردوخان درشمال سوریه به نابودی گرائیده است این منطقه بمثابه کنام تاریخی “اخوان المسلمین” به حساب میآمد ودر امتداد خود به شهر حماه وروستاهایش وصل میشد. هم اکنون سیادت سوریه بطور تدریجی بسوی یکی از گذرگاههای مهم ومنظم ارسال کمکهای ترکیه به تروریستهایش در جهت انهدام سوریه ، درحرکت است ، یعنی دروازه ” باب السلامه” در شهر اعزاز وازانجا بسوی گذرگاه “باب الهوی” در ادلب.
اردوخان قبل از این شاهد سقوط گذرگاه “تل ابیض” به دست رزم آوران کرد سوریه بود.
درمقابل اینهمه قهر، ممکن است اردوخان به “خطائی کشنده” دست بزند ، ودر این لحظه ممکن است وارد یک ماجراجوئی خطرناک شده که نه فقط برای ترکیه زیانبار است ، بلکه برای مجموعه مضطرب منطقه خطراتی در بر دارد، بویژه اینکه اگر هجوم به ادلب شروع شده و” جیش الفتح” ، که یکی از ابزارهای برنده اردوخان
وگزینه اصلی وی برای تسلط بر “سوریه بزرگ” است ، تارومار شود.
“خرس روسی” در اجرای برنامه هایش استواربه پیش میرود واصراردارد. کشیدن “دندانهای نیش” اردوخان اقدامی است که با جدیت درحال پیشروی میباشد، دب روسی در مورد پیشبرد امر صلح وسازشها ی منطقه ای نیز بیشتر با امریکائیها مشورت میکند تا به نتیجه ای برسد، اردوخان در روزهای گذشته به آمریکائیها ندا در داد که “من هم پیمان شما هستم”، پاسخ واشنگتن “رنگین کمانی” بود : برنامه ای برای تهاجم زمینی به سوریه نداریم ، همچنین برنامه برقراری “منطقه پرواز ممنوع ” نیز در دستور کار نیست”. ومهمتر اینکه ، دیروز وزارت خارجه امریکا شرکت کردها را در برنامه انفجاری انکارا که بطور رسمی از طرف دولت ترکیه به کردها نسبت داده شده بود، ردکرد . اداره اباما در نظر ندارد درآستانه انتخابات وارد یک جنگ تمام عیار منطقه ای شود.
با همه انچه که گذشت ، اکنون ترکیه وعربستان برای مشروعیت دادن به کارهای خود، بر چه چیزی تکیه دارند واستناد میجویند ؟ بطور خلاصه از قول یک صاحبنظر در اینگونه مسائل ، اظهارات ریاض وآنکارا ، از جمله تهدیدشان به دخالت زمینی در سوریه وسپس عقب نشینی انها ، نشان از این دارد که انها میکوشند تا دستاوردهای بسیارآنی و محدودی برای خود کسب کنند ودر حقیقت خودرا در مسیر هماهنگیهای روسیه – امریکا قراردهند که درعین حال مشابهت تام وتمامی با اجماع کشورهای اروپائی دارد بر این مبنی که دروازه جهنم سوریه باید ولو به شکل موقت، بسته شود……./. اما در مورد عملکرد های نظامی روسیه ، ایران وسوریه ، همچنانکه میدانهای گسترده جنگ سوریه شهادت میدهند، درپنج سال گذشته ، این سه کشور، سرسختانه درجهت ساقط کردن اهداف ترکیه در سوریه کوشیده اند.
اتهام ترکیه به “حزب اتحاد دموکراتیک” ودولت سوریه
در این مورد واز قول خبر گزاریها ، نخست وزیر ترکیه ، احمد داود اغلو ، اظهارداشت : ” حزب کارگران کردستان” و “واحدهای حمایت مردمی ” وابسته به ” حزب اتحاد دموکراتیک” در پشت انفجارهای شهر آنکارا قراردارند.
داود اغلو سپس ادامه داد: ” اسم شخص منفجر کننده ، صالح نصار بوده واین شخص در سال 1992 ، در شهر امد ، در استان حسکه شمال سوریه، تولد یافته است ” رسانه های ترکیه اطلاع دادند که هویت شخص انتحاری از طریق اثر انگشت وی تشخیص داده شده وبه عنوان پناهنده وارد ترکیه شده است” وی سپس افزود : ” چون” واحد های حمایت مردمی” ابزار دولت سوریه میباشد ، در نتیجه دولت سوریه مسئول این انفجار بوده ودولت ترکیه به خود اجازه میدهد که اقدامات لازم را به عمل بیاورد”.
دراین میان درحمله ای که به یک قافله نظامیان ترکیه در نزدکی شهر دیار بکر در جنوب ترکیه انجام گرفت ، شش نفر کشته وتعدادی زخمی شدند ، منابع امنیتی ترکیه ای هجوم را به جنگجویان کرد نسبت دادند.
پاسخ روسیه
سخنگوی وزارت خارجه روسیه ، خانم ماریا زاخاروفا ، در پاسخ به این سئوال که روسیه احتمال تشکیل یک دولت کردی در سوریه را میدهد، پا سخ داد : ” موسکو یک سوریه تقسیم نشده را تایید میکند”.(3)
وی تاکید کرد که دولت روسیه دخالت هر نیروی بیگانه ای را درخاک سوریه ، غیر قانونی میداند.
زاخاروفا ، توضیح داد که تطبیق برنامه “منطقه پرواز ممنوع” در سوریه تنها منجر به تکرار تجربه لیبی خواهدشد . وی گفت: ” کسی خواستار تکرار تجربه لیبی نیست وجامعه بین المللی در گذشته این فکر را تجربه کرده است ونتیجه اش نه فقط در لیبی ، بلکه در اروپا هم تجربه تلخی به بار آورده است.
توضیحات وزیرنویسها از مترجم است :
(1) – حزب عدالت وتوسعه درابتدای تشکیل خود به شیوه ای دموکراتیک تشکیل شد ورهبران آن محبوب ومورد احترام همگان بودند ، با گذشت زمان وبویژه در سالهای اخیر این حزب تبدیل به حزب شخصی اردوخان گردید وغالب کسانی که اکنون در راس حزب قراردارند بمثابه فرمانبران اردوخان به حساب میآیند ، بهمین دلیل تعداد زیادی از بنیانگزاران اولیه حزب همچون ، عبدالله گل ، بولنت ارنج، عبداللطیف شنان وبسیاری دیگر ازحزب کنار گرفته ودر صدد هستند تا حزب تازه ای تشکیل دهند، اردوخان که تنها مانده ، و شکست ورسوائیهای زیادی ببار آورده است ، درماههای اخیر ملاقات زیادی با شخصیتهای حزبی سابق داشته ، تا مگر آنان به حزب بازگردند، اما آنان میدانندکه اردوخان از شدت تنهائی، رسوائی وضعف به انان روی آورده ودرماهیت تغییری نکرده است ، لذا پاسخشان منفی بوده است وتوخودحدیث مفصل…../.
اما مسئله بسیار مهم وخطرناکی که درساختار دولتی ترکیه وجود دارد، وابستگی اکثردولتمردان این کشور به آمریکا ومخصوصا به رژیم صهیونیستی اسرائیل است ، برای مثال به این نمونه رسوا ودردناک توجه کنید، آرباکان که پدر معنوی حزب فعلی واز بانیان جنبش اسلامی ترکیه است،ومدتی هم نخست وزیر کشور بود، درتاریخ 28/8/1996، با اسرائیل قرارداد دفاع مشترک امضا نمود وتو حدیث مفصل بخوان از نفوذ صهیونیسم در تاروپود دولت ودولتمردان ترکیه وبسیاری رسوائیهای دیگر
(2) – چرا آمریکا از کردهای سوریه دفاع میکند ؟ آمریکا در چهارچوب سیاست خود مبنی بر خاورمیانه بزرگ ، درمورد کردها برنامه اش این است تا از یکطرف اگر بتواند درازادی موصل دست بالا راداشته باشد وبتواند پس از ازادی کنترل موصل که به کردستان عراق و سوریه وصل است بوسیله نیروهای سنی دردست بگیرد وسپس با کمک به کردهای سوریه وترکیه ، انها را درزیر نفوذ خود نگهدارد، اگر این نقشه ها موفق شد، میتواند گازونفت کشورهای عربی، قطر وامارات وکردستان وگاز شرق مدیترانه را یکجا وانتقال انها از طریق لوله وگذر دادنشان از از مرزهای کردستان بزرگ ، به ترکیه انتقال داده واز آنجا به اروپا ببرد و روسیه را از بازار انرژی اروپا هذف کند .
روسیه عراق سوریه و ایران وهمچنین حزب الله که برمنابع گازی منطقه اشراف دارند، این بازیها را میدانند وبهمین دلیل امروز عبادی طی نطقی در پارلمان عراق ، اعلام داشت که :”نیروهای بسیج مردمی عراق” درجنگ آزادسازی موصل نقش اصلی را خواهند داشت ، ودراین جنگ هیچ نیروی خارجی شرکت نخواهد کرد”واین ضربه ای به سیا ست امریکا بود که قصد داشت بسیجیان عراقی در جنگ موصل شرکت نداشته باشند ، قابل ذکر است که بسیج عراق زیر نظر قاسم سلیمانی فرمانده گردان قدس آموزش دیده وعمل میکند ، به این معنی که انها سیاست امریکا را به خوبی د نبال میکنند واجازه نخواهند داد نه کردستان تقسیم شود ونه امریکا بر کردستان تسلط پیدا کنند ، واز همه مهمتر کردهای ترکیه وسوریه پیروان عبدالله اجلان بوده که مخالفان نفوذ امریکا واسرائیل در منطقه هستند.
