کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

مکث حقوقی برشعار  “دولت سازی”

محمدولی

کاندیدان ریاست جمهوری هریک بنابرطرزدید خودشان یادرک ضرورت مردم ،برای حلب توجه رای دهندگان شعارهای طرح کرده اند که گویا سرلوحه کارشان درصورت رسیدن به مقام ریاست جمهوری میباشد. شعارها بیشتر صبغه تبلیغی دارد زیرا درشرایط نبود امنیت ودر اوضاعی که نیروهای تنفیذ وتحفظ قانون برمبانی تنظیمی،سمتی وقومی شکل داده شده وهر تنظیم جهادی درتعین وتقرر کادرهای ان برطبق جدول سهمیه بندی ادعای مالکیت کند تطبیق یکسان قانون، تامین عدالت،برابری،استحکام وحدت ملی ودیگر شعارها نمیتواند انچنانیکه باشور تبلیغاتی وضع گردیده عملی شوند.
ازمیان شعارهای انتخاباتی شعار دکتور اشرف غنی(دولت سازی ) مورد توجه تحلیلگران قرارگرفته است.
ایا طرح این شعار ارزش حقوقی دارد ؟
“دولت سازی” ازلحاظ لفظی یعنی ساختن یا بوجوداودرن دولت . طرح این شعار دروضع جاری افغانستان چه مفهومی را ادا میکند.؟
دولت سازمان سیاسی متشکلی است که برطبق قانون در قلمرو معین بر مردم(تابعین دولت) حکم میراند واوامر ان الزام اور وتطبیقی میباشد.
دانشمندان حقوق معتقد اند دولت وقتی به میان می اید که”اقتدار به حکومت وعرف به قانون مبدل شود” یعنی قانون ودولت ملزمه همدیگراند.
عناصر متشکله دولت عبارتند از :
– حاکمیت.
– سرزمین (قلمرو).
– نفوس.
ازتشکیل دولت موجود افغانستان برحکم قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان مدت پانزده سال سپری میشود. این دولت دارای حاکمیت ، بر یک قملرو معین بنام افغانستان حکم میراند نفوس این قلمرو متشکل از پشتونها ،تاجکها،هزاره ها،ازبیکها،ترکمنها،نورستانیها،پشه ای ها،بلوچها ودیگر اقوام وملیتها میباشد.
دولت دارای هر سه قوه اجرائیه ،تقنینیه وقضائیه بوده برخوردار از یک قوای مسلح میباشد.
تشکیل اداری ان از ولسوالی تا مقام ریاست جمهوری برطبق قانون اساسی وسایر قوانین نافذه تنظیم شده عمل مینماید.
برطبق ماده پنجم قانون اساسی”تطبیق احکام قانون اساسی وسایر قوانین،دفاع از استقلال،حاکمیت ملی وتمامیت ارضی وتامین امنیت وقابلیت دفاعی کشوراز وظایف اساسی دولت میباشد.”
برطبق ماده ششم” این قانون اساسی دولت را به ایجاد جامعه مرفه ومترقی براساس عدالت اجتماعی،حفظ کرامت انسانی، حمایت حقوق بشر،تحقق دموکراسی،تامین وحدت ملی،برابری بین همه اقوام وقبایل وانکشاف متوازن درهمه مناطق کشور مکلف میداند”
برویت قانون اساسی وصراحت نصوص ذکر شده دولت در افغانستان وجود دارد ووظایف ومکلفیتهای ان نیز معین شده است.دولت وجود دارد که اغای غنی رئیس جمهور ان میباشند وبرای باردوم کاندید این مقام هستند.
برطبق ماده هفتادو یکم فصل چهارم قانون اساسی “حکومت متشکل است ازوزرا که تحت ریاست رئیس جمهور اجرای وظیفه می نمایند”
مطابق ماده هشتادویکم فصل پنجم قانون اساسی”شورای ملی دولت جمهوری اسلامی افغانستان بحیث عالیترین ارگان تقنینی مظهر اراده مردم است واز قاطبه ملت نمایندگی میکند”
ماده یکصدوشانزدهم فصل هفتم قانون اساسی مشعر است”قوه قضائیه رکن مستقل دولت جمهوری اسلامی افغانستان میباشد.”
وقتی درسرزمین معین قدرت سازمان یافته سیاسی با قوای ثلاثه تعریف شده درقانون اساسی بر مردم حکمروایی نماید”دولت سازی” یعنی چه؟
ایا آغای غنی میخواهند راه طی شده پانزده ساله را نفی ومجددآ به ایجاد دولت اقدام کنند؟ این عقبگرائی برای چه ؟
اگر منظور آغای غنی دولت داری خوب باشد عملی سازی ماده ششم قانون اساسی که در بالا ذکر شد راه دولت داری خوب است وبهتر میبود تا شعار “دولت داری خوب” را مطرح میکردند تا “دولت سازی”.