خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

طلايې فرصت؛ طالبان کولی شي ځان ثابت کړي چې ولس کې څومره ځای لري

طالبانو ته د ولسمشر غني د کمساري وړانديز چې ويلي يې و که طالبان له جنګه لاس واخلي، د سیاسي ګوند په توګه به یې په رسمیت وپېژني، بندیان به یې خوشي کړي او ګڼ نور امتیازونه به ورکړي؛ اوس يو ځل بيا غني له طالبانو غوښتي چې که غواړي ځان ثابت کړي چې په ولس کې ريښه لري نو په ټاکنو کې دې برخه واخلي. تېره ورځ په ارګ کې ټاکنو لپاره نوم ليکنه پيل شوه. غني دغلته د نوم لیکنې په پیل کې رسنیو ته وویل، دا د طالبانو لپاره مناسب وخت دی چې سیاسي فعالیت ته مخه کړي. نوموړي طالبانو ته په اشارې ويلي «که دوی باور لري چې د افغانستان په خلکو کې ریښې لري، انتخابات ورته ښه چانس دی او افغانان هم د سیاسي ګوند په توګه د طالبانو د برخلیک په توګه پرېکړه کولی شي.»

دا په داسې حال کې ده چې د ټاکنو خپلواک کمېسيون هم ويلي چې طالبان کولی شي په ټاکنو کې برخه واخلي، خپل نوماند ولري او سياسي مبارزه پيل کړي. پخواني ولسمشر حامد کرزي هم د خپلې واکمنۍ پر مهال په ټاکنو کې د ګډون لپاره وسله والو طالبانو ته بلنه ورکړې وه، خو طالبانو تراوسه هیڅکله نه دي ویلي چې په ولسواکي او انتخاباتو باور لري. اوس هم لوی باور دا دی چې ممکن طالبان به نه يواځې دا چې په ټاکنو کې برخه وانخلي بلکې لا به يې پر وړاندې خنډ جوړ کړي او خلک به په ټاکنو کې له ګډونه منع کړي.

د جګړې ژر پای ته رسولو او سولې کولو اصول دا دي چې يو لوری بايد جګړه وبايلي. که څه هم هغه څوک چې د خلکو آرامۍ او د سولې لپاره خپل ځان بايلونکی حسابوي او جګړه پايته رسوي، خو په حقيقت کې همدا لوری ګټونکی دی ځکه چې خاص د خدای رضا او د ولس د سوکالۍ لپاره يې جګړه بس کړې ده او مقابل لوري ته يې نور د جنګ لپاره بهانه نه ده پرېښي. همدا ډول د يو هيواد جګړه که هر څومره پېچلي او سخته وي خو د خلاصولو لپاره يې لومړی د جګړې ښکېلې غاړې په اوربند هوکړه کوي او سمدستي د مذاکراتو ميز ته کيني. ځکه اوربند دی چې د ښکېلو غاړو تر منځ د باور فضا رامنځته کولو ته فرصت برابروي.

دایمي او سرتاسري سوله هغه وخت راځي چې د جګړو په اصلی لاملونو باندې خبرې وشي او د هغوی د محوه کولو لپاره قانوني چوکاټ او میکانیزمونه وټاکل شي. دغه ميکانيزمونه هغه وخت ټاکل کيږي چې د جګړې ښکېلې غاړې د مذاکراتو ميز ته کيني، خبرې وکړي، يو د بل غوښتنې ومني او يو و بل ته قناعت ورکړلی شي. او په افغانستان کې د همدې فضا د رامنځته کولو لپاره يو ښه فرصت همدا ټاکنې دي چې بايد هر فرد په کې برخه واخلي. اوس تر ټولو اړينه دا ده چې وسله وال مخالفان بايد له دغه فرصته ګټه واخلي او د ټوپکي مبارزې پر ځای سياسي مبارزه پيل کړي.

اوس د طالبانو لپاره يو زرين چانس په لاس ورغلی دی چې په ټاکنو کې برخه واخلي، خپل نوماند ولري، د هغوی لپاره کمپاين وکړي، سياسي مبارزه وکړي او د ولس تر څنګ نړۍ ته هم وښيې چې دوی څومره سياسي وړتيا لري او رښتيا هم د ولس له منځه خلک دي او که د ولس په منځ کې منفور.

طالبان که رښتيا هم که د ولس له منځه خلک وي او نه غواړي چې ولس يې له دې نورې زياتې بدبختۍ وويني نو د ولسمشر غني د سولې وړانديزونه به ومني، جګړه به بنده کړي، ټاکنو کې به برخه واخلي، خپل نوماند به ولري او وحشت او وينې تويولو لار به پريږدي او يواځې د سياسي مبارزې له لارې به د هيواد، خلکو او خاورې له دښمنانو سره سيالي وکړي.

اوس نو په ټاکنو کې برخه اخيستلو او د ولسمشر غني د سولې وړانديزونو د منلو سره طالبانو ته په کار ده چې خپله ګونګه روژه ماته کړي، د حکومت د سولې په وړانديزونو کې که کوم مشکل او نيمګړتيا ويني، هغه دې له ولس سره شریکه کړي، طالبان دې خلکو ته ووايي چې موږ په دغه شرطونو له حکومت سره خبرې کوو. اوس که طالبان هر څومره د غني وړانديزونو ته چوپ کيږي نو دا چوپتيا يې سبب کېږي چې تاریخ ته دوی ملامت شي او ولس به داسې قضاوت وکړي چې رښتيا هم دوی د پرديو غلامان او د بادارنو په بند کې و ځکه يې ونشو کولی چې له ټوپکي مبارزې ځان راخلاص کړي او سياسي مبارزه وکړي.

لیکنه : خوشحال آصفي