شی و پوتین در میان آشفتگی‌های جهانی قول حمایت متقابل دادند
کارشناسان: روابط راهبردی چین و روسیه علیرغم افزایش فشار غرب همچنان مستحکم است
نویسنده: یانگ شنگ، وان هنگی و کوی فاندی مترجم: سایت «۱۰ مهر»برگرفته از : گلوبال تایمز، ۱۶ ژوئن ۲۰۲۲ *
نشست سران ناتو بر روی مسایل نظامی و امنیتی متمرکز می‌باشد، و این در حالی است که اجلاس بریکس بر توسعه و همکاری بین اقتصادهای در حال رشد متمرکز است، بنابراین بین این دو نشست، تفاوت وجود دارد و به‌نوعی به وضعیت جنگ سرد مانند رویارویی دو بلوک تبدیل نخواهند شد. اما مهم این است که چین و روسیه و همچنین سایر اعضای بریکس به دنیا این سیگنال را بفرستند که نظم بین‌الملل باید از طریق گفت‌وگو بر توسعه و کاهش تنش‌ها تمرکز کند، نه اینکه اجازه دهد چند کشور غربی بر عرصه بین‌المللی تسلط پیدا کنند و رویارویی را بر روابط بین‌الملل مسلط کنند.
شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین بعدازظهر چهارشنبه با همتای روس خود ولادیمیر پوتین گفت‌وگوی تلفنی انجام داد. تحلیلگران می‌گویند این سیگنالی است به جهان مبنی بر اینکه شراکت راهبردی نزدیک چین و روسیه و همچنین اعتماد متقابل بین طرفین در سطح بالا، بدون تغییر باقی می‌ماند. جهان در حال تجربه تلاطم و عدم اطمینان است.
به گفته کارشناسان، نشست سران ناتو و اجلاس سران بریکس اواخر ماه جاری برگزار خواهد شد و ارتباط بین رهبران ارشد چین و روسیه نیز این پیام را به جهان ارسال می‌کند که دو قدرت بزرگ به حمایت متقابل در موضوعات مربوط به منافع اصلی خود و تلاش برای ایجاد نظم بین‌المللی چند قطبی ادامه خواهند داد. ناظران خاطرنشان می‌کنند که غرب هیچ شانسی برای استفاده از بحران روسیه و اوکراین به‌منظور ایجاد شکاف در روابط چین و روسیه ندارد و اینکه موضع منصفانه و عادلانه چین، برای روسیه و اوکراین قابل درک می‌باشد.
شی در جریان گفت‌وگوی خود خاطرنشان کرد که از ابتدای سال جاری، روابط دوجانبه در مواجهه با آشفتگی‌ها و دگرگونی‌های جهانی، در گسترش و توسعه، شتاب خوبی را حفظ کرده است.
شی گفت که همکاری اقتصادی و تجاری بین دو کشور پیشرفت ثابتی داشته است و افزود که پل بزرگراه مرزی هیهه ــ بلاگوشچنسک به روی ترافیک باز شده است که کانال جدیدی را برای اتصال دو کشور ایجاد می‌کند. و اضافه کرد که طرف چینی برای همکاری عملی دوجانبه آماده است تا در همکاری با طرف روسی برای توسعه پایدار و بلندمدت تلاش کند.
سران دو کشور همچنین در مورد مسأله اوکراین تبادل‌نظر کردند. شی تأکید کرد که چین همواره به‌طور مستقل وضعیت را بر اساس زمینه تاریخی و شایستگی‌های موضوع ارزیابی کرده و به‌طور فعال در راه ارتقای صلح جهانی و ثبات نظم اقتصادی جهان کوشیده است.
شی گفت که همه طرف‌ها باید برای حل و فصل مناسب بحران اوکراین به شیوه‌ای مسئولانه تلاش کنند و افزود که چین برای این منظور به ایفای نقش خود ادامه خواهد داد.
یانگ جین، کارشناس موسسه مطالعات روسیه، اروپای شرقی و آسیای مرکزی زیر نظر آکادمی علوم اجتماعی چین، روز چهارشنبه به گلوبال تایمز گفت که این نشان‌دهنده عزم استراتژیک چین برای توسعه بیشتر روابط با روسیه و ارتقای همکاری در زمینه‌های اقتصادی و تجاری است، حتی اگر غرب چین را برای پیوستن به تحریم‌های خود علیه روسیه، تحت فشار قرار دهد.
در این مورد، چین تنها نیست، زیرا اکثر کشورهای غیرغربی، و همچنین برخی از اعضای اتحادیه اروپا و ناتو، با دیدگاهی که بر تحریم بی‌رویه روسیه در همه چیز یا قطع همکاری‌ها و مبادلات مشترک پای می‌فشارد، اشتراک نظر ندارند، حتی اگر این امر برای آنان گران تمام شود. به گفته تحلیلگران، برای کشورها هیچ مشکلی وجود ندارد که بر اساس منافع مردم خود روابط با روسیه را توسعه دهند.
شی گفت چین مایل است با روسیه همکاری کند تا به حمایت از یکدیگر در مورد منافع اصلی مربوط به حاکمیت و امنیت و همچنین نگرانی‌های اصلی خود، تعمیق هماهنگی استراتژیک و تقویت ارتباطات و هماهنگی در سازمان‌های مهم بین‌المللی و منطقه‌ای مانند سازمان ملل متحد، مکانیسم بریکس و سازمان همکاری شانگهای (SCO) ادامه دهند.
وی افزود: چین همچنین مایل به همکاری با روسیه برای ارتقای همبستگی و همکاری میان کشورهای بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه است و برای توسعه نظم بین‌المللی و حکومت جهانی در سمت و سویی عادلانه‌تر و معقول‌تر تلاش می‌کند.
کوی هنگ، محقق مرکز مطالعات روسیه دانشگاه عادی شرق چین ، روز چهارشنبه به گلوبال تایمز گفت که از آغاز بحران روسیه و اوکراین، ایالات متحده به‌طور کامل ابزار جنگ سرد خود را فعال کرده است، و در نشست آینده سران ناتو مفهوم امنیتی جدیدی را اتخاذ خواهد کرد که نه‌تنها روسیه بلکه چین را نیز هدف قرار می‌دهد و رهبران ژاپن و کره جنوبی برای اولین بار در این اجلاس شرکت خواهند داشت.
وی گفت: واضح است که ناتو دیگر یک سازمان نظامی در مناطق اطراف شمال اقیانوس اطلس نیست، بلکه وارد آسیا خواهد شد و نفوذ جهانی خواهد داشت و مهمتر از آن روسیه و چین را به‌عنوان رقبا و حتی دشمن هدف قرار می‌دهد.
کوی گفت که چین و روسیه راهی جز مقاومت مشترک در برابر سرکوب همه‌جانبه ناتو آنهم از طریق هماهنگی استراتژیک نزدیک و حفظ تعادل وضعیت استراتژیک جهانی ندارند و اشاره کرد که این سیگنال بسیار مهمّی است که از گفتگوی شی و پوتین ارائه می‌شود.
یانگ تأکید کرد که نشست سران ناتو بر روی مسایل نظامی و امنیتی متمرکز می‌باشد، و این در حالی است که اجلاس بریکس بر توسعه و همکاری بین اقتصادهای در حال رشد متمرکز است، بنابراین بین این دو نشست، تفاوت وجود دارد و به‌نوعی به وضعیت جنگ سرد مانند رویارویی دو بلوک تبدیل نخواهند شد. اما مهم این است که چین و روسیه و همچنین سایر اعضای بریکس به دنیا این سیگنال را بفرستند که نظم بین‌الملل باید از طریق گفت‌وگو بر توسعه و کاهش تنش‌ها تمرکز کند، نه اینکه اجازه دهد چند کشور غربی بر عرصه بین‌المللی تسلط پیدا کنند و رویارویی را بر روابط بین‌الملل مسلط کنند.
یکی دیگر از مناسبت‌های مهم برای تماس تلفنی رئیس‌جمهور شی با رئیس‌جمهور پوتین این است که امروز تولد رئیس‌جمهور شی است و دو رهبر بیش از یک دهه است که از دوستی عمیق شخصی برخوردار بوده‌اند. کوی خاطرنشان کرد: اعتماد متقابل بین رهبران دو کشور تضمین کننده ثبات بلندمدت روابط چین و روسیه است.
پوتین به‌نوبه خود گفت که طرف روسی صمیمانه به چین به خاطر دستاوردهای توسعه چشمگیر تحت رهبری قوی شی تبریک می‌گوید. وی با بیان اینکه از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون همکاری‌های عملی بین روسیه و چین به‌طور پیوسته در حال توسعه بوده است، افزود: روسیه از طرح پیشنهادی طرف چینی برای امنیت جهانی حمایت می‌کند و با هر نیرویی که به بهانه به‌اصطلاح مسایل مرتبط با سین کیانگ، هنگ کنگ و تایوان در امور داخلی چین دخالت کند، مخالف است.
وی خاطرنشان کرد: روسیه آماده تقویت هماهنگی چندجانبه با چین برای انجام تلاش‌های سازنده در راستای ترویج چندقطبی شدن جهان و ایجاد نظم بین‌المللی عادلانه‌تر و معقول‌تر است. به گفته تحلیلگران، حمایت روسیه از موضوعات مرتبط با منافع اصلی چین، به‌ویژه در مورد آنهایی که با فشار و تهدید آمریکا مواجه هستند، مانند همیشه استوار ایستاده است.
کوی گفت: همکاری استراتژیک جامع چین و روسیه «ستون فقرات یک جهان چندقطبی است و نقشی حیاتی در دفاع مقابل جاه‌طلبی‌های جهانی ناتو و هژمونی ایالات متحده ایفا می‌کند.»
به گفته کارشناسان، مکانیسم‌های همکاری چندجانبه با چین و مشارکت کلیدی روسیه، مانند بریکس و سازمان همکاری شانگهای، صدای رساتری در امور بین‌المللی و منطقه‌ای دارند. کوی خاطرنشان کرد: «یکی از نکات کلیدی این است که چین و روسیه می‌توانند به بسیاری از کشورهای در حال توسعه کالاهای عمومی ارزشمندی را ارائه دهند که در مقایسه با کالاهای غرب، هیچ رابطه ایدئولوژیکی ایجاد نمی‌کنند».
روز چهارشنبه دوازدهمین نشست مشاوران امنیت ملی بریکس و نمایندگان عالی امنیت ملی به ریاست یانگ جیچی، یکی از اعضای دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین و مدیر دفتر کمیسیون روابط خارجی حزب کمونیست چین به‌صورت مجازی در پکن برگزار شد.
وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز چهارشنبه در یک کنفرانس خبری منظم گفت: موضوعات چندجانبه‌گرایی و حکومت جهانی، تهدیدها و چالش‌های جدید برای امنیت ملی و حاکمیت مرزهای جدید است. مشاوران امنیت ملی و نمایندگان عالی امنیت ملی آفریقای جنوبی، برزیل، روسیه و هند در این مراسم حضور داشتند.
وی گفت: چین به‌عنوان رئیس بریکس مشتاق همکاری با سایر اعضای بریکس برای تحکیم بیشتر اعتماد متقابل سیاسی، تعمیق همکاری‌های سیاسی و امنیتی، حفاظت مشترک از منافع امنیتی و توسعه و کمک‌های مثبت به ارتقای صلح و ثبات جهانی است.
