سوریه 2016؛ شکست توطئه تقسیم، آزادی حلب و گسترش مصالحه ملی
سال 2015 در سوریه با تامین امنیت دمشق از خطر گروههای تروریستی به ویژه گروه جیش الاسلام پایان یافت و سال 2016 با دستاوردهای بیشتری برای دولت و ملت سوریه همراه بود؛ به نظر میرسد کابوس شش ساله سوریها رو به پایان است.
به گزارش العهد، در سال 2016، ارتش سوریه و نیروهای همپیمان آن پیروزیهای چشمگیری را رقم زدند که برجستهترین آنها یقینا بازپسگیری شهر حلب از دست گروههای شورشی مسلح بود که توطئههای طراحی شده برای تقسیم سوریه را ناکام گذاشت.
همچنین برتری میدانی به تحقق آشتی و مصالحه در مناطق مختلف انجامید که هزاران غیرنظامی را از رنج و محنت جنگ داخلی رهایی بخشید. با این وجود با پیشرویهای ارتش و نیروهای همپیمان در میدان نبرد، دست تروریسم که ناتوان از رویارویی بود، با چندین انفجار که غیرنظامیان را هدف قرار داد از آستین بیرون آمد.
دستاوردهای نظامی در سال 2016 به بازگشت جایگاه داخلی و خارجی دولت سوریه انجامید و باعث شد کشورهایی که شعار برکناری بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه را سرمیدادند، پس از آنکه ابتکار عمل و برگ برنده خود را در میدان نبرد از دست دادند، از موضعشان بازگردند و خواهان راه حلهای سیاسی شوند.
آزادسازی حلب
بی شک برجستهترین دستاوردهایی که ارتش سوریه و همپیمانانش در سال 2016 محقق ساختند، بازگرداندن امنیت به حلب، پایتخت اقتصادی سوریه است.
نشانههای پیروزی در سوم فوریه با شکستن محاصره دو منطقه نبل و الزهراء در شمال شهر و بستن خط امدادرسانی ترکیه از افراد مسلح از سمت شرق نمود پیدا کرد.
دستاوردها ادامه داشت و در ژوئیه، مزارع الملاح و گذرگاه کاستیلو تحت کنترل ارتش درآمدند تا این ماه با کنترل بر اللیرمون و کارگاههای اللیرمون پایان یابد.
در اوایل ماه اوت، عبدالله المحیسنی، مبلغ سعودی “نبرد بزرگ حلب” را برای پایان محاصره افراد مسلح در حلب آغاز کرد که این تلاش برای توقف پیشروی ارتش و همپیمانانش ناکام ماند، پایگاههای افراد مسلح به صورت پی در پی به دست ارتش میافتاد و دانشکدههای نظامی در جنوب این شهر آزاد شده و الراموسه در نیمه اول ماه سپتامبر به دست ارتش سوریه افتاد.
با پایان ماه، ارتش سوریه عملیات نظامی خود را در محلههای شرقی این شهر آغاز کرد که این اقدام با حملات هوایی و توپخانهای شدید صورت گرفت و ارتش سوریه با پیشروی از غیرنظامیان خواست تا از مقرهای نظامی وابسته به افراد مسلح دور شده و بدین ترتیب شمارش معکوس برای آزادسازی شهر حلب آغاز شد.
پایگاههای تروریستها به صورت پی در پی سقوط میکرد و اردوگاه حندرات آزاد شد و سپس تل بازو در جنوب دانشکدههای نظامی به دست ارتش افتادند. ارتش سوریه منطقه 1070 دستگاه را تحت کنترل درآوردند و پس از آن نیز منطقه بنیامین و ضاحیه الاسد به دست ارتش افتاد.
در 21 نوامبر، ارتشهای سوریه و روسیه گذرگاه انسانی امنی را برای خروج خانوادههای محاصره شده در حلب باز کردند. ارتش به عملیات خود ادامه داد و کنترل محله مساکن هنانو را به دست گرفت و کاملا بخش شمالی محلههای شرقی حلب را تحت کنترل درآورد و پس از آن، محله الشیخ سعید و چند محله باقی مانده را در ماه آخر سال 2016 تحت کنترل درآورد تا امنیت به شهر دو هفته قبل از پایان سال بازگردد و سوریهای بازگشته به خانههایشان پیروزی را که همزمان با عیدهای سال جدید بود، جشن بگیرند.
مداخله ترکیه در شمال
در ماه اوت، ترکیه اعلام کرد که عملیات موسوم به سپر فرات را در شمال سوریه از شهر جرابلس آغاز کرده است تا “داعش” را از این شهر بیرون کند و کردها را به سمت شرق رود فرات سوق دهد.
ترکیه از گروههای مسلح “میانه رو” حمایت و پشتیبانی کرده و نیروهایی از ارتش ترکیه در این عملیات شرکت کردند و اکنون به شهر استراتژیک الباب آخرین مقر داعش در شمال سوریه رسیدهاند که تاکنون عملیات به نتیجه مشخصی نرسیده است.
انفجارهای تروریستی
در سراسر سال 2016 گروههای مسلح که خود را از تحقق دستاوردهای نظامی در میدان نبرد عاجز میدیدند به عملیات تروریستی و انفجار روی آوردند و منطقه سیده زینب را در حومه دمشق و محله الزهراء در حمص را با چندین انفجار در شش ماه نخست سال هدف قرار دادند که در پی این انفجارها دهها تن کشته و زخمی شدند.
در سپتامبر، انفجارهای همزمان در حمص، طرطوس، حسکه و حومه دمشق رخ داد تا سال با انفجار در محله المیدان دمشق در اواسط ماه دسامبر و انفجار در طرطوس پایان یابد که این انفجارها انتحاری بودند.
آشتی و مصالحه محلی
با وجود نبردهای ادامه دار، دولت سوریه فرصت را از دست نداده و اعلام کرد که آماده بهبود اوضاع افراد مسلحی است که تمایل به بازگشت به آغوش کشور را دارند و دولت در برخی مناطق پیروز شد و تعدادی از شهرها و محلهها را از نبرد دور کرده و جان هزاران تن و داراییهای آنها را نجات داد.
در نهم ماه مه، کنفرانسی برای آغاز طرح ملی آشتی در دمشق برگزار شد. شاید برجستهترین نمونه مصالحه در داریا در غوطه غربی در دمشق بود که در پایان اوت پس از انتقال افراد مسلح به ادلب صورت گرفت تا چند روز بعد، مرحله دوم توافق تکمیل شود و خانوادهها برای حل و فصل اوضاع خود از معضمیه الشام به حرجله منتقل شدند.
حمص نیز شاهد آشتی بود و در ماه سپتامبر آشتی با حضور شیوخ و عشایر این شهر و با نظارت محمد الشعار، وزیر کشور سوریه صورت گرفت و همچنین در همان ماه، بخشی از افراد مسلح با خانوادههایشان از محله الوعر برای اجرای طرح آشتیها خارج شدند سپس بخش دوم از آنها در آخر سپتامبر این محله را ترک کردند.
ساکنان قدسیا در حومه دمشق نیز با ورود نهادهای دولتی به منطقهشان در اکتبر جشن گرفتند و اوضاع صدها فرد مسلح نیز حل و فصل شد و آنها به قلعه المضیق در حومه غربی حماه رفته و از آنجا به ادلب فرستاده شدند.
در ماه آخر سال، توافق آشتی در منطقه التل در ریف شمالی دمشق در میان جشن و شادمانی مردم امضا شد و همچنین 1500 فرد مسلح در منطقه کناکر در حومه دمشق تسلیم مسئولان سوری شدند تا اوضاع آنها حل و فصل شده و به آغوش کشور بازگردند.
نمیتوان سازشی را که در شهر حلب با خارج شدن هزاران فرد مسلح به همراه خانوادههایشان حاصل شد، نادیده گرفت. در مقابل صدها تن از شهرکهای محاصره شده کفریا و الفوعه خارج شدند و کمکهای انسانی به این مناطق که در محاصره شورشیان سوری است وارد شد و همچنین مناطق مضایا و الزبدانی در حومه دمشق نیز شاهد ورود کاروانها امدادی بودند.