آنانیکه طور مستقیم یا تلویحی در دفاع از پاکستان قرار…

۱-- انهدام حکومت‌ها ؛ -- پیش انداختن شهزاده آمین جان در…

درگیری نظامی میان طالبان-پاکستان

اعلامیه سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان جنگ و…

قراردادهای اجتماعی: پیمانی برای زندگی مشترک !

قرارداد اجتماعی یک مفهوم فلسفی است که تلاش می‌کند توضیح…

جنگ پاکستان و طالب، بازی‌ اوپراتیفی است، حتا اگر ارگ…

محمدعثمان نجیب یکی از مزیت‌!؟ های پیدایش و‌ ابداع شبکه‌های بی‌شمار…

بازگشت افغانستان به بازی‌های جدید ژیوپولیتیک و ناکارآمدی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان لقمه خونینی؛ بزرگتر از دهن طالبان بازگشت طالبان…

محکومیت گستاخی و تجاوز نظامی پاکستان بر افغانستان

اعلامیه انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان، بر مبنای…

سقراط؛- قهرمان لیبرالیسم، متفکر پیشامارکسیستی؟

Sokrates (470-399.پ.م) آرام بختیاری نخستین اعدامی میدانی محافل روشنفکری-روشنگری! فلسفه شفاهی مطرح شده…

چشم اندازی بر اجلاس  ماه سپتامبر مجمع عمومی سازمان مللی…

نوشته از بصیر دهزاد  مجمع عمومی سازمان ملل متحد در هشتادومین…

زموږ په ګران هیواد د پاکستان هوايي تیری د غندلو…

 نور محمد غفوری    زموږ د ګران وطن پر خاوره یو ځل…

آکو الیاسی

استاد "آکو الیاسی" (به کُردی: ئاکۆ ئەلیاسی) شاعر معاصر کُرد،…

  چرا بگرام برای امریکا اهمیت دارد ؟ 

      نوشته ی : اسماعیل فروغی         ارچند مقامات امریکایی افواهات انتقال قوای…

ثمرهٔ بیست سال موجودیت جامعهٔ جهانی

حاکمیت طالبانی و فقر و تنگدستی مردم اختصار امارت اسلامی افغانستان، به‌مثابه…

پنجاه سال سفری پر افت؛  با یارانی چُست، اما رهبرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم‌قرن اخیر تاریخ افغانستان (۱۹۷۳–۲۰۲۳) نشان‌دهنده‌ی مبارزه‌ای نفس‌گیر،…

ترامپ چرا بگرام رامی خواهد؟

این نوشته به علت طولانی بودن دردوبخش منتشرخواهدشد. دربخش اول…

ځانګړې مرکه

په ادبي بهیر کې له پېژانده څېرې، لیکوال، کیسه لیکونکي…

سیاست تعامل تخنیکی آلمان با طالبان

واقع‌گرایی دیپلماتیک و مسئولیت بشردوستانه در این روزها در رسانه های…

په اروپا کې د کډوالو پر وړاندې د کرکې زیاتوالی

حميدالله بسيا داسې ښکاري چې د کډوالو لپاره نور د اروپايي…

طالبان در ایستگاه آخر و در آغاز خط و نشان…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان؛ فروپاشی قریب‌الوقوع یا بازتعریف تهدیدها؟ حادثه آفرینی های…

هجران وطن

از فرا ق  آن  میهن  حال  ا بتری  دارم روزشب به…

جنگهای اقتصادی

                                           بازیهای تسلیحاتی وبازارسازی فروش اسلحه پس ازگذشت دوران نکبتباروظالمانه ی فیودالیزم…

«
»

ریس جمهور غنی، وزارت خارجه را حذف کرد

موسی فرکیش

در کشوریکه قانون از دهن تفنگ و ملا بر قانون رسمی ارجحیت دارد، پخشِ اعلامیهء ریاست جمهوری مبنی بر حمایت از عربستان سعودی در لشکرکشی بر یمن؛ این مورد را وضاحت داد.

سخنگوی این مقام ابراز داشته است که این تصمیم در مشوره با ” شورای علما” اتخاذ گردیده است. حکومت وحدت ملی که به همه چیز جز این وحدت میاندیشد، لگام امور روابط خارجی را بدست ملاها میدهد، وزارت خارجه خویش را به هیچ میانگارد و حتا ان اعلام پشتیبانی نه از طریق وزارت خارجه که از مجرای نعرهء تاییدی شورای علما ابلاغ میگردد.

سه مورد سوال برانگیز درین اقدام رخ بر میکشد:

ضرورت تاییدیه و اعلام پشتیبانی ریاست جمهوری از عربستان سعودی چه میتواند باشد؟
چرا پای وزارت خارجه درین معامله میلنگد، یا واضحتر چرا ازین امر حذف شده است؟
شورای علما چرا و چگونه درین میانه سر براورده است؟

میتوان رگه های دیگری را نیز درین عمل نشانی کرد، اما اینکه جناب ریس جمهور از زمان کمپاینهای انتخاباتی برای دستیابی به محبوبیت راه آسانِ عبور از “دهلیز مذهبی” را کشف کرده است، چیزی ناگهانی نیست. او حتا در همان زمان، نخستین سفر رسمی اش را به حرمین شریفین نشانه زده بود. دیدار خادم الحرمین الشریفین آرزوی درونی او نبود، جلوه یی بود برای نمایش دعا با پشت بطرف کعبه یا همان گذر از دهلیز مذهبی برای نفوذ بر افکار باورمندان. بنظر آگاهان هیچ ضرورتی نبود که ریاست جمهوری کشوریکه توانایی رهایی سی ویک گروگان را ندارد، زیر ریشش دختری سنگسار و آتش زده میشود، به خیزک بپردازد و اعلام پشتیبانی از لشکرکشی عربستان کند. حساسیتهای موجود در منطقه، بخصوص با همسایه، اتخاذِ این اعلامیهء بدون غور را به چالش کشانیده و کشور را بسوی جنگ نیابتی ناخواسته ی دیگر میکشاند. احتمالن انهاییکه در پستهایی وزارت خارجه تکیه زده اند، حسابِ دیپلوماتیک تر و رسمی تری اتخاذ میکردند که در آنصورت عبورِ ریش سفیدِ تازه مذهبی شده، از دهلیز و کسبِ نفوذ مشکلتر میبود. بنابرین استفاده از ضعف تدبیری و مدیریتی آن وزارت، این امکان را میسر ساخت تا یکبار دیگر، اتخاذ تصمیم در مناسبات خارجی، با ترازوی خود برتربینی در نفوذ باورِ مذهبی، شکل گیرد. انتظار عاملان اینست که نفوسِ خوشباورِ مذهبی آنرا یک ابتکارِ بیسابقهء قهرمانگونه بپندارند و در خوابهای برتریت مذهبی به دیگرکُشی و اعمال نفوذ، تعظیمی بر مقام ریاست کنند. نفسِ این اتخاذ، پای شورای نامنهاد علما را بخود میکشد. روند مناسبات خارجی ملبس با چپن ملا، به جنگی میرود که هیچ سرش با آب و خاک ان عسرتکده بسته نیست. “عبور از دهلیز مذهبی” برای نفوذ،  متقاضی حامیانی ازین دست است. هر دو سر معامله به اتخاذ و تحقق موردی میپردازند که اصلن مجرای اجرایی دیگری دارد و رسمن به هشدار و حذف وزارت خارجهء کشور دست مییازند.

کسی هم پیدا نشد که بپرسد، این شورای علما بکدام صلاحیت، حق و آگاهی، نقش مدیرانِ وزارت خارجه را بازی میکند؟

اینجا اما دراینهمه گیرودار وزارت خارجه مزدحم و پرخرچ کجاست؟ این خلف ربانی درین هیچ گرفتنش، اگر در سرچوک قدم زند زیبنده تر است!