کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

د ناکاميو تکرار؛ څلور اړخيزې غونډې بيا پېل شوې !

په داسې حال کې چې افغان ولسمشر غني په ځلونو ويلي چې له پاکستانه د سولې تمه نه لري؛ افغانستان او پاکستان د څلوراړخيزو غونډو پر بيا پيل موافقه وکړه. ولسمشر غني چې د شانګهاى د همکارۍ سازمان په اوولسمه غونډه کې د ګډون لپاره قزاقستان ته تللى؛ د دغه سفر په لړ کې يې د پاکستان له صدراعظم سره په کتنه کې د ټروريزم په وړاندې د مبارزې لپاره د څلوراړخيزو غونډو پر بيا پيل موافقه وکړه. غني او شريف د افغانستان، پاکستان، امريکا او چين ترمنځ د څلور اړخيزو بحثونو او غونډو پر جوړولو سلا شول. د يادلو ده چې له دې وړاندې هم له پاکستان سره ورته پنځه څلور اړخيزې ناستې ترسره شوې خو د پام وړ پايله يې نه ده ورکړې.

دا په داسې حال کې ده چې له دې وړاندې افغان حکومت په ټينګار سره ويلي چې که پاکستان هغه وسله والې ډلې ونه ځپي چې سوله نه غواړي، نو افغان پلاوی به په نورو څلور اړخیزو غونډو کې ګډون ونه کړي. څه موده وړاندې د ولسمشر غني د ویاند مرستیال دواخان مینه پال ويلي و چې “د سولې په څلور اړخيزو غونډه کې ميکانيزم داسې و، هره ډله چې سولې ته نه حاضرېږي، په وړاندې يې اقدام کېږي، دا هغه ژمنه وه چې پاکستان کړې وه، پاکستان دې لومړی په خپلو ژمنو عمل وکړي نو بيا به موږ هم په څلور اړخيزو غونډو کې برخه واخلو.”

د څلور اړخیزو ناستو لاړۍ چې لومړۍ ناسته يې د طالبانو د مشر ملا محمد عمر د مړینې تر اعلان وړاندې اسلام اباد کې ترسره شوه، دوه نورې پرلپسې ناستې يې کابل کې وشوې او بله يې هم په پاکستان کې ترسره شوه. په لومړۍ ناسته کې له وسله والو طالبانو سره مخامخ خبرې وشوې خو کله چې دغه پروسه د بريا پر لور روانه شوه؛ پاکستان د دغه غونډو د سبوتاژ لپاره د دوه کاله وړاندې مړ شوي طالب مشر ملا عمر د مړينې خبر خپور کړ. هماغه و چې دغه لړۍ يې ټکنۍ او پر وړاندې يې خنډونه راپورته شول.

د افغانستان د سولې د څلور اړخیزو غونډو په ترڅ کې د پاکستان هغو ژمنو افغانانو ته هیلې پیدا کړې چې ګواکي وسله وال طالبان به د سولې خبرو ته حاضروي او هغه ډلې به ځپي چې د سولې خبرو ته نه حاضرېږي، خو د وخت په تېرېدو سره د افغانانو دا هیلې په ناهیلۍ واوښتې. د افغانانو د ناهيلۍ علت هم په دغه غونډو کې د پاکستان لخوا په ورکړل شويو ژمنو نه عمل، پر پاکستان د امريکا او چين لخوا لازم فشار نه راوړل او دغو غونډو ته د افغان حکومت بې ځايه هيله مندي وه.

د څلور اړخيزو غونډو په لړ کې پاکستان ژمنه کړې چې وسله وال طالبان به د سولې خبرو خبرو ته کينوي او که حاضر نه شول؛ پر وړاندې به يې په ګډه پوځي اقدام کوي خو د پنځو غونډو په ترسره کيدو يې نه طالب د خبرو ميز ته کش کړو او نه يې هم پر وړاندې پوځي اقدام وشو. ، همدارنګه بيا امريکا او چين هم ژمنه کړې وه چې پر پاکستان به فشار راوړي څو طالبان اړ کړي چې د سولې خبرو ته کيني خو امريکا او چين هم هغه څه ونه کړل کوم چې يې ژمنه کړې وه. همدا علت و چې د څلور اړخيزو غونډو له لړۍ څخه د افغان ولس په ګډون د افغان حکومت هم هيله مندي وشليدله.

دا کومه نوې خبره نه ده چې پاکستان افغان حکومت په خپلو تکراري ژمنو دوکه کوي، بلکې له دې وړاندې د ملي يووالي حکومت د کار د پيل او آن د پخواني ولسمشر حامد کرزي په وخت کې هم دغه هيواد له افغان حکومت سره خپله هيڅ يوه ژمنه هم نه ده عملي کړې. نو اوس د دې پر ځای چې افغان حکومت يو ځل بيا په پاکستان ړوند باور وکړي او څلور اړخيزو غونډو لړۍ بيا پيل کړي؛ بايد له پاکستان سره د تيرو ترسره کړيو څلور اړخيزو غونډو حساب وکړي. افغان حکومت بايد له پاکستان څخه د خپلو ترسره کړيو ژمنو د عملي کيدو غوښتنه وکړي. تر هغې چې پاکستان په عمل کې ثابت کړي نه وي چې طالبان له افغان حکومت سره خبرو ته کينوي؛ هر ډول او هر څو اړخيزې غونډې فقط د وخت ضايع کول او د افغان حکومت بوخت ساتل دي.

حل لار څه ده؟

اوس د حل لار دا ده چې د افغان سولې او وسله والو طالبانو سره د خبرو د ا درس په توګه بايد د پاکستان له غوره کولو تېر شو. ځکه څه د پاسه شپاړلس کلونه کېږي چې پاکستان موږ ته د سولې په اړه تشې ژمنې راکړې، له موږ سره يې چل کړی، افغان حکومت يې په يو ډول بوخت ساتلی او خپلو اهدافو ته يې ځان رسولی دی. ښه دا ده چې د پاکستان په ځای يوه بله ټاکنه ولرو.

لیکنه : خوشحال آصفي