کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

د برلین ددیواله د ماتولو عاملین او زموږ حالت

لیکونکۍ : دکتور طاوس وردک لندن د جنوری ۱۳ مه ۲۰۱۴ کال
زه یو ځوان سړې وم چې د داود خان د حکومت په دوران کې می برلین ته سفر کړۍ وو ، یوه ورځ د برلین ددیواله خواته په یوه چوکۍ کیناستلم او خلکو ته می کتل چې ددیواله لاندې وزي او ننوزي ، نه پوهیدم چیرته ځي او څه کوی ور نژدې شوم وینم چې د دیواله دواړو خواوو ته  د یوه قوم یوه نژاد خلک په تحمیلی او جبری توګه په دوو خواوو( برخو )  ویشل شوي دي دواړو خواوو ته دیوې کورنی نیمایی خلک ژوند کوي یعنی لور یوې خواته او پلار او مور بلې خواته یا زامن یوې خواته او پلار او مور بلی خواته ،یا دیوه پلار زامن یوې خوا اوبلی خواه ته ژوند کوي خو بیا نور هم را ته ډیره جالبه شوه او ورنژدې شوم ځکه یو ساعت بعد می ولیدل چې دوه تنه د یوې جلۍ او یوه هلک سره خدای پاماني کوی او اخته دی په خپلو جیبو او مخ ته ېې دستمالونه نیولي دی که ګورم چې ددواړو طرفو خلکو نه د اوښکو باران اوریږي او دوی سترګې په دستمالو پاکوی او یو بل په غیږ کې نیسي او هغه کرنسي چې په یوه هیواد کې رواج وه هغه بیرته خپلوانو ته ورکوی ځکه ددوی په هیواد کې یعنی په فدرالی المان کې رواج نه وه ، ما ته همیشه داسې بریښیده چې زموږ خلک افغانان د سرحد دوو خاوو ته یو قوم – یوه وینه – یو خیل – یو دین او یو اسلام دی او ما همیشه فکر کولو چې دا دومره بې تفاوتی چې زموږ د دواړو خواوو خلکو سره شته البته عدم احساس او نږدی والۍ ېې د بیسیوادۍ دلیلی دی چې تر اوسه ېې زموږ خلک دغه ۱۲۰ کاله یو دبله جلا ساتلی دی ، خو بیا می چې د جرمنی اوسپنیز دیوال ته وکتل او د خلکو احساس او میړانې ته مې وکتل و می لیدل چې نه د جرمنی خلک  ډیر  کاله یو د بله په تصنعی ډول جلا ساتل شوي وو خو پرون کله چې دغه دیوال د زورمندانو له خوانه ونړیدو زه پوه شوم چې هغه وخت هم د زورمندانو له خونه دغه دیوار جوړ شوۍ وو خو زه به یوه بل شي ته هم اشاره وکړم او هغه دا چې د روسې د اتوم پلار ذخاروف ویل( شوروی څو وخته بعد نړیژی او تجزیه کیژی ځکه د لینن د وخت خلک نن ډیر کم پاتي دی او هغه وخت چې لینن ژوندی وو هر څه په دقت او ښه ډول سره مدیریت کیدل خو نن چې لینین نشته دغه ۲۰۰۰۰۰۰ کمونستان د یوه پیروي حیثیت لرې چې د شدو په مخ پروت وي او د شدو په سر هیڅ شي نه معلومیژي او نه خوځیژي خو د شدو لاندې شدی ښوریژي) نو اوس هغه پیروی لرې شوي دی ، خو بیا هم چون د شوروی وسله وال پوځ یوه نیرو وه او غرب نه شوای کولای هر چیرې بیدون د شوروی له اجازی کار وکړي خو نن دغه زور د روسې سره نشته او همدا سبب دی چې امریکا په زور او نارواهر څه چې وغواړي هغه کوي او  لیونۍ شوی ده او هر طرف ته خوله اچوی او خلک وژني او هیوادونه تر پشو لاندې کوي ځکه د نړۍ انډول تغیر وکړو او هغه د شوروی په ړنګیدو سره را منځ ته شوو .
پخوا هم هر څه دزور او جنګ له لاری په خوارو – ضعیفو هیوادو عملي کیدل او نن هم هر څه په زور د امپریالستانو او زور واکانو له خوانه زموږ په خلکو تحمیلیژي ، دیوې خوانه نړیواله امپریالیزم او د بلی خوانه کورني ټوپک سالاران (مجاهدین او طالبان ) چې د امپریالیزم سپوږمکۍ یا اقمار شمیرل کیژي زموږ ولسونه تر فشار او زبیښاک لاندې ساتي او هر ډول ناروا چې ددوی په ګټه وي زموږ په نورو عادی خلکو عملي کوي ، ډیر مثالونه ېې په بین المللي برخه او ډیر نور ېې په داخلي برخو کې درته شودلای شم ، په بین المللي برخو کې (( امریکا او غرب بیدون له دی نه چې د افغانستان له حکومت نه اجازه واخلي یا د ملګرو ملتو نه دشورای امنیت د فیصلی په اساس زموږ په حریم حمله وکړي نو ېې د بحر نه زموږ خاوره په کروز او تماګک راکټو وویشتله بهانه دا وه چې هلته القاعذه فعالیت کوي او ددوی له پاره ګویا درد سر دی ، نو ېې یوه بله درامه را منځ ته کړه په لندن کې د مسعود ورور ولی مسعود – عبدا لله عبدا لله او په فرانسه کې شخصا احمد شاه مسعود د عبدا لله په ترجمانی  د غرب سره قراردادوکړو چې دوی به د شپې له خوانه د افغانستان مهم هوایی میدان بګرام ته ۱۰۰ نفره سربازان دیسانت کوې او بیا به د طالبانو د سقوط لاری چاری سنجوي )) ولې د بګرام هوایی میدان انتخاب شوو ،؟؟ نه د شینډنډ – نه د کابل – نه د مزار – نه د قندهار ؟؟ دلیل ېې داوو چې د بګرام دمیدان ساتنه د جمیعتیانو یعنی د اصیل هوتک قوماندان او احمد شاه دواړه د بګرام د ولسوالۍ پښتانه دی ساتل کیدو او مطمن وو :: دبلی خوانه بګرام همیشه یو ستراتیژیک میدان وو او د ستراتیژيک حالت له رویه د اهمیت وړ وو — دریم دلته دیوه سره د جمیعت غړي فعال وو او د غربیانو نه ېې ساتنه کولای شول – څلورم : امریکا ته د بګرام هوایی اډه د روسانو خواته نژدې کیدل ډیر مهم وو —  پنځم :: د شمال خلک همیشه د استعمارګرو سره مرسته کړی وه او نرم خلک وو او د شمال ټلواله دلته زیږیدلې او انکشاف ېې کړۍ وو ،خو په سر ددې د اصیل قوماندان سربازانو په غربیانو حمله وکړه او میدان ته دداخلیدو اجازه ېې ور نه کړه چې دغه هم ددوی دپشتونولۍ احساس وو خو بیا جکسرترا د انګریز وزیر خارجه عبدا لله ته وایی مداخله وکړه او عبدالله ورته وایی موږ په ۱۰۰ نفرو فیصله او موافقه  کړې وه خو بیا ورته ډیرې پیسې وعده ورکوي او هغه وه چې یو پر بل پسې سربازان او طیاری را کوزیږي او بیا وروسته د ملګرو ملتو فیصله لیک صادریژی یعنی په اول کی دملګرو ملتو فیصله نه وه افغانستان هسې چې غرب غوشتل اشغال کړو او روسانو هم د امریکا له اشغال سره موافقه وه ځکه روسان پوهیدل چې افغانستان د غربیانو له پاره یو بدنام تلک دي او دلته غرب اصلا هیڅ موفقیت نه لری او روسانو عمدا غواړي غربیان په دام کې بند کا او ورنه د خپلو روسي قطعاتو د تلفاتو انتقام واخلی او افغانستان ېې عملا دوی ته په دوهم ویتنام بدل کړو او تاسې وینۍ چې هم د اقتصادی لحاظه او هم د سیاسی لحاظه او هم ېې د تلفاتو له پلوه بدنام شول او تورمخ نړی ته د افغانستان څخه بیدون له دست اورده خارجیژي ،زما په نظر دغه تهاجم د روسانو په مشوره د پنجشیریانو له خوانه طرح شوۍ وو چې عمدا د غرب پښه افغانستان ته چې د انسان سوزولو او تباه کولو دوزخ بلل کیژي ور داخل کړه .
نن د نړي په مخ څو نورمشابه پرابلمونه او دفاعی استعمارګر خطونه پاتې دی چې له هغو جملې نه د (( دیورند نام نهاده کرښه — د کوریا نام نهاده کرښه — د تایوان او فلسطین او ارجنتاین سره د فاکلیند مسله )) او دغه باید د تاریخی لحاظه له منځه لاړ شي او دهیوادونو خلکو ته دخود ارادیت حق او اجازه ورکړل شي تر څو خپل برخلیک په خپله وټاکي .