حال: زمانست یا هستی؟

بیت: غم فردا، کز غصه دیروز ریزد به هجوم انرژی، کشف زمان…

درختی سرشار از روح حماسی  و جلوه های معبودایی

نویسنده: مهرالدین مشید تک "درخت توت" و دغدغه های شکوهمند خاطره…

کهن میلاد خورشید 

رسول پویان  شـب یلـدا بـه دور صندلی بـسـیار زیبا بود  نشـاط و…

مبانی میتودیک طرح و تدوین اساسنامهٔ سازمانهای مدنی

نور محمد غفوری شاید همه خوانندگان محترم روش تحریر و طُرق…

انحصار طلبی ملا هبت الله، کشته شدن حقانی و سرنوشت…

نویسنده: مهرالدین مشید ختلاف های درونی طالبان و کش و قوس…

ریحان می شود

قاضی پشتون باسل حرف  نیکو مرکسان را  قوت  جان میشود قوت جسم…

کهن جنگ تمدن 

رسول پویان  نفـس در سـینۀ فـردا گـره افتاده بازش کن  بـرای خــاطــر…

ترجمه‌ی شعرهایی از بانو روژ حلبچه‌ای

هر گاه که باران،  آسمان چشمانم را در بر می‌گیرد. آن، تکه…

سلام محمد

استاد "سلام محمد" (به کُردی: سەلام موحەمەد) شاعر کُرد، زاده‌ی…

آغاز یک توطیه ی جنایت بار و کوچ اجباری پنجشیریان

ویسنده: مهرالدین مشید امروز روستای دشتک پنجشیر و فردا هم دشتک…

آغوش مادر وطن!

امین الله مفکر امینی       2024-08-12! مــرا مادر وطن ومردمش بس گرامیســـت هرکه مادروطن…

نور کهن 

رسول پویان  نـور کهن ز روزن دل جلوه گر شدست  هـور از…

بمناسبت  ۷۶ و مین  سالروز  تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر  

نوشته از بصیر دهزاد  اوضاع وخیم کنونی بین المللی، حلقه تنگ…

دادخواهی برای مهاجرین افغان که از تاجیکستان اخراج اجباری می…

من محمدآصف فقیری نویسنده و پژوهشگر و مدرس حقوق و…

عرفان در سیاست

– دکتر بیژن باران ایران از سده 19 با نپذیرفتن…

دعوت صالح به آمریکا و" هفت خوان رستم "اختلاف های…

نویسنده : مهرالدین مشید  چرخش در سیاست آمریکا یا ابزاری برای…

پردۍ ناولې پروژې ودروئ

عبدالصمد ازهر                 …

حقوق بشر 

تدقیق و نگارشی از سخی صمیم.   حقوق بشرچه نوع حقوق راگویند…

ترجمه‌ی شعرهایی از آقای "آسو ملا"

(به کُردی: ئاسۆی مەلا) شاعر کُرد زبان توسط #زانا_کوردستانی  (۱) مفت مفت‌اند، شلوار،…

فرهاد پیربال

استاد "فرهاد پیربال" (به کُردی: فەرهاد پیرباڵ) نویسنده، شاعر، مترجم،…

«
»

جهان در تهدید کرونا 

نگفت هیچکس که کرونا زچیست 

و یا خلقت این  مزض کار کیست 

تاریخ تمدن بشری بیانگر مدنیت ها ومملو از ایجاد گریها ،آفرینشها وسازنده گیهاست . بشر از همان آغاز پیدایش خویش مدنیت زمان خود را ایجاد کرد ودر مسیر رشد با کار ومبارزه ومرحله ی گذار از تیره گی های کمون و حصر مغاره ها با شکستاندن سنگهای موانع ویوغ برده گی ، و شناخت جهان  برزمین ، هوا ، کوه ها دریاها ومنابع 

طبیعی مسلط گردید وبا ایجاد تمدنی ده هزارساله قبل از میلاد و گذشت ازچالشهای دوران تقسیم کار ومبارزه با اربابان قدرت ، سه هزار سال قبل از میلاد تمدن شهری را در کره خاکی اساس گذاشت .

این تحرکات تاریخی در مسیر پیشرفت واندیشه ی شگوفایی با انکشافات ،اکتشافات ، اختراعات ، سازنده گیها ،آفرینشها ، ایجاد گریها ، خلاقیتها ، جهشها ،تحولات وتغیرات همراه بود که تا بلاخره در قرن ۱۵ میلادی با ایجاد ماشین ، انقلاب صنعتی ودوره رنسانس را زقم زد و با ساخت تجهیزات علمی وتخنیکی فضا را تسخیر وسرمایه را در دستان خود متمرکز ساخت  ودر راستای تسخیر کاینات وعصر نوین تمدن تا بنده ازشگوفایی و رشد موفقیت آمیز ساینس وتکنالوژی وبخصوص اختراع کمپیوتر وانترنیت انقلاب تازه علمی را آغازنموده و پا به هستی نوین گذاشت . 

آنگاه بر تمام داشته ها وفراورده های علمی وافرینشهای زمینی وفرازمینی ، به کشف نا مکشوف ترین پدیده ها، شناخت سیارات ، واکاوی ذره های نخستین وتحلیل پیچیده ترین مسایل علمی وبه عالیترین سطح دانش بشری دسترسی پیدا کرد .

بتوفیق کامیابها ودستاوردهای بزرگ علمی بود که انسان با عبور از هرگونه چالشها ،جنگهای  خان ومانسوز ومرضها ی گسترده ونسلکش بآنهم به سکوی موفقیت نشست . ولی در عین حال ودر چنین هوا وفضا و برهه ی از تاریخ ، با مواجهه به ویروس کرونا متحیر گردید وبا نگاه مترصدانه وبا احتیاط کامل به مبارزه متحدانه بخاطر دفع این ویروس خطر ناک برخاست . 

به باور تحلیلگران بنظر میرسد کرونا پیش زمینه ی یک انقلاب و استراتیژی کلان وهمه گیر را در عرصه های گوناگون حیات بشری در ذهن انسانها مجسم میسازد .

سوال اساسی اینست که چرا بشر با داشتن تمام موفقیتهای فوقالعاده یی که در فوق گفته آمدیم با این پدیده ی گویا نامکشوف ونا مرعی با نگاه مترصد ومتعجب خیره خیره مینگرد.

 طوریکه معلوم است از طرف تمام قدرتهای دنیا ومنابع معتبر علمی ومتخصصین طبی جهان در مبارزه با این مهمان ناخوانده ، مرموز ونامرعی فقط با یک فراخوان ویک صدا مردم به پاکیزه گی ، رعایت حفظ الصحه ، نظافت دوری ،ایجاد فاصله و قرنطینه هدایت میشوند که این امر برای صحت وسلامتی انسانها بسیار مهم وضروری میباشد .

اما در حالیکه این مرض صدها میلیون انسان را بیکار وخانه نشین ساخته و میلیونها نفر را بیمار وصدها هزار نفر را سربه نیست میکند  تا هنوز ابزاری برای دفع نابودی این ویروس بدسترس قرار نگرفته است در حالیکه بشر با این همه دستاوردهای علمی واکادمیک چگونه میتوان از دفع مرض کرونا عاجز بیاید .

در حالیکه اگر ویروس کرونا ساخته طبیعت یا فرازمینی باشد طوریکه در فوق گفته آمدیم بشر از بسیار دیر بکمک علوم به شناخت طبیعت وماورای طبیعی وفرازمینی دسترسی پیدا کرده است پس چرا با این همه امکانات علمی واکادمیک با این پدیده شوم اولاً با شناخت نسبی ، درمان زمانگیر وصعب العلاج نگاه میشود که انسان  به ساختن واکسین آن برای مدت زمان زیادی لحظه شماری کرده واین ویروس را سر آمد همه ویروسها بداند که در تمام عرصه ها بروی استراتیژی سیاسی و اقتصادی جهان اثر میگذارد برای توضیح بیشتر این بحث با توجه به مطلبی تحت عنوان « آیا سرمایداری پایان تاریخ است » به نقل از سایت همایون گفته میشود که * نقش دولتها در بازار اقتصاد سرمایداری بر خلاف اقتصاد سیاسی نیو لبرالیزم امروز افزایش یافته است .حمله کرونا به اقتصاد سرمایداری که نیروی کار را قرنطینه کرده است نقش دولتها را در گردش و چرخش اقتصاد سرمایداری خصوصی در مارکیت اقتصاد داخلی وخارجی بر جسته تر ساحته است .از سوی دیگر وارد شدن احزاب سیاسی راست افراطی ملی گرا نژاد پرستانه که با سیاست مهاجر ستیزی به میدان جامعه وسیاست آمده است شکست فلسفه سیاسی لیبرال را در قلمرو سیاست وجامعه وآزادی ودموکراسی وحقوق بشری مینماید . 

در کشور عزیز ما که مردم حسته از جنگ ودارای هفتاد فیصد نفوس بی بضاعت ونبود تجهیزات طبی وپرسونل نا کافی مسلکی ، کمبود بستر وشفاخانه و معشیت در شرایط بیکاری وقرنطینه خانگی ودرگیر مانده در حملات جنگی دشمنان وطن وانسانیت وکمبود بودجه دولتی برای امرار معشیت مستمندان همه وهمه مصیبتهایی است که برغم تلاشهای شریفانه ی آنها  تاب وتوان عامه را در برابر مبارزه با مرض کرونا خورد وخمیر مسیازد. بنا بر آن راه و چاره چیست وچه باید کرد ؟ 

بنظر بنده حقیر کم از کم چیزی که کرده میتوانیم اینست توجه جامعه جهانی را در رابطه به خطرات احتمالی این مرض کشنده معطوف بداریم و هرکدام از هموطنان با امکانات و با کمکهای حتی المقدور خود باید در کنار تیمهای صحی ومردم مستضعف افغانستان در مبارزه بخاطر محو نابودی کرونا  سخاوتمندانه قرار بگیریم تا بتوانیم با قوت بیشتر گریبان مردم بلا کشیده افغانستان را از چنگال این دشمن نا مریُی خلاص بسازیم .

همچنان باید گفت که علاج این ویروس خطر ناک توجه متحدانه دانشمندان وعلمای بزرگ واکا دمیک را میطلبد که در چشم انداز آینده بشریت روزنه امیدی برای دفع این ویروس کشنده بمیان آید تا جهانیان بخوبی بدانند که این ویروس کار کیست وعلاج آن چیست .

عبدالوکیل کوچی