کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

از دموکراسی نباییست نالید!

این یادداشت را بخاطری مینویسم که گاهی عده یی از هموطنان “دل آزرده” از شعار های عوام فریبانه دموکراسی های قلابی در صدد بدیل دموکراسی میگردند و حتی تصور میکنند شاید برای افغانستان دیکتاتوری گویا “نرم” مناسب تر باشد !

درین رابطه قبل از همه به تعریف و معنی اصیل و اورجینال دموکراسی باید نظر انداخت:

دموکراسی متشکل از دو کلمه یونانی (دموس= مردم) و (کریتوس= حاکمیت) معنی دارد که این اصطلاح در قرن پنجم پیش از میلاد در (آتن) مرکز یونان بوجود آمد که از همان آغاز تا به امروز در حال رشد، تکمیل شدن و بهتر شدن هست اما تا هنوز برای انعکاس آنی و (صد در صد) خواست همه افراد جامعه عاجز است چونکه اصل عملی دموکراسی مبتنی بر  رآی اکثریت و اقلیت هست. مسلمآ بشریت تا هنوز بدیل دیگری بهتر از دموکراسی برای مردمی ساختن اقتدار و حاکمیت بوجود نآوردند.

تعریف خلص و فشرده دموکراسی یعنی (حاکمیت مردم- توسط مردم – برای مردم) آنچه در سیستم های دولتداری افغانستان هیچگاهی وجود نداشته است بلکه اداره امور این کشور از اول تا آخر با دیکتاتوری همراه بوده است.

در زمان معاصر از “برکت” کشور های هژمونی، “دموکراسی” نیز مانند هر متاع دیگر چهره مرموز و تقلبی خود را دارد.

ممالک غربی، امریکا، کانادا، آسترلیا و هم پیمان های آنها ظاهرآ در کشور های خود اصل بنیادی دموکراسی (حاکمیت مردم، توسط مردم و برای مردم) را از طریق رآگیری ها بالنسبه عملی میسازند اما “دموکراسی تقلبی” را در کشور های بخصوص جهان سوم چون عراق، سوریه، لیبیا، یمن، اوکرائین، افغانستان و عده یی ممالک دیگر آسیا، افریقا و امریکای لاتین صادر میکنند تا از طریق عناصر دست نشانده و جواسیس خود بتوانند داشته های این کشور ها را به یغما ببرند.

مردم افغانسان در ۲۱ سال اخیر با نوع “دموکراسی قلابی” وارده که توسط جواسیس دست نشانده ممالک بادار اداره میگردید سروکار داشتند که ازین نوع دموکراسی دلگیر و بیزار هستند! اگر منافع امریکا و انگلیس در رژیم طالبانی تآمین شده بتواند، شکی نیست که طالبان را نیز رژیم دموکراتیک قلمداد خواهند کرد و برای این کار خلیلزاد های زیاد حاضر هستند که در خواسته بادار لبیک بگویند.

نظریه دانشمندان حقوق و علوم سیاسی که تا هنوز در مورد مودل بهتر دموکراسی ارایه گردیده است نشان میدهد که دولت هند ممثل بهتر دموکراسی نسبت به جوامع دیگر هست چون در داخل رآی واقعی مردم در حد ممکنه تعیین کننده است، با صدور دموکراسی های قلابی سروکار ندارد و هیچ کشور کم زور را “چور” نکرده است.

دموکراسی نظر به شرایط داخلی و خارجی میتواند (منقبض) ویا (منبسط) شود.

منبسط شدن دموکراسی یعنی آزادی های بیشتر برای مردم داده میشود؛ مثلآ سهل ساختن شرایط مالیه دهی، تجارت، سیاهت، تظاهرات، آزادی احزاب، آزادی بیان، آزادی اطلاعات وغیره حیات اداری و سیاسی مملکت !

منقبض شدن دموکراسی یعنی نظر به شرایط ناگوار بعضی از آزادی ها از مردم گرفته میشود. مثلآ وضع حالت اضطرار، قیود شب گردی محدودیت یا منع تظاهرات، محدودیت های تجارتی، محدودیت های سیاحتی وغیره

اما دیکتاتوری!

دیکتاتوری عبارت است از ماهیت یک رژیم دولتی هست که اکثرآ از طریق کودتا ها بوجود میآید. همچنان یک رژیم دیکتاتور میتواند از طریق انتخابات بوجود بیاید.

دو مشخصه اساسی رژیم های دیکتاتور عبارت است از

۱- مافوق قانون عمل کردن

۲- تولید استبداد و سرکوبگری

پس ما هیچگاهی نمیتوانیم دیکتاتوری”ولو نرم” را بشکل بدیل دموکراسی پیشنهاد کنیم.

مگر یک اصطلاحی در بحث های “انضباط جامعه” گاهی مطرح میشود و من خودم سخت طرفدار آن هستم و این اصطلاح باییست در تیوری (دولت و حقوق) انکشاف یابد عبارت است از (دیکتاتوری قانون اساسی) توآم با ایجاد (محکمه قانون اساسی) که هیچگاهی در سیستم قضائی افغانستان وجود نداشته بلکه گاهی وظیفه آنرا قاضی القضات اجرآ میکند که اولآ منظور محکمه قانون اساسی را نمیتواند برجا کند ثانیآ میتواند خلاف عدالت عمل کند. البته این بحث کاملآ جدا است.

مگر دیکتاتوری (قانون اساسی) همچنان مربوط مولفه دموکراسی است نه دیکتاتوری!

آخر سخن اینست که دموکراسی واقعی به اصل تعریف آن ( حاکمیت مردم- توسط مردم- برای مردم) بدیل ندارد.داکتر همت فاریابی