زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

انگیزه های سفرملایعقوب به قطر 

                            نوشته ی : اسماعیل فروغی       اخیراً…

از واگرایی های سیاسی تا اشتباه ی راهبردی و تاریخی

نویسنده: مهرالدین مشید شعار های قومی دشمنی با وحدت ملی و…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

قمست سوم ایجاد اصلاحات و نخست وزیری شاه محمود: به نظر میرمحمد…

«
»

   ادبیات ، – غیرسیاسی ها بیوگرافی ندارند .

Theodor Fontane 1819 – 1898

نصرت شاد

تئودور فونتان ، شاعر منتقد تئاتر و رمان نویس آلمانی بین سالهای 1898- 1819 زندگی نمود . اجداد او از هوگنوتنهای کالوینیستی مسیحی بودند که از فرانسه به آلمان در زمان دولت پروس پناهنده شده بودند . او خالق مقاله و نوول و داستان بلند نیز است .

فونتان در سن 30 سالگی شغل پدری داروسازی را کنار گذاشت و ژورنالیست ، گزارشگر جنگی و سرانجام منتقد تئاتر شد . بعد از نوشتن چندین سفرنامه پیرامون استان و ولاییت محل تولدش ، در سن 60 سالگی نخستین رمان خودرا نوشت .در آغاز مشهوریت او به سبب اشعار و ترانه ها و سفرنامه هایش بود .

فونتان در لباس منتقد تئاتر در آغاز مشوق مکتب ادبی ناتورالیسم و مطالعه آثار ایبسن بود . او شاهد تیزبین جامعه و دولت رو بزوال پروس در نیمه دوم قرن 19 شد و در کنار کلر یکی از رمان نویسانی است که روی رمان مدرن اروپایی اثر مهمی گذاشت . امروزه اشاره میشود که آثاراو جزو مهمترین آثار رئالیسم انتقادی قرن 19 در آلمان هستند چون آنان اغلب در سطح و کیفیت ادبیات جهانی میباشند  . گروه دیگری فونتان را مهمترین نماینده رئالیسم بورژوایی بشمار می آورند . او فرم مدرن رمان اجتماعی را وارد ادبیات آلمان نمود .

آثار فونتان اوج و نقطه عطف مکتب ادبی واقعگرایی هستند . او یکی از پایه گذاران رمان اجتماعی در آلمان است . مارسل رایش میگفت رمان نتیجه همدردی با انسان است . فونتان در آثارش زوال و سقوط تدریجی اشرافیت آلمان و رشد بورژوازی جدید را نشان میدهد . او اشارات مهمی به اخلاق غیرانسانی طبقه حاکم در آلمان میکند و با کمک طنز و نقد ، بورژوازی نوپا را در آغاز رشدش نشان میدهد . او با زبانی شفاف و گاهی عامیانه و شفاهی روابط اجتماعی زمان خود را مطرح میکند ، در حالیکه زندگی مردم فقیر را نیز فراموش نمی نماید . قهرمانانش اغلب زنان و بیماران و ضعفا هستند  او آینه ای در مقابل میلیتاریسم دولت پروس قرار میدهد .

فونتان با کمک رمان مدرن نشان داد که آن میتواند همچون یک سند تاریخی در یک جامعه باشد . او بورژوازی مالی زمان بیسمارک را با طنز و شوخی و روشنفکری خاص خود معرفی میکند . فونتان در جنکهای 1870 ، 1866 ، و 1864 میلادی در آلمان گزارشگر جنگی بود . یکی از موضوعات مورد انتقاد رمانهای او جنجالهای خانوادگی و زناشویی در میان طبقات و اقشار مرفه آلمان آنزمان است که با دوئل های عشقی مردها روی زنان به پایان میرسد . در این جامعه شدیدا طبقاتی قدرت افسران ارتش گاهی بیشتر از نمایندگان طبقات اشراف و بورژوا است .

فونتان در پاره ای از آثارش درگیری اشراف با قهرمانان زحمتکشان را نشان میدهد . او متوجه حضور ارزشهای اخلاقی بورژوازی کلان و اشراف و امیران ارتش و مردم معمولی شد . در بعضی از رمانهای تاریخی او که به سبک والتر اسکات نوشته شده اند ، او گزارش جنگ آزادی بخش آلمان علیه ناپلئون را نشان میدهد و میگفت یک اثر ادبی نباید موجب مجروح کردن اخلاق عمومی گردد . در نظر فونتان معیارهای مختلفی برای نشان دادن روابط انسانی در یک جامعه وجود دارد و یکی از آنان قضاوت و عکس العمل در باره عشق است .

غیر از مقاله نویسی فونتان استاد ژانر نامه نویسی نیز است . او در سفرنامه هایش به توصیف استادانه مناظر طبیعی شرق آلمان آنزمان میپردازد و پیرامون مسئولیت ادبی اش میگفت برای من آزادی قناری مهم است و برای دیگران ارتقاء سطح حقوق .

فونتان در طول عمرش نویسنده ای پرکار و متنوع بود . تنها از او بیش از 20 زمان و داستان بلند و نوول اجتماعی بجا مانده . در کتاب اتوبیوگرافی ” سالهای کودکی ام ” او زوال اشرافیت و روی کار آمدن صنف و قشر چهارم را پیش بینی میکند .

در آلمان نویسندگان مهمی مانند توماس مان و گرالد هاپتمن و لنس و مارتین والسر تحت تعثیر او قرار گرفتند . مجموعه آثار او در سال 1970 در 39 جلد منتشر شد . برای فونتان شرح ادبی برلین همانقدر مهم بود که شهر پاریس برای بالزاک و شهر لندن برای دیکنز . او میگفت از هر چیزی که مانع مدرنیته شود متنفرم .

در نوشتن رمان تاریخی فونتان زیر تعثیر والتر اسکات و پرسی بود . او در زمان شغل روزنامه نگاری حدود 7 سال در انگلیس زندگی نمود و علاقه خاصی به این کشور داشت . اوج داستان سرایی فونتان را میتوان در رمان مشهور ” افی بریز ” او دید .

از جمله دیگر آثار فونتان – اشتباهات و گمراهیها ، قبل از توفان ، زیر درخت گلابی ، غیرقابل جبران بودن ، مردان و قهرمانان ، روزاموند زیبا ، خانم جنی ترایبل ، اشتشلین ، لادول ، پوگنبول ، اشتینه ، شاخ فون وتنف ، ماتیلده ، و گرت ملینده هستند . در آلمان جایزه ادبی مهمی بنام او وجود دارد با عنوان ” جایزه هنر و ادبیات ” .

عنوان مقاله فوق اشاره ای است به بیوگرافی فونتان چون نتوانستم مطالب جالب تر از بالا در باره او بیابم .