یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

«
»

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي


نور محمد غفوری

یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده او دادي یو ځل بیایې د درنو
 لوستونکو او سیاسي او ګوندي فعالیتونو د مینه والو له پاره وړاندې کوم  

 ټول پوهيږو چې د بريالۍ سياسي مبارزې له پاره غښتلي ګوندي سازمان ته اړتيا ده. د يوه غښتلي مبارز سياسي ګوند جوړول ټاکلی مرام غواړي چې عملي کول يې په علمي بنسټ سنجول شوې ستراتيژي او د هغو په چوکاټ کې روځنيو تکتيکونو ته ضرورت لري. دا ډول غښتلى مبارز سازمان د خپل ژوند د دوام او مبارزې د اغيزمنتيا له پاره د داخلي سازماني ژوند معينو اصولو ته هم اړتيا لري چې د ګوندي غړو او ټولو ګوندي سازمانونو په زغرد ګډون او موافقه جوړ شوي او منل شوى وي.

د يوه ښه منل شوي ګوندي مرام، تشکيلاتي اصولو (اساسنامې) او د فعاليتونو د ستراتيژۍ او تکتيکونو جوړول په ګوندي فعاليتونو کې پراخه دموکراسي غواړي.

ګوندي دموکراسي تر ټولو ښه او ازمایل شوي اصول لري چې د ګوندي تشکيلاتي دسپلين سره سره د يوه ګوندي سازمان او منفرد ګوندي غړي آزادۍ او بشري حقوقو ته درناوۍ کوي. هغه ګوندې تشکيلاتي نارمونه چې د ګوندي غړي او يا د ګوندي تشکيلاتو د يوې برخې او يا د ولسوالۍ د کوم سازمان د خوښې او قناعت پرته د رهبر او رهبرۍ لخوا جوړ شوي وي او همدا ناراضه او ان مخالف ګوندی غړي د مرکزي پريکړو منلو ته مجبور کړي، د معاصرې دموکراسۍ او د نړیوالو بشري حقوقو له نارمونو تيرى دى.

د ګوندي اسنادو په جوړولو او په ګوندي فعاليت کې د منل شوو بشري حقوقو، فردي آزادیو او د دموکراسۍ د نارمونو مراعاتول خورا مهم دي او د هغو تر پښو لاندې کول د کار په بهیر کی که زر وی او که وروسته نواقص او ماتې رامنځته کوي.

د دموکراسۍ ښیېګڼه داده چې د ستونځو په حل کې د ممکنو ډیرو ګډون کوونکو د نظرونو هر کلی کوي. هڅه دا وي چې د مشکل د حل له پاره ډیر نظرونه راټول او ډیرې خواوې په بحث کې ګډون وکړي. بې علاقې کسان هم په مختلفو شکلونو د رهبرۍ لخوا د ستونزې په حل کې د ورګډېدو له پاره تشویقیږی او قصدا هڅول کیږی چې نظر ورکړي، عمل ته چمتو شي او هيڅوک ناخبره، بې برخې او ناراضه پاته نه شي.

دموکراسي د ګډ عمل له پاره د نورو ابتکارونه هڅوي او د هغو د لارې خڼدونه لرې کوي، نه داچې د بل نظر د راپیدا کیدو او خپریدو سره ضدیت وکړي.

په دموکراسۍ کې د رهبرۍ د کړۍ او رهبر له پاره دا مهارت اړین دی چې د مختلفو نظرونو څښتنان د ګډ هدف په لور یو له بله سره څنګ پر څنګ تلو ته وهڅوی، نظم ورکړي، د هر چا نظر او آزادې ارادې ته احترام وشي او یو د بل تسلیمیدو او يو محلي ارګان د بل مرکزي ارګان د دستور او فيصلو منلو ته مجبور نه شي.

د پریکړو علنیت او روڼوالى د دموکراسۍ مهم جز دی. د سازمان غړي د رهبري ارګانو د پریکړو او فعالیتونو د اطلاع او پر هغو باندې د څارنې حق لري. رهبري مکلفه ده چې د اصولو په چوکاټ کې ټولو ته د خپلو پریکړو او فعالیتونو علنی رپوټ ورکړي او د نويو پريکړو په نيولو کې د برخې اخيستلو فرصت او چانس ټولو ته برابر کړي.

دموکراتيک ګوند د رهبر او يا د رهبرۍ د حلقې په پريکړه، دستور او فرمايش نه جوړېږي. ګوندي دموکراسي د موضوع په حل او هره پريکړه کې د رهبر او یا یوه ټاکلي ګروپ د انحصار مخه نیسي او د سازمان او جنبش غړي په پټو سترګو د مشخصو افرادو د دستور او قوماندې له منلو او فشار ژغوري.

په دموکراسۍ کې یو یا څو مشخص کسان د جامع الکمالات رهبرانو په حيث نه منل کيږي چې د نورو ټولو له پاره د ګوندي غړو له حضور او فعال ګډون پرته پریکړې وکړي، د ټولو نورو برخلیک یوازې په خپلو نظرونو پورې وتړي او په هر څه کې پخپله خوښه تغیر او بدلون راولي، له پاسه د رهبرۍ په دستور او د رهبر په یوه قومانده حزب او حزبی تشکیلات بدل او نوي جوړ کړي او د ګوند د سرنوشت ټاکونکي پريکړې پخپل سر وکړي.

02.09.2018

نور محمد غفوری