افغانستان معاصر و بازتعریف هویت ملی پس از فروپاشی دولت

 نویسنده: مهرالدین مشید     افغانستان معاصر یگانه کشوری در جهان است که…

یار در پیری

نوشته نذیر ظفر12/30/25سفیدی  يى که  به زلفان  یار  میبینمشکوفه  هاى…

هستی، بود و است !

امین الله مفکر امینی                        1015-22-12! بهشتِ این دنیا را مفروش به نسیــــه…

از روایت سازی تا مهندسی نفوذ و تاثیر گذاری بر…

 نویسنده: مهرالدین مشید     سفید سازی، معامله و مهار؛ الگوهای نوین تعامل…

د ارواښاد سمیع الدین « افغاني » د پنځم تلین…

نن  د ارواښاد  سمیع الدین « افغاني »  چې  د…

از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

«
»

د غبرګولي، اتمه،‌ د پښتو خوږه ژبه، د ورځې په ویاړ ټولو هیوادوالوته مبارکي وایم

لیکونکۍ: محمدعثمان نجیب

ژبه،‌ او مورنۍ ژبه، د څښټن تعالیٰ له نعمتونو څخه یو لوې او سټر نعمت ده. مورنۍ  ژبه، هغه د ښیگڼو‌ او د کوچني‌والې یادونه په هیڅ‌کله هېر نه شي، او نه هېریدونکۍ ده. پښتو ژبه په افغان‌ستان، خیبر پښتون‌خواه، په پاک‌ستان کې، او شاو‌خوا سیمو‌ کې، په لکونو ویندویان لري. خو له بده مرغه ماسوا د څو په ګوتو شمیر کسانو څخه، د پښتو د ارزښټ‌ناک ژبې د سم ودي لپاره، هغه کارونه و نه شو او چا ويې‌ نکړه چی اړینه وه. که څه نا څه هم کړیي، هغه پر تیرو وختونو ‌پورې تړلۍ دي. پښتو ادبیاتو پراختیایې نه ده موندلې او نه ده ورکړ شوې ده. نو ځکه په غمجنه ټوگه ووایو چې، د پښتو او‌ پښتنو هغه کسان چې ځان مشران بُولي، په دې کمښټ کې ګرَم دي. او ددې په وجه، پښتو  ژبه، په نړۍ کې د هغو پنځوسو مړو ژبې څخه یو، ده. لکه چې ښاغلي فاطمی صیب په خپلو مرکو کې ویلي دي. دننه په افغانستان کې لوې ناخواړی چې پښتو خوږه ژبې ته اوښتي دي، هغه د هغو ژبڼۍ دلالانو په لوی لاس ده، چې ځانونه د پښتو او پښتنو گواکې مشران او تیکه‌داران ښیی، او ګني او وایي. دوي بر سیره پر دي چي د پښتو ژبۍ ته خدمت‌یې نه ده کړي، ده دې سپیڅلې ژبی نه، په خپل سیاسی حالاتو گټه اخیستي او د دې تر نامه لاڼدې، ځانونه او خپلوانوته د خداي په ځمکه کې جنتونه جوړه کړیدي او نورو‌ د‌پښتنو عام خلکوته خدای مه کړه دوژخ. په سلو وروستیو کلونو کې، دنړۍ ټولې ژبې او مورنۍ ژبې لا زیاتې پراختیا موڼدلې دینه. خو، په افغان‌ستان کې هغومره شاته تگ کړیده. ژبه پوهان وایي چي نړۍ کې له پنځه و یښت زره ډېره مورنۍ  ژبې شته دي. نو، د مونږ په وطن کې چې پښتو او فارسی_دری د رسمي ژبو په ټوگه مڼل شوي دي، ولې د پښتو ژبې د لا ښه ودې لپاره کارونه نه دې شوي؟ په دې برخه کې هرومرو د هغه ناکاره، ځان مشران گڼلې غاړو څخه ونیول شي او پوښتڼې ترې وشي چې تاسو، پښتو فرهنگ ودې ته څه کړي یاستۍ؟ مونږ د پښتو نړیواله ورځ په داسې وخت کې نمانځو او نمانځنه کوو چې دننه په هیواد کې تر ټولو زیات شمیر پښتنو وطنوالوته په هر برخه کې تاوانونه او خوشې لگښتونه اوښتي دي. د ځوانانو د وژل کیدو نه نیولي بیا د مونږ خویندو او میندو ته، د نارینه وو، ظلمونه روان دي. او نوم يې هم ورته پښتنولۍ ډوډونه ايښي دي. ده پشتنو ځوانانو ته او نوي سمسور نیالگیوته زما پیغام دا ده، څه خپل ځانونه د نوي او پرمختللي علم سره سمبال کا، او د افغان‌ستان د نورو ځوانانو سره لاس یو کړې او دا د قامونو او ولسونو درواغجن ځان مشران ګنلو ته سخته سزا ورکړۍ. او د وطن د بیا رغونې او ژغورنې ته یوه لویه او نه هیردونکې وحدت او ورورۍ لاسونه ورکړې او غېږونه یو بل ته په خورا پراخه کچه خلاص کړې. ځکه چې اوس د ماشوم‌‌ټوب وخت مو‌ تېر ده، او اوس دتاسو وخت ده چې پرې نږدي چې راټلونگی ماشومان او تڼکي ځوانان هغه کلاوونه او ناخوالې وباسي چې تاسو ایستلې ده. او‌ دا په یاد ولرې چې په نړۍ او د مونږ او تاسې په هیواد کې، هیڅ یوې ژبې، د بلې ژبی نه ورته‌والې نه لري. او ټولې ژبې د یوې تولڼې رنا رنا ستوري دی، او توپیر نه پرته ټولو وگړوته د درناوې وړ. د پښتو د خوږې ژبې د لا پراختیا په هیله.