کتاب زبدۀ تاریخ

رسول پویان فسانه خوان وفسون سرگذشت موسارا مگـر خـرد بکــنــد حـل ایـن…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟ پروفیسور دکتر شمس سینا بخش…

حقیقت فرا ذهنی: بنیاد برترین واقعیت

ذهنیت به مفهوم تفکر٬ و تعقل از جوهر حقیقت٬ بنیاد…

ژرفنای فاجعه در افغانستان و سناریو های فراراه ی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید ستم طالبان و ایستادگی ملت؛ اراده مردم افغانستان…

پایداری

ثبا ت و پا یداری را نمانده  قدر و مقدارش چنان…

مهر پدر

دستت پدر ببوسم و سر هم به پای تومیخواهم آنچه…

نمونه هایی از کهنترین اشعار فارسی

تا بدانجا رسیده دانش من که بدانم همی که نادانم ( ابو…

ترامپ و بازتعریف روابط بین‌المللی؛ از تنش‌های ژئوپلیتیک تا دیپلماسی…

نویسنده: مهرالدین مشید ترامپ از دور زدن تنش های دیپلوماتیک تا…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش دوم درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

پرتو عقل و خرد 

رسول پویان  جهان که در دل دانش می‏کند تابـش  به جهل تیره…

نامه‌ی سرگشاده‌ی محمدعثمان نجیب، بنیادگذار مکتب دینی-فلسفی من بیش از…

آقای ترامپ! تو نه در قامت یک سیاست‌مدار آمدی، نه به…

افغانستان، میان دو لبه تیغ؛ تحول نرم یا سقوط ساختاری

نویسنده: مهرالدین مشید نجات افغانستان در گرو راهی؛ میان تحول نرم…

دولت: کاملِ ناتمام...!

دولت یا خدمات عامه و زمانیکه توسط میثاق مردمی همانا…

فرق بین شادی و لذت

 محمدنعیم «کاکر خیلی ها فکر می‌کنند که شادی و لذت یکی…

شلینگ و هگل،- دعوای 2 فیلسوف دولتی

Schellig, F.W (1775- 1854 آرام بختیاری فلسفه شلینگ،- مفاهیم ناروشن، تعاریف ناتمام. شلینگ…

عید قربان

ای وطندار عید قربان شد قربانت شوم صدقه‌ی حال خراب و…

حامییان حق!

امین الله مفکر امینی !    2025-03-06   نترسم زدشمن تکیه برحـــق کــــــــــرده ام باتکیه…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش نخست درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

افغانستان در تلاقی آشوب و رقابت؛ قرائتی تازه از فروپاشی…

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی طالبان؛ تلاطم‌های داخلی و بازتاب‌های جیوپولیتیکی منطقه‌ای…

در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

«
»

       دافغانستان داوسنئ لانجی دسیاسی حل د میکانیزم وړاند یز: 

انجنیر سید عبدالقا در               ۱۷-   ۱ -۲۰۱۶                                                                                               مقد مه :که د افغانستان اوسنيو بدو امنيتي ګواښونو ، سختو اقتصادي ستونځو ، داداري فساد لوړي کچي او پرولس باندي په ښارونو او محلاتو کي ديرغلي ځواکونو ، جنګ سالارانو او دغربي نړي څخه راغلي تيکنوکراتانو روحي اوفيزيکي فشارونو او هم ددوي دجوړ کړي قانون دحاکميت په مقابل کي ددوي مقاومتونواوسر لغړونو  اود بله طرفه دچوکي ، مادي امتيازونو او هم  دملي شتمنيو دتقسيم  پر سر باندي ددوي تر منځ شخړو او جنګونو ته دملي ګټو په نظر کي نيولو سره په لږ دقت نظر واچوو  ، په واقعيت کي دهر هغه افغان چه دوطن سره مينه او هغه خپل افغاني تاټوبي بولي ، وجدان ته يي داسي يو تکان ورکوي چه په غبرګون کي يي دفعتأ په ذهن کي داسي سوال ځاي نيسي چه :

 دا نا معلومه جګړه چه دبهرنيو کړيوله خواه زموږ پر جنګ ځپلي  ولس باندي تحميل سوي ده ، چه ادامه يي نه يوازي دافغان ولس دبشري تلفاتو ،اقتصادي بي سارو ورانيواو دملي شتمنيو تاراجولو سبب ګرځي ، بلکه دمنطقي امنيت يي هم دګواښونو سره مخا مخ کړي اونن و نړيوال امنيت ته ديو ستر ګواښ په څير ځان څرګندوي تر کومه به  ادامه ولري ؟

ځکه نود سالم سياسي تعقل خاوندان بايد دداسي يوي لويي فاجعي مخه ونيسي چه هغه نه يوازي دافغانستان دقومونو تر منځ بلکه دمنطقي دهيوادونو تر منځ هم ددښمنيو دروازي خلاصوي ،او داور لمبو ته يي ورپوري وهي  ۰ زه خپله ددې صلاحيت نه لرم چه دپورتني اساسي سوال په جواب کي دې په هر اړخيز ډول داسي دسياسي حل يو ميکانيزم وړاندی کړم ، چه دهغه په عملي کيدو سره دي  دافغانستان اوسني نا آرامو حالاتو ته دپاي ټکي کښيږدي ۰ ځکه نو دا وظيفه دافغان ملي ډموکراټيک ګوندونو ، ملي سياسي کار پوهانو او ټولو پر وطن مينو روشنفکرانو ده ،چه دافغانستان دلانجي دسياسي حل ميکانيزم  بيله ځنډه دوخت او ولس  دغوښتني  سره سم ديوه  اساسي هدف په توګه وخپل مخ ته کښيږدي ،اوخپل تر منځ دې په دې هکله ژر ترژره دتفاهم لړي شروع کړي ۰ ولي داملي ګوندونه او ملي شخصيتونه بايد هر ډول دنظر ليريوالې ددغه ستر حياتي مقدس هدف دپاره يوه طرف ته پريږدي ، او ژرتر ژره دي دسياسي حل دميکانيزم تر بيرغ لاندي سره يو موټي سي ۰ولي بايد ووايو چه  متاسفانه ديو شمير افغاني ګوندونو په رهبري کي داسي کسانو ځاي نيولي دي چه شخصي  ګټي يي داشغال دپروسي او د لا س پو څي  حاکميت سره نغښتي دي ۰ شايد په دې مقدسه لاره کي داسي ګوندونه ددې بهير څخه ځانونه ليري او يا  په يوه او بله بڼه ‍‍خنډونه هم جوړ کړي ،  چه دابه په واقعيت کي دافغانستان دملي ګټو په وړاندي ددوي  يو ښکاره دريځ وي  ۰ ځکه نو بايد په ډير جديت سعيه او تلاښ وسي چه په دې هکله دهر نوع منفي نظر ياتو مخه ونيول سي کوم چه ددې مقدسي پروسي دځنډ سبب ګرځي ۰  بايد ووايو چه په اوس مهال کي دنړي دسياسي او اقتصادي شرايطو څخه هم  داسي معلوميږي ، چه که  هر څونه ژر ددې حياتي هدف له پاره سعيه اوتلاښ وکړل سی  په هغه اندازه به  په افغانستان او منطقه کښي بشري ناورين ته دپاي ټکي ايښول سوي ، دافغان ولس ګټي به  خوندي ساتل سوی  او د ريښتيني  ولس واکي له پاره به هم پراخه  زمينه رامنځ ته سوي وي ۰ ځکه نو ضرور او لازمي ده چی ژر تر ژر ه په کابل کي يو بين الا ا فغاني کنفرانس جوړ چی په دې کنفرانس کي نه يوازي د سياسي حل د ميکانيزم  پر وړانديزباندي پريکړه وسي بلکه په دې کنفرانس کي  بايد يو کميسون هم وټاکل سي ۰ چی د هم دغه  منتخب کميسون په زريعه دميکانيزم وړانديز  ملګرو ملتونو ، دامريکا تر رهبري لاندي نړيوالي ټولني او دوسله وال افغاني مقاومت ورهبريو ته وسپارل سي ۰دمیکانیزم  دجوړیدواوتصویب کیدلودکنفرانس ابتکار بايد کوردننه ملی ډموکراټيک ګوندونه او ملی مستقل  سياسي کار پوهان په لاس کي واخلي ۰

دافغاني منتخب کميسون دوړانديز له مخي دي د ملګري ملتونواداره بايدپه دې حساسو شيبو کي  ودې ته وهڅول سي چی  دامريکا تررهبري لاندي نړيوال  ائتلافي ځواک ۰دافغانستان وسلوال پوځ او  ددولت په مقابل کي وسله وال مقاومت  بي له قيداوشرطه دنړیوال کنفرانس دجوړیدو نه یوه اونئ مخ کی اوربند اعلان کړی۰                                                                    دسياسي حل دميکانيزم له پاره ځيني اساسي ټکي :

۱ ــ ددې نړيوال کنفرانس افغاني  ګډون کوونکي بايد دافغانستان داوسني حاکميت اوددوي په مقابل کي د وسله وال مقاومت سربيره  يو تعداد آزاد پر وطن مين په داخل او بهر کښی سياسي مستقل کارپوهان ، دملي ډموکراټيکوګوندونواستازي اويو شمير  په ولس کي محبوب شخصيتونه وي۰

۲ ـــ  دا نړيوال کنفرانس بايددهيڅ يوه بهرني هيواد دنظامي ، سياسي اواقتصادي اغيزي لاندي نه وي۰

۳ ـــ  دبهرنيو قواوودوتلو زماني جدول دي داسي جوړکړل  سي ، چه هيڅ نوع بي امنيو ته مخه خلاصه نه کړي۰

۴ ـــ که د بهرنيو قواوو دوتلو پر سر اوزماني جدول باندي خبرو ځان ته مشکله بڼه اختيار کړل ، نوپه هغه صورت کي دي ددغه ټاکلي وخت دپاره دملګرو ملتونو دصلح ځواک راوغوښتل سی۰ ولي په هم دغه ټاکلي وقفه کي بايد په مملکت کښی ټولي غير قانوني سلاحوي دهر ګروپ   څخه چه وي راټولي دملي دفاع  او کورنيو چارو وزارت تهوسپارل سي۰

۵ ـــ  دا نړيوال کنفرانس بايددافغانستان دملي ګټو په نظرکي نيولو سره نوي لنډ مهاله اداره ددوکلنو دپاره جوړه اوترراتلونکي لويي جرګي ترجوړيدو پوريدي  دولتي چاري مخ ته بوزي۰

۶ ـــ  داکنفرانس بايد پر نړيوالي  ټولني باندي زور واچوي چه دراتلونکو پينځو کلونودپاره بي له قيده اوشرطه خپلو اقتصادي کومکونو یاکرید یټ ته ادامه ورکړي ۰ ولي دهرکال په اخر کښي بايد دپيسو دمصرف دقيق راپور واخيستل سي اودنوي کال اقتصادي کومک پيسي دې  ددولت په واک  کي کښيښول سي۰

 ۷ ـــ ملګري ملتونه بايد دامنيت شورا ته وظيفه ورکړي چه په راتلونکو وختونوکي دافغانستان په کورنيو چارو کي کوم بهرني هيواد مداخله ونه کړي ۰او په دې هکله دې دافغانستان نوي دولت ته نړيوال تضمين هم ورکول سي ۰

۸ ـــ  د افغانستان نوي  دولت  بايد دپخوا په څير خپله عنعنوي بيطرفي وساتي او خپلي ډيپلوماتيکي اړيکي دي نهيوازي  دهمسايه هيوادونو  سره بلکه دنړي دټولو هيوادونو سره دمتقابل احترام پر اصل باندي وساتي ۰تمت ب الخیر