جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

تروتسکی در تاریخ اندیشه سیاسی چپ

leo Trotzki ( 1879- 1940 )  آرام بختیاری سنت ترور سیاسی با…

پاسخ  ما

میر عبدالواحد سادات پاسخ  ما  : بر مبنای وجدان ملی و ندای…

قهرمانی تیم فوتسال؛ نمادی از وحدت ملی و امیدی برای…

نویسنده: مهرالدین مشید شگفتن گل های لیخنند در سرزمین به تاراج…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش چهارم و آخری)  ۷. ویژگی‌های فرهنگ سیاسی مطلوب برای…

ارسطو

نوموړی د لرغوني یونان او لوېدیځې نړۍ یو له لویو…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش سوم) ۶. چالش‌ها و راهکارهای تحول فرهنگ سیاسی در…

«
»

  خاطرات انقلابی گری ؛ بحث شیرین آنارشیسم

نصرت شاد

         آغاز و پایان متفکرین آنارشیسم .

 

پرودن ، متفکر آنارشیست فرانسوی بین سالهای 1865-1809 زندگی نمود . مادرش آشپز ، پدرش مسگر ، و خودش کارگر چاپخانه بود . او میگفت تا زمانیکه تعادل و تساوی روی کره زمین برقرارنشود ، خطر انقلاب در همه جا هست . وی برای نظم اجتماعی آنارشیستی، رفرم را پیشنهاد میکرد تا انقلاب را . او در رابطه با زنان دارای افکار مردسالارانه ارتجاعی زمان و جامعه خود بود . در نظر وی معضل جامعه معمولا در وضعیت اقتصاد آنست ونه درسیاست آن .

از جمله آثار پرودن – اعترافات یک انقلابی ، موضوع فدرالیسم ، برنامه انقلاب ، و کتاب مالکیت چیست ؟ هستند . مارکسیستها نظرات اورا اتوپیستی ، خرده بورژوایی ، ارتجاعی ومحصول ایدئولوزی دوران بحران میدانند . جرج سورل او را بزرگترین فیلسوف اجتماعی قرن 19 فرانسه نامید . وی میگفت زندگی سیاسی باید با زندگی خصوصی افراد هماهنگی داشته باشد

پرودن پیش بینی کرده بود که قرن بیست قرن حاکمیت سیاسی فدرالها خواهد بود ، چون سوسیالیسم چیزی غیرازبرقراری فدرالیسم نیست . مارکس اصطلاح و مفهوم ” مبارزه طبقاتی ” راازپرودن گرفت . در کتاب ” فقر فلسفه ” مارکس به ردشعار وحدت پرولتاریا وطبقه متوسط اوپرداخت . از جمله دیگر آثار او – عدالت در انقلاب و کلیسا ، یادداشتهای روزانه ، در باره فدرالیسم و ضرورت پایه گذاری یک حزب انقلابی ، مالکیت و مالکیت فدرالی ، و ایدههای اصلی انقلاب در قرن 19 ، هستند. آنارشیستها غالبا خواهان جامعه ای فدرال با تولید کنندگان و مالکین خرد بودند . نظرات پرودن حتی امروزه میان پاره ای از سندیکالیستهای آنارکوسندیکالیستی چپ اروپا طرفدارانی دارد .

پرودن در سال 1848 بعنوان سوسیالیست وارد مجلس ملی فرانسه شد ولی سرانجام سه سال به زندان افتاد وبعد از آزادی به بلژیک فرارکرد . پرودن را آغاز اندیشه آنارشیسم مدرن در غرب میدانند . اوغیرازکمونیسم وکاپیتالیسم ، نظام آنارشیستی را فرم سوم اداره جامعه میدانست . وی پیرامون زنان و یهودیان عقایدی نادرست داشت . آنزمان متفکران و هنرمندانی مانند نیچه ، گوته ، مارتین لوتر ، واگنر ، شوپنهاور ، و برادران گریم ، نیز دارای اینگونه افکار سنتی و ارتجاعی بودند .

تروتسکی اورا رابینسون کروزه سوسیالیسم نامید . از جمله دیگرآثار پرودن – مالکیت دزدی است ، و پورنوکراتی یا زنهای زمان مدرن ، هستند . پرودن را آغاز سیراندیشه آنارشیسم مدرن در غرب میدانند . از زمان او طبقه کارگررا پرولتاریا نام نهادند . در گفته های پرودن میتوان تضاد و تناقض های زیاد پیدا کرد . او نخستین بار عنوان آنارشیسم را به ثبت در آکادمی پاریس رساند . وی محافل روشنفکری را با مقوله های دولت ، مالکیت ، و اتوریته آشنا نمود . پرودن را پدر سندیکالیسم آنارشیستی نیزمیدانند . گروه دیگری اورا پدر جامعه شناسی مدرن و یکی از نظریه پردازان فدرالیسم و جنبش تعاونی بشمارمی آورند . مجموعه آثار او شامل چهل عنوان کتاب ، چهار جلد مکاتبات با مبارزان اجتماعی آنزمان ، و یازده جلد یادداشتهای گوناگون او هستند . دو کتاب مشهور دیگر پرودن – اعترافات یک اتوپیست ، و حضرت موسی ، هستند .

نسل دیگر نظریه پردازان آنارشیسم، شامل – ویلیام گودوین ، آگوستین سوخی ، پاول گودمن ، هربرت رید ، تولستوی ، و جرج آورل است .

ویلیام گودوین انگلیسی میان سالهای1836-1756  زندگی نمود . کروپتکین نخستین بار اورا بعنوان آنارشیست معرفی کرد . او میگفت در جامعه ماشینی صنعتی آینده ،باید انسان فقط روزی یک ساعت کارکند . وی مدعی بود که ازدواج ناشی از یک اشتباه رمانتیک پیرامون عشق ابدی است . گودوین نخستین بار تضادهای کاپیتالیسم در باره کار و سرمایه را مطرح نمود بدون اینکه مانند مارکس به مبارزه طبقاتی برسد . او نه روی جنبش آنارشیستی قرن 19 بلکه بیشتر وی جنبش کارگری انگلیس و ادبیات رمانتیک کشورش اثر گذاشت . گودوین نخستین بار به طرح حذف دولت در جامعه انسانی پرداخت . مارکس و آون به مطالعه عمیق آثارش پرداختند . او میگفت که در انقلاب شور و احساسات حاکم است و نه عقل و منطق ، در آنجا خشونت تعیین کننده است و نه عدالت . گودوین همچون سایر آنارشیستها طرفدار اقتصاد مانوفاکتورها و تولیدکنندگان کوچک بود و نه مخالف تولید ماشینی . او موجب آغاز فلسفه آنارشیستی شد . از جمله آثار گودوین – عدالت سیاسی و تعثیر آن روی اخلاق و سعادت ، است.

  آگوستین سوخی ، آنارشیست آلمانی ، بین سالهای 1984- 1892 زندگی نمود . ازجمله اثار او – آمریکای لاتین میان ژنرالها و انقلابیون ، عبور شبانه از اسپانیا ، امید طولانی ، احتیاط ! آنارشیسم ، یک عمر در خدمت آنارشیسم ، انقلاب معلول بلشویکها، کارگران و دهقانان در کشور اوکرائین ، و فلسفه فکر و روح آزاد ، هستند .

william godwin  1756- 1836

augustin  souchy 1892 – 1984

herbert  read  1893- 1968