عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

تروتسکی در تاریخ اندیشه سیاسی چپ

leo Trotzki ( 1879- 1940 )  آرام بختیاری سنت ترور سیاسی با…

پاسخ  ما

میر عبدالواحد سادات پاسخ  ما  : بر مبنای وجدان ملی و ندای…

قهرمانی تیم فوتسال؛ نمادی از وحدت ملی و امیدی برای…

نویسنده: مهرالدین مشید شگفتن گل های لیخنند در سرزمین به تاراج…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش چهارم و آخری)  ۷. ویژگی‌های فرهنگ سیاسی مطلوب برای…

ارسطو

نوموړی د لرغوني یونان او لوېدیځې نړۍ یو له لویو…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش سوم) ۶. چالش‌ها و راهکارهای تحول فرهنگ سیاسی در…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش دوم)  ۴. وضعیت کنونی کلتور سیاسی در افغانستان در پرتو…

بیایید هموطن!

امین الله مفکر امینی       2025-12-10! بیــــا هموطن با هم یکی گردیم تا…

ما با پاکستان مشترکات نداریم !

مدتیست که عده ای نام از مشترکات میان افغانستان و…

«
»

  خاطرات انقلابی گری ؛ بحث شیرین آنارشیسم

نصرت شاد

         آغاز و پایان متفکرین آنارشیسم .

 

پرودن ، متفکر آنارشیست فرانسوی بین سالهای 1865-1809 زندگی نمود . مادرش آشپز ، پدرش مسگر ، و خودش کارگر چاپخانه بود . او میگفت تا زمانیکه تعادل و تساوی روی کره زمین برقرارنشود ، خطر انقلاب در همه جا هست . وی برای نظم اجتماعی آنارشیستی، رفرم را پیشنهاد میکرد تا انقلاب را . او در رابطه با زنان دارای افکار مردسالارانه ارتجاعی زمان و جامعه خود بود . در نظر وی معضل جامعه معمولا در وضعیت اقتصاد آنست ونه درسیاست آن .

از جمله آثار پرودن – اعترافات یک انقلابی ، موضوع فدرالیسم ، برنامه انقلاب ، و کتاب مالکیت چیست ؟ هستند . مارکسیستها نظرات اورا اتوپیستی ، خرده بورژوایی ، ارتجاعی ومحصول ایدئولوزی دوران بحران میدانند . جرج سورل او را بزرگترین فیلسوف اجتماعی قرن 19 فرانسه نامید . وی میگفت زندگی سیاسی باید با زندگی خصوصی افراد هماهنگی داشته باشد

پرودن پیش بینی کرده بود که قرن بیست قرن حاکمیت سیاسی فدرالها خواهد بود ، چون سوسیالیسم چیزی غیرازبرقراری فدرالیسم نیست . مارکس اصطلاح و مفهوم ” مبارزه طبقاتی ” راازپرودن گرفت . در کتاب ” فقر فلسفه ” مارکس به ردشعار وحدت پرولتاریا وطبقه متوسط اوپرداخت . از جمله دیگر آثار او – عدالت در انقلاب و کلیسا ، یادداشتهای روزانه ، در باره فدرالیسم و ضرورت پایه گذاری یک حزب انقلابی ، مالکیت و مالکیت فدرالی ، و ایدههای اصلی انقلاب در قرن 19 ، هستند. آنارشیستها غالبا خواهان جامعه ای فدرال با تولید کنندگان و مالکین خرد بودند . نظرات پرودن حتی امروزه میان پاره ای از سندیکالیستهای آنارکوسندیکالیستی چپ اروپا طرفدارانی دارد .

پرودن در سال 1848 بعنوان سوسیالیست وارد مجلس ملی فرانسه شد ولی سرانجام سه سال به زندان افتاد وبعد از آزادی به بلژیک فرارکرد . پرودن را آغاز اندیشه آنارشیسم مدرن در غرب میدانند . اوغیرازکمونیسم وکاپیتالیسم ، نظام آنارشیستی را فرم سوم اداره جامعه میدانست . وی پیرامون زنان و یهودیان عقایدی نادرست داشت . آنزمان متفکران و هنرمندانی مانند نیچه ، گوته ، مارتین لوتر ، واگنر ، شوپنهاور ، و برادران گریم ، نیز دارای اینگونه افکار سنتی و ارتجاعی بودند .

تروتسکی اورا رابینسون کروزه سوسیالیسم نامید . از جمله دیگرآثار پرودن – مالکیت دزدی است ، و پورنوکراتی یا زنهای زمان مدرن ، هستند . پرودن را آغاز سیراندیشه آنارشیسم مدرن در غرب میدانند . از زمان او طبقه کارگررا پرولتاریا نام نهادند . در گفته های پرودن میتوان تضاد و تناقض های زیاد پیدا کرد . او نخستین بار عنوان آنارشیسم را به ثبت در آکادمی پاریس رساند . وی محافل روشنفکری را با مقوله های دولت ، مالکیت ، و اتوریته آشنا نمود . پرودن را پدر سندیکالیسم آنارشیستی نیزمیدانند . گروه دیگری اورا پدر جامعه شناسی مدرن و یکی از نظریه پردازان فدرالیسم و جنبش تعاونی بشمارمی آورند . مجموعه آثار او شامل چهل عنوان کتاب ، چهار جلد مکاتبات با مبارزان اجتماعی آنزمان ، و یازده جلد یادداشتهای گوناگون او هستند . دو کتاب مشهور دیگر پرودن – اعترافات یک اتوپیست ، و حضرت موسی ، هستند .

نسل دیگر نظریه پردازان آنارشیسم، شامل – ویلیام گودوین ، آگوستین سوخی ، پاول گودمن ، هربرت رید ، تولستوی ، و جرج آورل است .

ویلیام گودوین انگلیسی میان سالهای1836-1756  زندگی نمود . کروپتکین نخستین بار اورا بعنوان آنارشیست معرفی کرد . او میگفت در جامعه ماشینی صنعتی آینده ،باید انسان فقط روزی یک ساعت کارکند . وی مدعی بود که ازدواج ناشی از یک اشتباه رمانتیک پیرامون عشق ابدی است . گودوین نخستین بار تضادهای کاپیتالیسم در باره کار و سرمایه را مطرح نمود بدون اینکه مانند مارکس به مبارزه طبقاتی برسد . او نه روی جنبش آنارشیستی قرن 19 بلکه بیشتر وی جنبش کارگری انگلیس و ادبیات رمانتیک کشورش اثر گذاشت . گودوین نخستین بار به طرح حذف دولت در جامعه انسانی پرداخت . مارکس و آون به مطالعه عمیق آثارش پرداختند . او میگفت که در انقلاب شور و احساسات حاکم است و نه عقل و منطق ، در آنجا خشونت تعیین کننده است و نه عدالت . گودوین همچون سایر آنارشیستها طرفدار اقتصاد مانوفاکتورها و تولیدکنندگان کوچک بود و نه مخالف تولید ماشینی . او موجب آغاز فلسفه آنارشیستی شد . از جمله آثار گودوین – عدالت سیاسی و تعثیر آن روی اخلاق و سعادت ، است.

  آگوستین سوخی ، آنارشیست آلمانی ، بین سالهای 1984- 1892 زندگی نمود . ازجمله اثار او – آمریکای لاتین میان ژنرالها و انقلابیون ، عبور شبانه از اسپانیا ، امید طولانی ، احتیاط ! آنارشیسم ، یک عمر در خدمت آنارشیسم ، انقلاب معلول بلشویکها، کارگران و دهقانان در کشور اوکرائین ، و فلسفه فکر و روح آزاد ، هستند .

william godwin  1756- 1836

augustin  souchy 1892 – 1984

herbert  read  1893- 1968