آنانیکه طور مستقیم یا تلویحی در دفاع از پاکستان قرار…

۱-- انهدام حکومت‌ها ؛ -- پیش انداختن شهزاده آمین جان در…

درگیری نظامی میان طالبان-پاکستان

اعلامیه سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان جنگ و…

قراردادهای اجتماعی: پیمانی برای زندگی مشترک !

قرارداد اجتماعی یک مفهوم فلسفی است که تلاش می‌کند توضیح…

جنگ پاکستان و طالب، بازی‌ اوپراتیفی است، حتا اگر ارگ…

محمدعثمان نجیب یکی از مزیت‌!؟ های پیدایش و‌ ابداع شبکه‌های بی‌شمار…

بازگشت افغانستان به بازی‌های جدید ژیوپولیتیک و ناکارآمدی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان لقمه خونینی؛ بزرگتر از دهن طالبان بازگشت طالبان…

محکومیت گستاخی و تجاوز نظامی پاکستان بر افغانستان

اعلامیه انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان، بر مبنای…

سقراط؛- قهرمان لیبرالیسم، متفکر پیشامارکسیستی؟

Sokrates (470-399.پ.م) آرام بختیاری نخستین اعدامی میدانی محافل روشنفکری-روشنگری! فلسفه شفاهی مطرح شده…

چشم اندازی بر اجلاس  ماه سپتامبر مجمع عمومی سازمان مللی…

نوشته از بصیر دهزاد  مجمع عمومی سازمان ملل متحد در هشتادومین…

زموږ په ګران هیواد د پاکستان هوايي تیری د غندلو…

 نور محمد غفوری    زموږ د ګران وطن پر خاوره یو ځل…

آکو الیاسی

استاد "آکو الیاسی" (به کُردی: ئاکۆ ئەلیاسی) شاعر معاصر کُرد،…

  چرا بگرام برای امریکا اهمیت دارد ؟ 

      نوشته ی : اسماعیل فروغی         ارچند مقامات امریکایی افواهات انتقال قوای…

ثمرهٔ بیست سال موجودیت جامعهٔ جهانی

حاکمیت طالبانی و فقر و تنگدستی مردم اختصار امارت اسلامی افغانستان، به‌مثابه…

پنجاه سال سفری پر افت؛  با یارانی چُست، اما رهبرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم‌قرن اخیر تاریخ افغانستان (۱۹۷۳–۲۰۲۳) نشان‌دهنده‌ی مبارزه‌ای نفس‌گیر،…

ترامپ چرا بگرام رامی خواهد؟

این نوشته به علت طولانی بودن دردوبخش منتشرخواهدشد. دربخش اول…

ځانګړې مرکه

په ادبي بهیر کې له پېژانده څېرې، لیکوال، کیسه لیکونکي…

سیاست تعامل تخنیکی آلمان با طالبان

واقع‌گرایی دیپلماتیک و مسئولیت بشردوستانه در این روزها در رسانه های…

په اروپا کې د کډوالو پر وړاندې د کرکې زیاتوالی

حميدالله بسيا داسې ښکاري چې د کډوالو لپاره نور د اروپايي…

طالبان در ایستگاه آخر و در آغاز خط و نشان…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان؛ فروپاشی قریب‌الوقوع یا بازتعریف تهدیدها؟ حادثه آفرینی های…

هجران وطن

از فرا ق  آن  میهن  حال  ا بتری  دارم روزشب به…

جنگهای اقتصادی

                                           بازیهای تسلیحاتی وبازارسازی فروش اسلحه پس ازگذشت دوران نکبتباروظالمانه ی فیودالیزم…

«
»

حکومت او خصوصي سکتور ولس هیر کړی

د نړۍ د هیوادونو ولس او خلک ورځ تر بلې هوسا ژوند ترلاسه کوي، ورځ تر بلې پرمختګ کوي، ورځ تر بلې ورته د حکومت له لوري اسانتیاوې برابريږي او ورځ تر بلې له بیلابیلو امتیازاتو برخمن کیږي؛ خو دلته په افغانستان کې بیا زمونږ د ولس حالات وګورۍ، دلته ورځ تر بلې خلک بدبخته کیږي، ورځ تر بلې شاتګ کوي، دلته نه یوازې دا چې حکومت او دولت ولس ته د ژوند لازمې اسانتیاوې نشي برابرولی بلکه ورځ تر بلې د ولس د ژوند پر وړاندې خنډونه جوړوي؛ ښه بیلګې يې د ولس په اوسنۍ بیکارۍ او مخ په ځوړ اقتصادي حالت کې د حکومت له لوري د ټلیفون پر کرډیټ کارتونو د مالیې وضع کول او د بریښنا شرکت لخوا د بریښنا په مصرف کې د هر کیلو واټ پر سر د پنځه پوله اضافي قیمت اخیستل دي. دلته له یوې خوا مو په اقتصادي لحاظ د هیواد اقتصاد په بهرنیو مرستو متکي دی؛ او له بلې خوا تېرو حکومتونو هم په داسې زیربنايي پروژو پانګونه ونه کړه چې د ولس د بیکارۍ کچه یې راټیټه او اقتصادي حالت یې له رکود ژغورلی وای؛ نو اوس مو هیواد د عوایدو د ترلاسه کولو لپاره دوه لارې لري یو یې بهرنۍ مرستې (خېراتونه) او بل د ګمرکونو مالیات دي چې دواړه په هوايې شکل راځي او په هوایې شکل هضمیږي، ولس مو یوازې د میډیاوو له لارې ددې تش خبرونه اوري او بس.

دا سمه ده چې د هیواد په ابادۍ او پرمختګ کې هر وګړی مسول دی خو دا پرمختګ باید داسې وي چې که ولس قرباني ورکوي باید حکومت یې هڅې په اوبو لاهو نه کړي او کوم قیمت چې دوی د هیواد پرمختګ لپاره پرې کوي نو باید بیرته د ولس په درد دوا شي، ولس ته باید پرې کاري زمینه برابره شي، ولس ته باید په ډاګه شي چې ددوی قرباني بیځایه نه ځي او بیرته ددوی په درد لګیږي. نه دا چې «تورې دې لالا وهي او مړۍ دې عبدالله وهي« د متل په مصداق د ولس د قربانۍ ثمره څو تنه د ولس ټیکه داران او حکومتي فاسد چارواکي ووهي. په حکومت کې د فاسدو افرادو شتون اوس خلک ذهناً په حکومت بې باوره کړي دي؛ ولس د حکومت پر شفافیت شک لري، دوی نه په پوهیږي چې د مالیې له لارې ټولې شوې پیسې به شخصي جېبونو ته ځي او که د د دولت خزانې ته. ولس غواړي د ټلیفون کریډيټ کارتونو د مالیې ګټې عملا په خپلو سترګو وویني. دلته  باید حکومت تر مالیه وضع کولو وړاندې باید خلکو ته ذهنیت ورکړای وای؛ دلته باید داسې فضا رامنځته شوې وای چې خلکو ځان د حکومت او حکومت د ځان ګڼلای.

بله موضوع د بریښنا د مصرف په قیمت کې د بریښنا شرکت لخوا د پنځه پوله بيې لوړل دي. په اوس وخت کې افغانستان تر ډیره بریښنا له مرکزي اسیا هیوادونو او ایران واردوي. په داسې حال کې چې ولس مو تر ډیره بیکاره دی، اقتصادي وضعیت مو له رکود سره مخامخ دی او په کابل او ولایتونو کې د برښنا پر کیفیت او د لینونو د غځولو پر غیرمعیاري توب تل نيوکې کیږي ؛ د بریښنا شرکت مسولینو د بریښنا په قیمت کې پنځه پوله لوړوالی راوستی دی. د یاد شرکت مسولین وایې د وارداتي بریښنا قرارداد؛ درې کاله وړاندې چې د یو ډالر قیمت پنځوس افغانۍ و؛ لاسلیک شوی دی او اوس د ډالر په مقابل کې د افغانۍ د ارزښت په لویدو سره دوی پریکړه کړې چې د بریښنا قیمت لوړ کړي. دوی وایې زمونږ د بریښنا اخیستل په ډالرو دي په تیر کې د ډالرو ارزښت ۴۷ یا ۴۸ افغانۍ او یا نهایت ۵۰ افغانۍ و خو اوس د افغانۍ په مقابل کې د ډالر قیمت تر ۶۴ رسیدلی دی چې د بریښنا شرکت ددې قیمت د پوره کولو توان نلري، بالاخره پریکړه وشوه چې په هر کیلو واټ بریښنا پنځه پوله قیمت لوړ شي، یعنې اوس چې یو کیلو واټ په دوه افغانۍ دی او په راتلونکي کې به دوه افغانۍ او پنځه پوله شي.

د بریښنا شرکت په یاد اقدام سره د هر زر کیلو واټه بریښنا په قیمت کې ۵۰ افغانۍ لوړوالی راغی په دې معنا چې پخوا د یو کیلو واټ بریښنا قیمت دوه زره افغانۍ و او اوس به دوه زره او شل افغانۍ شې. دلته حکومت او خصوصي سکتور فقط د خپلو شخصي ګټو او د عوایدو په راټولو کې دی او بس؛ خو د ولس غم څوک نه خوري، د ولس د بیکارۍ غم څوک نه خوري، د ولس د امنیت غم څوک نه خوري، د ولس د سر د ساتنې په کیسه کې څوک نه دی، دلته حکومت او خصوصي سکتور د خدماتو د کیفیت د ښه کولو او د ولس د اقتصادي حالت د ښه کولو په غم کې نه دي بلکه فقط د خپلو شخصي جیبونو د ډکولو غم کوي او بس.

که چیري تیر حکومت د وارداتي بریښنا پر ځای په خپله افغانستان کې دبریښنا په بندونو پانګونه کړی وای نو اوس به مو نه د سوال په وارداتي بریښنا دومره لوړ قیمت ورکولو او نه به مو اقتصادي حالت داسې له رکود سره مخامخ کیده ځکه د یو هیواد په اقتصادي پرمختګ کې بریښنا بشپړ رول لري.

لیکنه: خوشحال آصفي