صفای عشق 

رسول پویان  جلوۀ صـورت حـدیـث خـفـتۀ سـیرت کند  عقل ازسودای دل لرزان…

تبلیغات نفاق انگیز

تبلیغات نفاق انگیز گاهی اوج می‌گیرد و گاهی فروکش می‌کند،…

افغانستان در چرخه ی بازی های ژئوپلیتیک کشور های منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید برتری های ژئوپولیتیکی افغانستان و ناکارآمدی زمامداران و…

دزد گورستان شهر یا بهلول دانای دگر؟

در این سیاهه میان سپید‌سرایی و هیچ‌مه‌دان‌سرایی شناوری دارم.محمدعثمان نجیبآن…

دلدادن!

امین الله مفکر امینی          2025-08-03! دلــــدادن بــه هربیـــوفا لطمه برعشق اســــت هم آخـــــوشی…

هشتم مارچ و فریاد های در گلو شکسته شده ی…

نویسنده: مهرالدین مشید حماسه های شکوهمند و تاریخ ساز زنان افغانستان…

حدیث زن

 ای زن محبوب هستی مایه بالندگی  وی توی لطف خدایی در…

التماس یک گدا

شعر از خاک پای عالم : خلیل پوپل تورنتو - کانادا دوستان…

۸ مارچ؛ روز ایستادگی، مقاومت و مبارزه برای آزادی زنان…

پیام تبریکی جنبش آزادی بخش زنان به زنان مبارز و …

انگلس ؛ تئوریسن سوسیالیسم علمی

Friedrich Engels (1820-1895) آرام بختیاری انگلس، در نظر و در عمل؛ همرزم…

«منطق تاریخ در آموزه‌های کارل مارکس و در تاریخ واقعی…

ترجمه- رحیم کاکایی لئو سورنیکوف:  دیدگاه هایی که مارکس و انگلس هرگز…

نقش‌آفرینی چتر بزرگ ملی افغانستان در مسائل کشور

نور محمد غفوری چتر بزرگ ملی افغانستان که به حیث مجموعهٔ از ائتلاف‌های…

مشرب عشق و عاشقی!

امین الله مفکر مینی     2025-02-03! مشرب عشـق و عاشقی ز شمع و…

سیگون و کابل دیروز و کابل کیف امروز؛ چند قلویی…

نویسنده: مهرالدین مشید رفتن به پای مردم بیگانه در بهشت -…

اعلامیۀ به مناسبت روز جهانی زن

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان بشریت برابری‌طلب و آزادی‌خواه در حالی به…

تلاشی های خانه به خانه و حرمت شکنی مهاجمان انتحاری

نویسنده: مهرالدین مشید جنایت های جلیقه پوشان انتحاری و سفید نمایی…

خانقاى دل

نوشته نذیر ظفر بیا که حضرت می شیخ خانقای منست بیا…

دموکراسي د ګډ کار کولو هنر دی

نور محمد غفوری سریزه: دموکراتان باید پخپله د دموکراسۍ د بنستیزه کېدو،…

نگاهی به یک نگاه نادرست در مورد نام زبان پارسی 

نوشته: دکتر حمیدالله مفید ————————————‫-‬ از مدت ها به این سو در…

زبان پارسی چون ستاره!

امین الله مفکرامینی                    2025-23-02! درآسمـــــانِ ادب، نورافشان است پارسی چون ستـاره چه بازیب…

«
»

د نړیوالو اختلافاتو حل او فصل

ژباړه/ خوشحال آصفي

د جګړې په اړه د اختلافاتو حل او فصل له بیلابیلو لارو په ګټې اخیستنې سره کیږي. جګړه ممکن په څو لارو پای ومومي.

لومړی؛ د یو لوري د ماتیدلو او په مات شوي لوري د یو لړ قراردادونو د تحمیلوو په صورت کې.

دویم؛ په هغه صورت کې چې یو لوری جګړه عملې ونه ګڼي او ناچاره پرته له قید او شرط څخه تسلیم شي.

او بلاخره ممکنه ده چې اختلافات د دواړو لورو تر منځ د مذاکرې یا خبرو اترو له لارې او یا هم له نورو سوله ایزو لارو چارو څخه د کار اخیستو په صورت کې حل شي.

هغه اړینې لارې چارې چې نړیوال اختلافات حل او فصل کوي لاندې یاد شوي دي.

۱ــ ډيپلوماټیکه مذاکره یا خبرې اترې: هغه ډلې یا دولتونه چې په جګړه کې ښکیل دي؛ په دغه لارې سره جګړه د دواړو لورو د دولتونو د استازو تر منځ حل کوي. د یادونې وړ ده چې دا لاره د انعطاف او نرمښت د منلو لاره ده او یوه نرمه طر یقه ده. یاده لاره په داسې مهال ممکنه ده چې د اختلاف موارد او مسایل زیات اهمیت ونلري او ددواړو لورو تر منځ هیلې او انتظارات یو و بل ته نږدې وي.

۲ــ جمیله مساعي (ستونزو ته اوږه ورکول) په دغه لاره کې یو یا څو دولتونه په دوستانه بڼه د اختلاف د حل لپاره لاس په کار کیږي تر څو چې د دولتونو چې په جګړه بوخت دي یوه د حل لاره پیدا کړي. دولتي لاره چې د اختلافاتو د حل و فصل مسولیت په غاړه لري؛ زیاته لاسوهنه نه کوي بلکه د یوې وسیلې په توګه هڅه کوي چې د دواړو لورو تر منځ خبرې اترې بریالۍ شي او دواړه لوري هڅوي څو د خبرو اترو میز ته کینې.

۳ــ جوړجاړی (سازش): دا لاره چې یو نړیوال کمیسیون یې مسولیت په غاړه یو ډول ډله ایز وساطت دی چې دریم دولت په بې پرې بڼه د دوو ډلو تر منځ اختلافات څيړي او د حل لاره یې پیدا کوي.

۴ــ منځګړیتوب: په دغه لاره کې دریمګړی دولت مستقیما د اختلافاتو په حلولو کې لاسوهنه کوي او د اختلافاتو د حل په خاطر وړاندیزونه کوي.

۵ــ د پخلاینې نړیوال کمیسیون: معمولا ددغې کمیسیون جوړیدل د اختلافاتو له منځته راتګ وړاندې جوړیږي په دې معنا چې ممکنه ده دوه دولتونه د یو قرارداد پر اساس یو شي چې د اختلافاتو د رامنځته کیدو په صورت کې به له دغې کمیسیون نه ګټه پورته کوي.

۶ــ نړیوال څیړنیز کمیسیون: دا لاره چې د لومړي ځل لپاره د روسیې په وړاندیز په ۱۸۹۹ ز کال کې په (لاهه) کې د سولې په کمیسیون کې  مطرح شوه. لوري د یو ځانګړي توافق پر اساس؛ هغه کمیسیون ته چې د بې پرې ملیتونو نه جوړ دی؛ مسولیت ورکوي چې بحران او جګړې ته د پای ټکی کیږدي.

۷ــ د ملګرو ملتونو سازمان: لکه څرنګه چې د ملګرو ملتونو سازمان یوه اصلي دنده  په نړۍ کې د سولې ساتل دي؛ نو پر دې اساس دغه سازمان د خپلو بیلابیلو ارګانونو په وسیله له د امنیت شورا، عمومي مجمع او دبیر خونه کولای شي چې د سوله ایزو ډیپلوماټیکو لارو چارو ګټه پورته کړي او د دولتونو تر منځ اختلافات حل کړي.

۸ــ نړیوال قضاوت (داوري ، حکمیت): په دې لارې سره دواړه د اختلاف لوري خپله دعوه هغه قاضیانو ته سپاري؛ کوم چې په خپله یې ټاکي.

۹ــ نړیوال نیاو (عدالت): په دغه لاره کې دواړه لوري خپل اختلافات چې حقوقي بڼه لري؛ محکمې ته سپاري او د قضاوت او داورۍ پر خلاف د قاضیانو ټاکنه، د محکمې جوړول او د دعوې د حل لارې چارې ددواړو لورو د اختلافاتو او سلاحیتونو نه بهر دي.