درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

   امید زنده گی

زنده گی در همه حالات  بسر می آید گاه به تلخی…

از تو جدا نمیشوم 

نوشته نذیر ظفر 08/28/25 از همه گان جدا شوم از تو…

پرسش ۴: ساختار «پرس‌ومان» چگونه از گفت‌وگو به یک نظام…

-خراسان بزرگ دی‌‌روز، دانش‌مند، دانش و سبک کهنی نسبت به…

قهرمان‌پروری‌های احساسی و سقوط افغانستان در چنگال تروریسم

 نویسنده: مهرالدین مشید از اسطوره‌ پردازی های فریبنده تا بحران سیاسی…

پرسش ۵

از مکتب دینی فلسفی من بیش از این نه می‌دانم نقش…

نتیجه گیری از بحث های شبکه های تلویزونی و تحلیل…

بحث های داغ پیرامون این اقدام پاکستان راه افتید ،…

دموکراسي څه شی ده او سوسیال دموکراسي څه ته وايي؟

دا سوال د ډیرو ځوانانو پر مخ کې پروت او…

نام های بیشمار جنبش روشنگری غرب

Helvitius, C.A.(1715-1771) آرام بختیاری مقدمات: اصلاحات، انقلاب، عدالت، و سکولاریسم. روشنگری، جنبش برابری…

توضیحی بر فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع از…

نوشته از بصیر دهزاد  ‎فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع …

آیا انسان، نسبت به انسان، از ته‌یی دل هم‌دلی دارد؟

پاسخ: محمدعثمان نجیب به نماینده‌‌‌گی از مکتب هم‌دلی!؟؟ شما از موردی پرسان می‌کنید که…

«
»

حکومت دور باطل دیگر را پشت سر گذاشت

نویسنده : مهرالدین مشید

گفته می شود که به دلیل اختلاف نظر میان ارگ و سپیدار قانون اصلاح نظام انتخاباتی از توشیح رییس جمهور بازمانده است. این در حالی است که رخصتی جدید شورای ملی به سر رسیده است و فرمان تقنینی گذشته نیز که از سوی مجلس نماینده گان رد شد، در روز های آخر رخصتی های شورای ملی صادر شده بودند. این بار از بازی ارگ و سپیدار بر سرنوشت مردم افغانستان به کلی پرده برداشته شد و تشت رسوایی ارگ و سپیدار در موجی از جنگ های زرگری خود ساخته به زیر افتاد و سیما های هردو عریان شد که در اصل جنگ آنان”برسر لحاف ملانصرالدین” است و اما هر از گاهی کوشش می کنند تا با خاک افگندن بر چشم مردم به این جنگ سیمای دیگری ببخشند تا نیات اصلی خویش را پنهان کنند؛ اما مردم افغانستان دندان های گوسالهء خود را حساب کرده اند و دریافته اند که قضیه از چه قرار است و این دور باطل به کجا می انجامد. شاید رهبران حکومت در یک محاسبهء اشتباه آلود تصور کرده باشند که سه سال دیگر را نیز به همین گونه در موجی از وعده های میان تهی سپری خواهند کرد؛ اما فکر کنم که زمان کنجاره خواب دیدن ها سپری شده است و مردم حالا آگاه شده اند و پشت صفحهء بازی های سیاسی را به ساده گی خوانده می توانند. دولتمردان این را می دانند و اما صبر مردم را به آزمون گرفته اند، ولی کاسهء صبر مردم لبریز شده است و کارد فریب و ناکارایی حکومت به گلوی آنان رسیده است و دیگر تحمل تماشای زیر پای بودن فرزندان شان را ندارند؛ زیرا مردم دریافته اند که این حکومت نه اراده برای اصلاحات در نظام انتخاباتی و نه هم برای برگزاری لویه جرگه به هدف تعدیل در قانون اساسی و مشروعیت بخشیدن نظام کنونی دارد که با تکمیل شدن دو سال مشروعیت نسبی این حکومت مصلحتی به کلی به سر رسیده است. هرچند رهبران حکومت ادعا دارند که میعاد حکومت پنج سال است و جان کری در دور دوم سفرش به کابل بر آن مهر تایید نهاده است. چنانکه رییس اجراییه چند روز پیش گفت که میعاد حکومت پنج سال است و اعتراف کرد که حکومت برای عملی کردن وعده هایش کوتاه آمده است؛ اما وی تاکید کرد که سه سال آینده تهداب اصلی حکومت شکل می گیرد. این فاش کویی های ناگزیرانهء آقای عبدالله دلیل روشن دارد؛ زیرا حکومت از عملی کردن چهار وعدهء کلان خود چون اصلاح نظام انتخاباتی، توزیع شناخت نامه های برقی، تعدیل قانون اساسی و مشروعیت بخشیدن حکومت و ایجاد اصلاحات بنیادی و مبارزه با فساد به کلی ناکام مانده است و هیچ یک تا کنون تحقق پیدا نکرده اند؛ اما از این که حکومت از بسر رساندن تمامی تعهد هایش کوتاه آمده است و در ضمن ناامنی ها ونارضایتی ها در کشور به اوج اش رسیده است. از این رو این حکومت ناکام ناگزیر شده تا خودش بگوید که نتوانسته به وعده های خود جامهء عملی بپوشد تا بدین وسیله ترحم مردم را نسبت به حکومت ناکام جلب کند. از اظهارات اخیر رییس اجراییه فهمیده می شود که رهبران حکومت با رویکردی جدید می خواهند تا عاطفه های مردم افغانستان را به بازی تازه بگیرند و با تیغ نهادن بر دمار مردم بر گرده های آنان بیشتر فشار آورند؛ زیرا این حکومت در برابر ناکرده گی های خود چنان احساس شرمساری و خجلت می کند که در برابر هر پبشامدی خود را بازنده و شکست خورده احساس می کند و بی میلی حکومت برای اصلاح نظام انتخاباتی و برگزاری لویه جرگه از آن آب می خورد؛ زیرا با اصلاح نظام انتخاباتی باید انتخابات برگزار شود که حالا از نظر زمانی ممکن نیست و از سویی هم یک پارلمان نیرومند برای این حکومت ناتوان و ناکام غیرقابل تحمل است. بدون تردید در پارلمان آینده کمیشنکاران کنونی پارلمانی حضور پر رنگ نخواهند داشت و شهروندان افغانستان از نماینده گان کنونی  این سخن لقمان حکیم”ادب را از کی آموختی؟ پاسخ داد، از بی ادبان” چیز های خوبی باید آموخته باشند. آشکار است که این آموزش ها را سرمشق تصمیم های شان برای رای دهی به افراد پاک و میهن دوست قرار خواهند داد. از این رو حکومت از ورود افراد شایسته و مسوءولیت پذیر به پارلمان آینده نگران است و فکر میکند که خریدن آنان کار ساده یی نباشد و وارد معامله شدن با آنان به مثابهء عبور از هفت خوان رستم خواهد بود. از این رو حکومت از ادامه کار مجلس فعلی که از بار مشروعیت اش کاسته شده و فلسفهء وجودی آن زیر شصت رییس جمهور است، خوشنود می باشد. آشکار است که حضور انسان های باشرف و میهن دوست و حساب ده در نشست لویه جرگه هم برای حکومت چندان دلخواه نیست؛ زیرا هراس دارد که یک باره کارکرد های ناکام حکومت در فضای جرگه سنگینی کند و بقای این حکومت را سخت به چالش بکشد و جرگه خلع این حکومت را اعلان و به تشکیل ادارهء موقت و برگزاری زود هنگام انتخابات رای بدهد که این نگرانی در میان رهبران حکومت محسوس است. چنانکه چندی پیش داکتر عبدالله در یک سخنرانی خود گفت که هدف لویه جرگه ها مشخص است و برای اهداف خاصی دایر می شوند. وی افزود که برگزاری لویه جرگه داشتن اختیار های نامحدود آن نیست که هرچه بخواهد، فیصله کند. این اظهارات او نمایانگر نگرانی هایی است که وی هر روز از بام و در صدای نارضایتی مردم را از حکومت می شنود و خواهان استعفای آن می باشند. از این رو برگزاری لویه جرگه برای حکومت به امری سهل و ممتنع بدل شده است. در این شکی نیست که اختلاف ها میان ارگ و سپیدار در پیوند به منافع شخصی و تیمی و نه برسر منافع ملی آنان موجود است که این اختلاف ها در واقع سکویی برای پرش بازی های سیاسی آنان بدل شده است که هرگونه صداقت ارگ و سپیدار را در نزد مردم زیر پرسش برده است. چنانکه گفته هایی به رسانه ها درز کرده است که از جمله اختلاف های ارگ و سپیدار در یک مورد مهم محاکمهء فساد پیشگان بزرگ خوانده شده که دوسیه های پرحجم اختلاس های میلیون ها دالری در اداره های عدلی و قضایی دارند و رسانه ها از شماری از آنان نام برده اند. هرگاه چنین اتهامات درست نباشد، در گام اول این افراد برای اعادهء حیثیت خود باید دادخواهی کنند و اگر اتهامی موجود است، مراجع عدلی و قضایی کشور باید موضوع را بیطرفانه و عادلانه بررسی کند. در ضمن آقای عبدالله از مراجع عدلی و قضایی بخواهد تا اتهام های وارده بر فساد پیشگانی که همکاران نزدیک و یاران ارگ اند، شامل وزیران، مشاوران و سفیران را به گونهء عادلانه بررسی کند و مردم افغانستان را در جریان قرار بدهند تا سیاه رو شود، هرکه در او غش باشد. از سویی هم برد برد در محاکمۀ مفسدان دو طرف به درستی توزین شود. مردم افغانستان؛ البته جدا از تبار گرایان، بدون استثنا برای به محاکمه کشاندن مفسدان از هر قوم و تباری که باشند، اتفاق نظر دارند؛ زیرا شهروندان کشور عامل بخشی از اوضاع کنونی کشور آنان را می دانند. صداقت ارگ و سپیدار در نخست برای ثبوت ادعای یکی بر دیگری و همچنان برای مردم زمانی به اثبات خواهد رسید که هر دو نهاد تصمیم گیری فساد پیشگان دست راستی و دست چپی خود را محاکمه کنند. موضوعی که ارگ و سپیدار تا حالا از آن خودداری کرده اند و فقط با فراافگنی های فریب آلود سیاسی خواسته اند، قضایا را ماست مالی کنند و به چشم مردم خاک افگنند. آنچه مسلم است این که حکومت نه وحدت ملی؛ بلکه بهتر است که گفت حکومت آقایان غنی و عبدالله که خود را بر گرده های ملت افغان تحمیل کرده اند. این حکومت از آغاز شکل گیری اش بر بادبان سریع السیر دور باطل سوار است و می خواهند افغانستان را بر سکوی این بادبان خیال به ناکجاآباد تاریخ ببرند. این حکومت خواسته که با سپردن وعده های کلان مردم را فریب بدهد. از همین رو بوده که حکومت تا کنون نتوانسته است تا به نخستین وعده اش که همانا اصلاح نظام انتخاباتی است، جامهء عملی بپوشد. تنها اصلاح نظام انتخاباتی قربانی سه دور باطل نشده است؛ بلکه وعده های حکومت برای مبارره با فساد هم قربانی این دور باطل شده است که در محاکمهء نمایشی فیروزی و فرنود و چشم پوشی از ده ها متهم دخیل در اختلاس کابل بانک به نمایش گذاشته شد و به رسوایی شهرک هوشمند انجامید که حالا سرنخ آن هنوز هم در ادارهء جدید مرکز عدلی و قضایی به درستی گشوده نشده است و به مثابهء حلقهء گم شده در منازعهء ارگ و سپیدار خودنمایی دارد. شاید داستان گزارش گونهء  واشنگتن پست در پیوند به کار لوی سارنوال جدید برای مبارزه با فساد کافی و بسنده نباشد. این روزنامه نوشته است، ” لوی سارنوال افغانستان در زمینه دستیابی مردم به عدالت تلاش می‌کند” اما می افزاید که   سیستم عدلی و قضایی افغانستان به گونۀ شدید مورد انتقاد است که کارهای آن بطی بوده و فساد در آن افزایش یافته و به حد کافی سیاسی شده‎است. نیویارک تایمز نیز نوشته است که، “محمد فرید حمیدی، در گوشه اتاق یکی از فاسد ترین نهادهای حکومتی افغانستان، موظف شده تا عدالت را به گونه واقعی تامین کند”. به نوشته روزنامه، فرهنگ اختلاس و معافیت از دیر زمان به این سو در افغانستان وجود داشته و مردم عام دیگر به ندرت درین مورد صدای اعتراض بلند می‎کنند؛ زیرا مردم افغانستان مشتاق نتیجهء عملی و جدی اند. مردمی که بیشتر از ۵۰ در صد زیر خط فقر زنده گی می کنند ، از ابتدایی تربن نیاز های زنده گی محروم اند،  بیکاری و بی روزگاری در کشور بیداد میکند و از امنیت که حقوق اولیهء  آنان است، برخوردار نیستند؛ اما هر روز قربانی تصمیم های به دور باطل رفتهء حکومت نفاق ملی اند و راستی و تعهد و وفا به عهدی حکومت برای شان به حلقهء گم شده مبدل شده است. یاهو

1 – رادیو آزادی ،  5سپتمبر    2016

2 –  رادیو آزادی  ، 6 سپتمبر   2016