ابوعلي سینا بلخي

هغه د اسلام د زرین پېر یو ستر  طبیب، ریاضي…

امریکا میخواهد پایگاه نظامی بگرام را پس بگیرد!

ترامپ در باکینگهام‌شایر به خبرنگاران گفت: «ما در تلاشیم تا…

ارنست ماندل؛- تروتسکیست، سندیکالیست،اکونومیست

Ernest Mandel (1923-1995 )  آرام بختیاری ارنست ماندل؛ هیچگاه به فلاکت سیاسی…

معروف آقایی

زنده‌یاد "معروف آقایی"، روز دوم بهمن ماه ۱۳۴۴ خورشیدی، در روستای وه‌زنی…

عشق به حقیقت٬ اقتداربخشی ذهنیت برای عدالت است...!

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت…

جنگ و درگیری‌های خشونت‌بار: چگونه همه ما را تحت تأثیر…

جهان امروز با چالش‌های بی‌شماری روبرو است، اما یکی از…

نمک بپاش

تو هی نمک بپاش روی زخم‌ها روزی خون‌های سرخ جاری بر سیم خاردارها به…

تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

«
»

مسایل تاریخی

‫پیامدهای فروپاشی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی

نویسنده: خواوزاس ارمالاویچیوس برگرفته از : لو گران سوار، ۲۱ نوامبر ۲۰۱۶‬ این نوشته متنی است که باید با تأمل خوانده شود، زیرا چشم‌اندازی بدیع در زمینه پژوهش و بررسی وضعیت امروزه از‌جمله، در ۲۵‌مین سالگرد این رویداد تاریخی درباره شرایط وخامت بحران سرمایه‌داری پس از فروپاشی اتحاد شوروی به‌دست می‌دهد. بنیادگذاری اتحاد جماهیر سوسیالیستی…

بیشتر بخوانید

پښتونستان یو ضرورت دی

لیکوال: استاد میر اکبر خیبر ترتیب کونکی: نجیب الله پاڅون د هیګل په دیالکتیک کښې یوه مهمه کلیه ده چې« هر واقعیت معقول او هر معقولیت یو واقعیت دی» خو ورستیو دیالکتیک پوهانو دغه کلیه رده کړې ده دوی وايي: هر واقعیت معقول کیدلای نه شي، ډېر داسې شیان شته، چې واقعي دي مګر معقول…

بیشتر بخوانید

مخالفت ببرک کارمل با اعزام ارتش سرخ درافغانستان

آیینهٔ تاریخ وبازتاب حقیقت ،بازدایش ابر پاره ها وغبار های توهم انگیز, اصلی ترین تصویر پردرخشش و ماندگار تاریخی رابامخالفت  فقید ببرک کارمل با اعزام نیرو های شوروی در افغانستان به نمایش میگذارد. مجموعهٔ زندگی سیاسی،ابعادخردورزی، بنیاد گذاری نهضت ترقیخواهی ،پیکار های دادخواهانه،مبارزات پارلمانی، قابلیت عالی دولتمداری ،تاسیس نظام ملی ومردم سالار ،هدایتگری کاریزماتیک ،حس…

بیشتر بخوانید

یاد و بود از رفیق عزیز ما ببرک کارمل !

دستگیر « صادقی » دست کم دو دهه از خاموشي آن مرد خرد و اندیشه، مبارز نستوه و چهره درخشان تاریخ معاصر سیاسی افغانستان، رفیق ببرک کارمل، رهبر پیشین حزب دموکراتیک خلق افغانستان و رییس جمهور، جمهوری دموکراتیک افغانستان، ميگذرد. چه دشوار و غم انگيز است، نبود مردي که با درایت سکان کشتي جنبش ترقی…

بیشتر بخوانید

چند برگی از یاد مانده ها با محمود بریالی

به مناسبت دهمین سال پرواز بی برگشت وی ما از دوران جوانی با هم آشنا بودیم، از سالهای آموزش در لیسه عالی حبیبیه در اواخر دهه سی و آغاز دهه چهل خورشیدی. این مکتب مشهور شهر کابل در آن سالها حال و هوای دیگری پیدا کرده بود و با گذشته هایش بسیار متفاوت شده بود.…

بیشتر بخوانید

یادبود و ارج گذاری به مقام والای رهبران واقعی یک ضرورت است

آقا شیرین دردمند از آن سبب  بدیر مغانم عزیز میدارند آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست حافظ نوزده سال قبل در ماه قوس مرحوم ببرک کارمل یک تن از رهبران آگاه، خردمند و صادق به وطن و مردم که بیش از پنجاه سال عمر عزیز خویش را بر ضد دشمنان داخلی و خارجی از…

بیشتر بخوانید

انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر پیامدها و عواقب پیروزی و بر زمین افکندن آن بخش چهارم(آخر)

عواقب شکست انقلاب ا. م. شیری ۵ آذر- قوس ١۳۹۵ بالاخره، درخت جوان و پربار انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر سال ١۹۱۷ برغم تمام دستاوردها و ثمرات شگرف و بی‌نظیرش چه در بعد داخلی و چه در بعد جهانی، طی یک دوره نسبتا طولانی مبارزه طبقاتی شدید، بدلیل نابرابری و عدم توازن قوا در مقیاس جهانی،…

بیشتر بخوانید

انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر پیامدها و عواقب پیروزی و بر زمین افکندن آن بخش سوم

بخش سوم-  ادامه علت یا علل شکست انقلاب اکتبر ا. م. شیری ۲۳ آبان- عقرب ۱٣۹۵ حاکمیت تک حزبی، فقدان دموکراسی و حقوق‌بشر در پاسخ به ادعای فوق، قبل از هر چیز، لازم به ذکر است که حاکمیتهای چند حزبی، دولتهای ائتلافی و یا تعدد احزاب، خاص جوامع طبقاتی هستند که در آنها، هر حزب…

بیشتر بخوانید

انقلاب اکتبر را پاس بداریم!

انسان زحمتکش امروز از منظر تاریخ به انقلاب اکتبر با حسرت زیاد به از دست رفتن دستاوردهایبزرگ خود و با کینه به دشمنان آن می‌نگرد. اما زحمتکشان جهان امروز انقلاب اکتبر را راه ناتمام خودمی‌دانند که با درس‌آموزی از آن این راه را تا به آخر ادامه خواهند داد.    ۹۹ سال پیش عمیق‌ترین و…

بیشتر بخوانید

انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر پیامدها و عواقب پیروزی و بر زمین افکندن آن

بخش دوم بخش دوم- علت یا علل شکست انقلاب اکتبر ا. م. شیری ۱۷ آبان- عقرب ۱٣۹۵ انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر برغم تمامی دستاوردهای خارق‌العاده و اعجازگونه‌اش، بویژه، در دوره سی ساله رهبری یوسف ویساریونویچ جوگاشویلی (استالین- همرزمانش او را در جوانی «کُبا»= شکست ناپذیر می‌نامیدند)، در سال ۱۹۹۱ مانند اولین انقلاب کارگری تاریخ- کمون پاریس…

بیشتر بخوانید

انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر پیامدها و عواقب پیروزی و بر زمین افکندن آن

(بخش اول) ا. م. شیری ۱۵ آبان- عقرب شانزدهم آبان- عقرب ۱۳۹۵ هجری شمسی برابر با هفتم نوامبر سال ۲٠۱۶ میلادی، نود و نهمین سالروز پیروزی انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر روسیه است. انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر با تمامی انقلابات، جنبشها و نهضت‌های ماقبل و مابعدی خود بلحاظ ماهوی و ایده‌ایی کاملا متمایز بود. خود ویژه‌گی انقلاب…

بیشتر بخوانید

داکتر نجیب خشن ترین قربانی نظام جمهوری دموکراتیک افغانستان

امروز مصادف است با یکی از خونینترین گردشهای چرخ  تاریخ در جغرافیای ستمپارهٔ افغانستان و سرکذشت پرخون حزب دموکراتیک خلق افغانستان . درین روز نکبتبار یکی ازدستپروردگان برازندهٔ حزب مان حزب دموکراتیک خلق افغانستان,(حزب وطن)شهید داکتر نجیب الله به مثابه آخرین رهبر حزب طرازنوین ،حزب دادخواه وترقیخواه ،حزب ملی ومردمی و آخرین زمامدار جمهوری دموکراتیک…

بیشتر بخوانید

در یادبود از یک زن مبارز افغان دوکتور اناهیتا ” راتب زاد”

نوشته از ع. بصیر دهزاد یاد بود و بزرگداشت از زنده گی یک زن مبارز که برای حق و عدالت ، بخاطر حق جایگاه عدالتمندانه  زن و دختر افغان و برای عدالت اجتماعی مظلومان وطن  اش رزمید، برای من بزرگتری افتخار است که خودم در زمان حیات این زن بزرگ در تاریخ مبارزه و روشنگری…

بیشتر بخوانید

یادبود ازشخصیت والا مقام، نستوه وقهرمان دگراندیش شادروان داکتراناهیتا راتب زاد

رستمی دوسال قبل زنی مبارز نستوه وقهرمان دلداده ِ راه ازادی وانسانیت وعدالت اجتماعی که این ارمانها تبلور شخصیت وی درروند زندگی فردی واجتماعیش  شده بود، ازمیان یاران ودلباخته گان طریقتش راهی سفر ی دایمی کردید وبه ابدیت پیوست . جاویدان نام بانو داکتراناهیتاراتب زاد در ماه اکتوبر1931در محله گذر گاهء کابل چشم به جهان…

بیشتر بخوانید

استرداد استقلال وطن را گرامی داریم

بنا به تفاهم قبلی که با فامیل محترم محمد کبیر نورزی داشتم ،خواستم که به اوشان داخل خانه شوم وقتیکه زنگ دروآزه آنها را بصدا درآوردم خانم نابینا دروازه را کشوده ومرا به داخل دعوت نموده در اتاق رهنمایی کردند که محترم الحاج محمد کبیر نورزی سخنان از خاطراتش به زبان می آوورد و شفیقه…

بیشتر بخوانید