هستی، بود و است !

امین الله مفکر امینی                        1015-22-12! بهشتِ این دنیا را مفروش به نسیــــه…

از روایت سازی تا مهندسی نفوذ و تاثیر گذاری بر…

 نویسنده: مهرالدین مشید     سفید سازی، معامله و مهار؛ الگوهای نوین تعامل…

د ارواښاد سمیع الدین « افغاني » د پنځم تلین…

نن  د ارواښاد  سمیع الدین « افغاني »  چې  د…

از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

تعامل که انزوا؟

نور محمد غفوري په نړیوالو اړیکو کې د هېوادونو برخلیک د…

از کابل تا دیاسپورا؛ روایتی از هفت خوان رنج های…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ در گره گاۀ تروریسم و مردم این…

«
»

مسایل تاریخی

روزی در تاریخ

بمناسبت زاد روز استالین، تجسم آیندۀ بشریت ا. م. شیری در ۲۱ دسامبر ۱۸۷۹، بزرگترین دولتمرد و رهبر دولت و حزب کمونیست اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، انقلابی بلشویک، نظریه‌پرداز برجستۀ مارکسیسم-لنینیسم، شاگرد و رفیق راه لنین، ادامه‌دهندۀ کار بزرگ او، سازندۀ اولین دولت سوسیالیستی جهان و ژنرالیسموس، یوسف ویساریونوویچ استالین (جوگاشویلی) در یک خانوادۀ پینه‌دوز…

بیشتر بخوانید

نگاه گذرایی به تاریخ «حزب دموکراتیک خلق افغانستان»

نویسنده: اسد کشتمند ــ  نخست باید گفت که حزب دموکراتیک خلق افغانستان زاده تاریخ و دوران اعتلای ترقی‌خواهانه مدرن آن است. زیرا «حزب دموکراتیک خلق افغانستان» به مثابه پرچم‌بردار یکی از مدرن‌ترین و پیشرفته‌ترین اندیشه‌های دوران خود در جامعه عقب‌مانده فئودالی و نیمه فئودالی افغانستان دهه شصت میلادی قرن گذشته وارد عرصه سیاسی کشور شد.…

بیشتر بخوانید

به میمنت صد و هشتمین سالگرد انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر

ا. م. شیری هفتم نوامبر ۱۹۱۷ (۲۵ اکتبر طبق قدیم) (١۶ آبان- عقرب خورشیدی)، یک روز تاریخی به یاد ماندنی نه تنها برای خلق‌های روسیه و قلمرو اتحاد شوروی سابق، بلکه برای بشریت سر تا سر جهان است.  سالروز انقلاب کبیر اکتبر به دو دلیل یک روز تاریخی برای کل بشریت است: اول- متفاوت از…

بیشتر بخوانید

پلان آلمان نازی برای کشاندن پای افغانستان به جنگ دوم جهانی در برابر اتحاد شوروی و بریتانیا

ترجمه و تحشیه از خلیل وداد برگرفته از سایت:  Ташкент I vsedaokolo.uz 3 oktober 2019  شکست آلمان در جنگ جهانی اول ضربه شدیدی به اینکشور بود که عقدهُ شکست نظامی- سیاسی و شرایط فلاکتبار اجتماعی و اقتصادی زمینه یی برای پیدایش و گسترش پندارهای ناسیونال سوسیالیتی و فاشیستی در کشور شد. در چنین زمانی در آغاز سالهای…

بیشتر بخوانید

خان عبدالغفار خان(پاچا خان) 

خان عبدالغفار خان د شلمې پېړۍ ستر مبارز او د نه تاوتریخوالي (عدم تشدد) د فلسفې علمبرداره سیاسي شخصیت وو، چې په څو نامتو نومونو لکه: فخر افغان، پاچا خان، بادشاه خان او د سرحد ګاندي په نومونو یادېږي. خان عبدالغفارخان پر (۱۸۹۰)زېږدیز کال د پېښور د «هشتنغر» سیمې د «اتمانزو» په کلي  کې د…

بیشتر بخوانید

روز استقلال افغانستان؛ نماد آزادی و خودباوری ملی

روز ۲۸ سنبله (۱۹ اگست) در تاریخ معاصر افغانستان به‌عنوان روز استرداد استقلال یاد می‌شود؛ روزی که ملت ما در سال ۱۹۱۹ میلادی با شجاعت و ایثار، زنجیرهای استعمار بریتانیا را گسست و استقلال سیاسی خویش را به‌دست آورد. این روز، نماد آزادی، خودباوری و ایستادگی ملت افغانستان در برابر سلطه‌جویی‌های استعماری است. تجلیل از…

بیشتر بخوانید

فرا رسی برگذاری جشن استقلال افغانستان از تحت الحمایگی امپراطوری انگلیس است

گرچه متارکه جنگ در سوم جون سال ۱۹۱۹ صورت گرفت و معاهده استقلال در ۲۲ نوامبر سال ۱۹۲۱ بین محمود طرزی ودابس نماینده انگلیس امضا شد اما ۲۸ اسد را بحیث روز استقلال گفته از اول تا هفت سنبله جشن را برپا میکردند. برخی‌ها می‌گویند انتخاب این روز که در دوران شاهی یک هفته تجلیل…

بیشتر بخوانید

اعلامه محمود طرزی

در تاریخ معاصر افغانستان، نامی می‌درخشد که با بیداری فکری، تحول فرهنگی، و اصلاح اجتماعی گره خورده است؛ نامی که مرزهای زمان را درنوردیده و به‌عنوان نماد روشنفکری و پیش‌نگری در ذهن نسل‌ها حک شده است: اعلامه محمود طرزی. اعلامه طرزی، از سلاله‌ی علم و فضیلت، با ذهنی روشن، نگاهی ژرف، و زبانی شیوا، پایه‌گذار…

بیشتر بخوانید

پایان فاشیسم و رهایی اروپا: ارتش سرخ، قهرمان فراموش‌شدهٔ تاریخ

عکس تاریخی «افراشتن پرچم بر فراز رایشتاگ»، تصویری نمادین، توسط عکاس شوروی، یوگنی خالدی، در ۲ مه ۱۹۴۵ گرفته شده و سربازان ارتش سرخ را نشان می‌دهد که پرچم اتحاد جماهیر شوروی را بر فراز ساختمان رایشتاگ در برلین برافراشته‌اند. این عکس یکی از شناخته‌شده‌ترین تصاویر جنگ جهانی دوم است و به‌عنوان نمادی از پیروزی…

بیشتر بخوانید

  هفت ثور  بادونظر ودو دیدگاه

قابل توجه آنانی که وقوع رویداد هفت ثور ۱۳۵۷ خورشیدی را منحصر به حزب دموکراتیک خلق افغانستان دانسته وادامه حوادث را به هفت ثور نسبت میدهند. در حالیکه این موضوع مستلزم مطالعات بیشترعمیقتر ودقیقترمیباشد که با شناخت وچگونگی اهداف وانگیزه ی اصلی عوامل داخلی وخارجی موضوع با درک حقایق پنهانی وآشکارا وروشن شدن زوایای تاریک…

بیشتر بخوانید

تلاش‌های ناکام ترامپ برای توقف جنگ اوکراین همزمان با تشدید حملات روسیه

شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان در مطلبی با اشاره به تلاش‌ واشنگتن برای توقف جنگ در اوکراین از یک سو و افزایش حملات روسیه در بحبوحه ضرب الاجل «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا به همتای روس برای آمدن به پای میز مذاکرات صلح به دلایل وضعیت جاری این درگیری پرداخت. به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از این رسانه آمریکایی، بر…

بیشتر بخوانید

۱۶ حوت ۱۳۶۸، آن روز تیره و تار!

محمدعثمان نجیب سروصداهای پنهان و عیان از شکل‌گیری اختلافات میان‌ِ دکتر نجیب و برخی اعضای بلند‌رتیه‌ی حزب و‌ دولت در آن‌زمان شنیده می‌شدند. دیری نه‌گذشت که دشمنی‌‌های این دو‌ گروه آشکارتر گردیدند. وزنه‌ی بیش‌تر آن اختلافات را تنش‌های قومی و محلی دکتر نجیب و تڼۍ تشکیل می‌داد. حزب وطن تحت ره‌بری دکتر نجیب و دولتی…

بیشتر بخوانید

جنگ کبیر میهنی-تابستان آتشین

مسکو ١٩۴١ در آثار یک عکاس خبرنگار آمریکایی والری بورت (Valery BURT) – روزنامه‌نگار، مورخ، نویسنده ا. م. شیری: واضح است تا زمانی که سرمایه‌داری به حیات خود ادامه می‌دهد، فاشیزم، خشن‌ترین نیروی خود را بازتولید خواهد کرد. همانطور که شاهدیم، فاشیزم برغم تحمل شکست سخت در مقابل خلق‌های اتحاد شوروی و ارتش سرخ کارگران…

بیشتر بخوانید

برگ؜ های ناخوانده؜؜ و ناشنیده؜ در مورد کشتن نادرشاه

گرفته شده از کتاب «ظهور مشروطیت و قربانیان استبداد در افغانستان» نوشته سید مسعود پوهنیار «عبدالعزیز توخی نامبرده پسر سلطان ؜عزيز؜خان حاكم ولسوالی بلخ از قوم توخی است. موصوف در مکتب امانی داخل شده تا صنف دهم خواند. با عبدالخالق قاتل همصنفی بود. نامبرده شخص زنده، چالاك، شوخ و مجلس ؜آرا بود و افکار مترقی…

بیشتر بخوانید

هشتادمین سال‌گرد آزادسازی اردوگاه آشویتس!

بهرام رحمانی bahram.rehmani@gmail.com  ۸۰ سال پیش، ارتش سرخ شوروی اردوگاه مرگ آشویتس-بیرکناو را آزاد کرد. در ۲۷ ژانویه، جهان به یاد ۶ میلیون یهودی و هم‌چنین کولی‌ها، کمونیست‌ها، فعالین اتحادیه‌های کارگری، هم‌جنس‌گرایان و اعضای جنبش‌های مقاومت که رژیم نازی آن‌ها را به قتل رساند، مراسم‌هایی را برگزار می‌کنند. در سال‌های اخیر، به‌ویژه به‌قدرت رسیدن مجدد…

بیشتر بخوانید