– دکتر بیژن باران ایران از سده 19 با نپذیرفتن انقلاب صنعتی از مدرنیسم عقب افتاد. علل نپذیرفتن شاه مطلقه، دولت غلامی، دین امل، عوام فقیر خرافاتی، نبود انباشت سرمایه، نبود کادرهای فنی بودند. بعد هم با کانها، فقر عمومی، سرمایه داری دولتی، اقتدار مطلقه، حضور استعمار- عقبماندگی تداوم یافت.  سیاست در ایران را درباریان…

تدقیق و نگارشی از سخی صمیم.   حقوق بشرچه نوع حقوق راگویند ـ و آیاطور مستقل الزام آور است؟  حقوق بشر   حقوق بشر به مجموعه‌ای از حقوق و آزادی‌های بنیادی ی اطلاق می‌شود که به تمام افراد بدون توجه به نژاد، جنسیت، ملیت، مذهب، زبان یا هر وضعیت دیگری تعلق می‌گیرد. این حقوق به عنوان اصول…

(به کُردی: ئاسۆی مەلا) شاعر کُرد زبان توسط #زانا_کوردستانی  (۱) مفت مفت‌اند، شلوار، لباس و وطن –  شده‌اند میثاق میلی! (۲) شیشه‌ی عطرش –  بوی زلف و گردنش را  تراوش می‌کند! (۳) در باغچه‌ی خیالم که پا می‌گذاری، اتاقم پر می‌شود –  از عطر تو! (۴) هر پاییز، با تمام برگ‌هایش  زمین را می‌پوشاند، چقدر…

استاد “فرهاد پیربال” (به کُردی: فەرهاد پیرباڵ) نویسنده، شاعر، مترجم، نقاش و فعال سیاسی کُرد، در سال ۱۹۶۱ میلادی، در شهر اربیل به دنیا آمد.  او تحصیلاتش را در زمینه ادبیات کُردی، در دانشگاه صلاح‌الدین اربیل به پایان رساند و سپس راهی دانشگاه سوربن فرانسه شد و تحصیلاتش را در زمینه ادبیات کُردی ادامه داد؛…

(به کُردی: تەڵعەت تاهێر) شاعر کُرد زبان توسط #زانا_کوردستانی  اختیار همه‌ی  اعضای بدنمان را داریم، الا گوشمان که نباشد… (۲) هر روز خون از پاهایش می‌چکید. تصمیم گرفتیم برایش گیوه‌ای بخریم. زیرا دیوانه‌ها هم نمی‌توانند  با پای برهنه، از میان خرده ریزه‌های این همه دل شکسته‌  قدم از قدم بردارند. (۳) گویی، عزرائیل،  آلبومی خیلی…

همچون خاشاکی در باد  روزی مرگ، می‌آید و به نزد عزیزانم، می‌بَرَدم  مُبدل به قاب عکسی می‌شوم و خاطره‌ای  و در چشمانِ عده‌ای هم اشک تمساح! فقط و فقط  در چشم‌انتظاری‌های یک زن، برای همیشه، “گودو”* می‌شوم!. ———- * اشاره‌ای به نمایشنامه‌ی در انتظار گودو نوشته‌ی ساموئل بکت  (۲) آیا تا به حال دیده‌ای  که…

هنوز هم از تاریکی می‌ترسم  ولی تو دیگر از ترس‌های من نمی‌ترسی! هنوز هم دلتنگی‌هایم را نقاشی می‌کنم  ولی تو دیگر برای نقاشی‌های من، مدل و الگو نمی‌شوی… هنوز هم هوای عطر شال‌گردنت را می‌کنم  ولی تو دیگر آن عطر و بو را نمی‌دهی! هنوز هم دلتنگ صدا و نوایت می‌شوم  ولی تو دیگر آواز…

                رفتی به جاودانه ونام تو زنده است در قلبها همیشه مقام تو  زنده  است آموزه های عمده  ودرس  کتاب  تو  اندرز پرفروغ وکلام تو زنده  است  درکوره راه پر خم و  پیچ زمانه ها آن عشق راه نیمه تمام تو زنده است در پهنه ی   مبارزه ی  راه راستین اندیشه واصول ومرام تو…

رفتی و با رفتنت روی غزل بی رنگ شد سکته گی ایجاد کرد و اوزان قوافی تنگ شد خانهء دل گرم بود اما ز بعد رفتنت  سرد و یخ بندان به سان درهء سالنگ شد اشک می بارم  زدیده سیل آسا روز و شب  بنگر، اطرافم از این توفان چو رور گنگ شد می تپد…

      تابش گهرباری ازتا بنده گی های مردم افغانستان در چرخش غروب.  دوسال قبل خورشید فرهنگ وادبیات ازآسمان فرهنگی کشورما درگردش زمان به نهان رفت . جنبش روشنگری ،کانونهای فرهنگی واکادمیک افغانستان به تاریکی نشست . دوسال قبل مردم فرهنگ دوست افغانستان ،انجمنهای علمی وفرهنگی ومجمع عمومی سروران قلم ونویسنده کان عالی افغانستان خورشید سخن وقلم…

استاد “عمر علی” (به کُردی: عومه‌ر عه‌لی)، شاعر و نویسنده‌ی کُرد، زاده‌ی ۱ ژوییه ۱۹۷۰ میلادی در سلیمانیه اقلیم کردستان است. ◇ نمونه‌ی شعر: (۱) هر صبح، به یادت، چشم به افق می‌دوزم و برای آزادی در روز پیش‌رو برای شرق کُردستان و چهار پارچه‌ی کُردستانم سرودی اتحاد می‌خوانم. (۲) برگ‌ها به پرواز در آمدند…

 شعر ملمع – شیر و شکر از دکتور ایماق شعر ملمع ( شیر و شکر ) ای دلـربـا و دلـبـــر و  دلــدار  څنـگه یی ای آشــنـا و محـــرم اســــرار څنـگــه یی عمریست  از  فراق  تو  ای  معدن   جفا خون  میچکم  ز دیدۀ  خونبار   څنگه یی مشق   جفا  به  من  کنی پیوسته ای دریغ لطفی  به…

رسول پویان  زمیـــن در آتـش خـودکامگان آز می سوزد  سـرا و مـزرع و دارایـی و انباز می سوزد  مگـو افـسـانـۀ گلـزار ابـراهـیـــم بـر انـسـان  که صدباغ وچمن درکوره‏های بازمی سوزد  برادر تشنه بر خون بـرادر بـوده در صحرا  پدرسنگین دل ومادرکه بی اعزاز می سوزد  یهوه کین و خشم وخون را باهم کند مخلوط  خدای…

دکتر بیژن باران شناخت کارکرد مغز است که سوگیری در آن به تصمیمات نادرست سیاسی، خسارات اجتماعی، خرافات فرهنگی، باورهای غیرعلمی منجر شود. شناخت چرخه عمر داشته؛ در کودکی “من فکر می کنم..” در نوجوانی قید زمانی “هرگز، همیشه” برای بیان اوضاع بکار رود؛ برای جهان بدون تغییر، مطلق، ابدی. جوانی و میانسالی شناخت واقعیتر…

این نقد جای اگر نپذیری، کجا برم ؟  وین هدیه ام اگر تو نگیری کجا برم ؟ ریزد سرشک دیده زارم ز درد و غم  خیزد ز ناله نیز نفیری ، کجا برم ؟ ای سر ! تو را به پای بتی می کنم فدا  گر در قدوم یار نمیری کجا برم ؟  مویم سپید…