در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

ریناس ژیان

استاد "ریناس ژیان" (به کُردی: ڕێناس ژیان) شاعر نامدار کُرد…

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در…

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم…

فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

برای نخستین‌بار، مصاحبه‌ی طولانی من با هوش‌مصنوعی

محمدعثمان نجيب  بخش دوم پندار من نسبت به هر پدیده‌یی منفی نی‌ست.…

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون…

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید…

شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

نشست تخصصی و کارگاهی فردوسی‌شناسی در بروجرد برگزار شد

به گزارش رها نیوز، و نقل از دکتر "محمد فصیحی"…

مارکس و اتحادیه‌های کارگری(فصل دوم)

مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم نوشته: آ. لوزوفسکی برگردان: آمادور نویدی مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم کارل…

آنجا که دیوار ها فریاد می زنند؛ روایت یک ویرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید از خشت تا خیال؛ روایت خانه ایکه طالبان…

اُلیګارشي څه شی ده؟

نور محمد غفوری د اُلیګارشي په اړه په (قاموس کبیر افغانستان) کې داسې…

دو پرسش

۱-- آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان…

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار…

من و هوش مصنوعی CHATGPT

دوستش‌ شوید… محمدعثمان نجیب بخش نخست از دیر زمانی می‌شنیدم که هوش‌مصنوعی ابداع…

دی‌دار آشنا، گزاره‌یی نکو از گزارنده‌گان نکو

لطفاً نامش را مگر تغییر بدهید. محمدعثمان نجیب برمقتضای نیاز، وظایف گونه‌‌گونی…

درک لنین از عدالت

ترجمه. رحیم کاکایی کازونوف الکساندر سرگیویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور دانشگاه دولتی…

«
»

علمی و معلوماتی

یادی از احمدراتب مشروطه‌خواه گمنام

نویسنده و تهیه کننده:رفیق قاسم آسمایی زنده ساختن نام و نشان و کارنامه‌های پیش‌کسوتان و پیشاهنگان مبارز وطنپرست و منادیان راه سعادت و بهروزی مردم دَینی است بر شانه‌های روشنفکران! با سقوط دولت امانیه و مسلط شدن نیروهای جهل و سپس دوره سیاه‌تر حکم‌روایی نادرشاه و بعد از آن در دوران صدارت هاشم خان (دوران…

بیشتر بخوانید

ارسطوگرایی؛ تحریف و تفسیرهای اسلامی- مسیحی از آن

   آرام بختیاری ارسطوگرایی میان تفسیر ماتریالیستی و ایده آلیستی. ارسطو گرایی، جهانبینی و جریانی است 2300 ساله که توسط شاگردان، مریدان، مفسران و مترجمان افکار ارسطو در شرق و غرب وارد فلسفه، دین و فرهنگ شد. آن همچون خود فلسفه ارسطو چند جانبه و متناقض است. نخستین نسل بعد از مرگ ارسطو(322-384 پ.م) کوشید تفسیری…

بیشتر بخوانید

داستان برقع و آزادی زنان در افغانستان

        انجنیر فضل احمد افغان.                                                 کانادا:-  ۱۷فبروری ۲۰۲۳م.                                     مرحوم شاه امان الله غازی.                 سردار محمد داود خان شهید.                                     محصل استقلال افغانستان.       …

بیشتر بخوانید

شاعر نمی‌مرید

بال می‌گشاید پرنده می‌شود و فراموش می‌کند راه زمین را (۲) سنگ‌ها هم دل دارند! این را  از اشک‌های پدرم فهمیدم،،، پدری، که مادرم به او “سنگ‌دل” می‌گفت! (۳) باران ناخواسته آمد؛ و لبخند مرد کارتن خواب را              — خواسته شست! (۴) مادرم مُرد اما هنوز میان باغچه جوانه می‌زند! شکوفه می‌دهد؛ سیب می‌شود وُ …

بیشتر بخوانید

رنسانس: آغاز هومانیسم،روشنگری، رفرماسیون، سکولاریسم 

 رنسانس،- چگونه غرب غرب شد و ما شرق هم نشدیم. آرام بختیاری دوره رنسانس یا عصر نوزایی، حدود 6 قرن پیش در اروپا علیه کلیسا و نظام فئودالی آغاز شد. آن واژه ای است فرانسوی و به معنی بیداری و رستاخیز نیروهای خلاق و فرهنگی؛ مفهومی است تاریخی فرهنگی میان قرون 16-13 میلادی؛ که شامل…

بیشتر بخوانید

پهلوان فضل احمد یا فضلو پوده

نوشته کریم پوپل                                                                                                                                                                 مورخ ۲فبروریسال ۲۰۲۳ مقدمه قبل از اینکه به داستان و قصه های فلکوریک پهلوان فضل احمد بپردازیم کوتاه از قصه های کابل می پردازم. ۲۰۰ سال قبل در شهر کابل جزسپورت پهلوانی دیگر سپورت نداشت. با وجودیکه انگلیس ها توپ دنده و دنده کلک را نیز مروج کرده بودند ولی علاقمندان کمتر…

بیشتر بخوانید

مخدر شیشه از گیاه کوهی باستانی

دکتر بیژن باران از 5 هزار سال تاریخ ایران گیاهان دارویی، ادویه خوراكی، دود برگ ها در مناسک دینی، آداب خانوادگی، رسوم اجتماعی، دروس دانشگاه، برنامه رسانه ها سده 20 مرسوم اند. از تقطیر، تخمیر، تعریق گیاهان، میوجات، خوراکیها جوشانده، نوشیدنی، دمنوش، شربت پدید آیند. در هزاره 2 ق.م. گیاه هوم را آریاییهای پیشا زرتشت…

بیشتر بخوانید

حرام چیست؟ 

برهان الدین « سعیدی» نمی ‌خورم  به  حلال  و حرام من سوگند                                                                               به جان عشق  که…

بیشتر بخوانید

تاریخ فلسفه غرب در منابع چپ و لیبرال 

آرام بختیاری سیر اندیشه فلسفی در شرق و غرب.  واژه فلسفه، مفهومی است یونانی و به معنی عشق به دانش است. افکار فلسفی در اختلاف با عقاید دینی و اسطوره ای، هر نوع بینش مستدل نظری در باره کل جهان، جا و منزلت انسان در آنست. فلسفه بشکل آگاهی، نتیجه شناخت و کسب نظری پیرامون…

بیشتر بخوانید

مفهوم شناسی جهاد اسلامی، در مبانی سیاست مدرن

بند ظواهر و احکام بیدون حکمت و تزریق آن در افکاری بدوی جامعه مسبب عقب ماندگی و نقض بشری است که قطعا در فرجام این ایده ها٬ در تضاد و محکومیت سرشت دین قرار می گیرند، و بعید نیست که گویم دین اسلام به سبب جدید بودنش، منبع فیاض بر رنسانس در غرب بود و…

بیشتر بخوانید

دین و دربار در 5 هزار سال پیش- ایلام

 دکتر بیژن باران فرهنگ در باورهای شفاهی و اقلام هنری در 7 هزار سال تاریخ ایران بجا ماند. آثار هنری آیینه باورها از تمدن جیرف و ایلام تا هخامنشی و ساسانی با اشاراتی در کتب یونانی، ارمنی، آشوری، رومی، عبری، عربی اند. نیز تمهای زروانی، مهری، ایلامی، زرتشتی در آداب و رسوم کنونی ایرانی دیده…

بیشتر بخوانید

فلسفه کمونیستی،- دین، ایدئولوژی، جهانبینی، یا مکتب رهایی بخش؟

آرام بختیاری فلسفه کمونیستی برای آنارشیست ها و نسل های برباد رفته.  فلسفه کمونیستی متکی به ماتریالیسم تاریخی و ماتریالیسم دیالکتیکی است، آن راهنمایی است برای عمل انقلابی در مبارزه طبقاتی،و راهبردی است برای انقلاب سوسیالیستی، طرحی است برای ساختار سوسیالیسم و کمونیسم در جامعه ناعادلانه طبقاتی.  فلسفه کمونیستی متکی است به ماتریالیسم مدرن و…

بیشتر بخوانید

وجه تسمیه اوزبیک

اوزبیک از دو کلمه جداگانه تورکی ترکیب یافته است: اوز = خود و بیگ= بزرگ قوم, صاحب اختیار و همچون کلمات مشابه المعنی که قیاسآ معنی مرکب آن (خود اختیاردار, خود بزرگ قوم و امثالهم میباشد. به تصور بنده آنچه که در معنی این کلمه نهفته است ویا به عباره دیگر ضمیر معنی این کلمه…

بیشتر بخوانید

مهرگرایی تمدن 5 هزار ساله جیرفت

دکتر بیژن باران  از 7 هزار سال پیش مردم به رصد ستارگان، شرایط جوی، حکمت نیاکان برای حدس آینده علاقه داشتند. انسان ها اجرام نورانی سیارات، ستارگان، کهکشانها را با تخیلات و آمال خود نام گذاردند. چرا مردم مدام آسمان نورانی دیدنی و اسطوره نیاکان در حافظه گروهی را بهم پیوند زدند؟ زندگی و تندرستی…

بیشتر بخوانید

(منطق به زبان ساده)

بحث دوم اگرچه قرار نبود این موضوع ادامه یابد اما علاقمندی و بعضآ تقاضای دوستان باعث شد تا مبحث را ادامه دهم. عزیزانیکه قسمت اول را خوانده باشند، درک این قسمت همچنان مشکل ایجاد نخواهد کرد. منطق “مادر ” علم ها است. پیدایش (منطق) به مثابه یک پدیده نظارت در گویش و استدلال احتمالآ به…

بیشتر بخوانید