زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

انگیزه های سفرملایعقوب به قطر 

                            نوشته ی : اسماعیل فروغی       اخیراً…

از واگرایی های سیاسی تا اشتباه ی راهبردی و تاریخی

نویسنده: مهرالدین مشید شعار های قومی دشمنی با وحدت ملی و…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

قمست سوم ایجاد اصلاحات و نخست وزیری شاه محمود: به نظر میرمحمد…

«
»

خوږ ژبی سندرغاړی مرحوم ماجتي 

د سمیع الدین افغاني لیکنه

ښاغلی ماجتي  د لغمان ولایت  د  پخوانیوو مشهورو خوږ ژبو سندرغاړو په څیر لکه هر یو  ملاگۍ ، گلکۍ ، گلو، پاینده محمد یا پاينده ،ملاشاگل،سلطان عزیز جوشي ، قاري قصـه خوان ،غلام محمد، هفته گل،خانگل، استاد منگل  ،ملنگ باغبان او نورو   له جملو  څخه وو چې د لغمان ولایت او د لغمان په ګاونډ ولسونو په   ښادیو  کې به ئې هارمونیه ترغاړي کړه او خپلو مینه والو ته به ئې 

  د بهاړي ، بيرمې ، بياګ ، کستوري ،کليان ، اسا اوجوګ په راګونو کښې  د

   مقام ، غزل ، لنډی ، چهار بيتې ، لوبې او بګتۍ په خپل خوږ غږ کې  د مینې سندرې  او نغمې اورولې ٠

 ماجتي چې تل به یې پاکې جامې په تن وې اودپالاوۍ لنګۍ شمله به یې نیغه دروله دموسیقي دډیرو الاتو لکه هارمونیه،اکاردیون،ماندولین،ګیتار، شپیلۍ اونورسره پوره اشنایي او مهارت درلود، تل به د دغو موسیقي  الاتو څخه یوه ورسره حتمي لیدل کیده۰

 ماجتي به مدام د خوښیو په محفلونوکې خوږې سندرې کولې چې ډیری سندرې یې دمینې اومحبت سندرې وې اوپه ډېر سوز به یې خپلو مینه والوته په هنري مجلسونو او محافلو کې اورولې ۰ 

له سندروڅخه یې داسې معلومیده چې هغه به چیرته زړه بایللی وي او دچا په پټه مینه کې سوځیږي اوهمدې مینې دی شاعري ته هڅولی  چې په حقیقت کې همداسې هم وو۰هغه به د خپلې پټې مینې اظهار په سندرو کې داسې کوو :۰

مین  چې شومه  په  ګل ببو

ستي یې کړمه په سرو لمبو

په رښتیا سره د ګل ببومینې ماجتي ډیر ځوروه ، دهغه دا سندره ډیره مشهوره شوه،چې ورسته بیاپه کابل رادیوکې چې هغه وخت په هیواد کې یواځینۍ رادیو وه ثبت اوکمپوز شوې وه اوتل به ددې رادیوله لارې اوریدل کیدله۰

ماجتي ورسته ددې کړاونوپه پایله کې په ناعلاجه رنځ اخته شوچې دا ناعلاجه مریضي دهغه وخت  دنری رنځ مریضې وه چې هغه یې دمرګ او نابودۍ لورې  ته بیوه ،داسې رنځ چې علاج  ته یې هسې چې  لازمه وه امکان نه وو برابر ۰ماجتي هم د خپل راتلونکي په هکله ښه پوهیده،هغه په یوه بله سندره کې چې شعر او کمپوزیې خپل وو داسې ویل :۰

افسوس افسوس زماپه حال چې مې آرمان پاته شو

لکه دګل پــه شان  نازک مـخ  دجــانان پــاته شو

د ځنـکدن  اخرسلګۍ دي ترما راشه اشنا

دا دواړه سترګې مې نیولي ستا دیدن لپاره

درقیــبانوپـــه  لمسون شولې  له ماکناره

په اخرت کې زمالاس ستاپه ګریبان پاته شو

لکه دګل په شان نازک مخ دجانان پاته شو

زنې مــې وتــړه په لاس دا زمـادی وصیت

رابــاندې وایه څـــوکرتــه کلـمه دشهادت

روح مې داستاپه انتظاردی رانه غواړي رخصت

زماپه زړه کې دا داغونه د هجران پاته شو

لکه دګل په شان نازک مخ دجانان پاته شو

دجنازی کټ ته مې چیغه کړه چې لاړی اشنا

سبا دوخــته  پـــه مزارکې راته  وکړه دوعا

زماپه  شناختې باندې وکـــړه د زړګي تسلا

زمادقـــبرخــاورې تاته یو نشــــان پاته شو

لکه د ګل په شان نازک مخ دجانان پاته شو

داستا د سترګوپه ګولۍ زړګی زما شوقلم

ترسترګواوښکې تویومه سات په سات دم په دم

که  راتـه راکړې دوایـي دسرولبانوملهم

د ماجتي ځینې اخر دغه جــهـان پاته شو

لکه دګل په شان نازک مخ دجانان پاته شو

دا سندره زمونږ په کلیو اوبانډوکې ډیره مشهوره شوې وه او ورسته ماجتي د ا سندره هم دکابل رادیوپه ستدیو ګانوکې ثبته کړه چې تل به ددې رادیو له لارې اوریدل کیده۰ 

ماجتي دنری رنځ په نتیجه کې په ځوانه ځواني  ورو ورو خپله روغتیا او صحي حالت له لاسه ورکاوو د هغه څخه په یوهنري محفل کې چا پوښتنه وکړه چې استاده صحت مو څنګه دی ؟ هغه په ځواب کې ورته وویل چې صحي حالت مې دومره داطمینان وړنه دی خو بیا هم کوښښ کوم ستاسو دخوښۍ په هیله څو سندرې تاسوته واوروم او د خپل دزړه خواله پدې سندرو کې له تاسو سره شریک کړم۰

په رښتیا سره ماجتي خوږ او دمینې ډک اوازدرلودچې له بده مرغه د ژوند کړاونو او روغتیایې حالت هغه ته نوردا فرصت ورنه کړه چې دهنر په برخه کې څو نور ګامونه اوچت کړي اودخپلې مینـې او ارمانوغوټۍ یې وغوړیږي ۰ 

ماجتي د نري رنځ په نتیجه کې ومړ، ډیر مینه وال یې جنازې ته راغلي وو، دهغه جنازه یې د لغمان ولایت د چهاردهې سیمې د شاه ګذربابا دتپو ترڅنګ خاوروتـه وسپارله ،نوکله چې خلک دجنازه څخه راوګرځيدل،کلي ته درسیدوسره سم د هغه داسندره چې :    ۰

افسوس افسوس زماپه حال چې مې ارمان پاته شو

لکه  دګل  په شان  نازک  مخ  د جـــانان پــاته شو

په هماغه شیبه دکابل رادیو له لارې خپره شوه، خلکو دلرې څخه ددې سندرې په اوریدلو نورهم غمجن شول او دحسرت اوتا ثر اوښکې یې تر سترګو تویې شوې، اومرحوم ماجتي یې دخپلوهیلواو ارمانونو سره یو ځای خاوروته سپارلی وو ۰

خدای دې وبښی اوروح دې ښاد اوآرام وي۰

 امین یا رب العالمین

منشن ګلدبخ – جرمني