از روایت سازی تا مهندسی نفوذ و تاثیر گذاری بر…

 نویسنده: مهرالدین مشید     سفید سازی، معامله و مهار؛ الگوهای نوین تعامل…

د ارواښاد سمیع الدین « افغاني » د پنځم تلین…

نن  د ارواښاد  سمیع الدین « افغاني »  چې  د…

از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

تعامل که انزوا؟

نور محمد غفوري په نړیوالو اړیکو کې د هېوادونو برخلیک د…

از کابل تا دیاسپورا؛ روایتی از هفت خوان رنج های…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ در گره گاۀ تروریسم و مردم این…

هویت و عوامل تعیین‌کننده آن: بررسی علمی و تحقیقاتی

نور محمد غفوری خلاصه هویت یکی از مفاهیم بنیادین علوم اجتماعی و…

«
»

پشتونه واوره

لیکونکۍ : دکتور طاوس وردک لندن  ۰
ولې می دغه مضمون مختص او مشخص پښتنو ته اختصاص ورکړۍ او صرف په پشتنو غږ کوم ، ځکه زموږ لر او بر پشتانه هنوز د خرګوش خوب ویني ، دیوه سره د (  بیځایه غرور – بیمورده لافو او پټاقو – او همدارنګه د خیالونو او سوچونو – بیمورده ځان لوی او هوشیار بلل ـ او تل تر تله ځان پړسول او په ټول بساط کې به ېې یوه زره عقل، هوشیاری، تصور او تفکر د ترقۍ او تمدن او همدارنګه باز سازۍ او نو سازۍ نه وي – تل تر تله د پردو او بیګانه هیوادو نوکر او مزدوري کوي او خاصتا هغو دشمنانو ته چې موږ دین او اسلام ، فرهنګ او کلتور ور ښودلۍ د هغوی له خوانه استعمال شوي او دنورو وطندارانو په ضد لمسول شوی او جنګوي ېې ،پشتونه ته د خپلې شملې ، دستار ، لنګوټي په اندازه – په ماهیت – په اهمیت او شکل او بل اخره زورېې خبر نه ېې او نه پوهیژې چې ولې نن هغه شکلي لنګوټي داره دخپل لنګوټي په ماهیت او اهمیت او دشملې په برم نه پوهیژي او ددوی د بی غورۍ له امله لنګوټي لرونکي پشتانه د اعتباره برخورداره نه دی او د لوی مقام خاوندان نه شول .
تاسې دلنګوټي په مورد د خوشحال خان دستارنامه ولونۍ – د لنګوټي په ماهیت او اهمیت د کاکه های کابل قصي ولونۍ تاسې دلنګوټي په مورد د شعراوو او لیکونکو نظم او قصیدی ولونۍ تر څو یو ځلې د پلارونو او نیکونو د شملې او لنګوټي په ماهیت پوه شۍ ،همدا لنګوټي لرونکي اشخاص وو چې دشمن ېې په دریو جنګو د افغان او انګلیس جنګو کې دشکست او ماتې سره مخامخ کړل ، نن هم تاسې دنړي لوی قدرتونه ( دناتو او ایساف لوی جنګی ماشین د امریکا په رهبرۍ دلوی شرمیدونکې ماتی سره مواجه کړو او هغه دی چې د تیښتې لورۍ ېې اختیار کړۍ دی لا تراوسه ېې ماغزه په کرارنه دی – چاچې ماسره وهلۍ سرپه سنګ دی
د دي مضمون اصلی زور د طالبانو جنبش او تحریک ته متوجه دی ، ځکه طالبان تر ننه ما نه دی لیدلي چې طاقین – یا پکول -یا یوه بله جالی داره خولۍ -یا یو دستمال تر سر ولري او بیا دجنګ میدان ته ورودانګي ، زه همیشه طالبان وینم چې لنګوټي په سر او د خپلو مخالفینو سره جنګیژي خو طالبان یوه ټکي یا یوې خبرې ته نه دی متوجه شوي او هغه دادی چې دوی د لنګوټي دعزت – دلنګوټي دشرف – دلنګوټي د تاریخی برم سره ،سره د افغانانو تاریخی دشمنانو ( پاکستان – ایران او عربستان سعودی او غربیانو په راس کې ېې امریکا ته سر ټیټ کړي او د پورتنیو هیوادو تر فرمان او قوماندی لادې دهغوی فرامین د خپل هیواد ګران افغانستان د خلکو په وژلو -ترورولو – او انتحاری اعمالو سره لوی خیانت کوي اول خیانت ېې د لنګوټي شرمول او لنګوټی لرونکي خلکو سپک معرفی کول دی او دوهمه خبره د خپلو خلکو ، خپلو ورونو یعنی افغانانو وژل هغه هم صرف د څو سوو ډالر په بدل کي په یاد لرۍ وطندارانو لنګوټي لرونکو خلکو چې سبا ته به ډیر خجالته وۍ او دیر به پشیمانه وۍ ځکه دلنګوټي تر اسر لاندې – دلنګوټي والا په واسطه ورور وژنه لوی جنایت او خیانت دی یو انګریزۍ شاعر او لیکوال ( شکسپیر لیکی (( با دشمنان چنان باش که مبادا اشتي ګردی شرمسار نه باشي )) یعنی ددشمن سره لا داسې رویه ونه کړې چې کوم وخت چې ورسره په خلا شې نو خجالت نه وې ،دنیا د انسان له پاره ډیره لنډه ده انسان چې ډیر ژوندۍ وې تر شپیتو کالو ، بعضی کسان تر ۱۰۰ یا ۸۰ کالو ژوند کوي خو د ۶۰ کالو نه وروسته د انسان مزه نه وې ورته زوړ ویل کیېژي یعنی شصت وشکست ، اوس بیا درته لیکم چې تاسې زما خبرې نه اورۍ ځکه زما خبری دالر نه لرې او چیرته چې دالر نه وي تاسې هلته نه ځۍ او هلته ژوند نه کوۍ ، تاسې فکر کوۍ چې یوازې دالر د انسان خوشبختی – سلامت یا – صحتمندی تضمینوی ، داسې نه ده هر څه د انسان په برده باری – ښو اخلاقو – انسانیت – تعلیم – تحصیل – تخصص – او یو بل قبلولو یعنی هم پذیرۍ کې نغښتی دی ، ( پیسې او سرمایه انسان  ته خوشبختی نه راوړي ،نو راشۍ پشتنو مخصوصا طالبانو وروڼو زما خبری د زړه په غوږو واورۍ او باور ورباندې وکړۍ او د صلحی طرف خوښ کړۍ نور د تاریخی دشمنان هغه چې تاسې ته تعلیم درکوی – تاسې ته تربیت درکوی – تاسې ته نصیحت کوي – په تاسې ناولي فرامین چلوی – تاسې ته وسلې درکوي – تاسې ته ېې ځای درکړۍ – تاسې ته ډالرې درکوي یا کلداری در کوي او ستاسې رهبرانو ته ېې کورونه او دفاتر ورکړي او هغوی ورسره محاصره ، بندی – اسیر دی لکه ملابرادر او ډیر نور ، دشمنان یوازې تاسې د یو ورور او بل ورور په مقابل کې جنګوی او ستاسې ماغزه ېې در مینځلي دی او درته په درواغو وایی جنګ او جهاد فرض دی او په جنت کې حورې او غلمان تاسې ته منتظر دی چې کاملا دروغ ده ځکه که دغه خبره رشتیا وي دوی د حورو او غلمانو او جنتو په خاطر اول خپل ځانونه او خپل فامیلونه او زامن شهیدانول ، خو باور وکړي چې دیوه مجاهد قوماندان – دیوه مجاهد لیډر یوه خپلوان پزه هم نه ده وینې شوې نو بیا په اخر کې درته وایم بریتورو – شملورو پشتنو بیځایه مه ځانونه وژنۍ او مه نور وطنداران په وینو کې لمبوۍ پریږدۍ صلحه زموږ په هیواد سیورۍ واچوي او دغه توره خپکۍ زموږ دخلکو له سرو نه ورکه او نابوده شي ، امین .