یادهانی ضروری

خطاب به کسانی که به خطا، ببرک کارمل و محمود…

روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

«
»

نظام سازی های هوس آلودیا تداوم جنایات وبربادیها

نصیراحمد<مهمند>

در سیستم های وحدت ملی ، وسیع البنیاد,فدرالی وغیره حکومت کردن موثر وجدی جای ندارد ۰سد بزرګی در راه رفورمیزه کردن جامعه قرارمیگیرد ۰ دولتهای یاگروب های عضودر ایالتها نه تنها براساس منافع ایالتی ، بلکه هم بر اساس اجندای منافع حزبی شان تصمیم میګیرند ۰آنها در حقیقت تقریبا همیشه درحال مبارزات انتخاباتی وکسب وتقسیم قدرت میباشند وموانعی میشوند در راه اتخاذ تصامیم سیاسی ۰ (نمونه نزدیک وزنده اپوزیسیون متلون ورنګه وبه اصطلاح هشت رخ نه ګرد اداره آقای کرزی )۰
دولتمداری درهمچونظامی غیرقابل رویت میباشد۰ یک دولت مرکزی، چندین دولت محلی ، وچندین ارګان تشریفاتی وغیره تشریفاتی روی قضایا تصمیم میګیرند وبه این ترتیب برای مردم ناممکن میګردد تا در قضایا ی سیاسی سهم بګیرند واین خود باعث آن میګردد تا مردم از قضایای سیاسی بدوربمانند ، ودلزده وخشمګین ازدولت وسیاست شوند۰
از نظر مالی هم مصارف خیلی هنګفت میباشد ۰همه نیازبه پول دارند ۰که از نظر شکلیات خواسته های فرعونی ګروه مافیایی بر سر اقتداربرای عیش ونوش وتداوم قدرت شان از خون مردم زیر سلطه شان چیزی دیګری به ارمغان ندارد۰
از دیدګاه عاقلانه وعالمانه شرایط لازم الاجرا برای پیاده کردن نظام کارآ وخدمت گذاردرکشور واحد ولایتجزای افغانها نمیتواندبوجودآید ۰ تا زمانیکه شرایط آماده نشود هرګونه تلاش بیهوده باعث تداوم ضرر،وناأرامی ونآامنی وبی ثباتی بیشترشده ومنحیث مانع و سد پیشرفت ،آرامی وآبادی واقع میشود ۰بالخصوص در جامعه ایکه بیش ازچهارهه جنک وخونریزی ، قتل وغارت و ویرانی و تباهی مادی ومعنوی دراستمرارقرارداشته وتا هنوزهم به شکل قبیلوی زندګی میکنند و دست ها و چشمهای ڼاپاک آز وحرص بیګانګان درازودوخته باشد بجای منافع ملی کشور درپی منافع ګروه و قشلاق با شدبه شکست حتمی روبرومیباشد وبیګانګان سود میبرند۰
وقتی اداره ونظامی به نام وحدت به مردم تحمیل شود ، تبدیل به وسیله اعمال زور و اختناق بیشتروبین هم میشوند ۰ مردم سالاری در پرتو انصاف وعدالت میتواند که به شکل خیلی خوب وآنهم دریک تیم شایسته ودارای ارمان وفکر واجندای واحدوجود داشته باشد ۰افغانها نمونه ومثالهای خوب و زشت دولتمداری و نظام سازی سیاسی را طی تاریخ پراز فراز ونسیب خویش تجربه کرده اند ،هرګاه باآموزش و عبرت از آنها سیا سیون ما درراستای همین آرمان تلاش ومبارزه کنند و پیش زمینه ها ی یک نظام و سیستم کارآ وپاسخګورادرمطابقت وموجودیت یک مشی جامع ملی به اقتضا وخواست مردم خویش مبتنی بر شرایط زمان آماده ګنند ، وظیفه ومسوولیت خودرا انجام داده اندآنګاه است که ما به آقا و بادار صدرنشنین واعظ چپاولګر جایی نخواهیم ګذاشت ، بلکه برای مواظبت و پاسداری نظام وسیستم برطبق مشی وستراتیژی ملی به افراد شایسته مسلکی وفادارصادق وتیزهوش و ایثار ګرباسابقه روشن ونیک نیازخواهیم داشت۰واین نسل های بعدتر خواهند بود که رژیم مورد نیاز خودرا انتخاب میکنند۰ شایدهم با پیشرفت وتکامل ،جهان بسویی برودکه نه سیستم وحدت ملی فدرالی ونه سیستم مرکزی و نه هم سیستم های دیګر کارساز باشند ۰شاید هم با پیشرفت وتکامل جهان سیستم و طرز نظام دولتی جدیدی بوجود بیاید ، که ما امروز آنرا پیش بینی کرده نمیتوانیم ۰
بناءدرکشورهاییکه ثبات سیاسی وجود نداشته باشد ووضع اقتصاد ی نا بسامان وخراب داشته باشد ، انګیزه اقتصادی میتواند باعث تقویت نیروهای شورشی که درکشورما القاب تفنګ سالار یا جنګ سالاربه آنها اطلاق میشود ، ګردد ۰نظام درهمچو جوامع به عنوان یک ابزارموثرکشنده وزمینه سازدر خدمت این نیروها قرارمیګیرد که درمکزیک ،شورشیان چیپا به رهبری مارکوس وبازسازی ودموکراسی بی بند وباروتحمیلی مولود درامه بن درکشورخود مانمونه بارزآن است ۰
ازلابلای تحقیقات محققین وازنظرتجارب عملی تاریخی به این نتیجه میرسیم که به جزازنظام وآیین زندګی سازوانسانی اسلام بصورت عموم وبرای کشورهای اسلامی بطور خاص نسخه عادلانه وآماده ویکدستی برای همزیستی اقوام مختلفی که دریک کشورزندګی میکنند وجود ندارد ۰ما باید با درنظرداشت اوضاع تاریخی اقتصادی ، فرهنګی واجتماعی کشورخودهمانطوریکه مردم متحد ونسبتاآرام ومصوون وهمچنان کشور مستقل ، آزادوباثبات خودرا نارام ،ویران وبی ثبات ساختیم ، راه حل معقول وعملی به این معضله ارایه دهیم واز طرفی حساسیت ضرورت تاریخی حکم مینماید تا از همه اولترهم دل وهم سخن شویم ، زوگویی وقانون شکنی ,بیگانه برستی، تنقیدبی جا ،تناقض وتعابیرعبارتی وسلیقوی شخصی راازحدودمنافع ومصالح علیای ملی کشورمرفوع سازیم وتفاهم ملی وزبان مشترک ملی راصیقل کنیم وسچه سازیم ۰
تلاشهای بیهوده وغیرعملی وبی پایه وکاپی شده تقلیدی نظام سازی وخوابانیدن شریعت وعدالت برتخت وبستر دموکراسی ومدرنیته بااعتقادات وخواسته هاواقتضاآت فرهنګی وکلتوری مردم وجمهوری اسلامی افغانستان درمنافات قرارګرفته ،باییست بعوض آنها رابرای فهمیدن ،پذیرفتن وهمزیستی باشریعت آماده سازیم -خودبینی وشیوه های « پل پوتی Pol Pot »خیانت وجنایاتیکه دردوران جهادبا روسهاوپس ازسقوط رژیمهای تحمیلی ودست نشانده ومزدورتاهمین اکنون به مردم کشورروا داشته انددرمقوله خاصی جان میګیردنمیتوان گذشت که یقینا طی سیزده سال اخیر بازور و زربی مثال تاریخ نتوانستنداقلاوانصافا از ملت غیور وبا شهامت ریسمان به ګردن عذربخواهند وتسلیم شوند وکناربروند ، بلکه برای بوشاندن وتداوم اعمال جنایتبارخویش به نفع بیګانګان بازهم وارد صحنه بازی بخش دیګری ازسناریوی درامه بن ګردند ۰ تقلید کورکورانه ازدیګران جزشکست چیزدیګری را به همراه نخواهد داشت ۰تاریخ وملت افغان همانطور یکه از زیر ساتور هلاکو وچنګیزوانګریز و وروس های شوروی زنده مانده بازهم زنده است وهیچګاه فراموش نمیکند وهرګزنمی بخشد۰ودزد وخاین وجنایکاروعوامل مصیبت وبربادی هامشخص است وغل هیچوقت جای اتل را ګرفتته نمیتواند۰