مجارستان- پائیز خونین سال ١۹۵۶
شورش مجارستان سوسیالیستی را آمریکایی‌ها در سال ١۹۴۸ طراحی کردند.
حوادث مجارستان از ۲٣ اکتبر تا ۹ نوامبر سال ١۹۵۶ بواسطه مبلغان غربی «قیام مجارستان» نامیده شد، و القاب و عناوین «ضدکمونیستی» افزوده به آن می‌بایست وحشیگری‌های شورشیان را در انظار توده‌های غربی پیشاپیش توجیه نماید.
شورشی که بواسطه نخست وزیر، ایمره ناد راه افتاد و رهبر وقت کشور ماتیاش راکوشی را برکنار نمود، به بهای جان بیش از ۷٠٠ سرباز اتحاد شوروی و چندین ده نفر از مأموران سازمان امنیتی و نظامی مجارستان تمام شد.
این واقعیت که برای سرکوبی شورش بیش از ٣٠ هزار نفر نظامی اتحاد شوروی، بیش از ١٠٠٠ دستگاه تانک و ۸٠٠ توپ و خمپاره اعزام گردید، از شدت درگیریها گواهی می‌دهد. ۲۶ تن از سربازان اتحاد شوروی بمناسبت شرکت در کازار مجارستان به دریافت مدال قهرمان اتحاد شوروی مفتخر شدند. ١۴ تن از آنها پس از مرگ.
همه از ۲٣ اکتبر شروع شد: در پی بیانات آتشین ایمره ناد دایر بر بهبودی نظام سیاسی کشور انبوه جمعیت خانه رادیوی بوداپست را تصرف می‌کند. تا عصر هنگام تعدادی از نیروهای انتظامی کشته می‌شود. پس از آن انبارهای اسلحه، چاپخانه‌ها، کارخانه‌های مهمات به تصرف درمی‌آید.
نظامیان سابق ارتش میکلوش هورتی، متحد مجاری هیتلر فعالانه در شورشها شرکت می‌کنند. آنها در دوره حاکمیت سوسیالیستی مجارستان به سبب همکاری با نازی‌ها از مشارکت در زندگی سیاسی کشور منع شدند. شورش سال ١۹۵۶ برای آنها فرصتی بود تا انتقام شکستهای خود در میدانهای جنگ جهانی دوم را بگیرند.
شورشیان به ترورهای گسترده بر علیه پرسنل وزارت کشور، سازمانهای امنیتی و حتی شهروندان عادی مجارستان که به شورشها نپیوستند، دست زدند. مجازاتهای خیابانی در خیابانهای بوداپست به پدیده معمول تبدیل گردید- شورشیان «نامطلوبان» را تا حد مرگ کتک می‌زدند، زنده زنده آتش می‌زدند، از پا آویزان می‌گردند، از پنجره‌های ساختمانهای مرتفع به پائین پرتاب می‌کردند. تعداد زیادی از زنان و کودکان نظامیان اتحاد شوروی در مجارستان کشته شدند.
هیچ یک از اینها هیچ شباهتی با اعتراضات دموکراتیک شهروندان غیرنظامی نداشت، حتی تعداد زیادی از خبرنگاران غربی که در صفوف شورشیان حضور داشتند، تصاویر «واقعی» از حوادث ارائه می‌دادند.
سیگ میکلسون، مدیر وقت کمپانی «رادیوی اروپای آزاد»- (رادیو آزاد) در کتاب «صدای دیگر آمریکا: تاریخچه رادیو اروپای آزاد و رادیو آزادی» نوشت: «… استودیوی رادیو «آزادی» در مجارستان خبر کمکهای فوری غرب به شورشیان را پخش کرد یا نه؟… وعده صریح نبود، اما لحن برخی برنامه‌های رادیویی به شورشیان هیجان‌زده اطمینان می‌داد که چنین وعده داده شده است.
آری، در یکی از برنامه‌های رادیویی فراخوانی پخش شد: «به انقلاب وفادار بمانید، سازش نکنید! در راه آزادی بجنگید، سلاح بر زمین نگذارید». و وزیر دفاع وقت آلمان، فرانتس اشتراوس با انتقاد از آمریکایی‌ها گفت که آنها ابتدا شورشیان را به کمکهای فوری امیدوار کردند، اما به وعده‌شان عمل نکردند.
دیپلوماتهای خارجی خواستار ملاقات با پال مالتر، «وزیر دفاع» شورشیان شدند. او ۲۶ اکتبر با درجه سرهنگی به شورشیان پیوست و یک هفته بعد، در تاریخ ٣ نوامبر با فرمان ایمره ناد به درجه سرلشگری ارتقاء یافت. آشوبگران شایعاتی در مورد قصد مسکو مبنی بر الحاق مجارستان به اتحاد شوروی و در خصوص خشونت سربازان شوروی پخش می‌کردند. در واقع، سربازان اتحاد شوروی را به بهانه وارد آوردن عمدی صدمه به اموال شهرندان مجاری دادگاه نظامی تهدید می‌کرد.
در سالنامه آرشیوی سازمان سیا در خصوص ۲۸ اکتبر سال ١۹۵۶ گفته می‌شود، که پس از حصول توافق آتش بس با شورشیان، طرف شوروی مسئول ادامه تیراندازیها نبود. اسناد از طبقه بندی خارج شده سازمان سیا نشان می‌دهد، که شورش مجارستان را آمریکایی‌ها در سال ١۹۴۸ برنامه‌ریزی و طراحی کردند. در آن، نفوذ دادن مأموران، تشکیل هسته‌های مخفی ۴- ۶ نفره و اجرای عملیات تخریبی پیش‌بینی شده بود. در سایه کار همآهنگ نیروهای امنیتی اتحاد شوروی و مجارستان این طرح بطور کامل اجرا نشد.
با این وجود، «تظاهرکنندگان مسالمت‌آمیز» تسلیحات زیادی، از جمله، تفنگهای جنگی آلمانی، سلاحهای خودکار آمریکایی در دست داشتند. بنا به گزارشهای سازمانهای امنیتی مجارستان این تسلیحات از کشور اطریش بواسطه کامیونهای باری دارای نشان صلیب سرخ وارد گردیدند. شورشیان موشکهای ضدهوایی نیز در اختیار داشتند. ۷ نوامبر هواپیمای ایل- ۲۸ اتحاد شوروی هنگام عکسبرداری هوایی ساقط شد. تیم پرواز کشته شد. مأموران سازمانهای امنیتی انگلیس برای آموزش شبه‌نظامیان مجاری در قلمرو اطریش اردوگاه صحرایی ایجاد کردند.
تا ۹ نوامبر مراکز اصلی شورش در هم کوبیده شد. دادگاههای مجارستان شرکت کنندگان حمله به سربازان اتحاد شوروی و مجارستان را محاکمه کردند. ایمره ناد، پال مالتر و سایر مسببان رده بالا به اشد مجازات محکوم شدند. اما اکثریت شورشیان عادی پس از چند سال مورد عفو قرار گرفتند.
غرب امیدوار بود، پس از امضای توافقنامه بین اطریش و اتحاد شوروی در ماه مارس سال ١۹۵۵ دایر بر خروج باقی مانده نیروهای اتحاد شوروی در قلمرو اطریش پس از در هم کوبیدن آلمان فاشیستی، حوادث سال ١۹۵۶ به خروج مجارستان از سازمان کشورهای عضو پیمان ورشو منجر بشود. اما بر اساس گزارشهای سفارت اتحاد شوروی در مجارستان مبنی بر احتمال انجام تحریکات، واحدهای ارتش شوروی مدتی پیش از آغاز شورشها از بوداپست خارج شدند.
در صورت موفقیت شورش، نیروهای ارتش ناتو می‌توانستند تا مرز اوکراین شوروی پیشروی نموده و در ادامه، از قلمرو مجارستان برای حمله به یوگسلاوی استفاده کنند (این موضوع نیز در آرشیو سازمان «سیا» ذکر شده است)، که خود آن نیز موجب بروز انشقاق در کل ساختار امنیت جمعی کشورهای سوسیالیستی می‌گردید (اگرچه امپریالیستها در آن دوره موفق نشدند، اما در اواخر دهه هشتاد توانستند نظام سوسیالیستی و کشورهای سوسیالیستی اروپای شرقی و در رأس آنها، اتحاد شوروی را بکلی نابود سازند. م.).
ولادیسلاو گول‌اویچ
(Vladislav Gulevich)
https://www.fondsk.ru/news/2018/11/10/vengria-krovavaja-osen-1956-47098.html
ا. م. شیری
۲٣ آبان- عقرب ۱٣۹۷
