لایحه به رسمیت شناخته شدن نسل کشی ارامنه در پارلمان آلمان چگونه به تصویب رسید؟
ترکیه تنها یک ساعت پس از تصویب لایحه به رسمیت شناخته شدن نسل کشی ارامنه در پارلمان آلمان به این اقدام واکنش نشان داد و سفیر خود را از برلین احضار کرد.
دویچه وله گزارش داد: بلافاصله پس از تصویب قطعنامه‌ای در پارلمان آلمان مبنی بر اینکه کشتار ارامنه در جریان جنگ جهانی اول توسط دولت عثمانی “نسل‌کشی” بوده است، دولت ترکیه واکنش نشان داد و سفیر خود در آلمان را برای رایزنی فراخواند.
پارلمان آلمان (بوندس‌تاگ) روز پنجشنبه (2 ژوئن/13 خرداد) به‌رغم اعتراض شدید دولت ترکیه در قطعنامه‌ای تصویب کرد که کشتار ارامنه در بیش از صد سال پیش “نسل‌کشی” بوده است.
این قطعنامه تقریبا به اتفاق آرا و تنها با یک رای منفی و یک رای ممتنع به تصویب نمایندگان مجلس آلمان رسید.
طرح این قطعنامه را احزاب مسیحی، حزب سوسیال دمکرات و حزب سبزهای آلمان به مجلس ارائه داده بودند و در آن کشتار حدود 1.5 میلیون ارمنی در جریان جنگ جهانی اول “نسل‌کشی” خوانده شده است.
“قطعنامه‌ای غیرمسئولانه و بی‌پایه”
بلافاصله پس از تصویب این قطعنامه دولت ترکیه واکنش نشان داد و سفیر خود را برای رایزنی از آلمان فراخواند.
مولود چاوش اوغلو، وزیر امور خارجه‌ی ترکیه نیز در توییتر نوشت “قطعنامه‌ی غیرمسئولانه و بی‌پایه چاره‌ی آن نیست که کسی گذشته‌ی تاریک خود را پرده‌پوشی کند”.
بر عکس این واکنش‌های مقامات ترکیه، وزارت امور خارجه‌ی ارمنستان، قطعنامه پارلمان آلمان را ستود.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گفت که مناسبات میان آلمان و ترکیه به‌رغم برخی اختلافات “تنگاتنگ و گسترده” است.
صدراعظم آلمان نیز مانند فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امور خارجه این کشور و نیز زیگمار گابریل، معاون صدراعظم و رئیس حزب سوسیال دمکرات آلمان، به دلیل قرارهای قبلی نتوانستند در رای گیری پارلمان درباره‌ی این قطعنامه شرکت کنند.
در سخنرانی های مربوط به تصویب قطعنامه یادشده در پارلمان آلمان، اظهارات نوربرت لامرت، رئیس پارلمان برجسته بود.
او ترکیه را فراخواند که موضوع کشتار جمعی را در دستور بررسی خود قرار دهد و به آن بپردازد.
لامرت تصریح کرد که دولت کنونی در آنکارا برای رویدادهای آن زمان مسئول نیست، اما مسئول آن چیزی است که در آینده از آن حاصل می شود.
لامرت افزود که پارلمان آلمان از سر راه پرسش های مزاحم کنار نخواهد رفت، بویژه در جایی که “رایش (امپراتوری) آلمان خود نیز تقصیرکار بوده است”.
“نباید همدست منکران شد”
سخنرانان دیگر مانند گرگور گیزی، از حزب چپ آلمان و نیز جم اوزدمیر، رئیس حزب سبزهای آلمان هم به مقصر بودن حکومت رایش که در جریان جنگ جهانی اول متحد امپراتوری عثمانی بود اشاره کردند و گفتند که این حکومت هیچ کار نکرد تا جلوی کشتار منظم ارمنیان و دیگر اقلیت‌ها را بگیرد.
اوزدمیر گفت: اینکه ما در گذشته همدست این جنایات وحشتناک بوده‌ایم، نباید به این معنا باشد که امروز به همدست منکران آن تبدیل شویم.
رجب طیب اردوغان، رئيس‌جمهور ترکیه در گذشته بارها ارزیابی آن کشتارها به عنوان “نسل کشی” را منکر شده و هشدار داده بود که یک چنین برداشتی، اهانت به کل ترکیه است.
یک سخنگوی حزب عدالت و توسعه ترکیه پس از تصویب قطعنامه اخیر در پارلمان آلمان گفت که این اقدام به مناسبات دوجانبه‌ی میان دو کشور بطور جدی آسیب می‌زند.
یک سخنگوی دیگر حزب عدالت و توسعه اعلام کرد که پارلمان ترکیه قطعنامه‌ای برضد قطعنامه پارلمان آلمان تصویب خواهد کرد.
گفتنی است که پیش‌تر کمیسیون روابط خارجی پارلمان ترکیه، قطعنامه مربوط به کشتار ارامنه در پارلمان آلمان را غیرقانونی ارزیابی کرده بود.
به گفته او این قطعنامه “نمونه‌ی بدی از سیاسی کردن و سوء‌استفاده از آن رویدادها” است.
در قطعنامه مصوب پارلمان آلمان از دولت آلمان خواسته شده که با بررسی گسترده و علنی ماجرای آواره ساختن و تقریبا نابودی کامل ارامنه در سال های 1915 و 1916 و نیز نقش رایش آلمان در این رویدادها، به سهم خود به روشن شدن این موضوع کمک کند.
گفتنی است که رویکرد نسبت به کشتار ارامنه، مناسبات میان ترکیه با ارمنستان و یک سری کشورهای غربی را نیز تیره کرده است.
فرانسه در سال 2011 قانونی وضع کرد که بر طبق آن، انکار نسل‌کشی جرم محسوب می‌شود.
این قانون شامل منکران کشتار ارامنه نیز می‌شود.
در پی آن، دولت ترکیه به سفیر خود دستورداد که خاک فرانسه را ترک کند.
