مناسبات افغانستان با هند چرا رشک خشم آلود پاکستان را…

تاسیس یا انکشاف مناسبات میان دولت‌ها از صلاحیت‌های قبول شده…

د نوموتي تاریخپوه پوهاند محمد حسن کاکړ د اتم تلین…

. په کابل کې د روانې اونۍ د تیرې سه شنبې…

روزای خونین؛ میان نامه های زندان و تئوری انقلاب

Rosa Luemburg (1871- 1919) آرام بختیاری فدایی سوسیالیسم؛ 14 کتاب خانم روزا-…

بگذارید ادیان و فرهنگ ها بدور از سایه ی سیاست…

نویسنده: مهرالدین مشید جنگ ادیان باطل و برتری جویی هر دینی…

سیاست خارجی بی‌طرف و اقتصاد محور

در طول سه و نیم سال جوابگوی عاجل موقف افغانستان…

واخان سر و گردن أفغانستان است !

میرعبدالواحد سادات واخان سر و گردن أفغانستان است ! همه ما ،…

لوږه او جګړه

ليکنه: حميدالله بسيا لوږه، فساد، جنگونه او په نړۍ کې اقليمي…

پیورزگرا

نوشته : دکتر حمیدالله مفید داستان کوتاه  ————— ———— احمد خان خراسانی به فرماندهی …

   خالق تروریست های اسلامی؛ الله یا امریکا؟

بخش دوم سلیمان کبیر نوری      پس از افشاگری ریچارد هیدن بلک، از…

هر تفنگدار طالب هم پولیس و هم سارنوالی و هم…

نویسنده: مهرالدین مشید حاکمیت اختاپوتی ملاهبت‌الله و آینده ی ناروشن افغانستان مردم…

عشق وطن 

از زنده‌گیم دلتنگ وز زمزمه بیزارم  نه حوصلهء حرفی نه ذوق…

واخان

طی هفته اخیر سال عیسوی توسط شبکه های خبر رسانی…

نانوشته

       پس از دیر باز ، شعرقشنگ و پراُبُهَتی از" حسیب…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری ټول پوهيږو چې د بريالۍ سياسي مبارزې له…

ساعت "کنزل" نمادی از نوستالوژی؛ اما به روایتی دیگر

نویسنده: مهرالدین مشید نه یک ساعت؛ بلکه حماسه ای در فضای…

ریبوار طاها

آقای "ریبوار طاها" (به کُردی: ڕێبوار تەها) با نام کامل…

نقارۀ جنگ 

رسول پویان  نـوای ســال نــویــن تـا نقـارۀ جـنگ است  به خون خلق…

عرفان و زبان

– دکتر بیژن باران من در جهان لغات دیگران می…

ای حزب قهرمان انیس  ستمکشان

      به افتخارسالگرد حزب پر   افتخاردموکراتیک خلق افغانستان ای حزب قهرمان انیس  ستمکشان یادت…

ریباز سالار

آقای "ریباز سالار" (به کُردی: ڕێباز سالار) با نام کامل…

«
»

زوال امپراتوی امریکا!؟

بخش زیادی از مردم جهان در این یکی دو روز شاهد مناظره فاجعه بار انتخاباتی نامزدان ریاست جمهوری امریکا برای انتخابات سال  2024 آن کشور بوده اند. این مناظره انتخاباتی میان دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق و جو بایدن رئیس جمهور برحال امریکا در حالی برگزار گردید که هر دو شخصیت، گذشته بدنام کننده در ارتباط به فساد مالی، اخلاقی، سوء مدیریت و عوام فریبی را بردوش میکشند. اضافه بر آن موضوع کهنسالی آنان ـ بایدن 81 ساله و ترامپ 78 ساله ـ یکی از نگرانی های اصلی رای دهندگان امریکایی را به وجود آورده است. 

جوبایدن بارها نشان داده است که کنترول لازم بر رفتار و گفتار خود را ندارد و گاهی هم در عالم‌های بالا سیر و سفر دارد و آن چیزهای را می‌بیند که دیگران نمی‌بینند! این رفتار مضحک بارها موضوع شوخی و خنده بینندگان درسراسر جهان شده است. بگذریم از اینکه فساد اخلاقی و مالی فرزندش و محکوم شدن وی در یک محکمه بر این همه ناهنجاری ها افزوده است. 

دونالد ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود نشان داد که یک شخصیت غیر قابل کنترول و به اصطلاح عامیانه دم دمی مزاج است و با نوشتن صرف یک تویت کوتاه در شبکه اجتماعی نظم و سیاست دولتی را برهم می‌زد و موجب پراگندگی و آشوب می‌شد. آشوب حمله برکاخ کنگره ناشی از همین رفتار و تشویق گروه های دست راستی و افراطی امریکایی گردید که به گونه جدی مورد برسی قرار نگرفت. بدتر از همه این که وی در یک محکمه تاریخی به سی و چهار فقره اتهام به شمول دستکاری به اسناد تجاری به منظور نفوذ در انتخابات سال 2016 و پرداخت حق السکوت به یک بازیگر فیلم‌های مستهجن مجرم شناخته شد.

 جالبتر از همه اینکه هر دو در مناظره یکدیگر را «بدترین رئیس جمهور امریکا» نامیدند و بارها یکدیگر را متهم به دروغ گویی، فساد و بی کفایتی کردند.

در چنین شرایط و وضعیت خیلی ناگوار کنونی جهان، مردم بزرگ امریکا صرف در برابر دو انتخاب، یعنی «بدترین» ها قرار گرفته اند و در اساس انتخاب دیگر وجود ندارد. آیا چنین است دموکراسی و ارزشهای دموکراتیکی که جهان شاهد آن در ایالات متحده امریکا است؟ این وضعیت، نوع و شکل دیگری از دیکتاتوری در جهان را به نمایش می‌گذارد. آیا در جامعه بزرگ امریکا، شخصیت های آگاه، مدبر، با صلاحیت، شایسته و وطن دوست وجود ندارد؟ بصورت قطع که چنین شخصیت‌های، فراوان وجود دارند که در چنین بازی‌های بزرگ به حاشیه رانده می‌شوند و چانس تبارز و پیروزی را ندارند. 

باری به یاد دارم که یک نامه نگار از آدلای استونسون  شخصیت محبوبی که در داخل و خارج از امریکا شناخته شده بود و به مهارت در بحث، فصاحت و بلاغت شهره بود و همچنان مدتی در در دوره جان اف کندی سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد بود، پرسید که چرا با این همه شهرت و کفایت خود را به ریاست جمهوری امریکا نامزد نمی کند؟ وی پاسخ داده بود که ممکن است وی یک رئیس جمهور خوب باشد؛ ولی کاندید خیلی بدی است. می دانست که در این فضای آکنده و پرتلاطم که نقش نهادهای بزرگ اطلاعاتی و مالی خیلی برجسته است، وی چانس پیروزی ندارد.

بنابرآن، این سیستم سخت فرسوده شده است و نمی تواند درست و کارا عمل کند و آیا اندیشمندان و نخبه‌گان سیاسی، اجمتاعی و فرهنگی این کشور بزرگ، می توانند با طرح ریفورم‌ها و اصلاحات بسیار ضروری، تغییری در این زمینه به میان آورند؟ وضعیت کنونی نشان دهنده زوال امپراتوری امریکا است.

در گزارش روزنامه واشنگتن پست (بیست فبروری 2024) آمده است: اگر بنیان‌گذارانِ آمریکا امروز در قید حیات بودند، با تصور آیندۀ آمریکا، به خود می‌لرزیدند؛ فزونی‌یافتنِ عوام‌فریبیِ احزاب در ایالات متحده و سراسر جهان، بدترین کابوس آن‌ها می‌شد و از فرط حیرت می‌گفتند: “آیا شهروندانِ امروز، خواهند توانست فضیلتی شخصی و سیاسی برای نجات جامعه بیابند؟ بی‌شک به گاهِ تدوینِ “پیش‌نویسِ قانونِ اساسی”، بزرگ‌ترین هراسشان این بود که مبادا هوچی‌گرانِ عوام‌فریب، از درِ تملّق با مردم درآیند، دموکراسیِ آمریکایی را زیر و زبر سازند و حکومتی تمامیت‌خواه بر صدر نشانند. 

دستگیر صادقی

30 جون 2024